🏛️ KPSS TARİH (ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ) - BÖLÜM 3: II. DÜNYA SAVAŞI (MİHVER YÜKSELİŞİ) (1939-1942) 🏛️
💡 8 Bölümlük Serimizin 3. Bölümü:
Bölüm 2'de, Faşizm (Mussolini) ve Nazizm (Hitler) gibi totaliter rejimlerin iktidara gelişini ve İngiltere'nin "Yatıştırma Politikası" (Appeasement) ile (Münih Konferansı) Hitler'i cesaretlendirdiğini gördük.
Bu bölümde, "Yatıştırma"nın çöküşünü ve II. Dünya Savaşı'nın (1939-1945) fiilen başlamasını ele alacağız. Planımız gereği bu bölüm, savaşın ilk yarısına, yani Mihver Devletleri'nin (Almanya, İtalya, Japonya) yükselişine (1939-1942) odaklanmaktadır.
Konularımız: Yıldırım Savaşı (Blitzkrieg), Fransa'nın düşüşü, Barbarossa Harekâtı (Almanya'nın SSCB'ye saldırısı) ve savaşın küreselleşmesi: Pearl Harbor Baskını (1941) (ABD'nin savaşa girmesi).
Bölüm 2'de, Faşizm (Mussolini) ve Nazizm (Hitler) gibi totaliter rejimlerin iktidara gelişini ve İngiltere'nin "Yatıştırma Politikası" (Appeasement) ile (Münih Konferansı) Hitler'i cesaretlendirdiğini gördük.
Bu bölümde, "Yatıştırma"nın çöküşünü ve II. Dünya Savaşı'nın (1939-1945) fiilen başlamasını ele alacağız. Planımız gereği bu bölüm, savaşın ilk yarısına, yani Mihver Devletleri'nin (Almanya, İtalya, Japonya) yükselişine (1939-1942) odaklanmaktadır.
Konularımız: Yıldırım Savaşı (Blitzkrieg), Fransa'nın düşüşü, Barbarossa Harekâtı (Almanya'nın SSCB'ye saldırısı) ve savaşın küreselleşmesi: Pearl Harbor Baskını (1941) (ABD'nin savaşa girmesi).
A. BLOKLAR VE SAVAŞIN BAŞLAMASI (1 Eylül 1939)
Mihver Devletleri (Saldırgan/Revizyonist):
Ana Üyeler: Almanya (Nazi), İtalya (Faşist) ve Japonya (Militarist).
İttifakın Adı: Berlin-Roma-Tokyo Mihveri.
İttifakın Adı: Berlin-Roma-Tokyo Mihveri.
Müttefik Devletleri (Savunan/Statükocu):
Ana Üyeler: İngiltere ve Fransa.
(Daha sonra 1941'de SSCB ve ABD'nin katılımıyla güçlenecekler).
(Daha sonra 1941'de SSCB ve ABD'nin katılımıyla güçlenecekler).
Savaşın Başlaması: Polonya'nın İşgali (1 Eylül 1939)
Bölüm 2'de gördüğümüz Münih Konferansı'nda (1938) Çekoslovakya'yı alan Hitler, "Yatıştırma Politikası"nın bittiğini anladı. Sıradaki hedefi Polonya idi.
⚠️ Savaşın Başlangıcı (1 Eylül 1939):
1. Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı (Ağustos 1939): Hitler, savaşa girmeden önce en büyük rakibi SSCB (Stalin) ile (Molotov-Ribbentrop Paktı) gizlice anlaştı. Polonya'yı aralarında paylaşma kararı aldılar. (Bu, "İki Cephede Savaşmama" (Bismarck) stratejisiydi).
2. Polonya'nın İşgali (1 Eylül 1939): Hitler, "Hayat Sahası" (Lebensraum - Bölüm 2) politikası gereği Polonya'yı işgal etti.
3. Savaş İlanı: Polonya'nın işgali, "Yatıştırma"nın bittiği yer oldu. İngiltere ve Fransa, Polonya'ya verdikleri sözü tutarak Almanya'ya savaş ilan etti (3 Eylül 1939). II. Dünya Savaşı resmen başladı.
1. Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı (Ağustos 1939): Hitler, savaşa girmeden önce en büyük rakibi SSCB (Stalin) ile (Molotov-Ribbentrop Paktı) gizlice anlaştı. Polonya'yı aralarında paylaşma kararı aldılar. (Bu, "İki Cephede Savaşmama" (Bismarck) stratejisiydi).
