TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER TEST 2
1. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da "Kişinin Hakları ve Ödevleri" (Negatif Statü Hakları) arasında yer almaz?
Doğru Cevap: D
Kıyılardan yararlanma hakkı (md. 43), "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" bölümünde düzenlenmiştir.
2. Aşağıdakilerden hangisi "Siyasi Haklar ve Ödevler" (Aktif Statü Hakları) arasında yer alır?
Doğru Cevap: D
Mal bildirimi (md. 71), kamu hizmetine girenlerin bir yükümlülüğü olarak Siyasi Haklar ve Ödevler bölümünde düzenlenmiştir.
3. Temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının durdurulması (Anayasa md. 15) ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: E
Temel hak ve hürriyetlerin durdurulması OHAL rejiminde gerçekleşir. Bu süreçte sınırlama rejiminden (md. 13) farklı olarak kanun çıkarılmasına gerek yoktur, OHAL tedbirleri (örn: OHAL CBK) ile yapılabilir.
4. "Suç ve cezalara ilişkin esaslar" kapsamında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: D
2004 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile ölüm cezası tamamen kaldırılmıştır. Ayrıca genel müsadere cezası da verilemez (Anayasa md. 38).
5. Aşağıdakilerden hangisi kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı kapsamında değerlendirilemez?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde tanımlanan durum, "Hak Arama Hürriyeti" (Adil Yargılanma Hakkı - md. 36) ile ilgilidir. Diğer seçenekler doğrudan kişinin dokunulmazlığı ve maddi-manevi varlığı (md. 17) ile ilgilidir.
6. Aşağıdaki haklardan hangisi hem "Kişi Hakları" hem de "Sosyal ve Ekonomik Haklar" ile ilişkilendirilebilir niteliktedir (Çift karakterli hak)?
Doğru Cevap: B
Çalışma ve sözleşme hürriyeti (md. 48), bireyin istediği alanda çalışma serbestisini (Negatif statü) içerirken; Çalışma hakkı ve ödevi (md. 49) devletin çalışma hayatını geliştirmek için tedbir almasını (Pozitif statü) içerir. Bu nedenle çift karakterlidir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da basın ve yayımla ilgili hürriyetler kapsamında düzenlenmemiştir?
Doğru Cevap: E
İspat hakkı, Anayasa'nın 39. maddesinde düzenlenmiştir ve basın yayımla ilgili hürriyetler kapsamında değil, hak arama hürriyeti ile ilgili bir maddedir.
8. 1982 Anayasası'na göre, aşağıdakilerden hangisi için önceden izin alma şartı yoktur?
Doğru Cevap: E
Anayasa'ya göre; dernek kurma (md. 33), siyasi parti kurma (md. 68), sendika kurma (md. 51) ve toplantı/gösteri yürüyüşü düzenleme (md. 34) haklarının hiçbiri için önceden izin alma şartı yoktur.
9. "Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir." hükmü, temel hakların hangi kategorisinde yer alır?
Doğru Cevap: B
Yaşama hakkı ve kişinin dokunulmazlığı, Anayasa'nın 17. maddesinde düzenlenmiştir ve "Kişinin Hakları ve Ödevleri" yani Negatif Statü Hakları kategorisindedir.
10. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetlerin özlerine dokunulması ne anlama gelir?
Doğru Cevap: C
Temel hak ve hürriyetlerin özüne dokunma yasağı (Anayasa md. 13), bir hakkın kullanımını tamamen ortadan kaldıran veya kullanılmasını imkânsız hale getiren ya da anlamsız kılan sınırlamaların yapılamayacağı anlamına gelir.
11. Aşağıdakilerden hangisi sadece Türk vatandaşları tarafından kullanılabilen haklardandır?
Doğru Cevap: D
Siyasi haklar kural olarak sadece vatandaşlara tanınmıştır. Kamu hizmetlerine girme hakkı (memuriyet) da bunlardan biridir (Anayasa md. 70).
12. Aşağıdakilerden hangisi Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler bölümünde yer alan ve 2010 Anayasa değişikliği ile eklenen veya kapsamı genişletilen haklardan biridir?
Doğru Cevap: B
2010 Anayasa değişikliği ile Anayasa'nın 41. maddesine "Çocuk hakları" alt başlığı eklenmiş ve çocukların korunmasına yönelik devlete pozitif yükümlülükler getirilmiştir.
TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER TEST 2
1. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da "Kişinin Hakları ve Ödevleri" (Negatif Statü Hakları) arasında yer almaz?
Doğru Cevap: D
Kıyılardan yararlanma hakkı (md. 43), "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" bölümünde düzenlenmiştir.
2. Aşağıdakilerden hangisi "Siyasi Haklar ve Ödevler" (Aktif Statü Hakları) arasında yer alır?
Doğru Cevap: D
Mal bildirimi (md. 71), kamu hizmetine girenlerin bir yükümlülüğü olarak Siyasi Haklar ve Ödevler bölümünde düzenlenmiştir.
3. Temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının durdurulması (Anayasa md. 15) ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: E
Temel hak ve hürriyetlerin durdurulması OHAL rejiminde gerçekleşir. Bu süreçte sınırlama rejiminden (md. 13) farklı olarak kanun çıkarılmasına gerek yoktur, OHAL tedbirleri (örn: OHAL CBK) ile yapılabilir.
4. "Suç ve cezalara ilişkin esaslar" kapsamında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: D
2004 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile ölüm cezası tamamen kaldırılmıştır. Ayrıca genel müsadere cezası da verilemez (Anayasa md. 38).
5. Aşağıdakilerden hangisi kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı kapsamında değerlendirilemez?
Doğru Cevap: D
D seçeneğinde tanımlanan durum, "Hak Arama Hürriyeti" (Adil Yargılanma Hakkı - md. 36) ile ilgilidir. Diğer seçenekler doğrudan kişinin dokunulmazlığı ve maddi-manevi varlığı (md. 17) ile ilgilidir.
6. Aşağıdaki haklardan hangisi hem "Kişi Hakları" hem de "Sosyal ve Ekonomik Haklar" ile ilişkilendirilebilir niteliktedir (Çift karakterli hak)?
Doğru Cevap: B
Çalışma ve sözleşme hürriyeti (md. 48), bireyin istediği alanda çalışma serbestisini (Negatif statü) içerirken; Çalışma hakkı ve ödevi (md. 49) devletin çalışma hayatını geliştirmek için tedbir almasını (Pozitif statü) içerir. Bu nedenle çift karakterlidir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’da basın ve yayımla ilgili hürriyetler kapsamında düzenlenmemiştir?
Doğru Cevap: E
İspat hakkı, Anayasa'nın 39. maddesinde düzenlenmiştir ve basın yayımla ilgili hürriyetler kapsamında değil, hak arama hürriyeti ile ilgili bir maddedir.
8. 1982 Anayasası'na göre, aşağıdakilerden hangisi için önceden izin alma şartı yoktur?
Doğru Cevap: E
Anayasa'ya göre; dernek kurma (md. 33), siyasi parti kurma (md. 68), sendika kurma (md. 51) ve toplantı/gösteri yürüyüşü düzenleme (md. 34) haklarının hiçbiri için önceden izin alma şartı yoktur.
9. "Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir." hükmü, temel hakların hangi kategorisinde yer alır?
Doğru Cevap: B
Yaşama hakkı ve kişinin dokunulmazlığı, Anayasa'nın 17. maddesinde düzenlenmiştir ve "Kişinin Hakları ve Ödevleri" yani Negatif Statü Hakları kategorisindedir.
10. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetlerin özlerine dokunulması ne anlama gelir?
Doğru Cevap: C
Temel hak ve hürriyetlerin özüne dokunma yasağı (Anayasa md. 13), bir hakkın kullanımını tamamen ortadan kaldıran veya kullanılmasını imkânsız hale getiren ya da anlamsız kılan sınırlamaların yapılamayacağı anlamına gelir.
11. Aşağıdakilerden hangisi sadece Türk vatandaşları tarafından kullanılabilen haklardandır?
Doğru Cevap: D
Siyasi haklar kural olarak sadece vatandaşlara tanınmıştır. Kamu hizmetlerine girme hakkı (memuriyet) da bunlardan biridir (Anayasa md. 70).
12. Aşağıdakilerden hangisi Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler bölümünde yer alan ve 2010 Anayasa değişikliği ile eklenen veya kapsamı genişletilen haklardan biridir?
Doğru Cevap: B
2010 Anayasa değişikliği ile Anayasa'nın 41. maddesine "Çocuk hakları" alt başlığı eklenmiş ve çocukların korunmasına yönelik devlete pozitif yükümlülükler getirilmiştir.