Doğru Cevap: D) Miryokefalon Savaşı

Açıklama: 1176 yılında yapılan Miryokefalon Savaşı, "Yurt Tutan Savaş" olarak da bilinir. Bu savaşla Bizans'ın Türkleri Anadolu'dan çıkarma umudu tamamen sona ermiş ve Anadolu'nun bir Türk yurdu olduğu kesinleşmiştir.

Doğru Cevap: E) Çaka Beyliği

Açıklama: Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulan beylik, oluşturduğu donanma ile Ege adalarında fetihler yapmış ve Bizans ile mücadele etmiştir. Bu nedenle Çaka Beyliği, Türk denizcilik tarihinin başlangıcı olarak kabul edilir.

Doğru Cevap: C) I. Alaeddin Keykubat

Açıklama: I. Alaeddin Keykubat dönemi, Türkiye Selçuklu Devleti'nin siyasi, askeri ve ekonomik olarak zirveye ulaştığı dönemdir. Alanya (Alaiye) ve Suğdak gibi önemli limanların fethi, bu dönemde devleti Akdeniz ve Karadeniz'de önemli bir ticari güç haline getirmiştir.

Doğru Cevap: B) Kösedağ Savaşı

Açıklama: 1243 yılında Anadolu Selçukluları ile İlhanlılar arasında yapılan Kösedağ Savaşı, Selçukluların ağır yenilgisiyle sonuçlanmıştır. Bu savaşın ardından Anadolu Selçuklu Devleti İlhanlılara bağlı bir devlet haline gelmiş, Anadolu'da siyasi birlik bozulmuş ve İkinci Beylikler Dönemi başlamıştır.

Doğru Cevap: E) I, II ve III

Açıklama: Türkiye Selçuklu sultanları, Anadolu'yu uluslararası bir ticaret merkezi haline getirmek için bilinçli politikalar izlemişlerdir. Kervansaraylar inşa ederek yolları güvenli hale getirmek, soyulan tüccarların zararını devlet hazinesinden karşılayarak sigortacılığı başlatmak ve yabancı devletlerle gümrük vergilerini düşüren antlaşmalar yapmak bu politikanın en önemli unsurlarıdır.

Doğru Cevap: B) Danişmentliler

Açıklama: Anadolu'da kurulan ilk beylikler arasında en güçlülerinden olan Danişmentliler, Sivas, Tokat, Kayseri gibi merkezlerde hüküm sürmüşlerdir. Tokat Niksar'da inşa ettikleri Yağıbasan Medresesi, Anadolu'da yapılan ilk medrese olarak kabul edilir.

Doğru Cevap: A) İran (Fars)

Açıklama: "Key" kelimesi Farsçada "sultan, hükümdar" anlamına gelir. Türkiye Selçuklu hükümdarlarının bu tür unvanları kullanması, devlet yönetiminde ve saray kültüründe yoğun bir Fars (İran) etkisi olduğunu göstermektedir.

Doğru Cevap: C) Mekanik ve robotik

Açıklama: Artuklular döneminin en önemli bilim insanı olan El-Cezeri, otomatik makineler, su saatleri ve robotlar üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. "Kitâb-ül Hiyel" adlı eseri, sibernetik ve robotik biliminin temellerini atmıştır.

Doğru Cevap: B) Karesioğulları

Açıklama: Balıkesir ve Çanakkale yöresinde kurulmuş olan Karesioğulları Beyliği, Orhan Bey döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bu beyliğin donanması ve tecrübeli denizcileri (Hacı İlbey, Evrenos Bey vb.) Osmanlı hizmetine girerek Osmanlı'nın Rumeli'ye geçişini kolaylaştırmış ve donanmasının temelini atmıştır.

Doğru Cevap: A) Türkiye Selçuklu Devleti

Açıklama: 1240 yılında çıkan Baba İshak İsyanı, Anadolu Selçuklu Devleti'ni derinden sarsmıştır. Devlet, bu büyük isyanı güçlükle bastırabilmiş ancak bu süreçte oldukça zayıflamıştır. Bu zayıflık, Moğolların Anadolu'yu istila etmesini kolaylaştırmış ve 1243 Kösedağ yenilgisine zemin hazırlamıştır.

