İçereği Atla
Test 1: Milli Mücadele Hazırlık Dönemi

MİLLİ MÜCADELE HAZIRLIK DÖNEMİ

TEST - 1

Soru 1: Mustafa Kemal'in Samsun'a gönderilirken kendisine verilen resmi görev tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: A) 9. Ordu Müfettişliği

Açıklama: İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal'i Karadeniz bölgesindeki asayiş sorunlarını çözmek ve halkın elindeki silahları toplamak üzere geniş yetkilerle donatılmış 9. Ordu Müfettişi olarak görevlendirmiştir. Ancak Mustafa Kemal, bu görevi Milli Mücadele'yi başlatmak için bir fırsat olarak kullanmıştır.

Soru 2: Milli Mücadele'nin "gerekçesi, amacı ve yöntemi" ilk kez hangi belgede bir bütün olarak ortaya konulmuştur?

Doğru Cevap: C) Amasya Genelgesi

Açıklama: Amasya Genelgesi'nde yer alan "Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir." (gerekçe), "Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." (amaç ve yöntem) maddeleri, Kurtuluş Savaşı'nın bir yol haritası niteliğindedir.

Soru 3: Toplanış amacı bakımından bölgesel, aldığı kararlar bakımından ulusal nitelik taşıyan kongre aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: B) Erzurum Kongresi

Açıklama: Erzurum Kongresi, Doğu Anadolu'daki Ermeni ve Rum tehdidine karşı Doğu illerinden gelen delegelerle toplanmıştır (bölgesel). Ancak "Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz." ve "Manda ve himaye kabul edilemez." gibi tüm yurdu ilgilendiren kararlar almıştır (ulusal).

Soru 4: "Manda ve himaye kabul edilemez." kararı ilk kez kesin olarak nerede reddedilmiştir?

Doğru Cevap: E) Erzurum Kongresi

Açıklama: Tam bağımsızlık ilkesini vurgulayan "Manda ve himaye kabul edilemez." kararı, ilk kez Erzurum Kongresi'nde alınmıştır. Bu karar, Sivas Kongresi'nde de aynen kabul edilerek ulusal bir nitelik kazanmıştır.

Soru 5: Bütün milli cemiyetlerin "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirildiği ve Temsil Heyeti'nin yetkilerinin tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletildiği kongre hangisidir?

Doğru Cevap: C) Sivas Kongresi

Açıklama: Sivas Kongresi, hem toplanış hem de aldığı kararlar bakımından ulusal bir kongredir. En önemli kararlarından biri, ülkedeki tüm yerel direniş örgütlerini tek bir çatı altında birleştirerek Milli Mücadele'yi merkezi bir yapıya kavuşturmasıdır.

Soru 6: Sivas Kongresi'nden sonra, Temsil Heyeti'nin İstanbul Hükümeti'ne karşı kazandığı ilk siyasi başarı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: A) Damat Ferit Paşa Hükümeti'nin istifa etmek zorunda kalması

Açıklama: Sivas Kongresi'ni engellemeye çalışan ve Milli Mücadele'ye karşı olan Damat Ferit Paşa Hükümeti, Temsil Heyeti'nin İstanbul ile tüm haberleşmeyi kesmesi ve Anadolu'da artan baskısı sonucunda istifa etmek zorunda kalmıştır. Bu, Anadolu hareketinin İstanbul'a karşı ilk zaferidir.

Soru 7: Temsil Heyeti'nin, İstanbul Hükümeti tarafından ilk kez hukuken tanınması hangi gelişme ile olmuştur?

Doğru Cevap: D) Amasya Görüşmeleri (Protokolü)

Açıklama: Damat Ferit'in istifasından sonra kurulan Ali Rıza Paşa Hükümeti, Anadolu hareketiyle uzlaşma yolunu seçmiştir. Bahriye Nazırı Salih Paşa'yı Amasya'ya göndererek Mustafa Kemal Paşa başkanlığındaki Temsil Heyeti ile aynı masaya oturması, İstanbul Hükümeti'nin Temsil Heyeti'ni resmen muhatap kabul ettiğini ve hukuken tanıdığını gösterir.

