MUSTAFA KEMAL ATATÜRK'ÜN HAYATI
TEST - 3
Soru 1: Mustafa Kemal'in Manastır Askeri İdadisi'nde okurken edebiyat ve hitabet sanatına yönelmesinde en etkili olan sınıf arkadaşı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Ömer Naci
Açıklama: Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi yıllarında, hitabet yeteneği çok güçlü olan ve edebiyata düşkünlüğüyle bilinen sınıf arkadaşı Ömer Naci'den etkilenerek şiire ve edebiyata ilgi duymaya başlamıştır.
Soru 2: Mustafa Kemal'in 1919'da Samsun'a çıkmadan önce, İstanbul Şişli'deki evinde yakın arkadaşlarıyla yaptığı toplantılarda "kurtuluş çareleri" aramasının temel nedeni nedir?
Doğru Cevap: A) Mondros Ateşkesi sonrası ülkenin fiilen işgal edilmesi
Açıklama: Mondros Mütarekesi'nin ağır şartları ve bu şartlara dayanılarak başkent İstanbul dahil yurdun dört bir yanının İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi, Mustafa Kemal'i ve vatansever aydınları kurtuluş için yeni yollar aramaya iten temel sebeptir.
Soru 3: Mustafa Kemal'in Çanakkale Savaşları sırasında komuta ettiği 19. Tümen'in, Arıburnu'na çıkan Anzak birliklerini ilk karşılayan ve durduran alayı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) 57. Alay
Açıklama: 25 Nisan 1915 sabahı Anzak çıkarmasını haber alan Yarbay Mustafa Kemal, Bigalı'daki karargahından kendi komutasındaki 57. Alay'ı derhal Conkbayırı'na sevk etmiştir. Bu alay, düşmanı ilk karşılayan ve "Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!" emrini alan kahraman birliktir.
Soru 4: Mustafa Kemal'in İttihat ve Terakki Cemiyeti ile fikir ayrılığına düşmesinin ve cemiyetten uzaklaşmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Ordunun siyasetten ayrılması gerektiği düşüncesi
Açıklama: Mustafa Kemal, subayların siyasete karışmasının ordu içinde bölünmelere yol açtığını ve askeri disiplini zayıflattığını savunuyordu. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin orduyu siyasete alet etmesi, onun cemiyetle olan en temel fikir ayrılığıydı ve bu durum Balkan Savaşları'ndaki yenilgiyle de kanıtlanmıştı.
Soru 5: Mustafa Kemal'in, Samsun'a çıktıktan sonra hazırladığı ve işgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmesini istediği ilk belge olan "Samsun Raporu"nu gönderdiği makam hangisidir?
Doğru Cevap: A) Harbiye Nezareti (Savaş Bakanlığı)
Açıklama: Mustafa Kemal, resmi görevi gereği, bölgedeki durumu ve yapılması gerekenleri içeren raporunu bağlı bulunduğu makam olan İstanbul'daki Harbiye Nezareti'ne göndermiştir. Ancak bu rapor, kendisine verilen görevin tam tersi bir şekilde, işgallere karşı direnilmesi gerektiğini savunuyordu.
Soru 6: Mustafa Kemal, Harp Akademisi'ni bitirdiğinde hangi rütbeye sahipti?
Doğru Cevap: B) Kurmay Yüzbaşı
Açıklama: Mustafa Kemal, Harp Okulu'nu 1902'de Teğmen rütbesiyle bitirmiş, ardından devam ettiği Harp Akademisi'nden 11 Ocak 1905'te sınıfının beşincisi olarak Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur.
Soru 7: Mustafa Kemal'in, Mondros Mütarekesi imzalandıktan sonra Suriye'deki Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı lağvedilince geldiği İstanbul'da, ülke yönetiminde daha etkili olabilmek amacıyla yaptığı siyasi girişim aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Ahmet İzzet Paşa veya Tevfik Paşa hükümetinde Harbiye Nazırı olmaya çalışmak
Açıklama: Mustafa Kemal, İstanbul'a döndüğünde kurtuluşun öncelikle güçlü bir hükümetle mümkün olabileceğini düşünüyordu. Bu amaçla, Mondros'u imzalayan hükümetin istifası sonrasında kurulacak yeni kabinede, kendisi gibi düşünen komutanlarla birlikte Harbiye Nazırı (Savaş Bakanı) olarak görev alıp orduyu ve direnişi içeriden yönetmeye çalışmıştır.
