MİLLÎ MÜCADELE MUHAREBELER DÖNEMİ
TEST - 1
Soru 1: I. İnönü Muharebesi'nin kazanılmasının ardından yaşanan gelişmeler "TALİM" veya "MİLAT" şeklinde kodlanmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu kodlamanın içinde yer alan gelişmelerden biri değildir?
Doğru Cevap: D) Tekâlif-i Milliye Emirleri'nin yayımlanması
Açıklama: I. İnönü Zaferi'nin sonuçları; Teşkilat-ı Esasiye, Afganistan ile Dostluk Antlaşması, Londra Konferansı, İstiklal Marşı ve Moskova Antlaşması'dır. Tekâlif-i Milliye Emirleri ise Kütahya-Eskişehir Muharebelerindeki yenilgiden sonra, Sakarya Savaşı öncesinde çıkarılmıştır.
Soru 2: Doğu Cephesi'nde Ermenilere karşı kazanılan zaferin ardından imzalanan Gümrü Antlaşması'nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi, TBMM'nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi başarı olarak kabul edilir?
Doğru Cevap: A) Bir devletin TBMM'yi ve Misak-ı Millî'yi tanıması
Açıklama: Gümrü Antlaşması ile Ermenistan, TBMM'yi ve Misak-ı Millî'yi tanıyan ilk devlet olmuştur. Bu, yeni kurulan Ankara Hükümeti'nin uluslararası alanda bir başka devlet tarafından resmen tanındığı ilk belgedir ve bu nedenle ilk siyasi zafer olarak kabul edilir.
Soru 3: Kütahya-Eskişehir Muharebeleri'nden sonra yaşanan olumsuz hava içinde, Başkomutanlık Kanunu ile Mustafa Kemal Paşa'ya meclisin yetkilerinin devredilmesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Savaş yönetiminde hızlı ve etkili kararlar alabilmek
Açıklama: Savaşın en kritik anında, meclisteki uzun tartışmalarla vakit kaybetmek yerine, tüm yetkileri tek bir elde toplayarak ordunun sevk ve idaresinde hızlı, kesin ve etkili kararlar alınması amaçlanmıştır. Bu, bir kriz yönetimi tedbiridir.
Soru 4: Mustafa Kemal Paşa'nın "Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makûs talihini de yendiniz." sözüyle övdüğü zafer ve bu zaferin ardından yaşanan diplomatik gelişme hangisidir?
Doğru Cevap: B) II. İnönü Zaferi - İtalya'nın çekilmeye başlaması
Açıklama: Mustafa Kemal Paşa, bu ünlü telgrafı II. İnönü Zaferi'nin ardından Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'ya çekmiştir. Bu zafer, Türk ordusunun savunmada kalmayıp taarruz da yapabileceğini göstermiş ve İtilaf bloğunda ilk çözülmeyi başlatarak İtalya'nın Anadolu'dan çekilme sürecini başlatmıştır.
Soru 5: Lozan Antlaşması'nda çözümlenen aşağıdaki konulardan hangisi, Türkiye'nin egemenlik haklarını en doğrudan ilgilendirmektedir?
Doğru Cevap: A) Kapitülasyonların kaldırılması
Açıklama: Kapitülasyonlar, yabancı devletlere Osmanlı topraklarında adli, mali ve idari alanlarda ayrıcalıklar tanıyarak devletin egemenliğini kısıtlayan en önemli faktördü. Lozan'da kapitülasyonların tamamen kaldırılması, yeni Türk Devleti'nin tam bağımsızlığını ve egemenliğini sağlayan en kritik kazanımdır.
Soru 6: Güney Cephesi'nde Fransızlara karşı verilen mücadelede gösterdiği direnişten dolayı TBMM tarafından "Gazi" unvanı verilen şehir hangisidir?
Doğru Cevap: D) Antep
Açıklama: Antep halkı, Fransız işgaline karşı aylarca süren kahramanca bir savunma yapmış ve bu direniş sırasında büyük fedakarlıklar göstermiştir. Bu destansı savunma nedeniyle TBMM, henüz şehir düşman işgalindeyken 6 Şubat 1921'de Antep'e "Gazi" unvanını vermiştir.
