KPSS Tarih Mini Deneme - 2 (Atatürk’ün Hayatı ve Kişiliği)

Doğru Cevap: (B) 1897 Türk-Yunan Savaşı

Analiz: Dömeke Meydan Muharebesi olarak da bilinen bu savaş sırasında genç Mustafa Kemal, okuldan kaçarak savaşa katılmak istemiş, bu olay onun vatanseverlik duygularının ne kadar güçlü olduğunu göstermiştir.

Doğru Cevap: (D) Ülke sorunları üzerine tartışmalar ve yayınlar

Analiz: Mustafa Kemal, öğrencilik yıllarından itibaren ülke sorunlarıyla yakından ilgilenmiş, arkadaşlarıyla gizli toplantılar düzenlemiş, yasaklı yayınları takip etmiş ve el yazısıyla gazete çıkarmıştır.

Doğru Cevap: (A) Ömer Naci ve arkadaşları

Analiz: Şam'da kurduğu Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'nin faaliyetlerini genişletmek isteyen Mustafa Kemal, Selanik'e gelerek burada daha sonra İttihat ve Terakki ile birleşecek olan şubeyi, Ömer Naci gibi arkadaşlarıyla birlikte açmıştır.

Doğru Cevap: (E) Ordu mensuplarının siyasete karışmaması gerektiği

Analiz: Mustafa Kemal, ordu içinde siyasi gruplaşmaların tehlikeli olduğunu, subayların ya siyaseti seçip ordudan ayrılması ya da sadece askerlik görevini yapması gerektiğini savunmuştur.

Doğru Cevap: (B) İttihat ve Terakki yönetimiyle siyasi anlaşmazlıkları nedeniyle merkezden uzaklaştırılması

Analiz: Özellikle ordunun siyasete karışması konusundaki eleştirileri nedeniyle İttihat ve Terakki liderleriyle arası açılan Mustafa Kemal, aktif komuta görevinden alınarak pasif bir görev olan Sofya Ataşemiliterliği'ne atanmıştır.

Doğru Cevap: (D) Özgürlüğüne ve bağımsızlığına düşkünlüğü

Analiz: Bu söz, hem kişisel olarak hem de millet olarak hiçbir baskı ve egemenlik altına girmeyi kabul etmeyen, özgürlüğü temel karakteri olarak benimseyen anlayışını ifade eder.

Doğru Cevap: (A) İleri görüşlülüğü

Analiz: Olayların gidişatını doğru analiz ederek gelecekte olabilecekleri öngörme yeteneği, Mustafa Kemal'in ileri görüşlülüğünü gösterir. Çanakkale'deki bu tahmini, savaşın kazanılmasında kritik rol oynamıştır.

Doğru Cevap: (E) Çok yönlülüğü

Analiz: Farklı alanlarda (askerlik, siyaset, diplomasi, tarih, dil, sanat vb.) bilgi sahibi olması ve başarılı faaliyetlerde bulunması, Atatürk'ün çok yönlü bir lider olduğunu gösterir.

Doğru Cevap: (C) Millete olan inancını ve teşkilatçılığını

Analiz: Bu ifade, kurtuluşun ancak milletin kendi iradesi ve mücadelesiyle gerçekleşebileceğine olan inancını ve milleti bu amaç doğrultusunda bir araya getirme (teşkilatçılık) yeteneğini gösterir.

Doğru Cevap: (B) Cumhuriyet Halk Partisi

Analiz: Atatürk, Nutuk'u 15-20 Ekim 1927 tarihleri arasında toplanan Cumhuriyet Halk Partisi'nin İkinci Büyük Kurultayı'nda okumuştur.

Doğru Cevap: (A) Selanik Mülkiye Rüştiyesi

Analiz: Mustafa Kemal, annesinin isteğiyle kısa bir süre Mülkiye Rüştiyesi'ne (sivil ortaokul) devam etmiş, ancak daha sonra kendi isteğiyle Askeri Rüştiye sınavlarına girerek askeri eğitime yönelmiştir.

Doğru Cevap: (D) Mondros sonrası İtilaf donanmasının İstanbul'a demirlemesi

Analiz: Mondros Ateşkesi'nden sonra Suriye'den İstanbul'a dönen Mustafa Kemal'in, Boğaz'da demirlemiş İtilaf donanmasını görünce yaveri Cevat Abbas'a bu sözü söylediği aktarılır.

Doğru Cevap: (C) Çanakkale Savaşı

Analiz: Çanakkale'deki "Anafartalar Kahramanı" unvanı, Mustafa Kemal'in hem ordu içinde hem de halk arasında büyük bir saygınlık ve tanınırlık kazanmasını sağlamış, bu da onun Kurtuluş Savaşı'nın lideri olarak kabul görmesini kolaylaştırmıştır.

Doğru Cevap: (B) Cumhuriyetin ilanı

Analiz: 28 Ekim 1923 akşamı Çankaya Köşkü'ndeki yemekte, hükümet bunalımını aşmak ve rejimin adını koymak üzere bu tarihi kararı açıklamış ve ertesi gün 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edilmiştir.

Doğru Cevap: (A) Milli tarih ve dil çalışmalarına verdiği önemin

Analiz: Atatürk, milli kimliğin ve kültürün temeli olarak gördüğü tarih ve dil araştırmalarının sürekliliğini sağlamak amacıyla kişisel mirasının önemli bir bölümünü bu kurumlara bağışlamıştır.

Doğru Cevap: (E) Anadolu'da başlatılacak bir milli mücadele için fikir birliği sağlamak

Analiz: Mustafa Kemal, Samsun'a hareket etmeden önce İstanbul'da Fethi Bey gibi arkadaşları ve bazı komutanlarla görüşerek ülkenin durumu hakkında fikir alışverişinde bulunmuş ve Anadolu'ya geçerek bir direniş başlatma düşüncesini paylaşmıştır.

Doğru Cevap: (D) Ulusal bağımsızlık ve uluslararası barış

Analiz: Bu ilke, Türkiye'nin kendi sınırları içinde bağımsız ve huzurlu yaşamasını ("Yurtta sulh") ve diğer ülkelerle barış içinde, eşit haklara dayalı ilişkiler kurmasını ("Cihanda sulh") ifade eder.

Doğru Cevap: (C) Ümitsizliğe yer vermemesi ve yaratıcılığı

Analiz: En zor anlarda bile karamsarlığa kapılmaması, her zaman bir çıkış yolu bulması ve yaratıcı çözümler üreterek engelleri aşması, onun liderlik vasıflarının önemli bir parçasıdır.

Doğru Cevap: (B) Eğitime

Analiz: Maarif Vekili (Milli Eğitim Bakanı) olmak istemesi, Atatürk'ün ülkenin kalkınması ve çağdaşlaşmasında eğitime verdiği hayati önemi ve bu alandaki sorumluluğu ne kadar büyük gördüğünü ifade eder.

Doğru Cevap: (D) İstanbul - 10 Kasım 1938

Analiz: Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938 tarihinde saat 09:05'te İstanbul Dolmabahçe Sarayı'nda hayata gözlerini yummuştur.