Soru 8: Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde, Mustafa Kemal'in kurulmasını istediği Müdafaa-i Hukuk Grubu yerine, milletvekillerinin kurduğu grubun adı nedir?

Doğru Cevap: E) Felah-ı Vatan Grubu

Açıklama: Mustafa Kemal, mecliste Milli Mücadele'yi savunacak bir "Müdafaa-i Hukuk Grubu" kurulmasını istemişti. Ancak padişahın ve İtilaf Devletleri'nin baskısından çekinen mebuslar, daha ılımlı bir isim olan "Vatanın Kurtuluşu" anlamına gelen Felah-ı Vatan Grubu'nu kurmuşlardır. Bu grup yine de Misak-ı Millî'nin kabul edilmesini sağlamıştır.

Soru 9: Misak-ı Millî kararlarında, Batı Trakya ve Elviye-i Selase (Kars, Ardahan, Batum) için hangi çözüm yolu öngörülmüştür?

Doğru Cevap: A) Halk oylaması (Plebisit/Referandum) yapılması

Açıklama: Misak-ı Millî, Wilson İlkeleri'nin "Her ulus kendi geleceğini belirlemelidir" maddesine atıfta bulunarak, geleceği belirsiz olan bu topraklarda halkın kendi iradesiyle karar vermesi için halk oylamasına gidilmesini talep etmiştir.

Soru 10: Temsil Heyeti'nin Sivas Kongresi'nden sonra Ankara'ya gelerek burayı Milli Mücadele'nin merkezi seçmesinin nedenleri arasında hangisi yer almaz?

Doğru Cevap: B) Ankara'nın bir liman kenti olarak deniz ulaşımına açık olması

Açıklama: Ankara, İç Anadolu'da yer alan bir şehirdir ve denize kıyısı yoktur. Diğer seçenekler ise Ankara'nın coğrafi konumu, güvenliği ve stratejik önemi nedeniyle merkez seçilmesindeki temel faktörlerdir.

Soru 11: Aşağıdakilerden hangisi, 16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilmesinin doğrudan bir sonucudur?

Doğru Cevap: E) Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasına karar verilmesi

Açıklama: İstanbul'un işgali ve Mebusan Meclisi'nin dağıtılması, milli iradenin tecelli edeceği bir kurumun kalmadığını göstermiştir. Bu durum üzerine Mustafa Kemal, Ankara'da "olağanüstü yetkilere sahip" yeni bir meclisin toplanması için derhal harekete geçmiştir.

Soru 12: Mustafa Kemal Paşa'nın, Erzurum Kongresi öncesinde "sine-i millete dönmek" ifadesiyle yaptığı eylem aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: A) Resmi görevi olan müfettişlikten ve askerlik mesleğinden istifa etmesi

Açıklama: İstanbul Hükümeti'nin geri dön çağrılarına uymayan Mustafa Kemal, görevden alınacağını anlayınca, Amasya Genelgesi'nden sonra ve Erzurum Kongresi'nden önce tüm resmi görevlerinden ve çok sevdiği askerlikten istifa etmiştir. "Sine-i millet", milletin sinesine, yani sivil bir vatandaş olarak halkın arasına dönmek anlamına gelir.

Soru 13: Sivas Kongresi'nde, Temsil Heyeti'nin yürütme gücünü kullandığını gösteren ilk icraatı ne olmuştur?

Doğru Cevap: B) Ali Fuat Paşa'yı Batı Cephesi Komutanlığı'na ataması

Açıklama: Bir komutanı bir cepheye atama yetkisi, hükümetlere ait olan bir yürütme eylemidir. Temsil Heyeti'nin bu atamayı yapması, kendisini fiilen bir hükümet gibi gördüğünü ve yürütme gücünü kullandığını gösteren ilk önemli adımdır.

Soru 14: Amasya Görüşmeleri'nde, Temsil Heyeti ile İstanbul Hükümeti'nin anlaştığı ancak İstanbul Hükümeti'nin uygulamaya koymadığı madde hangisidir?