Soru 7: Mudanya Ateşkes Antlaşması ile İstanbul ve Boğazların yönetiminin TBMM'ye bırakılması, aşağıdaki kurumlardan hangisinin hukuken sona erdiğini göstermiştir?
Doğru Cevap: A) Osmanlı Devleti
Açıklama: Bir devletin başkentinin yönetiminin başka bir siyasi otoriteye devredilmesi, o devletin egemenliğinin ve varlığının fiilen sona erdiğini gösterir. İstanbul ve Boğazların yönetiminin TBMM'ye bırakılması, Osmanlı Devleti'nin hukuken sona erdiğinin bir kanıtıdır. Bu olay, Saltanatın kaldırılmasına (1 Kasım 1922) zemin hazırlamıştır.
Soru 8: Sakarya Meydan Muharebesi'nden sonra Sovyet Rusya'nın, Kafkas Cumhuriyetleri ile TBMM arasında arabuluculuk yaparak Kars Antlaşması'nın imzalanmasını sağlamasının temel nedeni nedir?
Doğru Cevap: C) Güney sınırlarını güvence altına almak
Açıklama: Sovyet Rusya, batıdan gelebilecek bir tehdide karşı güney sınırlarının dost bir güç olan TBMM tarafından güvence altına alınmasını istiyordu. Sakarya Zaferi, TBMM'nin kalıcılığını kanıtlayınca, Sovyet Rusya, Kafkas Cumhuriyetleri ile TBMM arasında kalıcı bir sınır antlaşması (Kars Antlaşması) yapılmasını sağlayarak kendi güney sınırlarını da güvence altına almıştır.
Soru 9: Lozan Antlaşması'nda nüfus mübadelesi (değişimi) kararı alınırken, aşağıdaki yerlerden hangisindeki Türkler bu değişimin dışında tutulmuştur?
Doğru Cevap: B) Batı Trakya
Açıklama: Lozan'daki mübadele kararına göre, İstanbul'daki Rumlar ile Batı Trakya'daki (Gümülcine, İskeçe) Türkler "etabli" (yerleşik) sayılarak değişimin dışında bırakılmıştır. Diğer bölgelerdeki Türk ve Rum nüfus karşılıklı olarak yer değiştirmiştir.
Soru 10: Büyük Taarruz öncesinde ordunun taarruz gücüne ulaşması için bir yıl beklenmesinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Ordunun eksiklerini gidermek ve taarruzu kesin sonuç alacak şekilde planlamak
Açıklama: Sakarya Zaferi'nden sonra Türk ordusu savunma savaşı kazanmış ancak henüz bir taarruz savaşı yapacak güce ulaşmamıştı. Mustafa Kemal, başarısız bir taarruzun felaket olacağını bildiği için, Tekâlif-i Milliye Emirleri ile halktan toplanan yardımlarla ordunun tüm eksiklerini gidermek ve kesin zafer getirecek bir plan hazırlamak için yaklaşık bir yıl beklemiştir.
Soru 11: Doğu Cephesi'nde 15. Kolordu'nun komutanı Kazım Karabekir'in, Mondros Mütarekesi'ne rağmen ordusunu terhis etmemesinin Milli Mücadele için en önemli sonucu ne olmuştur?
Doğru Cevap: D) Doğu'da Ermenilere karşı askeri bir gücün hazır bulunması
Açıklama: Kazım Karabekir'in disiplinli ve savaşa hazır 15. Kolordu'yu terhis etmemesi, Milli Mücadele başladığında Doğu Anadolu'da Ermeni ilerleyişine karşı koyabilecek tek düzenli askeri gücü oluşturmuştur. Bu ordu, Doğu Cephesi'nin kazanılmasında kilit rol oynamıştır.
Soru 12: I. İnönü Muharebesi'nden sonra toplanan Londra Konferansı'nda, Tevfik Paşa'nın "Söz milletin gerçek temsilcisi olan TBMM'nindir" diyerek sözü Bekir Sami Bey'e bırakması, neyin göstergesidir?
