NOKTALAMA İŞARETLERİ TEST - 1
1. İnsan üç şeye benzer ( ) ağaca ( ) suya ve rüzgâra ( ) Ağaç gibi kök salmalı ( ) su gibi akmalı ( ) rüzgâr gibi esmeli özgürce.
Bu parçada yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: E
İlk cümlede "üç şey" denerek açıklama yapılacağı belirtildiği için ilk boşluğa iki nokta (:) gelir. Örnekler sıralandığı için ikinci boşluğa virgül (,) gelir. Üç örnek de verildiği için cümle tamamlanır ve üçüncü boşluğa nokta (.) gelir. İkinci cümlede ise sıralı yargılar (kök salmalı, akmalı, esmeli) vardır. Bu yargıları ayırmak için virgül (,) kullanılır.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) farklı bir görevde kullanılmıştır?
Doğru Cevap: C
A, B, D ve E seçeneklerinde virgül, eş görevli sözcükleri (isim veya sıfatları) ayırmak için kullanılmıştır. C seçeneğinde ise virgül, anlam karışıklığını önlemek (Genç doktor mu, yoksa genç biri mi doktorun odasına ilerledi?) için kullanılmıştır.
3. (Zor Soru) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin (’) kullanımı yanlıştır?
Doğru Cevap: C
C seçeneğinde yanlışlık vardır. TDK kuralına göre; kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz. Doğrusu "Türk Dil Kurumunun" olmalıdır. B seçeneğindeki "Avrupa Birliği" bu kuralın tek istisnasıdır ve kullanımı doğrudur.
4. Yeni usul şiirimiz ( ) zevksiz ( ) köksüz ( ) acemice görünüyordu.
Bu cümlede yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: B
Cümlede eş görevli sözcükler (zevkisiz, köksüz, acemice) virgülle ayrılmalıdır. Cümlenin öznesi olan "Yeni usul şiirimiz" ifadesini, virgüllerle ayrılmış bu gruptan ayırmak ve anlam karışıklığını önlemek için özneden sonra noktalı virgül (;) kullanılmalıdır.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki noktanın (:) kullanımı yanlıştır?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde iki nokta yanlış kullanılmıştır. "Kalkıp" bir zarf-fiildir. Zarf-fiil ekinden sonra virgül kullanılmadığı gibi, iki nokta da kullanılmaz. Diğer seçeneklerde açıklama, örnekleme veya alıntıdan önce kullanılmıştır ve doğrudur.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna üç nokta (...) getirilmelidir?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde cümlenin yüklemi yoktur (eksiltili cümle). Tamamlanmamış cümlelerin sonuna üç nokta konur. A seçeneğinde iki şey denip ikisi de sayıldığı için nokta konulmalıdır.
7. (Zor Soru) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizgi (-) yanlış kullanılmıştır?
Doğru Cevap: C
C seçeneğinde "aşağı yukarı" bir ikilemedir. İkilemelerin arasına kısa çizgi veya başka bir noktalama işareti konmaz. Kullanım yanlıştır.
8. Öğretmen sınıfa dönerek sordu ( )
( ) Çocuklar ( ) sınavınız nasıl geçti ( )
Bu parçada yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: D
Konuşma cümlesinden önce iki nokta (:) kullanılır. Konuşma, uzun çizgi (—) (konuşma çizgisi) ile başlar. Hitaplardan (Çocuklar) sonra virgül (,) kullanılır. Cümle soru anlamı taşıdığı için sonuna soru işareti (?) konur.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yapılmıştır?
Doğru Cevap: A
A seçeneğinde tekrarlı bağlaçlar (ya... ya) kullanılmıştır. TDK kuralına göre tekrarlı bağlaçların arasında virgül kullanılmaz. "güdeceksin," kısmındaki virgül yanlıştır.
10. (Zor Soru) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tırnak işaretinin (“ ”) kullanımı yanlıştır?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde tırnak içine alınan söze bir ek getirilmiştir. Kurala göre, tırnak içine alınan sözlere gelen ekleri ayırmak için ayrıca kesme işareti kullanılmaz. Ek, doğrudan tırnak işaretinden sonra yazılır. Doğrusu: Bugün “Atatürkçülük”ün önemini daha iyi anlıyoruz.
11. Sevinçten ( ) heyecandan içim içime sığmıyor ( ) bağırmak ( ) kahkahalar atmak ( ) ağlamak istiyorum.
Bu cümlede yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: A
"Sevinçten, heyecandan" eş görevli sözcüklerdir, virgül (,) ile ayrılır. Cümle iki ana kısımdan oluşur ve bu kısımların kendi içinde virgülleri bulunmaktadır (Sevinçten, heyecandan... / bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak...). Ögeleri arasında virgül bulunan bu tür yapıları (sıralı cümleleri) ayırmak için noktalı virgül (;) kullanılır. Fiilimsiler arasına virgül (,) konur.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti (?) getirilmelidir?
Doğru Cevap: B
A, C, D, E seçeneklerinde soru anlamı yoktur, nokta konulmalıdır. B seçeneği bir sözde soru cümlesidir ve tepki/reddetme anlamı taşır (Çıkılmaz anlamında). Bu tür cümlelerin sonuna soru işareti konulur.
