Tarih Macerası: Bölüm 4 (Dağılma Dönemi)
Seriye devam! 🏛️
Bölüm 4: Islahat Fermanı ve İflas (1856-1876).
Bu bölüm 3 kilit adımdan oluşuyor. 3'te 3 kuralı devam ediyor!
Hazır mısın?
Bölüm 4: Adımlar
▶️ A. Islahat Fermanı (1856)
🔒 B. Paris Antlaşması (1856) ve Abdülaziz
🔒 C. Genç Osmanlılar ve İflas (1875)
📜
Adım A: ISLAHAT FERMANI (HATT-I HÜMAYUN) (18 ŞUBAT 1856)
1. Ferman Neden İlan Edildi?
Avrupa'nın desteğini almak için...
Avrupa'nın desteğini almak için...
Kırım Savaşı (Bölüm 3) kazanılmıştı. Padişah Sultan Abdülmecid, barış masasına (Paris) oturmadan önce Avrupalıların (İngiltere, Fransa) baskısıyla bu fermanı ilan etti.
- 1. Dış Neden (Temel): Kırım Savaşı'nı kazandıran Avrupalı devletlerin desteğini Paris Barış Konferansı'nda da sürdürmelerini sağlamak.
- 2. İç Neden: "Osmanlıcılık" fikriyle, Gayrimüslimlerin (Azınlıkların) devlete olan bağlılığını artırarak isyan etmelerini engellemek.
- 3. Dış Neden (Bahane): Avrupalıların, "azınlık hakları" bahanesiyle Osmanlı'nın iç işlerine karışmasını engellemek (ancak fermanın kendisi zaten dış müdahale ile hazırlanmıştır).
2. Islahat Fermanı'nın Maddeleri (Tanzimat'tan Farkı)
Sadece Gayrimüslimlere odaklandı...
Sadece Gayrimüslimlere odaklandı...
Fark: Tanzimat (1839), tüm halkı kapsıyordu. Islahat Fermanı ise sadece Gayrimüslimlere odaklanarak onlara yeni ve daha fazla haklar vermiştir.
- Gayrimüslimlere küçük düşürücü sözler (örn: "gâvur") kullanılması yasaklanacaktır.
- Gayrimüslimler DEVLET MEMURU olabilecektir.
- Gayrimüslimler İl Genel Meclislerine üye olabilecektir.
- Gayrimüslimler MÜLK EDİNEBİLECEK (Banka, Şirket, Okul, Hastane açabilecek).
- Cizye Vergisi (Gayrimüslim kelle vergisi) kaldırılacaktır.
⚠️ En Tepki Çeken Madde (Askerlik)
Gayrimüslimler de askere alınacaktır. ANCAK, "BEDEL-İ ASKERİ" (veya Nakdi Bedel) ödeyerek askerlikten muaf olabilecektir.
Yorumu: Müslüman halkın en çok tepkisini çeken madde budur. Müslümanlar "Vatan Görevi" için can verirken, Gayrimüslimlerin para vererek (bedelli) kurtulması, "Osmanlıcılık" fikrine darbe vurmuş ve Müslüman halkın devlete güvenini sarsmıştır.
Gayrimüslimler de askere alınacaktır. ANCAK, "BEDEL-İ ASKERİ" (veya Nakdi Bedel) ödeyerek askerlikten muaf olabilecektir.
Yorumu: Müslüman halkın en çok tepkisini çeken madde budur. Müslümanlar "Vatan Görevi" için can verirken, Gayrimüslimlerin para vererek (bedelli) kurtulması, "Osmanlıcılık" fikrine darbe vurmuş ve Müslüman halkın devlete güvenini sarsmıştır.
🏆
Harika! Kırım Savaşı sonrası Avrupalıların baskısıyla ilan edilen Islahat Fermanı'nı öğrendik.
Şimdi "Sınava Başla" butonuna bas!
Şimdi "Sınava Başla" butonuna bas!
