ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
TEST - 6
Soru 1: ABD Başkanı Truman'ın Sovyet tehdidine karşı komünizm tehlikesi altındaki ülkelere askeri ve ekonomik yardım yapılmasını öngören Truman Doktrini, ilk olarak hangi iki ülkeye yönelik olarak uygulanmıştır?
Doğru Cevap: A) Türkiye ve Yunanistan
Açıklama: 1947'de ilan edilen Truman Doktrini, SSCB'nin Boğazlar üzerinde hak iddia etmesi ve komünistlerin Yunan İç Savaşı'nda güçlenmesi üzerine, bu iki ülkenin Sovyet nüfuz alanına girmesini engellemek amacıyla oluşturulmuştur. Bu doktrin, ABD'nin "çevreleme" politikasının ilk somut adımıdır.
Soru 2: Türkiye'de 1950 seçimlerinde Demokrat Parti'nin büyük bir zafer kazanarak 27 yıllık tek parti yönetimine son vermesi, siyasi tarihte hangi isimle anılmaktadır?
Doğru Cevap: D) Beyaz Devrim
Açıklama: 14 Mayıs 1950 seçimleri, Türkiye'de çok partili hayata geçişin en önemli dönüm noktasıdır. İktidarın seçimle ve kansız bir şekilde el değiştirmesi, bu olayın "Beyaz Devrim" olarak adlandırılmasına neden olmuştur.
Soru 3: Nikita Kruşçev'in Stalin'in ölümünden sonra Sovyetler Birliği'nde başlattığı, Batı ile nükleer savaş yerine "barış içinde bir arada yaşama" ve rekabeti öngören politika değişikliği aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Destalinizasyon (Stalin'sizleştirme)
Açıklama: Kruşçev, 1956'daki 20. Parti Kongresi'nde yaptığı gizli konuşmayla Stalin döneminin baskılarını ve kişi kültünü eleştirmiştir. Bu süreç, siyasi tutukluların serbest bırakılması ve Batı ile daha yumuşak bir ilişki kurulmasını içeren "Destalinizasyon" olarak bilinir ve Yumuşama döneminin başlangıç adımlarından sayılır.
Soru 4: Arap milliyetçiliği, sosyalizm ve anti-emperyalizmi birleştiren ideolojisiyle Suriye ve Irak gibi ülkelerde iktidara gelen siyasi hareket aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Baas Hareketi
Açıklama: Arapça'da "diriliş" anlamına gelen Baas Partisi, tek ve birleşik bir Arap ulusu yaratmayı hedefleyen laik ve milliyetçi bir ideolojiye sahipti. Bu hareket, Soğuk Savaş döneminde Orta Doğu'da önemli bir siyasi güç haline gelmiş ve özellikle Suriye ile Irak'ta uzun yıllar iktidarda kalmıştır.
Soru 5: 1970'li yıllarda ABD Başkanı Richard Nixon'ın adıyla anılan ve ABD'nin Vietnam Savaşı'ndan çekilirken Güney Vietnam ordusunu güçlendirerek savaşı "Vietnamlılaştırma" politikasını içeren doktrin hangisidir?
Doğru Cevap: A) Nixon Doktrini
Açıklama: Vietnam Savaşı'nın ABD kamuoyunda yarattığı tepkiler üzerine Başkan Nixon, Amerikan askerlerini aşamalı olarak geri çekerken, müttefik ülkelerin kendi savunmalarını daha fazla üstlenmeleri gerektiğini belirtmiştir. Bu politikanın ilk ve en önemli uygulama alanı Vietnam olmuştur.
Soru 6: 1973 Yom Kippur Savaşı'nda Mısır ve Suriye'nin İsrail'e karşı ilk başta başarılı olmalarına rağmen savaşın seyrini İsrail lehine çeviren en önemli faktör ne olmuştur?
Doğru Cevap: D) ABD'nin İsrail'e acil ve kapsamlı bir hava köprüsüyle silah yardımı yapması
Açıklama: Savaşın ilk günlerinde zor durumda kalan İsrail'e ABD'nin "Nikel Grass Operasyonu" adıyla başlattığı devasa boyuttaki askeri malzeme sevkiyatı, İsrail'in kayıplarını telafi etmesini ve karşı saldırıya geçerek savaşı kendi lehine çevirmesini sağlamıştır.
Soru 7: ABD Başkanı Nixon'ın istifasına yol açan Watergate Skandalı'nın, Türkiye'nin haşhaş ekim yasağını kaldırma kararı üzerindeki etkisi ne olmuştur?