Soru 8: Mustafa Kemal'in doğduğu şehir olan Selanik'in, onun fikir hayatı üzerindeki en önemli etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Batı'daki fikir akımlarına açık bir liman kenti olması
Açıklama: Selanik, Osmanlı'nın Avrupa'ya açılan kapısıydı. Limanı ve demiryolu bağlantıları sayesinde Avrupa'da basılan gazete, dergi ve kitaplar şehre kolayca ulaşıyordu. Bu durum, genç Mustafa Kemal'in hürriyet, eşitlik, milliyetçilik gibi yeni fikirlerle erken yaşta tanışmasını sağlamıştır.
Soru 9: Mustafa Kemal'in, I. Dünya Savaşı'nda Anafartalar Grup Komutanı olarak görev yapması hangi gelişmenin bir sonucudur?
Doğru Cevap: E) Cephedeki komutanın başarısızlığı üzerine Liman von Sanders tarafından atanması
Açıklama: Ağustos ayındaki Anzak taarruzları sırasında cephedeki komuta kademesinin başarısız olması ve cephenin çökme noktasına gelmesi üzerine, 5. Ordu Komutanı olan Alman General Liman von Sanders, durumu kurtarması için Arıburnu'nda başarılarıyla öne çıkan Albay Mustafa Kemal'i Anafartalar Grup Komutanlığı'na atamıştır.
Soru 10: Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkarken kullandığı Bandırma Vapuru'nun kaptanı kimdir?
Doğru Cevap: B) İsmail Hakkı Durusu
Açıklama: Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarını Samsun'a götüren Bandırma Vapuru'nun kaptanı İsmail Hakkı Durusu'dur. Zorlu hava ve deniz koşullarında, işgal kuvvetlerinin denetimine rağmen bu tarihi yolculuğu başarıyla tamamlamıştır.
Soru 11: Mustafa Kemal'in, Nutuk'ta "Bu paşalar yaver-i harbidirler." (savaşın yardımcılarıdır) diyerek andığı ve Milli Mücadele'de kendisine büyük destek veren iki önemli komutan hangileridir?
Doğru Cevap: D) Fevzi Paşa ve İsmet Paşa
Açıklama: Mustafa Kemal, Milli Mücadele boyunca en yakınında yer alan, Genelkurmay Başkanı olarak Fevzi (Çakmak) Paşa ve Batı Cephesi Komutanı olarak İsmet (İnönü) Paşa'yı, savaşın kazanılmasındaki en önemli yardımcıları olarak Nutuk'ta özellikle belirtmiştir.
Soru 12: Mustafa Kemal'in, İstanbul'da öğrenciyken siyasi faaliyetleri nedeniyle bir süre gözaltında tutulduğu olay, hangi padişah döneminde gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: A) II. Abdülhamit
Açıklama: Mustafa Kemal'in Harp Akademisi'nden mezuniyetinden hemen sonra, meşrutiyet yanlısı ve yönetim aleyhtarı faaliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle kısa bir süre tutuklanması, II. Abdülhamit'in istibdat (baskı) döneminin sonlarına denk gelmektedir. Daha sonra Ali Fuat Cebesoy'un da araya girmesiyle Şam'a atanarak İstanbul'dan uzaklaştırılmıştır.
Soru 13: Mustafa Kemal Paşa'ya "Gazi" unvanı ve "Mareşal" rütbesi hangi savaştaki başarısından dolayı verilmiştir?
Doğru Cevap: B) Sakarya Meydan Muharebesi
Açıklama: Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktası olan ve 22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Muharebesi'nin kazanılmasının ardından, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'ya TBMM tarafından en yüksek askeri rütbe olan Mareşallik ve onursal bir unvan olan Gazilik verilmiştir.