Doğru Cevap: C) İtilaf Devletleri'nin ikilik çıkarma planının başarısız olduğunun
Açıklama: İtilaf Devletleri, konferansa hem İstanbul Hükümeti'ni hem de TBMM'yi çağırarak aralarında bir anlaşmazlık çıkarmayı ve Türk tarafını zayıflatmayı planlıyordu. Ancak tecrübeli bir devlet adamı olan Tevfik Paşa'nın bu vatansever hamlesi, İtilaf Devletleri'nin oyununu bozmuş ve Türk tarafının tek ses olarak konuştuğunu göstermiştir.
Soru 13: Lozan Antlaşması'nda Boğazların yönetimi için kurulan komisyonda Türkiye'nin başkan olmasına rağmen, bu durumun Misak-ı Millî'nin hangi ilkesine tam olarak uymadığı söylenebilir?
Doğru Cevap: A) Tam bağımsızlık ve egemenlik hakları
Açıklama: Bir ülkenin kendi toprakları üzerindeki stratejik bir geçiş yolunun yönetiminde yabancı devletlerin de yer aldığı bir komisyonun bulunması, o ülkenin egemenlik haklarının kısıtlandığı anlamına gelir. Türkiye komisyon başkanı olsa da, Boğazlar üzerindeki tam egemenlik sağlanamamıştır. Bu durum ancak 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile düzeltilmiştir.
Soru 14: Milli Mücadele sırasında, Güney Cephesi'ndeki direnişin sembol isimlerinden olan ve Antep savunmasında şehit düşen "Şahin Bey" takma adıyla bilinen kahramanımız kimdir?
Doğru Cevap: D) Mehmet Sait Bey
Açıklama: Antep savunmasında Kuva-yı Milliye birliklerine komuta eden ve Kilis yolunu Fransızlara kapatmak için kahramanca savaşırken şehit olan kişi Üsteğmen Mehmet Sait Bey'dir. Halk ona "Şahin Bey" lakabını vermiştir.
Soru 15: I. İnönü Zaferi'nden sonra TBMM Hükümeti ile Afganistan arasında bir dostluk antlaşması imzalanmasının temel önemi nedir?
Doğru Cevap: B) TBMM'yi tanıyan ilk Müslüman devlet olması
Açıklama: Moskova'da bulunan Türk heyeti, yine orada bulunan Afgan heyetiyle bir dostluk antlaşması imzalamıştır. Bu antlaşma ile Afganistan, TBMM'yi tanıyan ilk Müslüman devlet olmuş, bu da Milli Mücadele'nin İslam dünyasındaki saygınlığını ve meşruiyetini artırmıştır.
Soru 16: Sakarya Meydan Muharebesi ile Büyük Taarruz arasında yaklaşık bir yıl gibi bir süre beklenmesinin temel stratejik nedeni nedir?
Doğru Cevap: A) Ordunun taarruz için yeterli güce ulaşmasını sağlamak
Açıklama: Sakarya'da kazanılan zafer, stratejik bir savunma zaferiydi. Ancak düşmanı yurttan kesin olarak atacak bir taarruz için ordunun insan gücü, silah, cephane ve lojistik olarak çok daha güçlü olması gerekiyordu. Mustafa Kemal, yarım bir hazırlıkla yapılacak taarruzun bir felaket olacağını bildiği için, kesin zafer elde edilecek güce ulaşana kadar yaklaşık bir yıl beklemiştir.
Soru 17: Lozan Konferansı'na TBMM Hükümeti ile birlikte İstanbul Hükümeti'nin de davet edilmesi, aşağıdakilerden hangisinin hızlandırılmasına neden olmuştur?
Doğru Cevap: E) Saltanatın kaldırılmasının
Açıklama: İtilaf Devletleri, Lozan'a her iki hükümeti de davet ederek Türk tarafı arasında ikilik çıkarmayı ve Sevr'i kabul ettirmeyi amaçlıyordu. Bu oyunu gören TBMM, Lozan'a tek temsilci olarak gidebilmek ve İstanbul Hükümeti'nin varlığına resmen son vermek için 1 Kasım 1922'de saltanatı kaldırmıştır.
Soru 18: Güney Cephesi'ndeki mücadeleler sonucunda Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması'nda, Süleyman Şah'ın mezarının bulunduğu Caber Kalesi'nin Türk toprağı sayılacağı maddesinin yer almasının amacı nedir?