Doğru Cevap: B) ABD iç politikada kendi sorunlarıyla meşgul olduğu için Türkiye'nin kararına sert tepki verememiştir.
Açıklama: 1974 yılında Ecevit hükümeti, ABD'nin baskısıyla 1971'de konulan haşhaş ekim yasağını kaldırma kararı almıştır. Bu karar, normalde ABD'nin çok sert tepki göstereceği bir adım olmasına rağmen, tam o sırada Başkan Nixon'ın Watergate Skandalı nedeniyle istifa sürecinde olması ve ABD'nin kendi iç kriziyle uğraşması, Türkiye'ye bir manevra alanı sağlamıştır.
Soru 8: Soğuk Savaş'ın son dönemlerinde izlediği sert ve uzlaşmaz politikalarla Sovyetler Birliği'ni "Şeytan İmparatorluğu" olarak tanımlayan ve SSCB'nin çöküşünde etkili olan İngiliz başbakanına takılan lakap nedir?
Doğru Cevap: A) Demir Leydi
Açıklama: İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, hem ülke içindeki sendikalara karşı yürüttüğü mücadele hem de Sovyetler Birliği'ne yönelik sert tutumu nedeniyle bir Sovyet gazeteci tarafından "Demir Leydi" (Iron Lady) olarak adlandırılmış ve bu lakapla anılmaya başlanmıştır.
Soru 9: Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle liberal demokrasinin nihai zaferini ilan ettiğini ve insanlığın ideolojik evriminin sonuna gelindiğini öne süren "Tarihin Sonu" tezi, hangi düşünür tarafından ortaya atılmıştır?
Doğru Cevap: E) Francis Fukuyama
Açıklama: Fukuyama, 1989'da yazdığı makale ve daha sonraki kitabında, komünizmin çöküşüyle birlikte Batı tarzı liberal demokrasinin evrensel olarak tek geçerli yönetim biçimi haline geldiğini ve büyük ideolojik savaşlar çağının kapandığını iddia etmiştir. Bu tez, "Medeniyetler Çatışması" tezinin tam zıddıdır.
Soru 10: 1994 yılında yürürlüğe giren ve ABD, Kanada ve Meksika arasında ticari engelleri kaldırarak bir serbest ticaret bölgesi oluşturan antlaşmanın adı nedir?
Doğru Cevap: B) NAFTA
Açıklama: Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (North American Free Trade Agreement - NAFTA), üye ülkeler arasındaki gümrük vergilerini ve diğer ticari bariyerleri ortadan kaldırarak dünyanın en büyük serbest pazarlarından birini oluşturmuştur. Bu antlaşma daha sonra güncellenerek USMCA adını almıştır.
Soru 11: Soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar gibi en ağır suçları işleyen bireyleri yargılamak üzere 2002'de daimi olarak kurulan uluslararası mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)
Açıklama: Roma Statüsü ile kurulan UCM, belirli bir olay için (Nürnberg, Yugoslavya gibi) değil, daimi olarak görev yapan bir mahkemedir. Devletleri değil, bireyleri yargılar. Lahey Adalet Divanı ise devletler arasındaki anlaşmazlıklara bakar.
Soru 12: Türkiye'de 2001 yılında yaşanan ağır ekonomik krizin ardından, ekonomiyi yeniden yapılandırmak ve istikrara kavuşturmak için Dünya Bankası'ndan transfer edilerek Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı'na getirilen isim kimdir?
Doğru Cevap: D) Kemal Derviş
Açıklama: DSP-MHP-ANAP koalisyon hükümeti döneminde, finansal sistemin çökme noktasına geldiği 2001 krizi sırasında, Dünya Bankası'ndaki üst düzey görevinden ayrılarak Türkiye'ye gelen Kemal Derviş, "Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı"nı hazırlamış ve uygulamıştır.
Soru 13: 1969 yılında ABD'de düzenlenen, "3 Gün Barış ve Müzik" sloganıyla yüz binlerce genci bir araya getiren ve 1960'ların karşı kültür (hippi) hareketinin zirvesi olarak kabul edilen festival hangisidir?
Doğru Cevap: C) Woodstock Müzik ve Sanat Fuarı
Açıklama: Woodstock, sadece bir müzik festivali değil, aynı zamanda Vietnam Savaşı karşıtlığının, barışın ve özgürlük arayışının sembolü haline gelmiş, 60'lar kuşağının en önemli kültürel olayıdır.
