ATATÜRK DÖNEMİ İÇ POLİTİKA GELİŞMELERİ
TEST - 3
Soru 1: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasında, aşağıdaki gelişmelerden hangisi doğrudan gerekçe olarak gösterilmiştir?
Doğru Cevap: A) Şeyh Sait İsyanı'nın çıkması
Açıklama: Hükümet, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın "Partimiz dini inançlara saygılıdır" ilkesinin rejim karşıtlarını cesaretlendirdiğini ve Şeyh Sait İsyanı için uygun bir zemin hazırladığını iddia etmiştir. Bu nedenle, Takrir-i Sükûn Kanunu'na dayanılarak parti kapatılmıştır.
Soru 2: 1924 Anayasası'nda yapılan 1928 değişikliği ile "Devletin dini İslam'dır" maddesinin çıkarılması, doğrudan hangi Atatürk ilkesinin anayasal olarak güçlendirilmesine yöneliktir?
Doğru Cevap: C) Laiklik
Açıklama: Devletin resmi bir dininin olmaması, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasının temelidir. Bu maddenin anayasadan çıkarılması, Türkiye Cumhuriyeti'nin laik bir devlet olma yolunda attığı en önemli anayasal adımlardan biridir.
Soru 3: Atatürk Dönemi'nde yaşanan "Bursa Olayı"nın temel nedeni, hangi inkılap uygulamasına karşı gösterilen tepkidir?
Doğru Cevap: A) Ezanın Türkçe okunması
Açıklama: 1932 yılında ezanın Türkçe okunması uygulaması başlatılmış, 1933 yılında Bursa'da bir grup bu uygulamayı protesto ederek ezanın Arapça okunması için gösteri yapmıştır. Bu olay, Bursa Nutku'nun da söylendiği gelişmedir.
Soru 4: Aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Cumhuriyetin ilanını gerektiren nedenlerden biri olarak gösterilemez?
Doğru Cevap: E) Şeyh Sait İsyanı'nın rejime yönelik tehdit oluşturması
Açıklama: Şeyh Sait İsyanı, Cumhuriyetin ilanından sonra, 1925 yılında meydana gelmiştir. Dolayısıyla Cumhuriyetin ilanının bir nedeni değil, sonucudur. Diğer tüm seçenekler, 1923 sonbaharında yaşanan ve Cumhuriyetin ilanını hızlandıran siyasi ve idari sorunlardır.
Soru 5: Halifeliğin kaldırıldığı 3 Mart 1924 tarihinde kabul edilen Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile;
I. Eğitim ve öğretimde birliğin sağlanması,
II. Medreselerin kapatılmasına zemin hazırlanması,
III. Laik eğitim sistemine geçişin hızlandırılması
hedeflerinden hangilerine ulaşılmak istenmiştir?
Doğru Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) Kanunu, ülkedeki tüm okulları Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlayarak eğitimde birliği sağlamış (I), bu durum modern eğitim sistemine uymayan medreselerin kapatılmasına yol açmış (II) ve eğitimi dini kurumların etkisinden çıkararak laik eğitim sisteminin temelini atmıştır (III).
Soru 6: 1926'daki İzmir Suikastı Girişimi sonrası sanıkların yargılandığı mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) İstiklal Mahkemesi
Açıklama: İzmir Suikastı Girişimi, rejime ve Cumhurbaşkanı'na yönelik bir eylem olarak kabul edilmiş ve sanıkların yargılanması için özel yetkilerle donatılmış olan İstiklal Mahkemeleri görevlendirilmiştir. Bu, İstiklal Mahkemeleri'nin son önemli görevlerinden biri olmuştur.
Soru 7: Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın, Cumhuriyet Halk Fırkası'ndan ayrıldığı temel konulardan biri de kadınlara siyasi hakların verilmesiydi. SCF'nin bu konudaki tutumu neydi?