NOKTALAMA İŞARETLERİ TEST - 1
1. İnsan üç şeye benzer ( ) ağaca ( ) suya ve rüzgâra ( ) Ağaç gibi kök salmalı ( ) su gibi akmalı ( ) rüzgâr gibi esmeli özgürce.
Bu parçada yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: E
İlk cümlede "üç şey" denerek açıklama yapılacağı belirtildiği için ilk boşluğa iki nokta (:) gelir. Örnekler sıralandığı için ikinci boşluğa virgül (,) gelir. Üç örnek de verildiği için cümle tamamlanır ve üçüncü boşluğa nokta (.) gelir. İkinci cümlede ise sıralı yargılar (kök salmalı, akmalı, esmeli) vardır. Bu yargıları ayırmak için virgül (,) kullanılır.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) farklı bir görevde kullanılmıştır?
Doğru Cevap: C
A, B, D ve E seçeneklerinde virgül, eş görevli sözcükleri (isim veya sıfatları) ayırmak için kullanılmıştır. C seçeneğinde ise virgül, anlam karışıklığını önlemek (Genç doktor mu, yoksa genç biri mi doktorun odasına ilerledi?) için kullanılmıştır.
3. (Zor Soru) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin (’) kullanımı yanlıştır?
Doğru Cevap: C
C seçeneğinde yanlışlık vardır. TDK kuralına göre; kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz. Doğrusu "Türk Dil Kurumunun" olmalıdır. B seçeneğindeki "Avrupa Birliği" bu kuralın tek istisnasıdır ve kullanımı doğrudur.
4. Yeni usul şiirimiz ( ) zevksiz ( ) köksüz ( ) acemice görünüyordu.
Bu cümlede yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: B
Cümlede eş görevli sözcükler (zevkisiz, köksüz, acemice) virgülle ayrılmalıdır. Cümlenin öznesi olan "Yeni usul şiirimiz" ifadesini, virgüllerle ayrılmış bu gruptan ayırmak ve anlam karışıklığını önlemek için özneden sonra noktalı virgül (;) kullanılmalıdır.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki noktanın (:) kullanımı yanlıştır?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde iki nokta yanlış kullanılmıştır. "Kalkıp" bir zarf-fiildir. Zarf-fiil ekinden sonra virgül kullanılmadığı gibi, iki nokta da kullanılmaz. Diğer seçeneklerde açıklama, örnekleme veya alıntıdan önce kullanılmıştır ve doğrudur.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna üç nokta (...) getirilmelidir?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde cümlenin yüklemi yoktur (eksiltili cümle). Tamamlanmamış cümlelerin sonuna üç nokta konur. A seçeneğinde iki şey denip ikisi de sayıldığı için nokta konulmalıdır.
7. (Zor Soru) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizgi (-) yanlış kullanılmıştır?
Doğru Cevap: C
C seçeneğinde "aşağı yukarı" bir ikilemedir. İkilemelerin arasına kısa çizgi veya başka bir noktalama işareti konmaz. Kullanım yanlıştır.
8. Öğretmen sınıfa dönerek sordu ( )
( ) Çocuklar ( ) sınavınız nasıl geçti ( )
Bu parçada yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: D
Konuşma cümlesinden önce iki nokta (:) kullanılır. Konuşma, uzun çizgi (—) (konuşma çizgisi) ile başlar. Hitaplardan (Çocuklar) sonra virgül (,) kullanılır. Cümle soru anlamı taşıdığı için sonuna soru işareti (?) konur.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yapılmıştır?
Doğru Cevap: A
A seçeneğinde tekrarlı bağlaçlar (ya... ya) kullanılmıştır. TDK kuralına göre tekrarlı bağlaçların arasında virgül kullanılmaz. "güdeceksin," kısmındaki virgül yanlıştır.
10. (Zor Soru) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tırnak işaretinin (“ ”) kullanımı yanlıştır?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde tırnak içine alınan söze bir ek getirilmiştir. Kurala göre, tırnak içine alınan sözlere gelen ekleri ayırmak için ayrıca kesme işareti kullanılmaz. Ek, doğrudan tırnak işaretinden sonra yazılır. Doğrusu: Bugün “Atatürkçülük”ün önemini daha iyi anlıyoruz.
11. Sevinçten ( ) heyecandan içim içime sığmıyor ( ) bağırmak ( ) kahkahalar atmak ( ) ağlamak istiyorum.
Bu cümlede yay ayraçla ( ) belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: A
"Sevinçten, heyecandan" eş görevli sözcüklerdir, virgül (,) ile ayrılır. Cümle iki ana kısımdan oluşur ve bu kısımların kendi içinde virgülleri bulunmaktadır (Sevinçten, heyecandan... / bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak...). Ögeleri arasında virgül bulunan bu tür yapıları (sıralı cümleleri) ayırmak için noktalı virgül (;) kullanılır. Fiilimsiler arasına virgül (,) konur.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti (?) getirilmelidir?
Doğru Cevap: B
A, C, D, E seçeneklerinde soru anlamı yoktur, nokta konulmalıdır. B seçeneği bir sözde soru cümlesidir ve tepki/reddetme anlamı taşır (Çıkılmaz anlamında). Bu tür cümlelerin sonuna soru işareti konulur.