Soru 14: Mustafa Kemal'in "Bu eseri (Nutuk) niçin yazdım?" sorusuna verdiği cevapta vurguladığı temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Milli varlığı sona ermiş sayılan bir milletin, bağımsızlığını nasıl kazandığını anlatmak
Açıklama: Atatürk, Nutuk'un yazılış amacını, "Türk milletinin onurlu ve şerefli bir millet olarak nasıl yaşadığını, esaret koşullarını nasıl reddettiğini ve milli bir devleti nasıl kurduğunu" gelecek nesillere aktarmak olarak açıklar. Bu, bir milletin yeniden doğuş hikayesidir.
Soru 15: Mustafa Kemal'in, I. Dünya Savaşı'nda Suriye Cephesi'nde Yıldırım Orduları Komutanı olarak, ordunun Halep'in kuzeyinde bir savunma hattı kurmasının temel stratejik amacı neydi?
Doğru Cevap: B) Anadolu'yu olası bir işgale karşı korumak
Açıklama: Mustafa Kemal, Suriye ve Filistin'in artık kaybedildiğini görerek, eldeki kalan kuvvetlerle Torosların güneyinde, Halep'in kuzeyinde bir hat kurarak İngilizlerin Anadolu'ya girmesini engellemeye çalışmıştır. Bu, Misak-ı Millî'nin güney sınırlarının da ilk fiili savunması olarak kabul edilebilir.
Soru 16: Mustafa Kemal, askerlik hayatı boyunca aşağıdaki savaşlardan hangisine fiilen katılmamıştır?
Doğru Cevap: D) 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı (Dömeke Meydan Muharebesi)
Açıklama: 1897 yılında Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında çıkan savaş sırasında Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi'nde henüz bir öğrencidir. Savaşa katılmayı çok istemesine rağmen yaşı ve konumu nedeniyle bu mümkün olmamıştır. Diğer tüm savaşlarda ise aktif olarak görev almıştır.
Soru 17: Mustafa Kemal Atatürk'ün kişisel mirasını ve İş Bankası'ndaki hisselerinin gelirlerini bıraktığı kurumlar aşağıdakilerden hangileridir?
Doğru Cevap: A) Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu
Açıklama: Atatürk, vasiyetinde mal varlığının büyük bir kısmını, milli tarih ve dil bilincini geliştirmek amacıyla bizzat kurduğu bu iki kuruma bırakmıştır. Bu, onun milli kültüre ve bilimsel çalışmalara verdiği önemin en büyük göstergesidir.
Soru 18: Mustafa Kemal'in, I. Dünya Savaşı sırasında Veliaht Vahdettin'e sunduğu raporda ve Mondros Mütarekesi sonrasında İstanbul'da yaptığı görüşmelerde sürekli olarak vurguladığı en önemli konu neydi?
Doğru Cevap: C) Milli iradeye dayalı, güçlü bir hükümetin kurulması
Açıklama: Mustafa Kemal, ülkenin içinde bulunduğu durumdan kurtulmasının ancak milletin desteğini alan, kararlı ve güçlü bir hükümetin iş başına gelmesiyle mümkün olacağını savunuyordu. İstanbul'daki temel siyasi çabası, böyle bir hükümetin kurulmasını sağlamak veya bu hükümette görev almaktı.
Soru 19: Mustafa Kemal'in "Bu işte başarılı olacağız. Bunda hiç şüphe etmiyorum." diyerek kararlılığını belirttiği ve annesi Zübeyde Hanım'a bu yolda ölümü göze aldığını söylediği konuşma, hangi olaydan önce gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: B) Samsun'a hareket etmeden önce
Açıklama: Bu duygusal ve kararlı konuşma, Mustafa Kemal'in Milli Mücadele'yi başlatmak üzere Samsun'a gitmeden önce annesiyle vedalaşması sırasında geçmiştir. Bu, onun bu yola baş koyduğunun ve geri dönmeyi düşünmediğinin bir ifadesidir.
Soru 20: Mustafa Kemal Paşa'nın "Sine-i millete dönmek" ifadesi, onun hangi eylemini tanımlamaktadır?
Doğru Cevap: D) Resmi görevlerinden ve askerlikten istifa etmesini
Açıklama: "Sine-i millete dönmek", resmi sıfatları ve üniformaları bir kenara bırakarak, sade bir millet ferdi olarak mücadeleye devam etmek anlamına gelir. Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi öncesinde İstanbul Hükümeti'nin kendisini görevden alması üzerine, çok sevdiği askerlik mesleğinden istifa ederek bu adımı atmıştır.