Soru 14: Günümüzdeki internetin temelini oluşturan, Soğuk Savaş döneminde ABD Savunma Bakanlığı tarafından olası bir nükleer saldırı sonrası iletişimi sürdürmek amacıyla geliştirilen bilgisayar ağının adı nedir?
Doğru Cevap: A) ARPANET
Açıklama: ABD İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA) tarafından geliştirilen ARPANET, merkezi bir sunucuya bağlı olmayan, paket anahtarlamalı bir iletişim ağıydı. Bu askeri proje, zamanla sivil ve akademik kullanıma açılarak bugünkü internetin doğmasını sağlamıştır.
Soru 15: "Kadife Devrim"in lideri olan ve Çekoslovakya'nın son, Çek Cumhuriyeti'nin ise ilk cumhurbaşkanı olarak görev yapan dünyaca ünlü oyun yazarı ve aydın kimdir?
Doğru Cevap: E) Václav Havel
Açıklama: Komünist rejim döneminde muhalif oyunları ve yazılarıyla tanınan Václav Havel, 1989'daki Kadife Devrim'in en önemli sivil lideri olmuş ve devrim sonrasında halk tarafından cumhurbaşkanlığına getirilmiştir.
Soru 16: Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Fırat ve Dicle nehirleri üzerine barajlar inşa etmesi, aşağıdaki ülkelerden hangileriyle "sınıraşan sular" sorununu gündeme getirmiştir?
Doğru Cevap: D) Suriye ve Irak
Açıklama: Fırat ve Dicle nehirleri Türkiye'den doğup Suriye ve Irak topraklarından geçerek Basra Körfezi'ne dökülür. Türkiye'nin bu nehirler üzerindeki su kullanımını düzenleyen baraj projeleri, nehirlerin aşağısında yer alan bu iki ülkenin su payları konusunda endişelere yol açmış ve zaman zaman diplomatik gerginliklere neden olmuştur.
Soru 17: İspanya'yı 1939'dan 1975'teki ölümüne kadar yöneten diktatör Franco'nun ardından, Kral Juan Carlos liderliğinde başlayan ve ülkenin barışçıl bir şekilde demokrasiye geçişini sağlayan süreç hangisidir?
Doğru Cevap: C) La Transición (Geçiş)
Açıklama: İspanyolca'da "Geçiş" anlamına gelen La Transición, Franco'nun ölümünden sonra İspanya'nın otoriter bir rejimden modern bir anayasal monarşiye ve parlamenter demokrasiye geçiş sürecini ifade eder.
Soru 18: 1973 yılında Şili'de seçimle iş başına gelmiş sosyalist Cumhurbaşkanı Salvador Allende'yi kanlı bir darbeyle devirerek 1990'a kadar ülkeyi yöneten diktatör kimdir?
Doğru Cevap: A) Augusto Pinochet
Açıklama: General Augusto Pinochet liderliğindeki askeri cunta, Soğuk Savaş döneminde ABD'nin de desteğiyle Allende hükümetini devirmiş ve binlerce insanın öldürüldüğü veya kaybolduğu baskıcı bir askeri rejim kurmuştur.
Soru 19: ABD'nin Soğuk Savaş döneminde, Sovyetler Birliği'nin güney sınırındaki ülkelerde radikal İslamcı grupları komünizme karşı bir tampon olarak destekleme stratejisine ne ad verilir?
Doğru Cevap: D) Yeşil Kuşak Projesi
Açıklama: Bu strateji, komünizmin yayılmasını engellemek için İslam'ın anti-komünist potansiyelini kullanmayı amaçlıyordu. Özellikle Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali sırasında Afgan mücahitlerin desteklenmesi bu projenin en somut örneğidir.
Soru 20: 1972 Münih Olimpiyatları'nda, Filistinli "Kara Eylül" örgütü tarafından İsrailli sporcuların rehin alınmasıyla sonuçlanan terör eyleminin temel amacı neydi?
Doğru Cevap: B) İsrail hapishanelerindeki Filistinli mahkumların serbest bırakılmasını sağlamak
Açıklama: Eylemcilerin temel talebi, İsrail'de tutuklu bulunan 236 Filistinli militanın serbest bırakılmasıydı. Eylem, başarısız bir kurtarma operasyonu ve 11 İsrailli sporcu ile antrenörün hayatını kaybetmesiyle sonuçlanarak olimpiyat tarihine kara bir leke olarak geçmiştir.
