İslamiyet Öncesi Türk Tarihi (20 Soru)
Soruları cevaplayın ve bitirdiğinizde "Denemeyi Bitir" butonuna tıklayarak sonuçlarınızı ve çözümleri görün.
Sonuçlarınız
Hesaplanıyor...
Soru 1: Asya Hun Devleti’nin en güçlü dönemi kabul edilen hükümdar döneminde onlu ordu sisteminin yerleştirilmesi, iskanlı akın politikası ve merkezi otoritenin güçlendirilmesi gibi uygulamalar görülmüştür. Bu hükümdar aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Mete Han
Analiz: Mete Han (M.Ö. 209) onlu ordu sistemini kurarak Türk askerî teşkilatlanmasını kalıcılaştırmıştır; diğer isimler Göktürk/Uygur dönemindendir.
Soru 2: Türk devlet anlayışında kut kavramı ile en güçlü bağlantı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Egemenliğin ilahî kökeni
Analiz: Kut, egemenliğin Tanrı tarafından hükümdara verildiği inancıdır; meşruiyet sağlar.
Soru 3: Kavimler Göçü’nün Batı Roma ve Avrupa üzerindeki sonuçlarından biri değildir?
Doğru Cevap: (B) Skolastik düşüncenin güç kaybetmesi
Analiz: Skolastik düşünce Orta Çağ boyunca güçlüdür; göç doğrudan zayıflatmamıştır.
Soru 4: Türk adını resmî devlet adı olarak ilk kullananlar aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (D) Göktürkler
Analiz: 552’de Bumin Kağan’la kurulan Köktürk (Göktürk) Devleti, Türk adını resmî devlet adı olarak kullanan ilk devlettir.
Soru 5: Aşağıdaki özelliklerden hangisi Orhun Yazıtları için yanlıştır?
Doğru Cevap: (B) Çince ve Soğdca yazılmıştır
Analiz: Yazıtların dili Köktürk alfabesidir; bazı yüzlerde Çince kısımlar vardır ama metin Soğdca/Çince değildir.
Soru 6: Uygurların aşağıdaki özelliklerinden hangisi onların yerleşik yaşama diğer Türk devletlerinden önce geçtiklerinin doğrudan kanıtıdır?
Doğru Cevap: (A) Mabet ve manastır mimarisi
Analiz: Yerleşikliğin somut kanıtı şehircilik ve mimaridir (mabet/manastır, saray).
Soru 7: Türklerde ikili teşkilat ile doğu-batı yapılanması hangi ihtiyaca yanıt verir?
Doğru Cevap: (B) Askerî sevk ve idareyi hızlandırmak
Analiz: Geniş coğrafyada hızlı sevk-idare için doğu-batı (merkez-taşra) ikili yapı uygulanır.
Soru 8: Aşağıdaki unvan–açıklama eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: (E) Kengeres — Hakanın eşi (hatun)
Analiz: Hakanın eşine ‘Katun/Hatun’ denir. ‘Kengeres’ Oğuz topluluk adıdır; unvan değildir.
Soru 9: Türklerde toy/kurultay ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Doğru Cevap: (C) Devlet işlerinin görüşüldüğü istişare meclisidir
Analiz: Kurultay; boy beylerinin katıldığı istişare meclisidir; hükümdar seçimi ve siyaset konuşulur.
Soru 10: Aşağıdakilerden hangisi Göktürklerin İpek Yolu siyasetinin bir sonucudur?
Doğru Cevap: (A) Bizans ile diplomatik yakınlaşma
Analiz: Göktürkler, Sasanilere karşı Bizans’la yakınlaşıp ticaret yollarında denge kurmuştur.
Soru 11: Avarlarla ilgili hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: (E) Türk adını resmî devlet adı olarak ilk kullananlardır
Analiz: Türk adını resmî devlet adı olarak ilk kullanan Göktürklerdir.
Soru 12: Hazar Kağanlığı’nda dini hoşgörünün göstergesi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Museviliğin devlet dini olması ve çok dinli yapı
Analiz: Hazarlar Museviliği benimsemiş, farklı din mensuplarına hoşgörü tanımıştır.
Soru 13: Kırgızların aşağıdaki özelliklerinden hangisi Türk kültür tarihine etkilerinden değildir?
Doğru Cevap: (C) Oğuz destanlarının derlenmesi
Analiz: Oğuz destanlarının derlenmesi Kırgızlarla doğrudan ilgili değildir.
Soru 14: Aşağıdakilerden hangisi Peçenek ve Kıpçaklar için ortak özelliktir?