Doğru Cevap: C) Osmanlı Devleti'nin mirasına ve tarihi bağlara sahip çıkmak
Açıklama: Süleyman Şah, Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey'in dedesidir. Onun mezarının bulunduğu yerin Türk toprağı sayılması, yeni Türk devletinin Osmanlı'nın tarihi mirasına sahip çıktığını ve bu topraklardaki tarihi ve kültürel bağlarını koruduğunu gösteren sembolik ve önemli bir diplomatik başarıdır.
Soru 19: Gediz Muharebeleri'nde Kuva-yı Milliye birliklerinin başarısız olması üzerine Batı Cephesi Komutanlığı'na atanan ve düzenli orduyu kurma görevini üstlenen komutan kimdir?
Doğru Cevap: B) İsmet Paşa
Açıklama: Gediz Muharebeleri'nde Ali Fuat Paşa komutasındaki Kuva-yı Milliye birliklerinin başarısızlığı, düzenli bir orduya geçişi zorunlu kılmıştır. Bu gelişme üzerine Ali Fuat Paşa Moskova Büyükelçiliği'ne atanmış, Batı Cephesi ise ikiye ayrılarak Batı kanadına Albay İsmet Bey, Güney kanadına ise Albay Refet Bey atanmıştır.
Soru 20: Lozan Antlaşması'nda "Yabancı Okullar" konusuyla ilgili alınan karar, Türkiye'nin hangi ilkesini ödünsüz bir şekilde uyguladığını gösterir?
Doğru Cevap: E) Tam bağımsızlık
Açıklama: Lozan'da, Türkiye'deki tüm yabancı okulların Türk Milli Eğitim Bakanlığı'nın kanun ve yönetmeliklerine tabi olacağı kararlaştırılmıştır. Bu, Türkiye'nin kendi toprakları üzerindeki eğitim sistemi üzerinde başka bir devletin müdahalesini kabul etmeyeceğini ve bu konuyu bir iç mesele olarak gördüğünü gösterir. Bu durum, tam bağımsızlık ilkesinin bir gereğidir.
MİLLÎ MÜCADELE MUHAREBELER DÖNEMİ
TEST - 1
Soru 1: I. İnönü Muharebesi'nin kazanılmasının ardından yaşanan gelişmeler "TALİM" veya "MİLAT" şeklinde kodlanmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu kodlamanın içinde yer alan gelişmelerden biri değildir?
Doğru Cevap: D) Tekâlif-i Milliye Emirleri'nin yayımlanması
Açıklama: I. İnönü Zaferi'nin sonuçları; Teşkilat-ı Esasiye, Afganistan ile Dostluk Antlaşması, Londra Konferansı, İstiklal Marşı ve Moskova Antlaşması'dır. Tekâlif-i Milliye Emirleri ise Kütahya-Eskişehir Muharebelerindeki yenilgiden sonra, Sakarya Savaşı öncesinde çıkarılmıştır.
Soru 2: Doğu Cephesi'nde Ermenilere karşı kazanılan zaferin ardından imzalanan Gümrü Antlaşması'nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi, TBMM'nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi başarı olarak kabul edilir?
Doğru Cevap: A) Bir devletin TBMM'yi ve Misak-ı Millî'yi tanıması
Açıklama: Gümrü Antlaşması ile Ermenistan, TBMM'yi ve Misak-ı Millî'yi tanıyan ilk devlet olmuştur. Bu, yeni kurulan Ankara Hükümeti'nin uluslararası alanda bir başka devlet tarafından resmen tanındığı ilk belgedir ve bu nedenle ilk siyasi zafer olarak kabul edilir.
Soru 3: Kütahya-Eskişehir Muharebeleri'nden sonra yaşanan olumsuz hava içinde, Başkomutanlık Kanunu ile Mustafa Kemal Paşa'ya meclisin yetkilerinin devredilmesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Savaş yönetiminde hızlı ve etkili kararlar alabilmek
Açıklama: Savaşın en kritik anında, meclisteki uzun tartışmalarla vakit kaybetmek yerine, tüm yetkileri tek bir elde toplayarak ordunun sevk ve idaresinde hızlı, kesin ve etkili kararlar alınması amaçlanmıştır. Bu, bir kriz yönetimi tedbiridir.