Doğru Cevap: C) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının derhal tanınmasını istemek
Açıklama: Serbest Cumhuriyet Fırkası, daha liberal ve demokratik bir program sunuyordu. Bu çerçevede, parti programında kadınlara tam siyasi hakların (hem seçme hem seçilme) bir an önce verilmesi gerektiğini savunarak CHF'den daha ilerici bir tutum sergilemiştir.
Soru 8: Atatürk Dönemi'nde gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi, rejimin laik karakterine yönelik bir tehdit olarak değerlendirilir?
Doğru Cevap: A) Menemen Olayı
Açıklama: Menemen Olayı'nda isyancıların "şeriat isteriz" sloganları atması ve Asteğmen Kubilay'ı şehit etmeleri, olayın doğrudan laik cumhuriyet rejimini hedef alan bir irtica (gericilik) hareketi olarak nitelendirilmesine neden olmuştur.
Soru 9: 1924 Anayasası'nın ilk halinde yer almasına rağmen, daha sonraki anayasa değişiklikleriyle kaldırılan hüküm aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Devletin dini İslam'dır.
Açıklama: 1924 Anayasası'nın ilk halinde "Türkiye Devleti'nin dini, Din-i İslam'dır" maddesi bulunuyordu. Ancak laiklik ilkesi doğrultusunda yapılan 1928 anayasa değişikliği ile bu madde anayasadan çıkarılmıştır.
Soru 10: II. TBMM döneminin (1923-1927) en önemli siyasi olayı olarak kabul edilen ve çok partili hayata geçişin ilk denemesi olan gelişme hangisidir?
Doğru Cevap: B) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurulması
Açıklama: II. TBMM döneminde, 1924 yılında, Milli Mücadele'nin önemli komutanlarının da aralarında bulunduğu bir grup tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur. Serbest Cumhuriyet Fırkası ise 1930 yılında kurulmuştur.
Soru 11: 3 Mart 1924'te Halifeliğin kaldırılmasıyla birlikte, ordunun siyasetten ayrılmasını sağlamak amacıyla aşağıdaki kurumlardan hangisi lağvedilmiştir?
Doğru Cevap: A) Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekâleti
Açıklama: Eskiden Genelkurmay Başkanı, hükümet içinde bir bakan (vekil) olarak yer alıyordu. Bu durum ordunun siyasetin içinde olmasına neden oluyordu. 3 Mart 1924'te bu vekâlet kaldırılarak yerine siyaset dışı bir kurum olan Genelkurmay Başkanlığı kurulmuş ve Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanmıştır.
Soru 12: Atatürk Dönemi'nde yaşanan aşağıdaki isyanlardan hangisi, doğrudan rejime ve laikliğe yönelik bir tehdit olarak kabul edilir?
Doğru Cevap: D) Şeyh Sait İsyanı
Açıklama: Şeyh Sait İsyanı, "din elden gidiyor" sloganıyla başlamış, halifeliğin geri getirilmesini talep etmiş ve cumhuriyet rejimini yıkmayı hedeflemiştir. Bu nedenle, diğer isyanlardan farklı olarak doğrudan rejimin laik karakterini hedef alan en büyük irtica hareketlerinden biri olarak kabul edilir.
Soru 13: 1924 Anayasası'nda yapılan 1937 değişikliği ile anayasaya eklenen ilkeler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Doğru Cevap: B) Bağımsızlık
Açıklama: 1937 yılında yapılan anayasa değişikliği ile, Cumhuriyet Halk Partisi'nin altı temel ilkesi olan Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik ve İnkılapçılık anayasanın ikinci maddesine eklenmiştir. Bağımsızlık, bu altı ok arasında yer alan bir ilke değildir.
Soru 14: Mustafa Kemal'in isteğiyle 1930'da kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasına neden olan en önemli gelişme hangisidir?
Doğru Cevap: A) Partinin rejim karşıtlarının merkezi haline gelmesi
Açıklama: SCF, kısa sürede inkılaplara ve rejime muhalif olan tüm kesimlerin toplandığı bir platforma dönüşmüştür. Partinin mitinglerinde rejim aleyhtarı gösterilerin yaşanması, kurucusu Fethi Okyar'ı endişelendirmiş ve ülkenin bir iç savaşa sürüklenmesini önlemek için partiyi kendi isteğiyle feshetmiştir.
