ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
TEST - 1
Soru 1: II. Dünya Savaşı sonrasında ABD'nin, Sovyetler Birliği'nin komünist ideolojisini ve nüfuzunu sınırlamayı amaçlayan dış politika stratejisine ne ad verilir?
Doğru Cevap: C) Çevreleme Politikası (Containment)
Açıklama: II. Dünya Savaşı sonrası başlayan Soğuk Savaş döneminde ABD, komünizmin mevcut sınırları içinde tutulması ve daha fazla yayılmasının engellenmesi amacını taşıyan "Çevreleme Politikası"nı temel dış politika stratejisi olarak benimsemiştir. Truman Doktrini ve Marshall Planı bu politikanın önemli araçlarıdır.
Soru 2: Türkiye'nin NATO'ya üye olarak kabul edilmesinde, aşağıdaki uluslararası gelişmelerden hangisine fiilen katılımı belirleyici olmuştur?
Doğru Cevap: B) Kore Savaşı
Açıklama: 1950 yılında başlayan Kore Savaşı'na Birleşmiş Milletler gücü altında bir tugay gönderen Türkiye, Batı Bloku'na ve NATO'ya olan bağlılığını kanıtlamıştır. Bu askeri katkı, Türkiye'nin 1952 yılında NATO'ya tam üye olarak kabul edilmesinde kilit rol oynamıştır.
Soru 3: Doğu Bloku ülkelerinin NATO'ya karşı askeri ve siyasi bir ittifak olarak kurdukları örgüt aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Varşova Paktı
Açıklama: 1955 yılında, Batı Almanya'nın NATO'ya katılmasına bir tepki olarak Sovyetler Birliği önderliğinde Doğu Bloku ülkeleri tarafından kurulan askeri ittifak Varşova Paktı'dır. COMECON ise Doğu Bloku'nun ekonomik iş birliği örgütüdür.
Soru 4: Soğuk Savaş döneminde kendilerini ne Doğu ne de Batı Bloku'na ait olarak tanımlamayan, genellikle yeni bağımsız olmuş Asya ve Afrika ülkelerinin oluşturduğu uluslararası platform aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Bağlantısızlar Hareketi
Açıklama: 1955 Bandung Konferansı ile temelleri atılan ve 1961'de resmen kurulan Bağlantısızlar Hareketi, iki kutuplu dünya düzeninde her iki askeri bloka da mesafeli duran ve bağımsız bir dış politika izlemeyi amaçlayan ülkelerden oluşmuştur. Hindistan'dan Nehru, Mısır'dan Nasır ve Yugoslavya'dan Tito hareketin öncü liderlerindendir.
Soru 5: 1962 yılında ABD ile Sovyetler Birliği'ni nükleer savaşın eşiğine getiren ve "Yumuşama (Détente)" döneminin başlamasında önemli bir dönüm noktası olan kriz aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Küba Füze Krizi
Açıklama: Sovyetler Birliği'nin Küba'ya nükleer füzeler yerleştirmesi üzerine ABD'nin Küba'yı denizden ablukaya almasıyla başlayan kriz, iki süper gücü nükleer bir çatışmanın eşiğine getirmiştir. Krizin diplomatik yollarla çözülmesi, iki tarafın da kontrolsüz bir gerginliğin tehlikelerini anlamasını sağlamış ve Yumuşama döneminin kapısını aralamıştır.
Soru 6: Aşağıdaki liderlerden hangisi, "Yumuşama" döneminde ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin normale dönmesini sağlayan "Ping-Pong Diplomasisi" sürecindeki ABD başkanıdır?
Doğru Cevap: D) Richard Nixon
Açıklama: 1971'de Amerikalı masa tenisi takımının Çin'i ziyaretiyle başlayan ve "Ping-Pong Diplomasisi" olarak adlandırılan süreç, iki ülke arasındaki buzların erimesini sağlamıştır. Bu sürecin sonunda ABD Başkanı Richard Nixon, 1972'de Çin'i ziyaret ederek ilişkilerin normalleşmesinde tarihi bir adım atmıştır.
Soru 7: 1973 yılında Arap ülkelerinin, Yom Kippur Savaşı'nda İsrail'i destekleyen Batılı ülkelere karşı petrol üretimini kısıtlayarak başlattığı kriz, aşağıdaki örgütlerden hangisinin dünya siyasetindeki önemini ortaya koymuştur?