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
TEST - 6
Soru 1: ABD Başkanı Truman'ın Sovyet tehdidine karşı komünizm tehlikesi altındaki ülkelere askeri ve ekonomik yardım yapılmasını öngören Truman Doktrini, ilk olarak hangi iki ülkeye yönelik olarak uygulanmıştır?
Doğru Cevap: A) Türkiye ve Yunanistan
Açıklama: 1947'de ilan edilen Truman Doktrini, SSCB'nin Boğazlar üzerinde hak iddia etmesi ve komünistlerin Yunan İç Savaşı'nda güçlenmesi üzerine, bu iki ülkenin Sovyet nüfuz alanına girmesini engellemek amacıyla oluşturulmuştur. Bu doktrin, ABD'nin "çevreleme" politikasının ilk somut adımıdır.
Soru 2: Türkiye'de 1950 seçimlerinde Demokrat Parti'nin büyük bir zafer kazanarak 27 yıllık tek parti yönetimine son vermesi, siyasi tarihte hangi isimle anılmaktadır?
Doğru Cevap: D) Beyaz Devrim
Açıklama: 14 Mayıs 1950 seçimleri, Türkiye'de çok partili hayata geçişin en önemli dönüm noktasıdır. İktidarın seçimle ve kansız bir şekilde el değiştirmesi, bu olayın "Beyaz Devrim" olarak adlandırılmasına neden olmuştur.
Soru 3: Nikita Kruşçev'in Stalin'in ölümünden sonra Sovyetler Birliği'nde başlattığı, Batı ile nükleer savaş yerine "barış içinde bir arada yaşama" ve rekabeti öngören politika değişikliği aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Destalinizasyon (Stalin'sizleştirme)
Açıklama: Kruşçev, 1956'daki 20. Parti Kongresi'nde yaptığı gizli konuşmayla Stalin döneminin baskılarını ve kişi kültünü eleştirmiştir. Bu süreç, siyasi tutukluların serbest bırakılması ve Batı ile daha yumuşak bir ilişki kurulmasını içeren "Destalinizasyon" olarak bilinir ve Yumuşama döneminin başlangıç adımlarından sayılır.
Soru 4: Arap milliyetçiliği, sosyalizm ve anti-emperyalizmi birleştiren ideolojisiyle Suriye ve Irak gibi ülkelerde iktidara gelen siyasi hareket aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Baas Hareketi
Açıklama: Arapça'da "diriliş" anlamına gelen Baas Partisi, tek ve birleşik bir Arap ulusu yaratmayı hedefleyen laik ve milliyetçi bir ideolojiye sahipti. Bu hareket, Soğuk Savaş döneminde Orta Doğu'da önemli bir siyasi güç haline gelmiş ve özellikle Suriye ile Irak'ta uzun yıllar iktidarda kalmıştır.
Soru 5: 1970'li yıllarda ABD Başkanı Richard Nixon'ın adıyla anılan ve ABD'nin Vietnam Savaşı'ndan çekilirken Güney Vietnam ordusunu güçlendirerek savaşı "Vietnamlılaştırma" politikasını içeren doktrin hangisidir?
Doğru Cevap: A) Nixon Doktrini
Açıklama: Vietnam Savaşı'nın ABD kamuoyunda yarattığı tepkiler üzerine Başkan Nixon, Amerikan askerlerini aşamalı olarak geri çekerken, müttefik ülkelerin kendi savunmalarını daha fazla üstlenmeleri gerektiğini belirtmiştir. Bu politikanın ilk ve en önemli uygulama alanı Vietnam olmuştur.
Soru 6: 1973 Yom Kippur Savaşı'nda Mısır ve Suriye'nin İsrail'e karşı ilk başta başarılı olmalarına rağmen savaşın seyrini İsrail lehine çeviren en önemli faktör ne olmuştur?
Doğru Cevap: D) ABD'nin İsrail'e acil ve kapsamlı bir hava köprüsüyle silah yardımı yapması
Açıklama: Savaşın ilk günlerinde zor durumda kalan İsrail'e ABD'nin "Nikel Grass Operasyonu" adıyla başlattığı devasa boyuttaki askeri malzeme sevkiyatı, İsrail'in kayıplarını telafi etmesini ve karşı saldırıya geçerek savaşı kendi lehine çevirmesini sağlamıştır.
Soru 7: ABD Başkanı Nixon'ın istifasına yol açan Watergate Skandalı'nın, Türkiye'nin haşhaş ekim yasağını kaldırma kararı üzerindeki etkisi ne olmuştur?
