🏛️ KPSS TARİH (ATATÜRK'ÜN HAYATI) - BÖLÜM 2: ASKERİ KARİYERİ (1905-1919) VE KİŞİLİĞİ 🏛️
💡 2 Bölümlük Serimizin 2. ve Son Bölümü:
Bölüm 1'de, Mustafa Kemal'in 1881'den 1905'e kadar olan eğitim hayatını ve fikir dünyasının (Tarih Bilinci, Milliyetçilik, Cumhuriyetçilik, Laiklik) nasıl şekillendiğini gördük. Kurmay Yüzbaşı olarak ilk görev yeri olan Şam'a (Suriye) atanmıştı.
Bu bölümde, 1905'ten 1919'a (Samsun'a çıkış) kadar olan ASKERİ KARİYERİ'ni (31 Mart, Trablusgarp, I. Dünya Savaşı Cepheleri) işleyeceğiz. Son olarak, onun Kişisel Özelliklerini ve Eserlerini (Nutuk vb.) detaylıca ele alarak seriyi tamamlayacağız.
Bölüm 2: Adımlar
Bölüm 1'de gördüğümüz gibi, İstanbul'daki siyasi faaliyetleri (İstibdat karşıtlığı) nedeniyle "sürgün" gibi gönderildiği ilk görev yeridir.
Mustafa Kemal, burada devletin çöküşünü (Arap topraklarındaki isyanları) yakından gördü ve kurtuluşun ordu içindeki gizli bir örgütlenme ile olacağına karar verdi. 1906'da Şam'da "Vatan ve Hürriyet Cemiyeti"ni kurdu. (Bu, onun ilk teşkilatçılık başarısıdır). Daha sonra gizlice Selanik'e gelerek cemiyetin şubesini açtı. (Bu cemiyet, sonra İttihat ve Terakki'ye katılmıştır).
31 Mart Vakası (Hareket Ordusu) (13 Nisan 1909):
II. Meşrutiyet'e karşı İstanbul'da çıkan irticai (gerici) isyanı bastırmak için kurulan "Hareket Ordusu"nda "Kurmay Başkanı" olarak görev aldı.
ÖNEMİ: Mustafa Kemal, tarih sahnesine ilk kez bu olayla çıkmıştır. Yenilikçi (İnkılapçı) ve irtica karşıtı (Laik) bir subay olduğunu göstermiştir.
⚠️ Trablusgarp Savaşı (1911-1912) (İlk Askeri Zaferi):
İtalya'nın Trablusgarp'a (Libya) saldırması üzerine, gönüllü olarak (Enver Paşa, Fethi Okyar ile) bölgeye "Gazeteci Şerif" takma adıyla gitti. Derne ve Tobruk'ta başarılı bir gerilla (milis) savaşı yürüttü. Binbaşılığa terfi etti.
ÖNEMİ: Bu, Mustafa Kemal'in İLK ASKERİ BAŞARISI ve sömürgeciliğe (emperyalizme) karşı İLK MÜCADELESİDİR.
Picardie (Pikardi) Manevraları (Fransa) (1910): Uluslararası askeri tatbikata katıldı. Uçakların gelecekteki önemini (İleri Görüşlülük) ilk kez burada vurgulamıştır.
Balkan Savaşları (1912-1913): Edirne'nin geri alınışında görev aldı. Savaş sonrası Sofya Ataşemiliterliği'ne (Askeri Elçi) atandı. Burada Batı'nın sosyal ve siyasi yapısını yakından tanıma fırsatı buldu. (Yarbaylığa terfi etti).
Şimdi "Sınava Başla" butonuna bas!
Rütbesi: Yarbay (19. Tümen Komutanı) olarak atandı.
Başarıları:
- İtilaf (Anzak) çıkarmasını Arıburnu'nda durdurdu.
- Conkbayırı'nda o tarihi emri verdi: "Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum!"
- Bu başarıdan sonra Albay (Miralay) oldu.
- Ağustos 1915'te I. ve II. Anafartalar Zaferlerini kazanarak düşmanı denize döktü.
ÖNEMİ: "Anafartalar Kahramanı" olarak tüm yurtta ve dünyada tanındı. Bu şöhret, onun Milli Mücadele Lideri olmasını sağlamıştır.
2. Kafkas Cephesi (1916):
Çanakkale'den sonra "Tuğgeneral (Paşa)" rütbesiyle Doğu'ya atandı.
Başarısı: Sarıkamış felaketi (1914) sonrası Rus işgaline uğrayan Muş ve Bitlis'i Ruslardan geri aldı (1916). (Altın Kılıç Madalyası aldı).
