TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER TEST 1
1. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetlerin niteliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: C
C seçeneği yanlıştır. Anayasa'nın 16. maddesine göre, temel hak ve hürriyetler, yabancılar için, milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla sınırlanabilir.
2. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetler aşağıdakilerden hangisi ile sınırlanabilir?
Doğru Cevap: D
Anayasa'nın 13. maddesine göre, "Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir."
3. Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasası’nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında aranan genel ilkelerden biri değildir? (2001 Değişiklikleri sonrası)
Doğru Cevap: C
2001 Anayasa değişikliği ile Anayasa'nın 13. maddesinde yer alan "genel sınırlama sebepleri" kaldırılmış ve sınırlamanın sadece ilgili maddede belirtilen özel sebeplere dayanılarak yapılabileceği belirtilmiştir. "Genel ahlak" ifadesi, 13. maddede sayılan genel ilkeler arasında yer almamaktadır.
4. Devletin, kişiyi kendi haline bırakmasını, kişinin alanına müdahale etmemesini gerektiren ve kişiye devlet tarafından aşılamayacak bir özel alan sağlayan haklara ne ad verilir?
Doğru Cevap: D
Devletin müdahale etmemesini (gölge etmemesini) gerektiren bu haklara Negatif Statü Hakları veya Koruyucu Haklar denir. Örnek: Konut dokunulmazlığı, din ve vicdan hürriyeti.
5. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da "Kişinin Hakları ve Ödevleri" (Negatif Statü Hakları) bölümünde düzenlenmemiştir?
Doğru Cevap: E
Toprak mülkiyeti (md. 44), "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" bölümünde düzenlenmiştir. Mülkiyet hakkı (md. 35) ise Kişi Hakları bölümündedir.
6. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" (Pozitif Statü Hakları) bölümünde yer alır?
Doğru Cevap: C
Eğitim ve öğrenim hakkı, devletten bir hizmet istenmesini gerektiren pozitif statü hakkıdır.
7. Kişinin siyasal gücün kullanılmasına katılmasını sağlayan haklara "Aktif Statü Hakları" denir. Aşağıdakilerden hangisi bu grupta yer almaz?
Doğru Cevap: E
Sendika kurma hakkı, Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümünde yer alır. Diğerleri Siyasi Haklar ve Ödevler (Aktif Statü Hakları) bölümündedir.
8. Savaş, seferberlik veya olağanüstü hallerde temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının kısmen veya tamamen durdurulması mümkündür. Ancak bu durumda dahi dokunulamayacak olan haklara ne ad verilir?
Doğru Cevap: B
Anayasa'nın 15. maddesinde düzenlenen, en zorlu koşullarda dahi dokunulamayacak olan bu hak grubuna "Çekirdek Haklar" veya "Sert Çekirdek Haklar" denir.
9. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da düzenlenen çekirdek haklardan biri değildir?
Doğru Cevap: C
Mülkiyet hakkı çekirdek haklar arasında sayılmamıştır. Olağanüstü dönemlerde mülkiyet hakkına müdahale edilebilir.
10. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında, kullanılan araç ile ulaşılmak istenen amaç arasında makul bir dengenin bulunması gerektiğini ifade eden ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C
Sınırlamada başvurulan aracın, sınırlama amacını gerçekleştirmeye elverişli ve gerekli olması; ayrıca araçla amacın orantılı olması gerektiğini ifade eden ilke Ölçülülük ilkesidir (Anayasa md. 13).
11. Aşağıdaki haklardan hangisinin kullanılabilmesi için kural olarak Türk vatandaşı olma şartı aranmaz?
Doğru Cevap: E
Dilekçe hakkı (md. 74), karşılıklılık esası gözetilmek şartıyla Türkiye'de ikamet eden yabancılar tarafından da kullanılabilir. Diğer haklar kural olarak sadece Türk vatandaşlarına tanınmıştır.
12. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da hem bir hak hem de bir ödev olarak düzenlenmiştir?
Doğru Cevap: C
Anayasa'da bazı haklar hem hak hem ödev olarak düzenlenmiştir. Vatan Hizmeti (md. 72) "Her Türkün hakkı ve ödevidir" şeklinde düzenlenmiştir. (Ayrıca Çalışma ve Eğitim de hem hak hem ödevdir).
TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER TEST 1
1. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetlerin niteliği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: C
C seçeneği yanlıştır. Anayasa'nın 16. maddesine göre, temel hak ve hürriyetler, yabancılar için, milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla sınırlanabilir.
2. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetler aşağıdakilerden hangisi ile sınırlanabilir?
Doğru Cevap: D
Anayasa'nın 13. maddesine göre, "Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir."
3. Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasası’nda temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında aranan genel ilkelerden biri değildir? (2001 Değişiklikleri sonrası)
Doğru Cevap: C
2001 Anayasa değişikliği ile Anayasa'nın 13. maddesinde yer alan "genel sınırlama sebepleri" kaldırılmış ve sınırlamanın sadece ilgili maddede belirtilen özel sebeplere dayanılarak yapılabileceği belirtilmiştir. "Genel ahlak" ifadesi, 13. maddede sayılan genel ilkeler arasında yer almamaktadır.
4. Devletin, kişiyi kendi haline bırakmasını, kişinin alanına müdahale etmemesini gerektiren ve kişiye devlet tarafından aşılamayacak bir özel alan sağlayan haklara ne ad verilir?
Doğru Cevap: D
Devletin müdahale etmemesini (gölge etmemesini) gerektiren bu haklara Negatif Statü Hakları veya Koruyucu Haklar denir. Örnek: Konut dokunulmazlığı, din ve vicdan hürriyeti.
5. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da "Kişinin Hakları ve Ödevleri" (Negatif Statü Hakları) bölümünde düzenlenmemiştir?
Doğru Cevap: E
Toprak mülkiyeti (md. 44), "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" bölümünde düzenlenmiştir. Mülkiyet hakkı (md. 35) ise Kişi Hakları bölümündedir.
6. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" (Pozitif Statü Hakları) bölümünde yer alır?
Doğru Cevap: C
Eğitim ve öğrenim hakkı, devletten bir hizmet istenmesini gerektiren pozitif statü hakkıdır.
7. Kişinin siyasal gücün kullanılmasına katılmasını sağlayan haklara "Aktif Statü Hakları" denir. Aşağıdakilerden hangisi bu grupta yer almaz?
Doğru Cevap: E
Sendika kurma hakkı, Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümünde yer alır. Diğerleri Siyasi Haklar ve Ödevler (Aktif Statü Hakları) bölümündedir.
8. Savaş, seferberlik veya olağanüstü hallerde temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının kısmen veya tamamen durdurulması mümkündür. Ancak bu durumda dahi dokunulamayacak olan haklara ne ad verilir?
Doğru Cevap: B
Anayasa'nın 15. maddesinde düzenlenen, en zorlu koşullarda dahi dokunulamayacak olan bu hak grubuna "Çekirdek Haklar" veya "Sert Çekirdek Haklar" denir.
9. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da düzenlenen çekirdek haklardan biri değildir?
Doğru Cevap: C
Mülkiyet hakkı çekirdek haklar arasında sayılmamıştır. Olağanüstü dönemlerde mülkiyet hakkına müdahale edilebilir.
10. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında, kullanılan araç ile ulaşılmak istenen amaç arasında makul bir dengenin bulunması gerektiğini ifade eden ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C
Sınırlamada başvurulan aracın, sınırlama amacını gerçekleştirmeye elverişli ve gerekli olması; ayrıca araçla amacın orantılı olması gerektiğini ifade eden ilke Ölçülülük ilkesidir (Anayasa md. 13).
11. Aşağıdaki haklardan hangisinin kullanılabilmesi için kural olarak Türk vatandaşı olma şartı aranmaz?
Doğru Cevap: E
Dilekçe hakkı (md. 74), karşılıklılık esası gözetilmek şartıyla Türkiye'de ikamet eden yabancılar tarafından da kullanılabilir. Diğer haklar kural olarak sadece Türk vatandaşlarına tanınmıştır.
12. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da hem bir hak hem de bir ödev olarak düzenlenmiştir?
Doğru Cevap: C
Anayasa'da bazı haklar hem hak hem ödev olarak düzenlenmiştir. Vatan Hizmeti (md. 72) "Her Türkün hakkı ve ödevidir" şeklinde düzenlenmiştir. (Ayrıca Çalışma ve Eğitim de hem hak hem ödevdir).