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK'ÜN HAYATI
TEST - 3
Soru 1: Mustafa Kemal'in Manastır Askeri İdadisi'nde okurken edebiyat ve hitabet sanatına yönelmesinde en etkili olan sınıf arkadaşı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Ömer Naci
Açıklama: Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi yıllarında, hitabet yeteneği çok güçlü olan ve edebiyata düşkünlüğüyle bilinen sınıf arkadaşı Ömer Naci'den etkilenerek şiire ve edebiyata ilgi duymaya başlamıştır.
Soru 2: Mustafa Kemal'in 1919'da Samsun'a çıkmadan önce, İstanbul Şişli'deki evinde yakın arkadaşlarıyla yaptığı toplantılarda "kurtuluş çareleri" aramasının temel nedeni nedir?
Doğru Cevap: A) Mondros Ateşkesi sonrası ülkenin fiilen işgal edilmesi
Açıklama: Mondros Mütarekesi'nin ağır şartları ve bu şartlara dayanılarak başkent İstanbul dahil yurdun dört bir yanının İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi, Mustafa Kemal'i ve vatansever aydınları kurtuluş için yeni yollar aramaya iten temel sebeptir.
Soru 3: Mustafa Kemal'in Çanakkale Savaşları sırasında komuta ettiği 19. Tümen'in, Arıburnu'na çıkan Anzak birliklerini ilk karşılayan ve durduran alayı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) 57. Alay
Açıklama: 25 Nisan 1915 sabahı Anzak çıkarmasını haber alan Yarbay Mustafa Kemal, Bigalı'daki karargahından kendi komutasındaki 57. Alay'ı derhal Conkbayırı'na sevk etmiştir. Bu alay, düşmanı ilk karşılayan ve "Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!" emrini alan kahraman birliktir.
Soru 4: Mustafa Kemal'in İttihat ve Terakki Cemiyeti ile fikir ayrılığına düşmesinin ve cemiyetten uzaklaşmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Ordunun siyasetten ayrılması gerektiği düşüncesi
Açıklama: Mustafa Kemal, subayların siyasete karışmasının ordu içinde bölünmelere yol açtığını ve askeri disiplini zayıflattığını savunuyordu. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin orduyu siyasete alet etmesi, onun cemiyetle olan en temel fikir ayrılığıydı ve bu durum Balkan Savaşları'ndaki yenilgiyle de kanıtlanmıştı.
Soru 5: Mustafa Kemal'in, Samsun'a çıktıktan sonra hazırladığı ve işgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmesini istediği ilk belge olan "Samsun Raporu"nu gönderdiği makam hangisidir?
Doğru Cevap: A) Harbiye Nezareti (Savaş Bakanlığı)
Açıklama: Mustafa Kemal, resmi görevi gereği, bölgedeki durumu ve yapılması gerekenleri içeren raporunu bağlı bulunduğu makam olan İstanbul'daki Harbiye Nezareti'ne göndermiştir. Ancak bu rapor, kendisine verilen görevin tam tersi bir şekilde, işgallere karşı direnilmesi gerektiğini savunuyordu.
Soru 6: Mustafa Kemal, Harp Akademisi'ni bitirdiğinde hangi rütbeye sahipti?
Doğru Cevap: B) Kurmay Yüzbaşı
Açıklama: Mustafa Kemal, Harp Okulu'nu 1902'de Teğmen rütbesiyle bitirmiş, ardından devam ettiği Harp Akademisi'nden 11 Ocak 1905'te sınıfının beşincisi olarak Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur.
Soru 7: Mustafa Kemal'in, Mondros Mütarekesi imzalandıktan sonra Suriye'deki Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı lağvedilince geldiği İstanbul'da, ülke yönetiminde daha etkili olabilmek amacıyla yaptığı siyasi girişim aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Ahmet İzzet Paşa veya Tevfik Paşa hükümetinde Harbiye Nazırı olmaya çalışmak
Açıklama: Mustafa Kemal, İstanbul'a döndüğünde kurtuluşun öncelikle güçlü bir hükümetle mümkün olabileceğini düşünüyordu. Bu amaçla, Mondros'u imzalayan hükümetin istifası sonrasında kurulacak yeni kabinede, kendisi gibi düşünen komutanlarla birlikte Harbiye Nazırı (Savaş Bakanı) olarak görev alıp orduyu ve direnişi içeriden yönetmeye çalışmıştır.