📉
Adım B: PARİS ANTLAŞMASI (1856) VE SULTAN ABDÜLAZİZ
1. Paris Antlaşması (1856) - (Galipken Mağlup Olmak)
Kırım Savaşı (Osmanlı+İng+Fra) Rusya'ya karşı kazanıldı. Masaya galip olarak oturuldu.
Olumlu Madde: Osmanlı Devleti, bir "Avrupa Devleti" sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupa garantisi altında olacaktır.
⚠️ Olumsuz Madde (Asıl Yenilgi):
Kırım Savaşı (Osmanlı+İng+Fra) Rusya'ya karşı kazanıldı. Masaya galip olarak oturuldu.
Olumlu Madde: Osmanlı Devleti, bir "Avrupa Devleti" sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupa garantisi altında olacaktır.
⚠️ Olumsuz Madde (Asıl Yenilgi):
- "KARADENİZ TARAFSIZ OLACAKTIR."
- Osmanlı Devleti ve (yenilen) Rusya, Karadeniz'de TERSANE ve DONANMA bulunduramayacaktır.
2. Sultan Abdülaziz Dönemi (1861 - 1876)
Batı hayranı ve güçlü Padişah çelişkisi...
Batı hayranı ve güçlü Padişah çelişkisi...
1861'de Sultan Abdülmecid'in vefatı üzerine kardeşi Sultan Abdülaziz tahta geçti.
- İlk Yurt Dışı Gezisi (1867): Avrupa'ya (Paris, Londra, Viyana) giden İLK Osmanlı Padişahıdır.
- Donanma: Avrupa'da gördüğü donanmalardan etkilenerek, Kırım Savaşı'nda alınan dış borçlar ile dünyanın 3. büyük filosunu inşa ettirdi.
- İlk Yasal Düzenlemeler: Mecelle (Ahmet Cevdet Paşa - Medeni Kanun) hazırlıkları başladı. Şura-yı Devlet (Danıştay) ve Divan-ı Ahkam-ı Adliye (Yargıtay) kuruldu.
- Eğitim: Galatasaray Sultanisi (Avrupa tarzı ilk lise) ve Darülfünun (İlk Üniversite denemesi) açıldı.
- Ulaşım: Mısır Valisi'nin girişimiyle Süveyş Kanalı açıldı (1869).
🏆
Harika! Paris'te masada nasıl kaybettiğimizi ve Abdülaziz'in Batı'ya açılma çabalarını öğrendik.
Haydi "Sınava Başla" ve son adıma geç!
Haydi "Sınava Başla" ve son adıma geç!
💸
Adım C: GENÇ OSMANLILAR, İSYANLAR VE İFLAS (1875)
1. Girit İsyanı (1866-1869)
Islahat Fermanı yetmedi...
Islahat Fermanı yetmedi...
- Islahat Fermanı'nın (1856) Gayrimüslimlere verdiği haklara rağmen, Girit'teki Rumlar, Yunanistan'a bağlanmak için isyan etti.
- Avrupa'nın (Fransa/İngiltere) baskısıyla Girit Rumlarına "Özerklik" (Özel yönetim) verildi. (Bu, Girit'in elden çıkışının ilk adımıdır).
2. Genç Osmanlılar (Jön Türkler) Muhalefeti
İlk muhalif aydın grup...
İlk muhalif aydın grup...
(Liderleri: Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Suavi).
- Tanzimat ve Islahat Fermanlarının (Osmanlıcılık) yetersiz olduğunu savundular.
- Devletin kurtuluşunun ancak "Meşrutiyet" (Padişah + Meclis/Anayasa) ve "Kanun-i Esasi" (Anayasa) ile mümkün olacağını savundular.
3. Ekonomik İflas: Ramazan Kararnamesi (1875)
Kırım Savaşı'ndan (1854) beri alınan dış borçlar ve Abdülaziz'in saray (Çırağan, Beylerbeyi) harcamaları, faizleriyle birlikte ödenemez hale geldi.
