TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER TEST 4
1. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması rejimi ile ilgili olarak 2001 yılında yapılan Anayasa değişikliğinin getirdiği en önemli yeniliklerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B
2001 değişikliği ile Anayasa'nın 13. maddesi revize edilerek, daha önce var olan "genel sınırlama sebepleri" kaldırılmış ve sınırlamaların "yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak" yapılabileceği kuralı (özel sınırlama rejimi) getirilmiştir.
2. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakilerden hangisi siyasi hak ve ödevler arasında yer almasına rağmen yabancılar tarafından da yerine getirilmesi gereken bir yükümlülüktür?
Doğru Cevap: D
Vergi ödevi (md. 73), Siyasi Haklar ve Ödevler bölümündedir. Maddede "Herkes... vergi ödemekle yükümlüdür." denilmektedir. Türkiye'de gelir elde eden veya belirli ekonomik faaliyetlerde bulunan yabancılar da bu yükümlülüğe tabidir.
3. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da Pozitif Statü Haklarından biri olmasına rağmen, niteliği itibarıyla Negatif Statü Hakkı özelliği de taşır (Çift karakterli hak)?
Doğru Cevap: C
Sendika kurma hakkı (md. 51) Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümündedir. Ancak "Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz." hükmüyle devletin ve üçüncü kişilerin müdahalesini yasaklayan (negatif) bir güvence de içerir.
4. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da düzenlenen "Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar" (md. 38) arasında yer almaz?
Doğru Cevap: D
Kanuni hâkim güvencesi (Doğal yargıç ilkesi), Anayasa'nın 37. maddesinde ayrı bir başlık altında düzenlenmiştir. Diğerleri 38. maddede yer alır.
5. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakilerden hangileri oy kullanamaz?
I. Tutuklular
II. Taksirli suçlardan hüküm giyenler
III. Kasıtlı suçlardan hüküm giyenler (Cezaevinde olanlar)
IV. Askeri öğrenciler
Doğru Cevap: C
Anayasa'nın 67. maddesine göre, silah altında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler (IV) ve taksirli suçlar hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler (III) oy kullanamaz. Tutuklular (I) ve taksirli suçlardan hükümlüler (II) oy kullanabilir.
6. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da hem Kişi Hakları hem de Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümünde düzenlenen ortak bir konudur?
Doğru Cevap: C
Konut Dokunulmazlığı (md. 21) Kişi Hakları bölümünde, Konut Hakkı (md. 57) ise Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümünde düzenlenmiştir.
7. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında kullanılan aracın, ulaşılmak istenen amaç için gerekli olmasını ifade eden ölçülülük alt ilkesi hangisidir?
Doğru Cevap: C
Gereklilik ilkesi, amaca ulaşmak için başvurulan sınırlayıcı tedbirin zorunlu olmasını, aynı amaca daha hafif bir araçla ulaşılamıyor olmasını ifade eder.
8. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da yer alan ve yükseköğrenim öğrencilerine tanınan haklardan biridir?
Doğru Cevap: A
Anayasa'nın 68. maddesine göre yükseköğretim (üniversite) öğrencileri siyasi partilere üye olabilirler. Yükseköğretim öncesi öğrenciler ise üye olamazlar.
9. 1982 Anayasası’na göre, din kültürü ve ahlak öğretimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Doğru Cevap: B
Anayasa'nın 24. maddesine (Din ve Vicdan Hürriyeti) göre, "Din kültürü ve ahlak öğretimi ilk ve ortaöğretim kurumlarında okutulan zorunlu dersler arasında yer alır."
10. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da düzenlenen Sosyal ve Ekonomik Haklardan biri değildir?
Doğru Cevap: E
Düzeltme ve cevap hakkı (md. 32), Kişinin Hakları ve Ödevleri bölümünde yer alır.
11. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da yer alan "Eşitlik İlkesi" (Md. 10) ile ilgili yanlış bir ifadedir?
Doğru Cevap: E
Anayasa'nın 10. maddesine göre (2004 ve 2010 değişiklikleri ile), çocuklar, yaşlılar, özürlüler, gaziler gibi gruplar için alınacak tedbirler (pozitif ayrımcılık) eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.
12. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da "Temel Haklar ve Ödevler" kısmında düzenlenmemiştir?
Doğru Cevap: A
Eşitlik İlkesi (Kanun önünde eşitlik), Anayasa'nın 10. maddesinde, yani "Genel Esaslar" (Birinci Kısım) kısmında düzenlenmiştir. Diğerleri Temel Haklar ve Ödevler (İkinci Kısım) kısmında yer alır.
TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER TEST 4
1. 1982 Anayasası’na göre, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması rejimi ile ilgili olarak 2001 yılında yapılan Anayasa değişikliğinin getirdiği en önemli yeniliklerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B
2001 değişikliği ile Anayasa'nın 13. maddesi revize edilerek, daha önce var olan "genel sınırlama sebepleri" kaldırılmış ve sınırlamaların "yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak" yapılabileceği kuralı (özel sınırlama rejimi) getirilmiştir.
2. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakilerden hangisi siyasi hak ve ödevler arasında yer almasına rağmen yabancılar tarafından da yerine getirilmesi gereken bir yükümlülüktür?
Doğru Cevap: D
Vergi ödevi (md. 73), Siyasi Haklar ve Ödevler bölümündedir. Maddede "Herkes... vergi ödemekle yükümlüdür." denilmektedir. Türkiye'de gelir elde eden veya belirli ekonomik faaliyetlerde bulunan yabancılar da bu yükümlülüğe tabidir.
3. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da Pozitif Statü Haklarından biri olmasına rağmen, niteliği itibarıyla Negatif Statü Hakkı özelliği de taşır (Çift karakterli hak)?
Doğru Cevap: C
Sendika kurma hakkı (md. 51) Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümündedir. Ancak "Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz." hükmüyle devletin ve üçüncü kişilerin müdahalesini yasaklayan (negatif) bir güvence de içerir.
4. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da düzenlenen "Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar" (md. 38) arasında yer almaz?
Doğru Cevap: D
Kanuni hâkim güvencesi (Doğal yargıç ilkesi), Anayasa'nın 37. maddesinde ayrı bir başlık altında düzenlenmiştir. Diğerleri 38. maddede yer alır.
5. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakilerden hangileri oy kullanamaz?
I. Tutuklular
II. Taksirli suçlardan hüküm giyenler
III. Kasıtlı suçlardan hüküm giyenler (Cezaevinde olanlar)
IV. Askeri öğrenciler
Doğru Cevap: C
Anayasa'nın 67. maddesine göre, silah altında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler (IV) ve taksirli suçlar hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler (III) oy kullanamaz. Tutuklular (I) ve taksirli suçlardan hükümlüler (II) oy kullanabilir.
6. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da hem Kişi Hakları hem de Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümünde düzenlenen ortak bir konudur?
Doğru Cevap: C
Konut Dokunulmazlığı (md. 21) Kişi Hakları bölümünde, Konut Hakkı (md. 57) ise Sosyal ve Ekonomik Haklar bölümünde düzenlenmiştir.
7. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında kullanılan aracın, ulaşılmak istenen amaç için gerekli olmasını ifade eden ölçülülük alt ilkesi hangisidir?
Doğru Cevap: C
Gereklilik ilkesi, amaca ulaşmak için başvurulan sınırlayıcı tedbirin zorunlu olmasını, aynı amaca daha hafif bir araçla ulaşılamıyor olmasını ifade eder.
8. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da yer alan ve yükseköğrenim öğrencilerine tanınan haklardan biridir?
Doğru Cevap: A
Anayasa'nın 68. maddesine göre yükseköğretim (üniversite) öğrencileri siyasi partilere üye olabilirler. Yükseköğretim öncesi öğrenciler ise üye olamazlar.
9. 1982 Anayasası’na göre, din kültürü ve ahlak öğretimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Doğru Cevap: B
Anayasa'nın 24. maddesine (Din ve Vicdan Hürriyeti) göre, "Din kültürü ve ahlak öğretimi ilk ve ortaöğretim kurumlarında okutulan zorunlu dersler arasında yer alır."
10. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da düzenlenen Sosyal ve Ekonomik Haklardan biri değildir?
Doğru Cevap: E
Düzeltme ve cevap hakkı (md. 32), Kişinin Hakları ve Ödevleri bölümünde yer alır.
11. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da yer alan "Eşitlik İlkesi" (Md. 10) ile ilgili yanlış bir ifadedir?
Doğru Cevap: E
Anayasa'nın 10. maddesine göre (2004 ve 2010 değişiklikleri ile), çocuklar, yaşlılar, özürlüler, gaziler gibi gruplar için alınacak tedbirler (pozitif ayrımcılık) eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.
12. Aşağıdakilerden hangisi Anayasa'da "Temel Haklar ve Ödevler" kısmında düzenlenmemiştir?
Doğru Cevap: A
Eşitlik İlkesi (Kanun önünde eşitlik), Anayasa'nın 10. maddesinde, yani "Genel Esaslar" (Birinci Kısım) kısmında düzenlenmiştir. Diğerleri Temel Haklar ve Ödevler (İkinci Kısım) kısmında yer alır.