Soru 4: Mustafa Kemal Paşa'nın "Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makûs talihini de yendiniz." sözüyle övdüğü zafer ve bu zaferin ardından yaşanan diplomatik gelişme hangisidir?
Doğru Cevap: B) II. İnönü Zaferi - İtalya'nın çekilmeye başlaması
Açıklama: Mustafa Kemal Paşa, bu ünlü telgrafı II. İnönü Zaferi'nin ardından Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'ya çekmiştir. Bu zafer, Türk ordusunun savunmada kalmayıp taarruz da yapabileceğini göstermiş ve İtilaf bloğunda ilk çözülmeyi başlatarak İtalya'nın Anadolu'dan çekilme sürecini başlatmıştır.
Soru 5: Lozan Antlaşması'nda çözümlenen aşağıdaki konulardan hangisi, Türkiye'nin egemenlik haklarını en doğrudan ilgilendirmektedir?
Doğru Cevap: A) Kapitülasyonların kaldırılması
Açıklama: Kapitülasyonlar, yabancı devletlere Osmanlı topraklarında adli, mali ve idari alanlarda ayrıcalıklar tanıyarak devletin egemenliğini kısıtlayan en önemli faktördü. Lozan'da kapitülasyonların tamamen kaldırılması, yeni Türk Devleti'nin tam bağımsızlığını ve egemenliğini sağlayan en kritik kazanımdır.
Soru 6: Güney Cephesi'nde Fransızlara karşı verilen mücadelede gösterdiği direnişten dolayı TBMM tarafından "Gazi" unvanı verilen şehir hangisidir?
Doğru Cevap: D) Antep
Açıklama: Antep halkı, Fransız işgaline karşı aylarca süren kahramanca bir savunma yapmış ve bu direniş sırasında büyük fedakarlıklar göstermiştir. Bu destansı savunma nedeniyle TBMM, henüz şehir düşman işgalindeyken 6 Şubat 1921'de Antep'e "Gazi" unvanını vermiştir.
Soru 7: Mudanya Ateşkes Antlaşması ile İstanbul ve Boğazların yönetiminin TBMM'ye bırakılması, aşağıdaki kurumlardan hangisinin hukuken sona erdiğini göstermiştir?
Doğru Cevap: A) Osmanlı Devleti
Açıklama: Bir devletin başkentinin yönetiminin başka bir siyasi otoriteye devredilmesi, o devletin egemenliğinin ve varlığının fiilen sona erdiğini gösterir. İstanbul ve Boğazların yönetiminin TBMM'ye bırakılması, Osmanlı Devleti'nin hukuken sona erdiğinin bir kanıtıdır. Bu olay, Saltanatın kaldırılmasına (1 Kasım 1922) zemin hazırlamıştır.
Soru 8: Sakarya Meydan Muharebesi'nden sonra Sovyet Rusya'nın, Kafkas Cumhuriyetleri ile TBMM arasında arabuluculuk yaparak Kars Antlaşması'nın imzalanmasını sağlamasının temel nedeni nedir?
Doğru Cevap: C) Güney sınırlarını güvence altına almak
Açıklama: Sovyet Rusya, batıdan gelebilecek bir tehdide karşı güney sınırlarının dost bir güç olan TBMM tarafından güvence altına alınmasını istiyordu. Sakarya Zaferi, TBMM'nin kalıcılığını kanıtlayınca, Sovyet Rusya, Kafkas Cumhuriyetleri ile TBMM arasında kalıcı bir sınır antlaşması (Kars Antlaşması) yapılmasını sağlayarak kendi güney sınırlarını da güvence altına almıştır.
Soru 9: Lozan Antlaşması'nda nüfus mübadelesi (değişimi) kararı alınırken, aşağıdaki yerlerden hangisindeki Türkler bu değişimin dışında tutulmuştur?
Doğru Cevap: B) Batı Trakya
Açıklama: Lozan'daki mübadele kararına göre, İstanbul'daki Rumlar ile Batı Trakya'daki (Gümülcine, İskeçe) Türkler "etabli" (yerleşik) sayılarak değişimin dışında bırakılmıştır. Diğer bölgelerdeki Türk ve Rum nüfus karşılıklı olarak yer değiştirmiştir.