Soru 8: Mustafa Kemal'in doğduğu şehir olan Selanik'in, onun fikir hayatı üzerindeki en önemli etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Batı'daki fikir akımlarına açık bir liman kenti olması
Açıklama: Selanik, Osmanlı'nın Avrupa'ya açılan kapısıydı. Limanı ve demiryolu bağlantıları sayesinde Avrupa'da basılan gazete, dergi ve kitaplar şehre kolayca ulaşıyordu. Bu durum, genç Mustafa Kemal'in hürriyet, eşitlik, milliyetçilik gibi yeni fikirlerle erken yaşta tanışmasını sağlamıştır.
Soru 9: Mustafa Kemal'in, I. Dünya Savaşı'nda Anafartalar Grup Komutanı olarak görev yapması hangi gelişmenin bir sonucudur?
Doğru Cevap: E) Cephedeki komutanın başarısızlığı üzerine Liman von Sanders tarafından atanması
Açıklama: Ağustos ayındaki Anzak taarruzları sırasında cephedeki komuta kademesinin başarısız olması ve cephenin çökme noktasına gelmesi üzerine, 5. Ordu Komutanı olan Alman General Liman von Sanders, durumu kurtarması için Arıburnu'nda başarılarıyla öne çıkan Albay Mustafa Kemal'i Anafartalar Grup Komutanlığı'na atamıştır.
Soru 10: Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkarken kullandığı Bandırma Vapuru'nun kaptanı kimdir?
Doğru Cevap: B) İsmail Hakkı Durusu
Açıklama: Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarını Samsun'a götüren Bandırma Vapuru'nun kaptanı İsmail Hakkı Durusu'dur. Zorlu hava ve deniz koşullarında, işgal kuvvetlerinin denetimine rağmen bu tarihi yolculuğu başarıyla tamamlamıştır.
Soru 11: Mustafa Kemal'in, Nutuk'ta "Bu paşalar yaver-i harbidirler." (savaşın yardımcılarıdır) diyerek andığı ve Milli Mücadele'de kendisine büyük destek veren iki önemli komutan hangileridir?
Doğru Cevap: D) Fevzi Paşa ve İsmet Paşa
Açıklama: Mustafa Kemal, Milli Mücadele boyunca en yakınında yer alan, Genelkurmay Başkanı olarak Fevzi (Çakmak) Paşa ve Batı Cephesi Komutanı olarak İsmet (İnönü) Paşa'yı, savaşın kazanılmasındaki en önemli yardımcıları olarak Nutuk'ta özellikle belirtmiştir.
Soru 12: Mustafa Kemal'in, İstanbul'da öğrenciyken siyasi faaliyetleri nedeniyle bir süre gözaltında tutulduğu olay, hangi padişah döneminde gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: A) II. Abdülhamit
Açıklama: Mustafa Kemal'in Harp Akademisi'nden mezuniyetinden hemen sonra, meşrutiyet yanlısı ve yönetim aleyhtarı faaliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle kısa bir süre tutuklanması, II. Abdülhamit'in istibdat (baskı) döneminin sonlarına denk gelmektedir. Daha sonra Ali Fuat Cebesoy'un da araya girmesiyle Şam'a atanarak İstanbul'dan uzaklaştırılmıştır.
Soru 13: Mustafa Kemal Paşa'ya "Gazi" unvanı ve "Mareşal" rütbesi hangi savaştaki başarısından dolayı verilmiştir?
Doğru Cevap: B) Sakarya Meydan Muharebesi
Açıklama: Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktası olan ve 22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Muharebesi'nin kazanılmasının ardından, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'ya TBMM tarafından en yüksek askeri rütbe olan Mareşallik ve onursal bir unvan olan Gazilik verilmiştir.
Soru 14: Mustafa Kemal'in "Bu eseri (Nutuk) niçin yazdım?" sorusuna verdiği cevapta vurguladığı temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Milli varlığı sona ermiş sayılan bir milletin, bağımsızlığını nasıl kazandığını anlatmak
Açıklama: Atatürk, Nutuk'un yazılış amacını, "Türk milletinin onurlu ve şerefli bir millet olarak nasıl yaşadığını, esaret koşullarını nasıl reddettiğini ve milli bir devleti nasıl kurduğunu" gelecek nesillere aktarmak olarak açıklar. Bu, bir milletin yeniden doğuş hikayesidir.