Doğru Cevap: B) ABD iç politikada kendi sorunlarıyla meşgul olduğu için Türkiye'nin kararına sert tepki verememiştir.
Açıklama: 1974 yılında Ecevit hükümeti, ABD'nin baskısıyla 1971'de konulan haşhaş ekim yasağını kaldırma kararı almıştır. Bu karar, normalde ABD'nin çok sert tepki göstereceği bir adım olmasına rağmen, tam o sırada Başkan Nixon'ın Watergate Skandalı nedeniyle istifa sürecinde olması ve ABD'nin kendi iç kriziyle uğraşması, Türkiye'ye bir manevra alanı sağlamıştır.
Soru 8: Soğuk Savaş'ın son dönemlerinde izlediği sert ve uzlaşmaz politikalarla Sovyetler Birliği'ni "Şeytan İmparatorluğu" olarak tanımlayan ve SSCB'nin çöküşünde etkili olan İngiliz başbakanına takılan lakap nedir?
Doğru Cevap: A) Demir Leydi
Açıklama: İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, hem ülke içindeki sendikalara karşı yürüttüğü mücadele hem de Sovyetler Birliği'ne yönelik sert tutumu nedeniyle bir Sovyet gazeteci tarafından "Demir Leydi" (Iron Lady) olarak adlandırılmış ve bu lakapla anılmaya başlanmıştır.
Soru 9: Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle liberal demokrasinin nihai zaferini ilan ettiğini ve insanlığın ideolojik evriminin sonuna gelindiğini öne süren "Tarihin Sonu" tezi, hangi düşünür tarafından ortaya atılmıştır?
Doğru Cevap: E) Francis Fukuyama
Açıklama: Fukuyama, 1989'da yazdığı makale ve daha sonraki kitabında, komünizmin çöküşüyle birlikte Batı tarzı liberal demokrasinin evrensel olarak tek geçerli yönetim biçimi haline geldiğini ve büyük ideolojik savaşlar çağının kapandığını iddia etmiştir. Bu tez, "Medeniyetler Çatışması" tezinin tam zıddıdır.
Soru 10: 1994 yılında yürürlüğe giren ve ABD, Kanada ve Meksika arasında ticari engelleri kaldırarak bir serbest ticaret bölgesi oluşturan antlaşmanın adı nedir?
Doğru Cevap: B) NAFTA
Açıklama: Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (North American Free Trade Agreement - NAFTA), üye ülkeler arasındaki gümrük vergilerini ve diğer ticari bariyerleri ortadan kaldırarak dünyanın en büyük serbest pazarlarından birini oluşturmuştur. Bu antlaşma daha sonra güncellenerek USMCA adını almıştır.
Soru 11: Soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar gibi en ağır suçları işleyen bireyleri yargılamak üzere 2002'de daimi olarak kurulan uluslararası mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)
Açıklama: Roma Statüsü ile kurulan UCM, belirli bir olay için (Nürnberg, Yugoslavya gibi) değil, daimi olarak görev yapan bir mahkemedir. Devletleri değil, bireyleri yargılar. Lahey Adalet Divanı ise devletler arasındaki anlaşmazlıklara bakar.
Soru 12: Türkiye'de 2001 yılında yaşanan ağır ekonomik krizin ardından, ekonomiyi yeniden yapılandırmak ve istikrara kavuşturmak için Dünya Bankası'ndan transfer edilerek Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı'na getirilen isim kimdir?
Doğru Cevap: D) Kemal Derviş
Açıklama: DSP-MHP-ANAP koalisyon hükümeti döneminde, finansal sistemin çökme noktasına geldiği 2001 krizi sırasında, Dünya Bankası'ndaki üst düzey görevinden ayrılarak Türkiye'ye gelen Kemal Derviş, "Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı"nı hazırlamış ve uygulamıştır.
Soru 13: 1969 yılında ABD'de düzenlenen, "3 Gün Barış ve Müzik" sloganıyla yüz binlerce genci bir araya getiren ve 1960'ların karşı kültür (hippi) hareketinin zirvesi olarak kabul edilen festival hangisidir?
Doğru Cevap: C) Woodstock Müzik ve Sanat Fuarı
Açıklama: Woodstock, sadece bir müzik festivali değil, aynı zamanda Vietnam Savaşı karşıtlığının, barışın ve özgürlük arayışının sembolü haline gelmiş, 60'lar kuşağının en önemli kültürel olayıdır.