Soru 10: Büyük Taarruz öncesinde ordunun taarruz gücüne ulaşması için bir yıl beklenmesinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Ordunun eksiklerini gidermek ve taarruzu kesin sonuç alacak şekilde planlamak
Açıklama: Sakarya Zaferi'nden sonra Türk ordusu savunma savaşı kazanmış ancak henüz bir taarruz savaşı yapacak güce ulaşmamıştı. Mustafa Kemal, başarısız bir taarruzun felaket olacağını bildiği için, Tekâlif-i Milliye Emirleri ile halktan toplanan yardımlarla ordunun tüm eksiklerini gidermek ve kesin zafer getirecek bir plan hazırlamak için yaklaşık bir yıl beklemiştir.
Soru 11: Doğu Cephesi'nde 15. Kolordu'nun komutanı Kazım Karabekir'in, Mondros Mütarekesi'ne rağmen ordusunu terhis etmemesinin Milli Mücadele için en önemli sonucu ne olmuştur?
Doğru Cevap: D) Doğu'da Ermenilere karşı askeri bir gücün hazır bulunması
Açıklama: Kazım Karabekir'in disiplinli ve savaşa hazır 15. Kolordu'yu terhis etmemesi, Milli Mücadele başladığında Doğu Anadolu'da Ermeni ilerleyişine karşı koyabilecek tek düzenli askeri gücü oluşturmuştur. Bu ordu, Doğu Cephesi'nin kazanılmasında kilit rol oynamıştır.
Soru 12: I. İnönü Muharebesi'nden sonra toplanan Londra Konferansı'nda, Tevfik Paşa'nın "Söz milletin gerçek temsilcisi olan TBMM'nindir" diyerek sözü Bekir Sami Bey'e bırakması, neyin göstergesidir?
Doğru Cevap: C) İtilaf Devletleri'nin ikilik çıkarma planının başarısız olduğunun
Açıklama: İtilaf Devletleri, konferansa hem İstanbul Hükümeti'ni hem de TBMM'yi çağırarak aralarında bir anlaşmazlık çıkarmayı ve Türk tarafını zayıflatmayı planlıyordu. Ancak tecrübeli bir devlet adamı olan Tevfik Paşa'nın bu vatansever hamlesi, İtilaf Devletleri'nin oyununu bozmuş ve Türk tarafının tek ses olarak konuştuğunu göstermiştir.
Soru 13: Lozan Antlaşması'nda Boğazların yönetimi için kurulan komisyonda Türkiye'nin başkan olmasına rağmen, bu durumun Misak-ı Millî'nin hangi ilkesine tam olarak uymadığı söylenebilir?
Doğru Cevap: A) Tam bağımsızlık ve egemenlik hakları
Açıklama: Bir ülkenin kendi toprakları üzerindeki stratejik bir geçiş yolunun yönetiminde yabancı devletlerin de yer aldığı bir komisyonun bulunması, o ülkenin egemenlik haklarının kısıtlandığı anlamına gelir. Türkiye komisyon başkanı olsa da, Boğazlar üzerindeki tam egemenlik sağlanamamıştır. Bu durum ancak 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile düzeltilmiştir.
Soru 14: Milli Mücadele sırasında, Güney Cephesi'ndeki direnişin sembol isimlerinden olan ve Antep savunmasında şehit düşen "Şahin Bey" takma adıyla bilinen kahramanımız kimdir?
Doğru Cevap: D) Mehmet Sait Bey
Açıklama: Antep savunmasında Kuva-yı Milliye birliklerine komuta eden ve Kilis yolunu Fransızlara kapatmak için kahramanca savaşırken şehit olan kişi Üsteğmen Mehmet Sait Bey'dir. Halk ona "Şahin Bey" lakabını vermiştir.
Soru 15: I. İnönü Zaferi'nden sonra TBMM Hükümeti ile Afganistan arasında bir dostluk antlaşması imzalanmasının temel önemi nedir?