Doğru Cevap: A) OPEC
Açıklama: Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi Arap ülkeleri, petrolü siyasi bir silah olarak kullanarak başlattıkları ambargo ile dünya çapında bir enerji krizine ve ekonomik durgunluğa yol açmışlardır. Bu olay, OPEC'in küresel ekonomideki ve siyasetteki gücünü kanıtlamıştır.
Soru 8: Türkiye'nin 1974'te gerçekleştirdiği Kıbrıs Barış Harekâtı'nın temel gerekçesi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Adadaki Türklerin can güvenliğini sağlamak ve Enosis'i engellemek
Açıklama: 1974'te Nikos Sampson liderliğindeki bir darbeyle Kıbrıs'ın Yunanistan'a bağlanması (Enosis) hedeflenmiş ve adadaki Türklere yönelik katliamlar artmıştır. Türkiye, Zürih ve Londra Antlaşmalarından doğan garantörlük hakkını kullanarak adadaki Türk toplumunun güvenliğini sağlamak ve Enosis'i önlemek amacıyla harekâtı gerçekleştirmiştir.
Soru 9: SSCB'de 1980'lerin ortasında Mihail Gorbaçov tarafından başlatılan ve "yeniden yapılanma" ile "açıklık" anlamlarına gelen reform politikaları aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Perestroyka ve Glasnost
Açıklama: Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği'nin yaşadığı ekonomik ve siyasi durgunluğu aşmak için Perestroyka (ekonomik yeniden yapılanma) ve Glasnost (siyasi açıklık ve şeffaflık) politikalarını başlatmıştır. Ancak bu reformlar, kontrolsüz bir şekilde ilerleyerek SSCB'nin ve Doğu Bloku'nun dağılmasına yol açan süreci hızlandırmıştır.
Soru 10: Soğuk Savaş'ın sona ermesini simgeleyen en önemli olay olarak kabul edilen gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Berlin Duvarı'nın yıkılması
Açıklama: 1989 yılında Doğu Almanya'daki halk hareketleri sonucu Berlin Duvarı'nın yıkılması, sadece iki Almanya'nın birleşmesinin değil, aynı zamanda Doğu Avrupa üzerindeki Sovyet kontrolünün sona erdiğinin ve Soğuk Savaş'ın sembolik olarak bittiğinin en güçlü işareti olmuştur.
Soru 11: 1992'de yürürlüğe giren ve Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun (AET) adını "Avrupa Birliği" (AB) olarak değiştiren, ortak para birimi ve ortak dış politika gibi hedefleri belirleyen antlaşma hangisidir?
Doğru Cevap: D) Maastricht Antlaşması
Açıklama: Maastricht Antlaşması, Avrupa entegrasyonunda çok önemli bir adımdır. Bu antlaşma ile sadece ekonomik bir topluluk olmaktan çıkan yapı, siyasi bir birlik olma yolunda ilerlemiş; Avrupa Birliği adını almış ve Euro gibi ortak para biriminin temelleri atılmıştır.
Soru 12: Yugoslavya'nın dağılması sürecinde, 1995 yılında Sırp güçleri tarafından binlerce Boşnak sivilin katledildiği ve Avrupa'da II. Dünya Savaşı'ndan sonraki en büyük soykırım olarak kabul edilen olay hangisidir?
Doğru Cevap: B) Srebrenitsa Katliamı
Açıklama: Bosna Savaşı sırasında, Birleşmiş Milletler tarafından "güvenli bölge" ilan edilmesine rağmen Srebrenitsa, Ratko Mladić komutasındaki Sırp güçleri tarafından işgal edilmiş ve 8 binden fazla Boşnak erkek ve çocuk sistematik olarak katledilmiştir. Bu olay, uluslararası mahkemeler tarafından soykırım olarak tanınmıştır.
Soru 13: Türkiye'nin, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanan Türk cumhuriyetleri ile kültürel, ekonomik ve siyasi ilişkileri geliştirmek amacıyla kurduğu kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) TİKA
Açıklama: Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), 1992 yılında, başta Türk dili konuşan cumhuriyetler olmak üzere, Türkiye'nin komşu ve gelişmekte olan ülkelerle ilişkilerini geliştirmek, onlara teknik ve insani yardım sağlamak amacıyla kurulmuştur.