Olay: Sadrazam Mahmud Nedim Paşa, 1875 yılında bir kararname yayınlayarak Osmanlı Devleti'nin İFLAS ETTİĞİNİ (Moratoryum) açıkladı. Devlet, borçlarının sadece yarısını ödeyebileceğini duyurdu.
Sonuçları:
Kırım Savaşı'ndan (1854) beri alınan dış borçlar ve Abdülaziz'in saray (Çırağan, Beylerbeyi) harcamaları, faizleriyle birlikte ödenemez hale geldi.
Olay: Sadrazam Mahmud Nedim Paşa, 1875 yılında bir kararname yayınlayarak Osmanlı Devleti'nin İFLAS ETTİĞİNİ (Moratoryum) açıkladı. Devlet, borçlarının sadece yarısını ödeyebileceğini duyurdu.
Sonuçları:
- Osmanlı'nın Avrupa'daki siyasi ve ekonomik itibarı sıfırlandı.
- İflas, 1875'te Balkan Bunalımı'nı (Hersek, Sırp, Bulgar isyanları) tetikledi.
- Bu kriz, Jön Türklerin (Mithat Paşa) darbe yapmasına zemin hazırladı.
🎉
DAĞILMA BÖLÜM 4 BİTTİ!
Tebrikler! Islahat Fermanı'nı, Paris'teki yenilgiyi ve devletin iflasını öğrendin.
(Bölüm 5'te: I. Meşrutiyet ve 93 Harbi)
Haydi Bölüm 4 Final Sınavı'na!
Tebrikler! Islahat Fermanı'nı, Paris'teki yenilgiyi ve devletin iflasını öğrendin.
(Bölüm 5'te: I. Meşrutiyet ve 93 Harbi)
Haydi Bölüm 4 Final Sınavı'na!
Test Sonucu
Tebrikler!
Tüm soruları (3'te 3) doğru cevaplayarak bu bölümü başarıyla tamamladınız.
Test Sonucu
Üzgünüz, Başarısız Oldunuz.
Bazı soruları yanlış cevapladınız. (Skor: 3'te 2). Lütfen konuyu tekrar gözden geçirin.
Tarih Macerası: Bölüm 4 (Dağılma Dönemi)
Seriye devam! 🏛️
Bölüm 4: Islahat Fermanı ve İflas (1856-1876).
Bu bölüm 3 kilit adımdan oluşuyor. 3'te 3 kuralı devam ediyor!
Hazır mısın?
Bölüm 4: Adımlar
▶️ A. Islahat Fermanı (1856)
🔒 B. Paris Antlaşması (1856) ve Abdülaziz
🔒 C. Genç Osmanlılar ve İflas (1875)
📜
Adım A: ISLAHAT FERMANI (HATT-I HÜMAYUN) (18 ŞUBAT 1856)
1. Ferman Neden İlan Edildi?
Avrupa'nın desteğini almak için...
Avrupa'nın desteğini almak için...
Kırım Savaşı (Bölüm 3) kazanılmıştı. Padişah Sultan Abdülmecid, barış masasına (Paris) oturmadan önce Avrupalıların (İngiltere, Fransa) baskısıyla bu fermanı ilan etti.
- 1. Dış Neden (Temel): Kırım Savaşı'nı kazandıran Avrupalı devletlerin desteğini Paris Barış Konferansı'nda da sürdürmelerini sağlamak.
- 2. İç Neden: "Osmanlıcılık" fikriyle, Gayrimüslimlerin (Azınlıkların) devlete olan bağlılığını artırarak isyan etmelerini engellemek.
- 3. Dış Neden (Bahane): Avrupalıların, "azınlık hakları" bahanesiyle Osmanlı'nın iç işlerine karışmasını engellemek (ancak fermanın kendisi zaten dış müdahale ile hazırlanmıştır).
2. Islahat Fermanı'nın Maddeleri (Tanzimat'tan Farkı)
Sadece Gayrimüslimlere odaklandı...
Sadece Gayrimüslimlere odaklandı...
Fark: Tanzimat (1839), tüm halkı kapsıyordu. Islahat Fermanı ise sadece Gayrimüslimlere odaklanarak onlara yeni ve daha fazla haklar vermiştir.