3. Suriye - Filistin Cephesi (1917-1918) (Son Görevi):
Önce 7. Ordu Komutanı olarak atandı, Alman komutanın yanlış taarruz planlarına karşı çıkarak istifa etti (ilk istifası).
Başarısı: Mondros'tan hemen önce Yıldırım Orduları Grubu Komutanı oldu. İngiliz (Allenby) ilerleyişini Halep'in kuzeyinde (Hatay'da) durdurdu. Anadolu'ya (Gaziantep) girmelerini engelledi.
ÖNEMİ: Bu, Misak-ı Millî'nin güney sınırını fiilen çizdiği son savunma hattıdır. Mondros imzalanınca (30 Ekim 1918) İstanbul'a döndü (13 Kasım 1918).
Şimdi "Sınava Başla" ve son adıma geç!
Atatürk'ün kişiliği, yaptığı devrimlerin (İnkılaplar Serisi) ve ilkelerinin (İlkeler Serisi) yansımasıdır:
- ➡️ Vatanseverliği ve İdealistliği: (Trablusgarp'a gönüllü gitmesi, "Şahsi Meselem" (Hatay)).
- ➡️ İleri Görüşlülüğü: (Picardie'de uçakların önemi, I. Dünya Savaşı'na acele girilmemesi, Mebusan Meclisi'nin İstanbul'da basılacağını bilmesi).
- ➡️ Çok Yönlülüğü: (Hem asker, hem devlet adamı, hem yazar (Nutuk), hem tarihçi (TTK), hem dilbilimci (TDK) olması).
- ➡️ Teşkilatçılığı (Örgütleyiciliği): (Vatan ve Hürriyet, A-RMHC, TBMM).
- ➡️ Akılcılığı ve Bilimselliği: (Laiklik ilkesi, "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir").
- ➡️ İnkılapçılığı (Yenilikçiliği): (Statükocu (durağan) olmaması).
Mustafa Kemal, sadece cephede savaşan bir asker değil, aynı zamanda düşünen ve yazan bir entelektüeldi.
1. NUTUK (SÖYLEV) (En Önemlisi):
- Atatürk'ün 1919 (Samsun'a çıktım) - 1927 (Gençliğe Hitabe) yılları arasını anlattığı, kendi kaleminden Milli Mücadele tarihidir.
- 1927'de CHP'nin 2. Büyük Kurultayı'nda 6 gün (36.5 saat) boyunca bizzat kendisi okumuştur.
- "19 Mayıs 1919'da Samsun'a Çıktım." cümlesiyle başlar, "Gençliğe Hitabe" ile sona erer.
- Nutuk'un geliri Türk Hava Kurumu'na (THK) bırakılmıştır.
- Milliyetçilik (Bölüm 1) ilkesinin ve Milli Tarih anlayışının temel kaynağıdır.
2. Geometri (1937): Arapça/Farsça (Zâviye, Müselles, Murabba) olan geometri terimlerine, bizzat kendisinin Türkçe karşılıklar (Açı, Üçgen, Kare) türettiği ve eğitim müfredatı için hazırladığı ders kitabıdır. (Milliyetçilik - TDK).
3. Vatandaş İçin Medeni Bilgiler: Cumhuriyet rejimini, vatandaşlık hak ve sorumluluklarını (Milli Egemenlik) halka anlatmak için (kısmen Afet İnan adıyla) yazdığı yurttaşlık bilgisi kitabıdır. (Cumhuriyetçilik - Halkçılık).
4. Diğer Askeri ve Günlük Eserleri: ➡️ Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, ➡️ Cumalı Ordugâhı, ➡️ Tâbiye ve Tatbikat Seyahati, ➡️ Karlsbad Hatıraları.
Tebrikler! Mustafa Kemal'in 1905'ten 1919'a kadar Trablusgarp, 31 Mart, Çanakkale (Anafartalar Kahramanı) cephelerindeki başarısını, eşsiz kişisel özelliklerini ve Nutuk başta olmak üzere tüm eserlerini öğrendik.
Haydi Bölüm 2 Final Sınavı'na!
Test Sonucu
Tebrikler!
Tüm soruları (3'te 3) doğru cevaplayarak bu bölümü başarıyla tamamladınız.
Test Sonucu
Üzgünüz, Başarısız Oldunuz.
Bazı soruları yanlış cevapladınız. (Skor: 3'te 2). Lütfen konuyu tekrar gözden geçirin.