Doğru Cevap: D) Mebusan Meclisi'nin Anadolu'da güvenli bir yerde toplanması

Açıklama: Mustafa Kemal, işgal altındaki İstanbul'da meclisin rahat çalışamayacağını belirterek Anadolu'da toplanmasını istemiş, Salih Paşa bunu kabul etmiştir. Ancak İstanbul Hükümeti, Kanun-u Esasi'ye göre meclisin başkentte toplanması gerektiğini belirterek bu kararı uygulamamıştır.

Soru 15: Milli Mücadele'nin yayın organı olarak Sivas Kongresi'nde çıkarılmasına karar verilen gazetenin adı nedir?

Doğru Cevap: D) İrade-i Milliye

Açıklama: "Milletin İradesi" anlamına gelen İrade-i Milliye gazetesi, Sivas Kongresi'nde alınan kararları ve Temsil Heyeti'nin görüşlerini halka duyurmak amacıyla çıkarılmıştır. Ankara'ya gelindikten sonra bu gazete Hakimiyet-i Milliye adını alacaktır.

Soru 16: Mustafa Kemal'in, İstanbul Hükümeti tarafından ilk kez geri çağrılması hangi olayın ardından gerçekleşmiştir?

Doğru Cevap: C) Havza Genelgesi'ni yayımlaması

Açıklama: Mustafa Kemal'in, Havza Genelgesi ile tüm yurtta işgallere karşı mitingler ve protestolar düzenlenmesini istemesi, kendisine verilen resmi görevin (asayişi sağlama) dışına çıktığını göstermiştir. Bu durumdan rahatsız olan İstanbul Hükümeti, onu ilk kez geri çağırmış ancak Mustafa Kemal bu emre uymamıştır.

Soru 17: Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde Misak-ı Millî'nin kabul edilmesi, İtilaf Devletleri'nin hangi eylemine yol açmıştır?

Doğru Cevap: A) İstanbul'u resmen işgal etmelerine

Açıklama: Misak-ı Millî'nin ilanı, İtilaf Devletleri'nin planlarına tamamen aykırı bir bağımsızlık bildirgesiydi. Kendi kontrolleri altındaki meclisten böyle bir karar çıkmasına öfkelenen İtilaf Devletleri, 16 Mart 1920'de İstanbul'u resmen işgal ederek Mebusan Meclisi'ni dağıtmış ve milletvekillerini tutuklamıştır.

Soru 18: Temsil Heyeti'nin oluşturulması kararı ilk kez nerede alınmıştır?

Doğru Cevap: C) Amasya Genelgesi

Açıklama: Amasya Genelgesi'nde yer alan "Her türlü etki ve denetimden uzak milli bir kurulun oluşturulması" maddesi ile, ileride kurulacak olan Temsil Heyeti'nin fikri temelleri atılmıştır. Heyetin fiilen kurulması ise Erzurum Kongresi'nde gerçekleşecektir.

Soru 19: Amasya Genelgesi'nin "Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." maddesi, Milli Mücadele'de hangi ilkenin benimseneceğini ilk kez vurgulamıştır?

Doğru Cevap: D) Ulusal egemenlik

Açıklama: Kurtuluşun padişah veya yabancı bir güçten değil, "milletin kendi kararı" ile geleceğini belirtmek, egemenliğin kaynağının millet olduğunu vurgulayan, üstü kapalı bir şekilde saltanat rejimine karşı cumhuriyet rejimini işaret eden bir ifadedir. Bu, ulusal egemenlik ilkesinin ilk kez dile getirilişidir.

Soru 20: Milli Mücadele'ye karşı olan ve Damat Ferit Paşa Hükümeti tarafından desteklenen, Anadolu'daki hareketi "Padişaha isyan" olarak nitelendiren kurum hangisidir?

Doğru Cevap: E) Heyet-i Nasiha (Nasihat Kurulları)

Açıklama: İstanbul Hükümeti, Anadolu'da başlayan milli direnişin halk üzerindeki etkisini kırmak ve padişahın otoritesini yeniden sağlamak amacıyla, halka "sakin olmalarını ve isyan etmemelerini" öğütleyen Nasihat Kurulları oluşturarak Anadolu'ya göndermiştir.