- Gayrimüslimlere küçük düşürücü sözler (örn: "gâvur") kullanılması yasaklanacaktır.
- Gayrimüslimler DEVLET MEMURU olabilecektir.
- Gayrimüslimler İl Genel Meclislerine üye olabilecektir.
- Gayrimüslimler MÜLK EDİNEBİLECEK (Banka, Şirket, Okul, Hastane açabilecek).
- Cizye Vergisi (Gayrimüslim kelle vergisi) kaldırılacaktır.
⚠️ En Tepki Çeken Madde (Askerlik)
Gayrimüslimler de askere alınacaktır. ANCAK, "BEDEL-İ ASKERİ" (veya Nakdi Bedel) ödeyerek askerlikten muaf olabilecektir.
Yorumu: Müslüman halkın en çok tepkisini çeken madde budur. Müslümanlar "Vatan Görevi" için can verirken, Gayrimüslimlerin para vererek (bedelli) kurtulması, "Osmanlıcılık" fikrine darbe vurmuş ve Müslüman halkın devlete güvenini sarsmıştır.
Gayrimüslimler de askere alınacaktır. ANCAK, "BEDEL-İ ASKERİ" (veya Nakdi Bedel) ödeyerek askerlikten muaf olabilecektir.
Yorumu: Müslüman halkın en çok tepkisini çeken madde budur. Müslümanlar "Vatan Görevi" için can verirken, Gayrimüslimlerin para vererek (bedelli) kurtulması, "Osmanlıcılık" fikrine darbe vurmuş ve Müslüman halkın devlete güvenini sarsmıştır.
🏆
Harika! Kırım Savaşı sonrası Avrupalıların baskısıyla ilan edilen Islahat Fermanı'nı öğrendik.
Şimdi "Sınava Başla" butonuna bas!
Şimdi "Sınava Başla" butonuna bas!
📉
Adım B: PARİS ANTLAŞMASI (1856) VE SULTAN ABDÜLAZİZ
1. Paris Antlaşması (1856) - (Galipken Mağlup Olmak)
Kırım Savaşı (Osmanlı+İng+Fra) Rusya'ya karşı kazanıldı. Masaya galip olarak oturuldu.
Olumlu Madde: Osmanlı Devleti, bir "Avrupa Devleti" sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupa garantisi altında olacaktır.
⚠️ Olumsuz Madde (Asıl Yenilgi):
Kırım Savaşı (Osmanlı+İng+Fra) Rusya'ya karşı kazanıldı. Masaya galip olarak oturuldu.
Olumlu Madde: Osmanlı Devleti, bir "Avrupa Devleti" sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupa garantisi altında olacaktır.
⚠️ Olumsuz Madde (Asıl Yenilgi):
- "KARADENİZ TARAFSIZ OLACAKTIR."
- Osmanlı Devleti ve (yenilen) Rusya, Karadeniz'de TERSANE ve DONANMA bulunduramayacaktır.
2. Sultan Abdülaziz Dönemi (1861 - 1876)
Batı hayranı ve güçlü Padişah çelişkisi...
Batı hayranı ve güçlü Padişah çelişkisi...
1861'de Sultan Abdülmecid'in vefatı üzerine kardeşi Sultan Abdülaziz tahta geçti.
- İlk Yurt Dışı Gezisi (1867): Avrupa'ya (Paris, Londra, Viyana) giden İLK Osmanlı Padişahıdır.
- Donanma: Avrupa'da gördüğü donanmalardan etkilenerek, Kırım Savaşı'nda alınan dış borçlar ile dünyanın 3. büyük filosunu inşa ettirdi.
- İlk Yasal Düzenlemeler: Mecelle (Ahmet Cevdet Paşa - Medeni Kanun) hazırlıkları başladı. Şura-yı Devlet (Danıştay) ve Divan-ı Ahkam-ı Adliye (Yargıtay) kuruldu.