Soru 15: I. TBMM ile II. TBMM'nin temel farkı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Birincisinin savaş, ikincisinin inkılap meclisi olması
Açıklama: I. TBMM'nin (1920-1923) temel görevi Kurtuluş Savaşı'nı yöneterek ülkeyi işgalden kurtarmaktı, bu yüzden "savaş meclisi" olarak anılır. II. TBMM (1923-1927) ise savaş bittikten sonra Saltanatın kaldırılması dışındaki en köklü inkılapları (Halifeliğin kaldırılması, Medeni Kanun, Şapka Kanunu vb.) gerçekleştirdiği için "inkılap meclisi" olarak bilinir.
Soru 16: "İzmir Suikastı" davasında yargılananlar arasında;
I. Eski İttihatçılar,
II. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası üyeleri,
III. Kuva-yı Milliye liderleri
gruplarından hangileri yer almıştır?
Doğru Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Suikast girişimi, inkılaplara karşı geniş bir muhalif cephenin tasfiyesi için bir fırsat olarak görülmüştür. Bu nedenle, olayla doğrudan veya dolaylı olarak ilişkilendirilen eski İttihatçılar (Kara Kemal, Ziya Hurşit), TCF'nin önde gelen isimleri (Kazım Karabekir, Ali Fuat Cebesoy - sonradan beraat ettiler) ve bazı eski Kuva-yı Milliye liderleri bu davada yargılanmıştır.
Soru 17: Halifeliğin kaldırılmasıyla birlikte yurt dışına çıkarılan Osmanlı hanedanının son halifesi kimdir?
Doğru Cevap: A) Abdülmecit Efendi
Açıklama: Son Osmanlı Padişahı Vahdettin, saltanatın kaldırılmasından sonra ülkeyi terk etmişti. TBMM tarafından sadece Halife olarak seçilen Abdülmecit Efendi, 3 Mart 1924'te halifeliğin kaldırılması kanunuyla hanedanın diğer üyeleriyle birlikte yurt dışına çıkarılmıştır.
Soru 18: Atatürk Dönemi'nde kadınlara siyasi hakların verilmesi süreci aşağıdaki hangi sıralamayla gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: C) Belediye - Muhtarlık - Milletvekilliği
Açıklama: Türk kadınına siyasi haklar kademeli olarak verilmiştir. Bu sıralama "BMV" olarak kodlanabilir: İlk olarak 1930'da Belediye seçimlerine katılma, ardından 1933'te Muhtarlık seçimlerine katılma ve son olarak 1934'te Milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.
Soru 19: Cumhuriyetin ilk yıllarında, II. TBMM'nin açılmasıyla birlikte Halk Fırkası'nı kuran lider aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Mustafa Kemal Paşa
Açıklama: Milli Mücadele boyunca direnişi örgütleyen Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 9 Eylül 1923'te Mustafa Kemal Paşa tarafından siyasi bir partiye dönüştürülerek "Halk Fırkası" adıyla kurulmuştur. Bu parti, Cumhuriyetin ilanından sonra "Cumhuriyet Halk Fırkası" adını alacaktır.
Soru 20: 1925 yılında çıkarılan Takrir-i Sükûn Kanunu'nun 1929 yılına kadar yürürlükte kalması, Türkiye'de bu dönemin hangi özelliğini yansıtır?
Doğru Cevap: B) Tek parti yönetiminin otoriter bir nitelik kazandığını
Açıklama: Hükümete olağanüstü yetkiler veren, basını sansürleme ve dernekleri kapatma gibi haklar tanıyan Takrir-i Sükûn Kanunu'nun dört yıl boyunca yürürlükte kalması, rejimin korunması ve inkılapların yerleştirilmesi amacıyla bu dönemde tek parti yönetiminin otoriter bir karakter kazandığını ve muhalefete izin verilmediğini gösterir.