2. Polonya'nın İşgali (1 Eylül 1939): Hitler, "Hayat Sahası" (Lebensraum - Bölüm 2) politikası gereği Polonya'yı işgal etti.
3. Savaş İlanı: Polonya'nın işgali, "Yatıştırma"nın bittiği yer oldu. İngiltere ve Fransa, Polonya'ya verdikleri sözü tutarak Almanya'ya savaş ilan etti (3 Eylül 1939). II. Dünya Savaşı resmen başladı.
B. MİHVER DEVLETLERİNİN YÜKSELİŞİ (1939-1942)
1. Almanya'nın Zaferleri: "Yıldırım Savaşı" (Blitzkrieg)
Almanya, savaşın ilk 2 yılında durdurulamaz bir güçtü. "Yıldırım Savaşı" (Blitzkrieg) adı verilen yeni bir taktik kullandılar: (Önce Hava Kuvvetleri (Luftwaffe) ile bombalama, hemen ardından Zırhlı Birlikler (Panzerler) ile hızlı işgal).
Batı Avrupa'nın Düşüşü (1940):
Almanya; Danimarka, Norveç, Hollanda ve Belçika'yı birkaç hafta içinde işgal etti.
Maginot Hattı'nın Çöküşü: Fransa, I. Dünya Savaşı'ndaki gibi bir "siper savaşı" bekliyordu. Bu yüzden Almanya sınırına Maginot Hattı adında devasa bir yeraltı savunma hattı inşa etti. Ancak Hitler, bu hattın etrafından (Belçika'dan) dolaşarak Fransa'yı 6 haftada işgal etti.
Fransa'nın Sonu: Fransa teslim oldu. Kuzeyi Alman işgaline uğradı, güneyinde ise Vichy Hükümeti adında Alman kuklası bir rejim kuruldu. (İngiltere tek kaldı).
Maginot Hattı'nın Çöküşü: Fransa, I. Dünya Savaşı'ndaki gibi bir "siper savaşı" bekliyordu. Bu yüzden Almanya sınırına Maginot Hattı adında devasa bir yeraltı savunma hattı inşa etti. Ancak Hitler, bu hattın etrafından (Belçika'dan) dolaşarak Fransa'yı 6 haftada işgal etti.
Fransa'nın Sonu: Fransa teslim oldu. Kuzeyi Alman işgaline uğradı, güneyinde ise Vichy Hükümeti adında Alman kuklası bir rejim kuruldu. (İngiltere tek kaldı).
Kartal Hücumu (Britanya Savaşı) (1940):
Hitler, Fransa'dan sonra İngiltere'yi işgal etmek (Denizaslanı Harekâtı) için "Kartal Hücumu" adıyla büyük bir hava saldırısı başlattı.
Sonuç: İngiliz Hava Kuvvetleri (RAF) ve Radar teknolojisi sayesinde Alman uçakları (Luftwaffe) ağır kayıp verdi. Hitler, ilk kez durduruldu ve İngiltere'yi işgal planını iptal etti. (İngiltere Başbakanı: Winston Churchill).
Sonuç: İngiliz Hava Kuvvetleri (RAF) ve Radar teknolojisi sayesinde Alman uçakları (Luftwaffe) ağır kayıp verdi. Hitler, ilk kez durduruldu ve İngiltere'yi işgal planını iptal etti. (İngiltere Başbakanı: Winston Churchill).
2. Savaşın Dönüm Noktası: Barbarossa Harekâtı (Haziran 1941)
İngiltere'yi yenemeyen Hitler, 1939'da imzaladığı Saldırmazlık Paktı'nı (SSCB ile) bozdu ve "Hayat Sahası" (Bölüm 2) idealinin asıl hedefi olan SSCB'ye (Stalin) saldırdı.
⚠️ Barbarossa Harekâtı (22 Haziran 1941):
Amaç: SSCB'yi (Komünizm) çökertmek ve Kafkas petrollerine (Bakü) ulaşmak.
Gelişimi: Alman orduları (Yıldırım Savaşı) hızla ilerledi, Moskova kapılarına dayandı.
Dönüm Noktası (Kış): Ancak Almanlar, Rusya'nın "General Kış" (şiddetli soğuk) şartlarına ve coğrafi derinliğine (büyüklük) yenik düştü. (Tıpkı Napolyon gibi).