Soru 14: 1997 yılında gelişmiş ülkelerin sera gazı salınımlarını azaltmalarını zorunlu kılan uluslararası çevre antlaşması aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Kyoto Protokolü
Açıklama: Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin bir eki olan Kyoto Protokolü, küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelede sanayileşmiş ülkelere sera gazı salınımlarını azaltma konusunda yasal yükümlülükler getiren ilk önemli adımdır.
Soru 15: 11 Eylül 2001'de ABD'de gerçekleşen terör saldırıları, ABD'nin öncelikle hangi iki ülkeye yönelik askeri müdahalede bulunmasına yol açmıştır?
Doğru Cevap: B) Afganistan ve Irak
Açıklama: ABD, 11 Eylül saldırılarından sorumlu tuttuğu El-Kaide örgütüne ev sahipliği yaptığı gerekçesiyle 2001'de Afganistan'daki Taliban rejimine, daha sonra da kitle imha silahları bulundurduğu iddiasıyla 2003'te Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak'a askeri müdahalede bulunmuştur.
Soru 16: 2010 yılı sonunda Tunus'ta başlayarak kısa sürede Mısır, Libya, Yemen ve Suriye gibi birçok Arap ülkesine yayılan halk hareketleri ve protesto dalgasına ne ad verilir?
Doğru Cevap: D) Arap Baharı
Açıklama: Demokrasi, özgürlük ve daha iyi yaşam koşulları talepleriyle başlayan ve "Arap Baharı" olarak adlandırılan bu süreç, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da uzun yıllardır iktidarda olan otokratik rejimlerin birçoğunun devrilmesine veya iç savaşlara yol açmıştır.
Soru 17: Marshall Planı ile Truman Doktrini arasındaki temel fark aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Birinin askeri, diğerinin ekonomik nitelikli olması
Açıklama: Truman Doktrini, Sovyet tehdidi altındaki Türkiye ve Yunanistan'a yönelik öncelikle askeri yardımı öngörürken; Marshall Planı ise II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa ülkelerinin ekonomilerini yeniden inşa etmek ve komünizmin yayılmasını ekonomik yollarla engellemek amacıyla hazırlanan geniş kapsamlı bir ekonomik yardım paketidir.
Soru 18: Aşağıdakilerden hangisi Soğuk Savaş döneminde yaşanan bir "vekâlet savaşı" (proxy war) örneği değildir?
Doğru Cevap: E) I. Körfez Savaşı
Açıklama: Vekâlet savaşı, iki süper gücün doğrudan karşı karşıya gelmek yerine, destekledikleri farklı ülkeler veya gruplar üzerinden mücadele etmesidir. Kore, Vietnam, Afganistan ve Angola bu duruma örnektir. Ancak I. Körfez Savaşı (1991), Irak'ın Kuveyt'i işgaline karşı ABD liderliğindeki çok uluslu bir koalisyonun doğrudan müdahalesi olup bir vekâlet savaşı değildir.
Soru 19: İsrail Devleti'nin 1948'de kurulduğunu ilan etmesinin hemen ardından yaşanan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Arap-İsrail Savaşlarının başlaması
Açıklama: İsrail'in bağımsızlığını ilan etmesinin ertesi günü, Mısır, Ürdün, Suriye, Lübnan ve Irak'tan oluşan Arap devletleri koalisyonu İsrail'e saldırmış ve 1948 Arap-İsrail Savaşı başlamıştır. Diğer seçenekler bu savaştan sonraki yıllarda yaşanan gelişmelerdir.
Soru 20: 2004 yılında Kıbrıs sorununun çözümü için Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından hazırlanan ve adada her iki toplumda referanduma sunulan planın adı nedir?
Doğru Cevap: D) Annan Planı
Açıklama: Annan Planı, Kıbrıs'ta iki kesimli, iki toplumlu birleşik bir federal devlet kurmayı hedefliyordu. Referandumda Kıbrıs Türkleri tarafından kabul edilirken, Kıbrıs Rumları tarafından reddedilmesi üzerine plan yürürlüğe girmemiştir.