ATATÜRK DÖNEMİ İÇ POLİTİKA GELİŞMELERİ
TEST - 3
Soru 1: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasında, aşağıdaki gelişmelerden hangisi doğrudan gerekçe olarak gösterilmiştir?
Doğru Cevap: A) Şeyh Sait İsyanı'nın çıkması
Açıklama: Hükümet, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın "Partimiz dini inançlara saygılıdır" ilkesinin rejim karşıtlarını cesaretlendirdiğini ve Şeyh Sait İsyanı için uygun bir zemin hazırladığını iddia etmiştir. Bu nedenle, Takrir-i Sükûn Kanunu'na dayanılarak parti kapatılmıştır.
Soru 2: 1924 Anayasası'nda yapılan 1928 değişikliği ile "Devletin dini İslam'dır" maddesinin çıkarılması, doğrudan hangi Atatürk ilkesinin anayasal olarak güçlendirilmesine yöneliktir?
Doğru Cevap: C) Laiklik
Açıklama: Devletin resmi bir dininin olmaması, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasının temelidir. Bu maddenin anayasadan çıkarılması, Türkiye Cumhuriyeti'nin laik bir devlet olma yolunda attığı en önemli anayasal adımlardan biridir.
Soru 3: Atatürk Dönemi'nde yaşanan "Bursa Olayı"nın temel nedeni, hangi inkılap uygulamasına karşı gösterilen tepkidir?
Doğru Cevap: A) Ezanın Türkçe okunması
Açıklama: 1932 yılında ezanın Türkçe okunması uygulaması başlatılmış, 1933 yılında Bursa'da bir grup bu uygulamayı protesto ederek ezanın Arapça okunması için gösteri yapmıştır. Bu olay, Bursa Nutku'nun da söylendiği gelişmedir.
Soru 4: Aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Cumhuriyetin ilanını gerektiren nedenlerden biri olarak gösterilemez?
Doğru Cevap: E) Şeyh Sait İsyanı'nın rejime yönelik tehdit oluşturması
Açıklama: Şeyh Sait İsyanı, Cumhuriyetin ilanından sonra, 1925 yılında meydana gelmiştir. Dolayısıyla Cumhuriyetin ilanının bir nedeni değil, sonucudur. Diğer tüm seçenekler, 1923 sonbaharında yaşanan ve Cumhuriyetin ilanını hızlandıran siyasi ve idari sorunlardır.
Soru 5: Halifeliğin kaldırıldığı 3 Mart 1924 tarihinde kabul edilen Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile;
I. Eğitim ve öğretimde birliğin sağlanması,
II. Medreselerin kapatılmasına zemin hazırlanması,
III. Laik eğitim sistemine geçişin hızlandırılması
hedeflerinden hangilerine ulaşılmak istenmiştir?
Doğru Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) Kanunu, ülkedeki tüm okulları Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlayarak eğitimde birliği sağlamış (I), bu durum modern eğitim sistemine uymayan medreselerin kapatılmasına yol açmış (II) ve eğitimi dini kurumların etkisinden çıkararak laik eğitim sisteminin temelini atmıştır (III).
Soru 6: 1926'daki İzmir Suikastı Girişimi sonrası sanıkların yargılandığı mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) İstiklal Mahkemesi
Açıklama: İzmir Suikastı Girişimi, rejime ve Cumhurbaşkanı'na yönelik bir eylem olarak kabul edilmiş ve sanıkların yargılanması için özel yetkilerle donatılmış olan İstiklal Mahkemeleri görevlendirilmiştir. Bu, İstiklal Mahkemeleri'nin son önemli görevlerinden biri olmuştur.
Soru 7: Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın, Cumhuriyet Halk Fırkası'ndan ayrıldığı temel konulardan biri de kadınlara siyasi hakların verilmesiydi. SCF'nin bu konudaki tutumu neydi?