Soru 14: Günümüzdeki internetin temelini oluşturan, Soğuk Savaş döneminde ABD Savunma Bakanlığı tarafından olası bir nükleer saldırı sonrası iletişimi sürdürmek amacıyla geliştirilen bilgisayar ağının adı nedir?
Doğru Cevap: A) ARPANET
Açıklama: ABD İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA) tarafından geliştirilen ARPANET, merkezi bir sunucuya bağlı olmayan, paket anahtarlamalı bir iletişim ağıydı. Bu askeri proje, zamanla sivil ve akademik kullanıma açılarak bugünkü internetin doğmasını sağlamıştır.
Soru 15: "Kadife Devrim"in lideri olan ve Çekoslovakya'nın son, Çek Cumhuriyeti'nin ise ilk cumhurbaşkanı olarak görev yapan dünyaca ünlü oyun yazarı ve aydın kimdir?
Doğru Cevap: E) Václav Havel
Açıklama: Komünist rejim döneminde muhalif oyunları ve yazılarıyla tanınan Václav Havel, 1989'daki Kadife Devrim'in en önemli sivil lideri olmuş ve devrim sonrasında halk tarafından cumhurbaşkanlığına getirilmiştir.
Soru 16: Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Fırat ve Dicle nehirleri üzerine barajlar inşa etmesi, aşağıdaki ülkelerden hangileriyle "sınıraşan sular" sorununu gündeme getirmiştir?
Doğru Cevap: D) Suriye ve Irak
Açıklama: Fırat ve Dicle nehirleri Türkiye'den doğup Suriye ve Irak topraklarından geçerek Basra Körfezi'ne dökülür. Türkiye'nin bu nehirler üzerindeki su kullanımını düzenleyen baraj projeleri, nehirlerin aşağısında yer alan bu iki ülkenin su payları konusunda endişelere yol açmış ve zaman zaman diplomatik gerginliklere neden olmuştur.
Soru 17: İspanya'yı 1939'dan 1975'teki ölümüne kadar yöneten diktatör Franco'nun ardından, Kral Juan Carlos liderliğinde başlayan ve ülkenin barışçıl bir şekilde demokrasiye geçişini sağlayan süreç hangisidir?
Doğru Cevap: C) La Transición (Geçiş)
Açıklama: İspanyolca'da "Geçiş" anlamına gelen La Transición, Franco'nun ölümünden sonra İspanya'nın otoriter bir rejimden modern bir anayasal monarşiye ve parlamenter demokrasiye geçiş sürecini ifade eder.
Soru 18: 1973 yılında Şili'de seçimle iş başına gelmiş sosyalist Cumhurbaşkanı Salvador Allende'yi kanlı bir darbeyle devirerek 1990'a kadar ülkeyi yöneten diktatör kimdir?
Doğru Cevap: A) Augusto Pinochet
Açıklama: General Augusto Pinochet liderliğindeki askeri cunta, Soğuk Savaş döneminde ABD'nin de desteğiyle Allende hükümetini devirmiş ve binlerce insanın öldürüldüğü veya kaybolduğu baskıcı bir askeri rejim kurmuştur.
Soru 19: ABD'nin Soğuk Savaş döneminde, Sovyetler Birliği'nin güney sınırındaki ülkelerde radikal İslamcı grupları komünizme karşı bir tampon olarak destekleme stratejisine ne ad verilir?
Doğru Cevap: D) Yeşil Kuşak Projesi
Açıklama: Bu strateji, komünizmin yayılmasını engellemek için İslam'ın anti-komünist potansiyelini kullanmayı amaçlıyordu. Özellikle Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali sırasında Afgan mücahitlerin desteklenmesi bu projenin en somut örneğidir.
Soru 20: 1972 Münih Olimpiyatları'nda, Filistinli "Kara Eylül" örgütü tarafından İsrailli sporcuların rehin alınmasıyla sonuçlanan terör eyleminin temel amacı neydi?
Doğru Cevap: B) İsrail hapishanelerindeki Filistinli mahkumların serbest bırakılmasını sağlamak
Açıklama: Eylemcilerin temel talebi, İsrail'de tutuklu bulunan 236 Filistinli militanın serbest bırakılmasıydı. Eylem, başarısız bir kurtarma operasyonu ve 11 İsrailli sporcu ile antrenörün hayatını kaybetmesiyle sonuçlanarak olimpiyat tarihine kara bir leke olarak geçmiştir.