(Kurtuluş Savaşı Muharebeler Dönemi)

Doğru Cevap: (A) Bekir Sami Bey

Analiz: Londra Konferansı'na TBMM Hükümeti'ni temsilen Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey başkanlığında bir heyet katılmıştır. Ancak imzaladığı bazı esirlik değişimi protokolleri Misak-ı Milli'ye aykırı bulununca görevden alınmıştır.

Doğru Cevap: (C) Boğazların yönetiminin tamamen TBMM'ye bırakılması

Analiz: Moskova Antlaşması'nda Boğazlar konusu ele alınmış ancak yönetimin tamamen TBMM'ye bırakılması değil, Karadeniz'e kıyısı olan devletlerin katılacağı bir konferansta belirlenmesi kararlaştırılmıştır. Diğer maddeler antlaşmada yer alır.

Doğru Cevap: (E) İtalya

Analiz: İkinci İnönü Zaferi, İtilaf Devletleri arasındaki görüş ayrılıklarını artırmış ve Anadolu'da istediğini bulamayan İtalya, işgal ettiği bölgelerden (Antalya, Konya civarı) çekilme sürecini başlatmıştır.

Doğru Cevap: (A) Yunan ordusunun Ankara'ya yaklaşması tehlikesi

Analiz: Kütahya-Eskişehir yenilgisi sonrası Türk ordusunun Sakarya Nehri doğusuna çekilmesiyle Yunan ordusu Polatlı'ya kadar ilerlemiş, bu durum Ankara'nın düşme tehlikesini ortaya çıkarmış ve Meclis'in daha güvenli bir yere taşınması tartışılmıştır.

Doğru Cevap: (B) Yasama yetkisini

Analiz: Başkomutanlık Kanunu ile TBMM, kanun çıkarma (yasama) yetkisini belirli bir süre için Başkomutan Mustafa Kemal'e devretmiştir. Tekalif-i Milliye Emirleri bu yetkiyle çıkarılmıştır. Yürütme zaten Başkomutan'daydı, yargı ise İstiklal Mahkemeleri aracılığıyla kullanılıyordu.

Doğru Cevap: (D) İstiklal Mahkemeleri

Analiz: Tekalif-i Milliye Emirleri'ne uymayanları veya görevini kötüye kullananları yargılamak üzere İstiklal Mahkemeleri görevlendirilmiştir.

Doğru Cevap: (A) Büyük Kanlı Savaş

Analiz: "Melhame-i Kübra", çok büyük ve çok kanlı savaş anlamına gelir. Sakarya Muharebesi'nin 22 gün sürmesi ve her iki tarafın da ağır kayıplar vermesi nedeniyle bu isimle de anılmıştır.

Doğru Cevap: (E) Doğu sınırına kesin şeklini vermesi

Analiz: Kars Antlaşması, Gümrü ve Moskova Antlaşmalarını tamamlayarak Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile olan doğu sınırımızı kesin olarak çizmiştir.

Doğru Cevap: (B) Hatay

Analiz: 1921 Ankara Antlaşması ile Güney Cephesi kapanmış ve bugünkü Suriye sınırı büyük ölçüde çizilmiştir. Ancak İskenderun Sancağı (Hatay), özel bir statü ile Fransız mandasındaki Suriye'ye bırakılmıştır. Bu, Misak-ı Milli'den verilen ikinci tavizdir.

Doğru Cevap: (D) Yunan hatlarına küçük çaplı saldırılar yapılması

Analiz: Büyük Taarruz'un başarısı için tam bir gizlilik esas alınmış, düşmanı yanıltmak için çeşitli faaliyetler (ordu kaydırma, sosyal etkinlikler) yapılmış ancak taarruz öncesi düşmanı uyarabilecek saldırılardan kaçınılmıştır.

Doğru Cevap: (A) Dumlupınar Meydan Muharebesi

Analiz: Büyük Taarruz'un son ve en önemli aşaması olan 30 Ağustos 1922'deki Dumlupınar (Başkomutanlık) Meydan Muharebesi'nde Yunan ordusunun büyük bölümü imha edilmiş ve Başkomutan Trikopis esir alınmıştır.

Doğru Cevap: (C) Mudanya Ateşkes Antlaşması'na

Analiz: Büyük Taarruz ile Yunan işgalinin sona ermesi, İtilaf Devletleri'ni ateşkes istemeye zorlamış ve Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasına yol açmıştır. Lozan ise Mudanya'dan sonraki barış sürecidir.

Doğru Cevap: (B) İngiltere

Analiz: Mudanya Ateşkes Görüşmeleri'ne TBMM adına İsmet Paşa, İtilaf Devletleri adına İngiltere, Fransa ve İtalya temsilcileri katılmıştır. Yunanistan, yenilgiyi kabul etmediği için doğrudan katılmamış, görüşmelerde İngiltere tarafından temsil edilmiştir.

Doğru Cevap: (E) Halifelik

Analiz: 1 Kasım 1922'de Saltanat kaldırılırken, Halifelik makamına dokunulmamış, Osmanlı hanedanından Abdülmecit Efendi TBMM tarafından Halife olarak seçilmiştir. Halifelik daha sonra 3 Mart 1924'te kaldırılacaktır.

Doğru Cevap: (D) Temel hak ve özgürlükler

Analiz: 1921 Anayasası, savaş koşullarında hazırlanmış kısa ve öz bir anayasadır. Temel olarak devletin yapısını ve egemenliğin kaynağını belirlemiş, ancak temel hak ve özgürlükler gibi ayrıntılı konulara girmemiş, bu konuda Kanun-i Esasi'nin ilgili maddelerinin geçerli olduğunu belirtmiştir.

Doğru Cevap: (A) Sovyet Rusya

Analiz: Ortak düşmanlara (İtilaf Devletleri) karşı mücadele etmeleri ve coğrafi yakınlık gibi nedenlerle TBMM Hükümeti, diplomatik ilişkilerini ilk olarak Sovyet Rusya ile geliştirmiş ve Moskova Antlaşması'nı imzalamıştır.

Doğru Cevap: (C) Akşehir

Analiz: Büyük Taarruz öncesinde Batı Cephesi Karargahı Akşehir'e taşınmış, Mustafa Kemal Paşa planlarını burada yapmış ve taarruz emrini vermeden önceki son hazırlıkları burada tamamlamıştır. Taarruz Kocatepe'den başlamıştır.

Doğru Cevap: (D) Başkomutanlık Meydan Muharebesi

Analiz: I. İnönü, II. İnönü, Kütahya-Eskişehir ve Sakarya Muharebeleri Yunan taarruzlarına karşı yapılan savunma savaşlarıdır. Başkomutanlık Meydan Muharebesi (Büyük Taarruz) ise Türk ordusunun düşmanı yurttan atmak için başlattığı genel taarruzdur.

Doğru Cevap: (E) Büyük Taarruz

Analiz: Genelkurmay Başkanı olarak Büyük Taarruz'un planlanması ve başarıyla yürütülmesindeki katkılarından dolayı Fevzi Paşa'ya, Mustafa Kemal Paşa'dan sonra Mareşallik rütbesi verilmiştir.

Doğru Cevap: (A) Misak-ı İktisadi

Analiz: Şubat 1923'te toplanan İzmir İktisat Kongresi'nde, yeni Türk devletinin ekonomik bağımsızlığını ve kalkınmasını hedefleyen kararlar alınmış, bu kararlara "Ekonomik Yemin" anlamına gelen Misak-ı İktisadi adı verilmiştir.