Doğru Cevap: C) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının derhal tanınmasını istemek
Açıklama: Serbest Cumhuriyet Fırkası, daha liberal ve demokratik bir program sunuyordu. Bu çerçevede, parti programında kadınlara tam siyasi hakların (hem seçme hem seçilme) bir an önce verilmesi gerektiğini savunarak CHF'den daha ilerici bir tutum sergilemiştir.
Soru 8: Atatürk Dönemi'nde gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi, rejimin laik karakterine yönelik bir tehdit olarak değerlendirilir?
Doğru Cevap: A) Menemen Olayı
Açıklama: Menemen Olayı'nda isyancıların "şeriat isteriz" sloganları atması ve Asteğmen Kubilay'ı şehit etmeleri, olayın doğrudan laik cumhuriyet rejimini hedef alan bir irtica (gericilik) hareketi olarak nitelendirilmesine neden olmuştur.
Soru 9: 1924 Anayasası'nın ilk halinde yer almasına rağmen, daha sonraki anayasa değişiklikleriyle kaldırılan hüküm aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Devletin dini İslam'dır.
Açıklama: 1924 Anayasası'nın ilk halinde "Türkiye Devleti'nin dini, Din-i İslam'dır" maddesi bulunuyordu. Ancak laiklik ilkesi doğrultusunda yapılan 1928 anayasa değişikliği ile bu madde anayasadan çıkarılmıştır.
Soru 10: II. TBMM döneminin (1923-1927) en önemli siyasi olayı olarak kabul edilen ve çok partili hayata geçişin ilk denemesi olan gelişme hangisidir?
Doğru Cevap: B) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurulması
Açıklama: II. TBMM döneminde, 1924 yılında, Milli Mücadele'nin önemli komutanlarının da aralarında bulunduğu bir grup tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur. Serbest Cumhuriyet Fırkası ise 1930 yılında kurulmuştur.
Soru 11: 3 Mart 1924'te Halifeliğin kaldırılmasıyla birlikte, ordunun siyasetten ayrılmasını sağlamak amacıyla aşağıdaki kurumlardan hangisi lağvedilmiştir?
Doğru Cevap: A) Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekâleti
Açıklama: Eskiden Genelkurmay Başkanı, hükümet içinde bir bakan (vekil) olarak yer alıyordu. Bu durum ordunun siyasetin içinde olmasına neden oluyordu. 3 Mart 1924'te bu vekâlet kaldırılarak yerine siyaset dışı bir kurum olan Genelkurmay Başkanlığı kurulmuş ve Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanmıştır.
Soru 12: Atatürk Dönemi'nde yaşanan aşağıdaki isyanlardan hangisi, doğrudan rejime ve laikliğe yönelik bir tehdit olarak kabul edilir?
Doğru Cevap: D) Şeyh Sait İsyanı
Açıklama: Şeyh Sait İsyanı, "din elden gidiyor" sloganıyla başlamış, halifeliğin geri getirilmesini talep etmiş ve cumhuriyet rejimini yıkmayı hedeflemiştir. Bu nedenle, diğer isyanlardan farklı olarak doğrudan rejimin laik karakterini hedef alan en büyük irtica hareketlerinden biri olarak kabul edilir.
Soru 13: 1924 Anayasası'nda yapılan 1937 değişikliği ile anayasaya eklenen ilkeler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Doğru Cevap: B) Bağımsızlık
Açıklama: 1937 yılında yapılan anayasa değişikliği ile, Cumhuriyet Halk Partisi'nin altı temel ilkesi olan Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik ve İnkılapçılık anayasanın ikinci maddesine eklenmiştir. Bağımsızlık, bu altı ok arasında yer alan bir ilke değildir.
Soru 14: Mustafa Kemal'in isteğiyle 1930'da kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasına neden olan en önemli gelişme hangisidir?
Doğru Cevap: A) Partinin rejim karşıtlarının merkezi haline gelmesi
Açıklama: SCF, kısa sürede inkılaplara ve rejime muhalif olan tüm kesimlerin toplandığı bir platforma dönüşmüştür. Partinin mitinglerinde rejim aleyhtarı gösterilerin yaşanması, kurucusu Fethi Okyar'ı endişelendirmiş ve ülkenin bir iç savaşa sürüklenmesini önlemek için partiyi kendi isteğiyle feshetmiştir.