- Eğitim: Galatasaray Sultanisi (Avrupa tarzı ilk lise) ve Darülfünun (İlk Üniversite denemesi) açıldı.
- Ulaşım: Mısır Valisi'nin girişimiyle Süveyş Kanalı açıldı (1869).
🏆
Harika! Paris'te masada nasıl kaybettiğimizi ve Abdülaziz'in Batı'ya açılma çabalarını öğrendik.
Haydi "Sınava Başla" ve son adıma geç!
Haydi "Sınava Başla" ve son adıma geç!
💸
Adım C: GENÇ OSMANLILAR, İSYANLAR VE İFLAS (1875)
1. Girit İsyanı (1866-1869)
Islahat Fermanı yetmedi...
Islahat Fermanı yetmedi...
- Islahat Fermanı'nın (1856) Gayrimüslimlere verdiği haklara rağmen, Girit'teki Rumlar, Yunanistan'a bağlanmak için isyan etti.
- Avrupa'nın (Fransa/İngiltere) baskısıyla Girit Rumlarına "Özerklik" (Özel yönetim) verildi. (Bu, Girit'in elden çıkışının ilk adımıdır).
2. Genç Osmanlılar (Jön Türkler) Muhalefeti
İlk muhalif aydın grup...
İlk muhalif aydın grup...
(Liderleri: Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Suavi).
- Tanzimat ve Islahat Fermanlarının (Osmanlıcılık) yetersiz olduğunu savundular.
- Devletin kurtuluşunun ancak "Meşrutiyet" (Padişah + Meclis/Anayasa) ve "Kanun-i Esasi" (Anayasa) ile mümkün olacağını savundular.
3. Ekonomik İflas: Ramazan Kararnamesi (1875)
Kırım Savaşı'ndan (1854) beri alınan dış borçlar ve Abdülaziz'in saray (Çırağan, Beylerbeyi) harcamaları, faizleriyle birlikte ödenemez hale geldi.
Olay: Sadrazam Mahmud Nedim Paşa, 1875 yılında bir kararname yayınlayarak Osmanlı Devleti'nin İFLAS ETTİĞİNİ (Moratoryum) açıkladı. Devlet, borçlarının sadece yarısını ödeyebileceğini duyurdu.
Sonuçları:
Kırım Savaşı'ndan (1854) beri alınan dış borçlar ve Abdülaziz'in saray (Çırağan, Beylerbeyi) harcamaları, faizleriyle birlikte ödenemez hale geldi.
Olay: Sadrazam Mahmud Nedim Paşa, 1875 yılında bir kararname yayınlayarak Osmanlı Devleti'nin İFLAS ETTİĞİNİ (Moratoryum) açıkladı. Devlet, borçlarının sadece yarısını ödeyebileceğini duyurdu.
Sonuçları:
- Osmanlı'nın Avrupa'daki siyasi ve ekonomik itibarı sıfırlandı.
- İflas, 1875'te Balkan Bunalımı'nı (Hersek, Sırp, Bulgar isyanları) tetikledi.
- Bu kriz, Jön Türklerin (Mithat Paşa) darbe yapmasına zemin hazırladı.
🎉
DAĞILMA BÖLÜM 4 BİTTİ!
Tebrikler! Islahat Fermanı'nı, Paris'teki yenilgiyi ve devletin iflasını öğrendin.
(Bölüm 5'te: I. Meşrutiyet ve 93 Harbi)
Haydi Bölüm 4 Final Sınavı'na!
Tebrikler! Islahat Fermanı'nı, Paris'teki yenilgiyi ve devletin iflasını öğrendin.
(Bölüm 5'te: I. Meşrutiyet ve 93 Harbi)
Haydi Bölüm 4 Final Sınavı'na!
Test Sonucu
Tebrikler!
Tüm soruları (3'te 3) doğru cevaplayarak bu bölümü başarıyla tamamladınız.
Test Sonucu
Üzgünüz, Başarısız Oldunuz.
Bazı soruları yanlış cevapladınız. (Skor: 3'te 2). Lütfen konuyu tekrar gözden geçirin.