Doğru Cevap: B) TBMM'yi tanıyan ilk Müslüman devlet olması
Açıklama: Moskova'da bulunan Türk heyeti, yine orada bulunan Afgan heyetiyle bir dostluk antlaşması imzalamıştır. Bu antlaşma ile Afganistan, TBMM'yi tanıyan ilk Müslüman devlet olmuş, bu da Milli Mücadele'nin İslam dünyasındaki saygınlığını ve meşruiyetini artırmıştır.
Soru 16: Sakarya Meydan Muharebesi ile Büyük Taarruz arasında yaklaşık bir yıl gibi bir süre beklenmesinin temel stratejik nedeni nedir?
Doğru Cevap: A) Ordunun taarruz için yeterli güce ulaşmasını sağlamak
Açıklama: Sakarya'da kazanılan zafer, stratejik bir savunma zaferiydi. Ancak düşmanı yurttan kesin olarak atacak bir taarruz için ordunun insan gücü, silah, cephane ve lojistik olarak çok daha güçlü olması gerekiyordu. Mustafa Kemal, yarım bir hazırlıkla yapılacak taarruzun bir felaket olacağını bildiği için, kesin zafer elde edilecek güce ulaşana kadar yaklaşık bir yıl beklemiştir.
Soru 17: Lozan Konferansı'na TBMM Hükümeti ile birlikte İstanbul Hükümeti'nin de davet edilmesi, aşağıdakilerden hangisinin hızlandırılmasına neden olmuştur?
Doğru Cevap: E) Saltanatın kaldırılmasının
Açıklama: İtilaf Devletleri, Lozan'a her iki hükümeti de davet ederek Türk tarafı arasında ikilik çıkarmayı ve Sevr'i kabul ettirmeyi amaçlıyordu. Bu oyunu gören TBMM, Lozan'a tek temsilci olarak gidebilmek ve İstanbul Hükümeti'nin varlığına resmen son vermek için 1 Kasım 1922'de saltanatı kaldırmıştır.
Soru 18: Güney Cephesi'ndeki mücadeleler sonucunda Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması'nda, Süleyman Şah'ın mezarının bulunduğu Caber Kalesi'nin Türk toprağı sayılacağı maddesinin yer almasının amacı nedir?
Doğru Cevap: C) Osmanlı Devleti'nin mirasına ve tarihi bağlara sahip çıkmak
Açıklama: Süleyman Şah, Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey'in dedesidir. Onun mezarının bulunduğu yerin Türk toprağı sayılması, yeni Türk devletinin Osmanlı'nın tarihi mirasına sahip çıktığını ve bu topraklardaki tarihi ve kültürel bağlarını koruduğunu gösteren sembolik ve önemli bir diplomatik başarıdır.
Soru 19: Gediz Muharebeleri'nde Kuva-yı Milliye birliklerinin başarısız olması üzerine Batı Cephesi Komutanlığı'na atanan ve düzenli orduyu kurma görevini üstlenen komutan kimdir?
Doğru Cevap: B) İsmet Paşa
Açıklama: Gediz Muharebeleri'nde Ali Fuat Paşa komutasındaki Kuva-yı Milliye birliklerinin başarısızlığı, düzenli bir orduya geçişi zorunlu kılmıştır. Bu gelişme üzerine Ali Fuat Paşa Moskova Büyükelçiliği'ne atanmış, Batı Cephesi ise ikiye ayrılarak Batı kanadına Albay İsmet Bey, Güney kanadına ise Albay Refet Bey atanmıştır.
Soru 20: Lozan Antlaşması'nda "Yabancı Okullar" konusuyla ilgili alınan karar, Türkiye'nin hangi ilkesini ödünsüz bir şekilde uyguladığını gösterir?
Doğru Cevap: E) Tam bağımsızlık
Açıklama: Lozan'da, Türkiye'deki tüm yabancı okulların Türk Milli Eğitim Bakanlığı'nın kanun ve yönetmeliklerine tabi olacağı kararlaştırılmıştır. Bu, Türkiye'nin kendi toprakları üzerindeki eğitim sistemi üzerinde başka bir devletin müdahalesini kabul etmeyeceğini ve bu konuyu bir iç mesele olarak gördüğünü gösterir. Bu durum, tam bağımsızlık ilkesinin bir gereğidir.