Doğru Cevap: (B) Bizans ordusunda paralı askerlik
Analiz: Her iki topluluk da Bizans ordusunda ücretli asker olarak yer almıştır.
Soru 15: Oğuzlarla ilgili ‘Yabgu Devleti’ ifadesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?
Doğru Cevap: (D) Oğuz boylarının kurduğu konfederasyon dönemi
Analiz: Oğuz Yabgu Devleti, Oğuz boylarının konfederatif yapısıdır.
Soru 16: Tonyukuk Yazıtı’nda vurgulanan ‘devlet aklı’ ve ‘tecrübe’ kavramları bağlamında çıkarılabilecek en kapsamlı sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (C) Töreye uygun hareket, devletin devamlılığını sağlar
Analiz: Yazıtta tecrübe ve töreye bağlılık ‘il’in bekası için ana ilkedir.
Soru 17: İstemi Yabgu’nun Bizans ile kurduğu ilişkilerin stratejik amacı en isabetli biçimde hangisinde verilmiştir?
Doğru Cevap: (B) Sasaniler karşısında denge kurarak İpek Yolu payını artırmak
Analiz: Amaç, Sasanilere karşı denge kurup ticaret yollarında Göktürk çıkarını maksimize etmektir.
Soru 18: Uygurların Maniheizmi kabul etmelerinin siyasal-askerî etkisine yönelik en uygun yorum aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (C) Tarım ve şehirleşmeyi özendirip askerî dinamizmi görece azaltmıştır
Analiz: Maniheizmin barışçıl ilkeleri tarım-şehirleşmeyi güçlendirirken, akıncı dinamizmi görece azaltır.
Soru 19: Tabgaç (Wei) Devleti örneği Türk tarih yazımında hangi eleştirel kavramla anılır?
Doğru Cevap: (C) Çinleşme (kültürel asimilasyon)
Analiz: Tabgaçlar saray, giyim ve bürokrasi alanlarında hızlı biçimde Çinleşmiştir.
Soru 20: Eski Türk devlet teşkilatında Ayguci unvanı en yakın hangi modern kurum karşılığıyla örtüşür?
Doğru Cevap: (C) Başbakan / hükümet başı
Analiz: Ayguci; hükümdarın en yakın devlet adamı, ‘vezir/başbakan’ işlevi gören yöneticidir.
İslamiyet Öncesi Türk Tarihi (20 Soru)
Soruları cevaplayın ve bitirdiğinizde "Denemeyi Bitir" butonuna tıklayarak sonuçlarınızı ve çözümleri görün.
Sonuçlarınız
Hesaplanıyor...
Soru 1: Asya Hun Devleti’nin en güçlü dönemi kabul edilen hükümdar döneminde onlu ordu sisteminin yerleştirilmesi, iskanlı akın politikası ve merkezi otoritenin güçlendirilmesi gibi uygulamalar görülmüştür. Bu hükümdar aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Mete Han
Analiz: Mete Han (M.Ö. 209) onlu ordu sistemini kurarak Türk askerî teşkilatlanmasını kalıcılaştırmıştır; diğer isimler Göktürk/Uygur dönemindendir.
Soru 2: Türk devlet anlayışında kut kavramı ile en güçlü bağlantı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Egemenliğin ilahî kökeni
Analiz: Kut, egemenliğin Tanrı tarafından hükümdara verildiği inancıdır; meşruiyet sağlar.
Soru 3: Kavimler Göçü’nün Batı Roma ve Avrupa üzerindeki sonuçlarından biri değildir?
Doğru Cevap: (B) Skolastik düşüncenin güç kaybetmesi
Analiz: Skolastik düşünce Orta Çağ boyunca güçlüdür; göç doğrudan zayıflatmamıştır.
Soru 4: Türk adını resmî devlet adı olarak ilk kullananlar aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (D) Göktürkler
Analiz: 552’de Bumin Kağan’la kurulan Köktürk (Göktürk) Devleti, Türk adını resmî devlet adı olarak kullanan ilk devlettir.
Soru 5: Aşağıdaki özelliklerden hangisi Orhun Yazıtları için yanlıştır?
Doğru Cevap: (B) Çince ve Soğdca yazılmıştır
Analiz: Yazıtların dili Köktürk alfabesidir; bazı yüzlerde Çince kısımlar vardır ama metin Soğdca/Çince değildir.
Soru 6: Uygurların aşağıdaki özelliklerinden hangisi onların yerleşik yaşama diğer Türk devletlerinden önce geçtiklerinin doğrudan kanıtıdır?