Soru 15: I. TBMM ile II. TBMM'nin temel farkı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Birincisinin savaş, ikincisinin inkılap meclisi olması
Açıklama: I. TBMM'nin (1920-1923) temel görevi Kurtuluş Savaşı'nı yöneterek ülkeyi işgalden kurtarmaktı, bu yüzden "savaş meclisi" olarak anılır. II. TBMM (1923-1927) ise savaş bittikten sonra Saltanatın kaldırılması dışındaki en köklü inkılapları (Halifeliğin kaldırılması, Medeni Kanun, Şapka Kanunu vb.) gerçekleştirdiği için "inkılap meclisi" olarak bilinir.
Soru 16: "İzmir Suikastı" davasında yargılananlar arasında;
I. Eski İttihatçılar,
II. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası üyeleri,
III. Kuva-yı Milliye liderleri
gruplarından hangileri yer almıştır?
Doğru Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Suikast girişimi, inkılaplara karşı geniş bir muhalif cephenin tasfiyesi için bir fırsat olarak görülmüştür. Bu nedenle, olayla doğrudan veya dolaylı olarak ilişkilendirilen eski İttihatçılar (Kara Kemal, Ziya Hurşit), TCF'nin önde gelen isimleri (Kazım Karabekir, Ali Fuat Cebesoy - sonradan beraat ettiler) ve bazı eski Kuva-yı Milliye liderleri bu davada yargılanmıştır.
Soru 17: Halifeliğin kaldırılmasıyla birlikte yurt dışına çıkarılan Osmanlı hanedanının son halifesi kimdir?
Doğru Cevap: A) Abdülmecit Efendi
Açıklama: Son Osmanlı Padişahı Vahdettin, saltanatın kaldırılmasından sonra ülkeyi terk etmişti. TBMM tarafından sadece Halife olarak seçilen Abdülmecit Efendi, 3 Mart 1924'te halifeliğin kaldırılması kanunuyla hanedanın diğer üyeleriyle birlikte yurt dışına çıkarılmıştır.
Soru 18: Atatürk Dönemi'nde kadınlara siyasi hakların verilmesi süreci aşağıdaki hangi sıralamayla gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: C) Belediye - Muhtarlık - Milletvekilliği
Açıklama: Türk kadınına siyasi haklar kademeli olarak verilmiştir. Bu sıralama "BMV" olarak kodlanabilir: İlk olarak 1930'da Belediye seçimlerine katılma, ardından 1933'te Muhtarlık seçimlerine katılma ve son olarak 1934'te Milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.
Soru 19: Cumhuriyetin ilk yıllarında, II. TBMM'nin açılmasıyla birlikte Halk Fırkası'nı kuran lider aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Mustafa Kemal Paşa
Açıklama: Milli Mücadele boyunca direnişi örgütleyen Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 9 Eylül 1923'te Mustafa Kemal Paşa tarafından siyasi bir partiye dönüştürülerek "Halk Fırkası" adıyla kurulmuştur. Bu parti, Cumhuriyetin ilanından sonra "Cumhuriyet Halk Fırkası" adını alacaktır.
Soru 20: 1925 yılında çıkarılan Takrir-i Sükûn Kanunu'nun 1929 yılına kadar yürürlükte kalması, Türkiye'de bu dönemin hangi özelliğini yansıtır?
Doğru Cevap: B) Tek parti yönetiminin otoriter bir nitelik kazandığını
Açıklama: Hükümete olağanüstü yetkiler veren, basını sansürleme ve dernekleri kapatma gibi haklar tanıyan Takrir-i Sükûn Kanunu'nun dört yıl boyunca yürürlükte kalması, rejimin korunması ve inkılapların yerleştirilmesi amacıyla bu dönemde tek parti yönetiminin otoriter bir karakter kazandığını ve muhalefete izin verilmediğini gösterir.