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
TEST - 1
Soru 1: II. Dünya Savaşı sonrasında ABD'nin, Sovyetler Birliği'nin komünist ideolojisini ve nüfuzunu sınırlamayı amaçlayan dış politika stratejisine ne ad verilir?
Doğru Cevap: C) Çevreleme Politikası (Containment)
Açıklama: II. Dünya Savaşı sonrası başlayan Soğuk Savaş döneminde ABD, komünizmin mevcut sınırları içinde tutulması ve daha fazla yayılmasının engellenmesi amacını taşıyan "Çevreleme Politikası"nı temel dış politika stratejisi olarak benimsemiştir. Truman Doktrini ve Marshall Planı bu politikanın önemli araçlarıdır.
Soru 2: Türkiye'nin NATO'ya üye olarak kabul edilmesinde, aşağıdaki uluslararası gelişmelerden hangisine fiilen katılımı belirleyici olmuştur?
Doğru Cevap: B) Kore Savaşı
Açıklama: 1950 yılında başlayan Kore Savaşı'na Birleşmiş Milletler gücü altında bir tugay gönderen Türkiye, Batı Bloku'na ve NATO'ya olan bağlılığını kanıtlamıştır. Bu askeri katkı, Türkiye'nin 1952 yılında NATO'ya tam üye olarak kabul edilmesinde kilit rol oynamıştır.
Soru 3: Doğu Bloku ülkelerinin NATO'ya karşı askeri ve siyasi bir ittifak olarak kurdukları örgüt aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Varşova Paktı
Açıklama: 1955 yılında, Batı Almanya'nın NATO'ya katılmasına bir tepki olarak Sovyetler Birliği önderliğinde Doğu Bloku ülkeleri tarafından kurulan askeri ittifak Varşova Paktı'dır. COMECON ise Doğu Bloku'nun ekonomik iş birliği örgütüdür.
Soru 4: Soğuk Savaş döneminde kendilerini ne Doğu ne de Batı Bloku'na ait olarak tanımlamayan, genellikle yeni bağımsız olmuş Asya ve Afrika ülkelerinin oluşturduğu uluslararası platform aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Bağlantısızlar Hareketi
Açıklama: 1955 Bandung Konferansı ile temelleri atılan ve 1961'de resmen kurulan Bağlantısızlar Hareketi, iki kutuplu dünya düzeninde her iki askeri bloka da mesafeli duran ve bağımsız bir dış politika izlemeyi amaçlayan ülkelerden oluşmuştur. Hindistan'dan Nehru, Mısır'dan Nasır ve Yugoslavya'dan Tito hareketin öncü liderlerindendir.
Soru 5: 1962 yılında ABD ile Sovyetler Birliği'ni nükleer savaşın eşiğine getiren ve "Yumuşama (Détente)" döneminin başlamasında önemli bir dönüm noktası olan kriz aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Küba Füze Krizi
Açıklama: Sovyetler Birliği'nin Küba'ya nükleer füzeler yerleştirmesi üzerine ABD'nin Küba'yı denizden ablukaya almasıyla başlayan kriz, iki süper gücü nükleer bir çatışmanın eşiğine getirmiştir. Krizin diplomatik yollarla çözülmesi, iki tarafın da kontrolsüz bir gerginliğin tehlikelerini anlamasını sağlamış ve Yumuşama döneminin kapısını aralamıştır.
Soru 6: Aşağıdaki liderlerden hangisi, "Yumuşama" döneminde ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin normale dönmesini sağlayan "Ping-Pong Diplomasisi" sürecindeki ABD başkanıdır?
Doğru Cevap: D) Richard Nixon
Açıklama: 1971'de Amerikalı masa tenisi takımının Çin'i ziyaretiyle başlayan ve "Ping-Pong Diplomasisi" olarak adlandırılan süreç, iki ülke arasındaki buzların erimesini sağlamıştır. Bu sürecin sonunda ABD Başkanı Richard Nixon, 1972'de Çin'i ziyaret ederek ilişkilerin normalleşmesinde tarihi bir adım atmıştır.
Soru 7: 1973 yılında Arap ülkelerinin, Yom Kippur Savaşı'nda İsrail'i destekleyen Batılı ülkelere karşı petrol üretimini kısıtlayarak başlattığı kriz, aşağıdaki örgütlerden hangisinin dünya siyasetindeki önemini ortaya koymuştur?