Soru 15: Mustafa Kemal'in, I. Dünya Savaşı'nda Suriye Cephesi'nde Yıldırım Orduları Komutanı olarak, ordunun Halep'in kuzeyinde bir savunma hattı kurmasının temel stratejik amacı neydi?
Doğru Cevap: B) Anadolu'yu olası bir işgale karşı korumak
Açıklama: Mustafa Kemal, Suriye ve Filistin'in artık kaybedildiğini görerek, eldeki kalan kuvvetlerle Torosların güneyinde, Halep'in kuzeyinde bir hat kurarak İngilizlerin Anadolu'ya girmesini engellemeye çalışmıştır. Bu, Misak-ı Millî'nin güney sınırlarının da ilk fiili savunması olarak kabul edilebilir.
Soru 16: Mustafa Kemal, askerlik hayatı boyunca aşağıdaki savaşlardan hangisine fiilen katılmamıştır?
Doğru Cevap: D) 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı (Dömeke Meydan Muharebesi)
Açıklama: 1897 yılında Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında çıkan savaş sırasında Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi'nde henüz bir öğrencidir. Savaşa katılmayı çok istemesine rağmen yaşı ve konumu nedeniyle bu mümkün olmamıştır. Diğer tüm savaşlarda ise aktif olarak görev almıştır.
Soru 17: Mustafa Kemal Atatürk'ün kişisel mirasını ve İş Bankası'ndaki hisselerinin gelirlerini bıraktığı kurumlar aşağıdakilerden hangileridir?
Doğru Cevap: A) Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu
Açıklama: Atatürk, vasiyetinde mal varlığının büyük bir kısmını, milli tarih ve dil bilincini geliştirmek amacıyla bizzat kurduğu bu iki kuruma bırakmıştır. Bu, onun milli kültüre ve bilimsel çalışmalara verdiği önemin en büyük göstergesidir.
Soru 18: Mustafa Kemal'in, I. Dünya Savaşı sırasında Veliaht Vahdettin'e sunduğu raporda ve Mondros Mütarekesi sonrasında İstanbul'da yaptığı görüşmelerde sürekli olarak vurguladığı en önemli konu neydi?
Doğru Cevap: C) Milli iradeye dayalı, güçlü bir hükümetin kurulması
Açıklama: Mustafa Kemal, ülkenin içinde bulunduğu durumdan kurtulmasının ancak milletin desteğini alan, kararlı ve güçlü bir hükümetin iş başına gelmesiyle mümkün olacağını savunuyordu. İstanbul'daki temel siyasi çabası, böyle bir hükümetin kurulmasını sağlamak veya bu hükümette görev almaktı.
Soru 19: Mustafa Kemal'in "Bu işte başarılı olacağız. Bunda hiç şüphe etmiyorum." diyerek kararlılığını belirttiği ve annesi Zübeyde Hanım'a bu yolda ölümü göze aldığını söylediği konuşma, hangi olaydan önce gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: B) Samsun'a hareket etmeden önce
Açıklama: Bu duygusal ve kararlı konuşma, Mustafa Kemal'in Milli Mücadele'yi başlatmak üzere Samsun'a gitmeden önce annesiyle vedalaşması sırasında geçmiştir. Bu, onun bu yola baş koyduğunun ve geri dönmeyi düşünmediğinin bir ifadesidir.
Soru 20: Mustafa Kemal Paşa'nın "Sine-i millete dönmek" ifadesi, onun hangi eylemini tanımlamaktadır?
Doğru Cevap: D) Resmi görevlerinden ve askerlikten istifa etmesini
Açıklama: "Sine-i millete dönmek", resmi sıfatları ve üniformaları bir kenara bırakarak, sade bir millet ferdi olarak mücadeleye devam etmek anlamına gelir. Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi öncesinde İstanbul Hükümeti'nin kendisini görevden alması üzerine, çok sevdiği askerlik mesleğinden istifa ederek bu adımı atmıştır.