Sonuç: Hitler, iki cephede (Batı'da İngiltere, Doğu'da SSCB) savaşmak zorunda kalarak en büyük stratejik hatasını yaptı. SSCB, bu saldırı üzerine Müttefik Devletler (İngiltere/ABD) safına katıldı. (Savaşın dönüm noktası Stalingrad Savaşı (1942) olacaktır - Bölüm 4).
Amaç: SSCB'yi (Komünizm) çökertmek ve Kafkas petrollerine (Bakü) ulaşmak.
Gelişimi: Alman orduları (Yıldırım Savaşı) hızla ilerledi, Moskova kapılarına dayandı.
Dönüm Noktası (Kış): Ancak Almanlar, Rusya'nın "General Kış" (şiddetli soğuk) şartlarına ve coğrafi derinliğine (büyüklük) yenik düştü. (Tıpkı Napolyon gibi).
Sonuç: Hitler, iki cephede (Batı'da İngiltere, Doğu'da SSCB) savaşmak zorunda kalarak en büyük stratejik hatasını yaptı. SSCB, bu saldırı üzerine Müttefik Devletler (İngiltere/ABD) safına katıldı. (Savaşın dönüm noktası Stalingrad Savaşı (1942) olacaktır - Bölüm 4).
3. Savaşın Küreselleşmesi: Pearl Harbor Baskını (7 Aralık 1941)
Savaş Avrupa'da devam ederken, Mihver'in diğer üyesi Japonya, Asya'da (Bölüm 2) "Refah Alanı" politikasını izliyordu. ABD'nin Japonya'ya petrol ambargosu koyması, savaşı küreselleştirdi.
⚠️ Pearl Harbor Baskını (1941):
Olay: Japonya, ABD'nin ambargosuna karşılık olarak, Hawaii'deki Amerikan Pasifik Filosu'nun bulunduğu Pearl Harbor üssüne sürpriz bir hava saldırısı (intihar/Kamikaze değil) düzenledi (7 Aralık 1941).
SONUÇ (SAVAŞIN KADERİ DEĞİŞTİ):
Olay: Japonya, ABD'nin ambargosuna karşılık olarak, Hawaii'deki Amerikan Pasifik Filosu'nun bulunduğu Pearl Harbor üssüne sürpriz bir hava saldırısı (intihar/Kamikaze değil) düzenledi (7 Aralık 1941).
SONUÇ (SAVAŞIN KADERİ DEĞİŞTİ):
- ABD donanması felç oldu.
- ABD (Başkan Roosevelt), "Yalnızlık (Monroe Doktrini)" politikasını terk etti ve resmen II. Dünya Savaşı'na (Müttefikler safında) girdi.
- Almanya ve İtalya da (Japonya'nın müttefiki) ABD'ye savaş ilan etti.
- Savaş, "Avrupa Savaşı" olmaktan çıkıp, "DÜNYA SAVAŞI" (Küresel) haline geldi.
💡 Bölüm 4'e Hazırlık:
Bölüm 3'te, 1939-1942 arası Mihver Devletleri'nin (Almanya/Japonya) nasıl durdurulamaz göründüğünü işledik. Ancak 1941'deki iki kritik hata (Barbarossa ve Pearl Harbor), SSCB ve ABD gibi iki "uyuyan devi" uyandırdı ve Müttefikler safına kattı.
Bölüm 4'te, 1942-1945 arasını, yani savaşın dönüm noktalarını (Stalingrad, Midway), Müttefiklerin karşı saldırısını (Normandiya Çıkarması - D-Day), savaşı bitiren Konferansları (Yalta, Potsdam), Almanya'nın çöküşünü ve savaşı bitiren son hamle olan Hiroşima/Nagazaki (Atom Bombaları) facialarını işleyeceğiz.
Bölüm 3'te, 1939-1942 arası Mihver Devletleri'nin (Almanya/Japonya) nasıl durdurulamaz göründüğünü işledik. Ancak 1941'deki iki kritik hata (Barbarossa ve Pearl Harbor), SSCB ve ABD gibi iki "uyuyan devi" uyandırdı ve Müttefikler safına kattı.
Bölüm 4'te, 1942-1945 arasını, yani savaşın dönüm noktalarını (Stalingrad, Midway), Müttefiklerin karşı saldırısını (Normandiya Çıkarması - D-Day), savaşı bitiren Konferansları (Yalta, Potsdam), Almanya'nın çöküşünü ve savaşı bitiren son hamle olan Hiroşima/Nagazaki (Atom Bombaları) facialarını işleyeceğiz.