Doğru Cevap: A) OPEC
Açıklama: Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi Arap ülkeleri, petrolü siyasi bir silah olarak kullanarak başlattıkları ambargo ile dünya çapında bir enerji krizine ve ekonomik durgunluğa yol açmışlardır. Bu olay, OPEC'in küresel ekonomideki ve siyasetteki gücünü kanıtlamıştır.
Soru 8: Türkiye'nin 1974'te gerçekleştirdiği Kıbrıs Barış Harekâtı'nın temel gerekçesi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Adadaki Türklerin can güvenliğini sağlamak ve Enosis'i engellemek
Açıklama: 1974'te Nikos Sampson liderliğindeki bir darbeyle Kıbrıs'ın Yunanistan'a bağlanması (Enosis) hedeflenmiş ve adadaki Türklere yönelik katliamlar artmıştır. Türkiye, Zürih ve Londra Antlaşmalarından doğan garantörlük hakkını kullanarak adadaki Türk toplumunun güvenliğini sağlamak ve Enosis'i önlemek amacıyla harekâtı gerçekleştirmiştir.
Soru 9: SSCB'de 1980'lerin ortasında Mihail Gorbaçov tarafından başlatılan ve "yeniden yapılanma" ile "açıklık" anlamlarına gelen reform politikaları aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Perestroyka ve Glasnost
Açıklama: Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği'nin yaşadığı ekonomik ve siyasi durgunluğu aşmak için Perestroyka (ekonomik yeniden yapılanma) ve Glasnost (siyasi açıklık ve şeffaflık) politikalarını başlatmıştır. Ancak bu reformlar, kontrolsüz bir şekilde ilerleyerek SSCB'nin ve Doğu Bloku'nun dağılmasına yol açan süreci hızlandırmıştır.
Soru 10: Soğuk Savaş'ın sona ermesini simgeleyen en önemli olay olarak kabul edilen gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Berlin Duvarı'nın yıkılması
Açıklama: 1989 yılında Doğu Almanya'daki halk hareketleri sonucu Berlin Duvarı'nın yıkılması, sadece iki Almanya'nın birleşmesinin değil, aynı zamanda Doğu Avrupa üzerindeki Sovyet kontrolünün sona erdiğinin ve Soğuk Savaş'ın sembolik olarak bittiğinin en güçlü işareti olmuştur.
Soru 11: 1992'de yürürlüğe giren ve Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun (AET) adını "Avrupa Birliği" (AB) olarak değiştiren, ortak para birimi ve ortak dış politika gibi hedefleri belirleyen antlaşma hangisidir?
Doğru Cevap: D) Maastricht Antlaşması
Açıklama: Maastricht Antlaşması, Avrupa entegrasyonunda çok önemli bir adımdır. Bu antlaşma ile sadece ekonomik bir topluluk olmaktan çıkan yapı, siyasi bir birlik olma yolunda ilerlemiş; Avrupa Birliği adını almış ve Euro gibi ortak para biriminin temelleri atılmıştır.
Soru 12: Yugoslavya'nın dağılması sürecinde, 1995 yılında Sırp güçleri tarafından binlerce Boşnak sivilin katledildiği ve Avrupa'da II. Dünya Savaşı'ndan sonraki en büyük soykırım olarak kabul edilen olay hangisidir?
Doğru Cevap: B) Srebrenitsa Katliamı
Açıklama: Bosna Savaşı sırasında, Birleşmiş Milletler tarafından "güvenli bölge" ilan edilmesine rağmen Srebrenitsa, Ratko Mladić komutasındaki Sırp güçleri tarafından işgal edilmiş ve 8 binden fazla Boşnak erkek ve çocuk sistematik olarak katledilmiştir. Bu olay, uluslararası mahkemeler tarafından soykırım olarak tanınmıştır.
Soru 13: Türkiye'nin, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanan Türk cumhuriyetleri ile kültürel, ekonomik ve siyasi ilişkileri geliştirmek amacıyla kurduğu kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) TİKA
Açıklama: Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), 1992 yılında, başta Türk dili konuşan cumhuriyetler olmak üzere, Türkiye'nin komşu ve gelişmekte olan ülkelerle ilişkilerini geliştirmek, onlara teknik ve insani yardım sağlamak amacıyla kurulmuştur.