Doğru Cevap: (A) Mabet ve manastır mimarisi
Analiz: Yerleşikliğin somut kanıtı şehircilik ve mimaridir (mabet/manastır, saray).
Soru 7: Türklerde ikili teşkilat ile doğu-batı yapılanması hangi ihtiyaca yanıt verir?
Doğru Cevap: (B) Askerî sevk ve idareyi hızlandırmak
Analiz: Geniş coğrafyada hızlı sevk-idare için doğu-batı (merkez-taşra) ikili yapı uygulanır.
Soru 8: Aşağıdaki unvan–açıklama eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: (E) Kengeres — Hakanın eşi (hatun)
Analiz: Hakanın eşine ‘Katun/Hatun’ denir. ‘Kengeres’ Oğuz topluluk adıdır; unvan değildir.
Soru 9: Türklerde toy/kurultay ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Doğru Cevap: (C) Devlet işlerinin görüşüldüğü istişare meclisidir
Analiz: Kurultay; boy beylerinin katıldığı istişare meclisidir; hükümdar seçimi ve siyaset konuşulur.
Soru 10: Aşağıdakilerden hangisi Göktürklerin İpek Yolu siyasetinin bir sonucudur?
Doğru Cevap: (A) Bizans ile diplomatik yakınlaşma
Analiz: Göktürkler, Sasanilere karşı Bizans’la yakınlaşıp ticaret yollarında denge kurmuştur.
Soru 11: Avarlarla ilgili hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: (E) Türk adını resmî devlet adı olarak ilk kullananlardır
Analiz: Türk adını resmî devlet adı olarak ilk kullanan Göktürklerdir.
Soru 12: Hazar Kağanlığı’nda dini hoşgörünün göstergesi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Museviliğin devlet dini olması ve çok dinli yapı
Analiz: Hazarlar Museviliği benimsemiş, farklı din mensuplarına hoşgörü tanımıştır.
Soru 13: Kırgızların aşağıdaki özelliklerinden hangisi Türk kültür tarihine etkilerinden değildir?
Doğru Cevap: (C) Oğuz destanlarının derlenmesi
Analiz: Oğuz destanlarının derlenmesi Kırgızlarla doğrudan ilgili değildir.
Soru 14: Aşağıdakilerden hangisi Peçenek ve Kıpçaklar için ortak özelliktir?
Doğru Cevap: (B) Bizans ordusunda paralı askerlik
Analiz: Her iki topluluk da Bizans ordusunda ücretli asker olarak yer almıştır.
Soru 15: Oğuzlarla ilgili ‘Yabgu Devleti’ ifadesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?
Doğru Cevap: (D) Oğuz boylarının kurduğu konfederasyon dönemi
Analiz: Oğuz Yabgu Devleti, Oğuz boylarının konfederatif yapısıdır.
Soru 16: Tonyukuk Yazıtı’nda vurgulanan ‘devlet aklı’ ve ‘tecrübe’ kavramları bağlamında çıkarılabilecek en kapsamlı sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (C) Töreye uygun hareket, devletin devamlılığını sağlar
Analiz: Yazıtta tecrübe ve töreye bağlılık ‘il’in bekası için ana ilkedir.
Soru 17: İstemi Yabgu’nun Bizans ile kurduğu ilişkilerin stratejik amacı en isabetli biçimde hangisinde verilmiştir?
Doğru Cevap: (B) Sasaniler karşısında denge kurarak İpek Yolu payını artırmak
Analiz: Amaç, Sasanilere karşı denge kurup ticaret yollarında Göktürk çıkarını maksimize etmektir.
Soru 18: Uygurların Maniheizmi kabul etmelerinin siyasal-askerî etkisine yönelik en uygun yorum aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (C) Tarım ve şehirleşmeyi özendirip askerî dinamizmi görece azaltmıştır
Analiz: Maniheizmin barışçıl ilkeleri tarım-şehirleşmeyi güçlendirirken, akıncı dinamizmi görece azaltır.
Soru 19: Tabgaç (Wei) Devleti örneği Türk tarih yazımında hangi eleştirel kavramla anılır?
Doğru Cevap: (C) Çinleşme (kültürel asimilasyon)
Analiz: Tabgaçlar saray, giyim ve bürokrasi alanlarında hızlı biçimde Çinleşmiştir.
Soru 20: Eski Türk devlet teşkilatında Ayguci unvanı en yakın hangi modern kurum karşılığıyla örtüşür?
Doğru Cevap: (C) Başbakan / hükümet başı
Analiz: Ayguci; hükümdarın en yakın devlet adamı, ‘vezir/başbakan’ işlevi gören yöneticidir.