🏛️ KPSS TARİH (ATATÜRK'ÜN HAYATI) - BÖLÜM 2: ASKERİ KARİYERİ (1905-1919) VE KİŞİLİĞİ 🏛️
💡 2 Bölümlük Serimizin 2. ve Son Bölümü:
Bölüm 1'de, Mustafa Kemal'in 1881'den 1905'e kadar olan eğitim hayatını ve fikir dünyasının (Tarih Bilinci, Milliyetçilik, Cumhuriyetçilik, Laiklik) nasıl şekillendiğini gördük. Kurmay Yüzbaşı olarak ilk görev yeri olan Şam'a (Suriye) atanmıştı.
Bu bölümde, 1905'ten 1919'a (Samsun'a çıkış) kadar olan ASKERİ KARİYERİ'ni (31 Mart, Trablusgarp, I. Dünya Savaşı Cepheleri) işleyeceğiz. Son olarak, onun Kişisel Özelliklerini ve Eserlerini (Nutuk vb.) detaylıca ele alarak seriyi tamamlayacağız.
Bölüm 2: Adımlar
Bölüm 1'de gördüğümüz gibi, İstanbul'daki siyasi faaliyetleri (İstibdat karşıtlığı) nedeniyle "sürgün" gibi gönderildiği ilk görev yeridir.
Mustafa Kemal, burada devletin çöküşünü (Arap topraklarındaki isyanları) yakından gördü ve kurtuluşun ordu içindeki gizli bir örgütlenme ile olacağına karar verdi. 1906'da Şam'da "Vatan ve Hürriyet Cemiyeti"ni kurdu. (Bu, onun ilk teşkilatçılık başarısıdır). Daha sonra gizlice Selanik'e gelerek cemiyetin şubesini açtı. (Bu cemiyet, sonra İttihat ve Terakki'ye katılmıştır).
31 Mart Vakası (Hareket Ordusu) (13 Nisan 1909):
II. Meşrutiyet'e karşı İstanbul'da çıkan irticai (gerici) isyanı bastırmak için kurulan "Hareket Ordusu"nda "Kurmay Başkanı" olarak görev aldı.
ÖNEMİ: Mustafa Kemal, tarih sahnesine ilk kez bu olayla çıkmıştır. Yenilikçi (İnkılapçı) ve irtica karşıtı (Laik) bir subay olduğunu göstermiştir.
⚠️ Trablusgarp Savaşı (1911-1912) (İlk Askeri Zaferi):
İtalya'nın Trablusgarp'a (Libya) saldırması üzerine, gönüllü olarak (Enver Paşa, Fethi Okyar ile) bölgeye "Gazeteci Şerif" takma adıyla gitti. Derne ve Tobruk'ta başarılı bir gerilla (milis) savaşı yürüttü. Binbaşılığa terfi etti.
ÖNEMİ: Bu, Mustafa Kemal'in İLK ASKERİ BAŞARISI ve sömürgeciliğe (emperyalizme) karşı İLK MÜCADELESİDİR.
Picardie (Pikardi) Manevraları (Fransa) (1910): Uluslararası askeri tatbikata katıldı. Uçakların gelecekteki önemini (İleri Görüşlülük) ilk kez burada vurgulamıştır.
Balkan Savaşları (1912-1913): Edirne'nin geri alınışında görev aldı. Savaş sonrası Sofya Ataşemiliterliği'ne (Askeri Elçi) atandı. Burada Batı'nın sosyal ve siyasi yapısını yakından tanıma fırsatı buldu. (Yarbaylığa terfi etti).
Şimdi "Sınava Başla" butonuna bas!
Rütbesi: Yarbay (19. Tümen Komutanı) olarak atandı.
Başarıları:
- İtilaf (Anzak) çıkarmasını Arıburnu'nda durdurdu.
- Conkbayırı'nda o tarihi emri verdi: "Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum!"
- Bu başarıdan sonra Albay (Miralay) oldu.
- Ağustos 1915'te I. ve II. Anafartalar Zaferlerini kazanarak düşmanı denize döktü.
ÖNEMİ: "Anafartalar Kahramanı" olarak tüm yurtta ve dünyada tanındı. Bu şöhret, onun Milli Mücadele Lideri olmasını sağlamıştır.
2. Kafkas Cephesi (1916):
Çanakkale'den sonra "Tuğgeneral (Paşa)" rütbesiyle Doğu'ya atandı.
Başarısı: Sarıkamış felaketi (1914) sonrası Rus işgaline uğrayan Muş ve Bitlis'i Ruslardan geri aldı (1916). (Altın Kılıç Madalyası aldı).