Soru 14: 1997 yılında gelişmiş ülkelerin sera gazı salınımlarını azaltmalarını zorunlu kılan uluslararası çevre antlaşması aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Kyoto Protokolü
Açıklama: Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin bir eki olan Kyoto Protokolü, küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelede sanayileşmiş ülkelere sera gazı salınımlarını azaltma konusunda yasal yükümlülükler getiren ilk önemli adımdır.
Soru 15: 11 Eylül 2001'de ABD'de gerçekleşen terör saldırıları, ABD'nin öncelikle hangi iki ülkeye yönelik askeri müdahalede bulunmasına yol açmıştır?
Doğru Cevap: B) Afganistan ve Irak
Açıklama: ABD, 11 Eylül saldırılarından sorumlu tuttuğu El-Kaide örgütüne ev sahipliği yaptığı gerekçesiyle 2001'de Afganistan'daki Taliban rejimine, daha sonra da kitle imha silahları bulundurduğu iddiasıyla 2003'te Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak'a askeri müdahalede bulunmuştur.
Soru 16: 2010 yılı sonunda Tunus'ta başlayarak kısa sürede Mısır, Libya, Yemen ve Suriye gibi birçok Arap ülkesine yayılan halk hareketleri ve protesto dalgasına ne ad verilir?
Doğru Cevap: D) Arap Baharı
Açıklama: Demokrasi, özgürlük ve daha iyi yaşam koşulları talepleriyle başlayan ve "Arap Baharı" olarak adlandırılan bu süreç, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da uzun yıllardır iktidarda olan otokratik rejimlerin birçoğunun devrilmesine veya iç savaşlara yol açmıştır.
Soru 17: Marshall Planı ile Truman Doktrini arasındaki temel fark aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Birinin askeri, diğerinin ekonomik nitelikli olması
Açıklama: Truman Doktrini, Sovyet tehdidi altındaki Türkiye ve Yunanistan'a yönelik öncelikle askeri yardımı öngörürken; Marshall Planı ise II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa ülkelerinin ekonomilerini yeniden inşa etmek ve komünizmin yayılmasını ekonomik yollarla engellemek amacıyla hazırlanan geniş kapsamlı bir ekonomik yardım paketidir.
Soru 18: Aşağıdakilerden hangisi Soğuk Savaş döneminde yaşanan bir "vekâlet savaşı" (proxy war) örneği değildir?
Doğru Cevap: E) I. Körfez Savaşı
Açıklama: Vekâlet savaşı, iki süper gücün doğrudan karşı karşıya gelmek yerine, destekledikleri farklı ülkeler veya gruplar üzerinden mücadele etmesidir. Kore, Vietnam, Afganistan ve Angola bu duruma örnektir. Ancak I. Körfez Savaşı (1991), Irak'ın Kuveyt'i işgaline karşı ABD liderliğindeki çok uluslu bir koalisyonun doğrudan müdahalesi olup bir vekâlet savaşı değildir.
Soru 19: İsrail Devleti'nin 1948'de kurulduğunu ilan etmesinin hemen ardından yaşanan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Arap-İsrail Savaşlarının başlaması
Açıklama: İsrail'in bağımsızlığını ilan etmesinin ertesi günü, Mısır, Ürdün, Suriye, Lübnan ve Irak'tan oluşan Arap devletleri koalisyonu İsrail'e saldırmış ve 1948 Arap-İsrail Savaşı başlamıştır. Diğer seçenekler bu savaştan sonraki yıllarda yaşanan gelişmelerdir.
Soru 20: 2004 yılında Kıbrıs sorununun çözümü için Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından hazırlanan ve adada her iki toplumda referanduma sunulan planın adı nedir?
Doğru Cevap: D) Annan Planı
Açıklama: Annan Planı, Kıbrıs'ta iki kesimli, iki toplumlu birleşik bir federal devlet kurmayı hedefliyordu. Referandumda Kıbrıs Türkleri tarafından kabul edilirken, Kıbrıs Rumları tarafından reddedilmesi üzerine plan yürürlüğe girmemiştir.