Doğru Cevap: E) Karamanoğulları

Açıklama: Başkenti Konya olan Karamanoğulları, kendilerini eski Selçuklu başkentinin sahibi ve dolayısıyla devletin gerçek mirasçısı olarak görmüşlerdir. Bu iddiaları, Anadolu Türk birliğini kurmaya çalışan Osmanlı Beyliği ile uzun süren mücadelelere girmelerine neden olmuştur.

Doğru Cevap: D) Ahilik

Açıklama: Ahi Evran tarafından kurulan Ahilik Teşkilatı, esnaflar arasında dayanışmayı sağlayan, mesleki eğitim veren (çırak-kalfa-usta), üretilen malların kalitesini ve fiyatını (narh kesmek) denetleyen çok yönlü bir kurumdu. Ahiler aynı zamanda şehirlerin savunmasında da rol oynarlardı.

Doğru Cevap: A) Mevlana Celaleddin-i Rumi

Açıklama: XIII. yüzyılda Konya'da yaşayan Mevlana, hoşgörü ve insan sevgisine dayalı felsefesiyle tanınır. Eserlerini Farsça yazmış olsa da düşünceleri tüm Anadolu'yu ve dünyayı etkilemiştir. En bilinen eserleri Mesnevi ve Divan-ı Kebir'dir.

Doğru Cevap: C) Pervaneci Divanı

Açıklama: Pervaneci, dirlik topraklarının (has, zeamet, tımar) dağıtımından ve bu toprakların kayıtlarının tutulduğu defterlerden sorumlu olan divan görevlisidir. Bu görev, Büyük Selçuklularda bulunmayıp Türkiye Selçuklularına özgüdür.

Doğru Cevap: B) Germiyanoğulları - Hamitoğulları

Açıklama: Osmanlı Sultanı I. Murat, oğlu Yıldırım Bayezid'i Germiyanoğlu Süleyman Şah'ın kızıyla evlendirerek çeyiz yoluyla Kütahya, Emet, Simav gibi toprakları almıştır. Yine aynı dönemde Hamitoğullarından para karşılığında Isparta, Yalvaç, Akşehir gibi yerleri satın almıştır.

Doğru Cevap: A) Alay Han

Açıklama: Anadolu'daki ilk kervansaray, Türkiye Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan tarafından Aksaray-Kayseri yolu üzerinde yaptırılan Alay Han'dır.

Doğru Cevap: D) Hazar Denizi

Açıklama: Türkiye Selçuklu Devleti; Antalya, Alanya, Sinop ve Suğdak gibi limanları fethederek Akdeniz ve Karadeniz'de donanma bulundurmuş ve faaliyet göstermiştir. Ancak Hazar Denizi ile bir bağlantısı bulunmadığı için bu denizde faaliyet göstermemiştir.

Doğru Cevap: C) Dulkadiroğulları

Açıklama: 1515 yılında Yavuz Sultan Selim'in Turnadağ Savaşı ile Dulkadiroğulları Beyliği'ne son vermesiyle Anadolu Türk Siyasi Birliği kesin olarak sağlanmıştır. Bu beylik, Osmanlı'ya katılan son beyliktir.

Doğru Cevap: A) Konya

Açıklama: Karamanoğlu Mehmet Bey, Selçuklu Sultanı adına Konya'yı ele geçirdiğinde, "Bugünden sonra divanda, dergâhta, bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır." fermanını yayımlamıştır. Bu olay Konya'da gerçekleşmiştir.

Doğru Cevap: E) Naib-i Saltanat

Açıklama: Niyabet-i Saltanat Divanı, hükümdar başkentte bulunmadığı zamanlarda devlet işlerini yürüten divandı. Bu divanın başındaki görevliye "Naib" veya "Naib-i Saltanat" denirdi ve hükümdarın vekili olarak geniş yetkilere sahipti.