3. Suriye - Filistin Cephesi (1917-1918) (Son Görevi):
Önce 7. Ordu Komutanı olarak atandı, Alman komutanın yanlış taarruz planlarına karşı çıkarak istifa etti (ilk istifası).
Başarısı: Mondros'tan hemen önce Yıldırım Orduları Grubu Komutanı oldu. İngiliz (Allenby) ilerleyişini Halep'in kuzeyinde (Hatay'da) durdurdu. Anadolu'ya (Gaziantep) girmelerini engelledi.
ÖNEMİ: Bu, Misak-ı Millî'nin güney sınırını fiilen çizdiği son savunma hattıdır. Mondros imzalanınca (30 Ekim 1918) İstanbul'a döndü (13 Kasım 1918).
Şimdi "Sınava Başla" ve son adıma geç!
Atatürk'ün kişiliği, yaptığı devrimlerin (İnkılaplar Serisi) ve ilkelerinin (İlkeler Serisi) yansımasıdır:
- ➡️ Vatanseverliği ve İdealistliği: (Trablusgarp'a gönüllü gitmesi, "Şahsi Meselem" (Hatay)).
- ➡️ İleri Görüşlülüğü: (Picardie'de uçakların önemi, I. Dünya Savaşı'na acele girilmemesi, Mebusan Meclisi'nin İstanbul'da basılacağını bilmesi).
- ➡️ Çok Yönlülüğü: (Hem asker, hem devlet adamı, hem yazar (Nutuk), hem tarihçi (TTK), hem dilbilimci (TDK) olması).
- ➡️ Teşkilatçılığı (Örgütleyiciliği): (Vatan ve Hürriyet, A-RMHC, TBMM).
- ➡️ Akılcılığı ve Bilimselliği: (Laiklik ilkesi, "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir").
- ➡️ İnkılapçılığı (Yenilikçiliği): (Statükocu (durağan) olmaması).
Mustafa Kemal, sadece cephede savaşan bir asker değil, aynı zamanda düşünen ve yazan bir entelektüeldi.
1. NUTUK (SÖYLEV) (En Önemlisi):
- Atatürk'ün 1919 (Samsun'a çıktım) - 1927 (Gençliğe Hitabe) yılları arasını anlattığı, kendi kaleminden Milli Mücadele tarihidir.
- 1927'de CHP'nin 2. Büyük Kurultayı'nda 6 gün (36.5 saat) boyunca bizzat kendisi okumuştur.
- "19 Mayıs 1919'da Samsun'a Çıktım." cümlesiyle başlar, "Gençliğe Hitabe" ile sona erer.
- Nutuk'un geliri Türk Hava Kurumu'na (THK) bırakılmıştır.
- Milliyetçilik (Bölüm 1) ilkesinin ve Milli Tarih anlayışının temel kaynağıdır.
2. Geometri (1937): Arapça/Farsça (Zâviye, Müselles, Murabba) olan geometri terimlerine, bizzat kendisinin Türkçe karşılıklar (Açı, Üçgen, Kare) türettiği ve eğitim müfredatı için hazırladığı ders kitabıdır. (Milliyetçilik - TDK).
3. Vatandaş İçin Medeni Bilgiler: Cumhuriyet rejimini, vatandaşlık hak ve sorumluluklarını (Milli Egemenlik) halka anlatmak için (kısmen Afet İnan adıyla) yazdığı yurttaşlık bilgisi kitabıdır. (Cumhuriyetçilik - Halkçılık).
4. Diğer Askeri ve Günlük Eserleri: ➡️ Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, ➡️ Cumalı Ordugâhı, ➡️ Tâbiye ve Tatbikat Seyahati, ➡️ Karlsbad Hatıraları.
Tebrikler! Mustafa Kemal'in 1905'ten 1919'a kadar Trablusgarp, 31 Mart, Çanakkale (Anafartalar Kahramanı) cephelerindeki başarısını, eşsiz kişisel özelliklerini ve Nutuk başta olmak üzere tüm eserlerini öğrendik.
Haydi Bölüm 2 Final Sınavı'na!
Test Sonucu
Tebrikler!
Tüm soruları (3'te 3) doğru cevaplayarak bu bölümü başarıyla tamamladınız.
Test Sonucu
Üzgünüz, Başarısız Oldunuz.
Bazı soruları yanlış cevapladınız. (Skor: 3'te 2). Lütfen konuyu tekrar gözden geçirin.