İçereği Atla
KPSS Tarih Mini Deneme - 1 (Kuruluş & Yükselme)

Kuruluş ve Yükselme (20 Soru)

Soruları cevaplayın ve bitirdiğinizde "Denemeyi Bitir" butonuna tıklayarak sonuçlarınızı ve çözümleri görün.

Sonuçlarınız

Hesaplanıyor...

Soru 1: Osmanlı Beyliği'nin fethettiği bölgelerdeki yerli halka adil ve hoşgörülü davranarak onların devlete bağlılığını artırmayı amaçlayan politikaya ne ad verilir?

Doğru Cevap: (B) İstimalet Politikası

Analiz: İstimalet (Gönül Alma) Politikası, fethedilen bölgelerdeki halka hoşgörülü davranarak onların devlete olan bağlılığını sağlamayı amaçlar. Bu, Osmanlı'nın büyümesindeki en önemli faktörlerden biridir. İskan ise fethedilen yere Türkmenleri yerleştirme politikasıdır.

Soru 2: Halil İnalcık gibi tarihçiler tarafından Osmanlı Devleti'nin gerçek kuruluş tarihi olarak kabul edilen ve Bizans ile yapılan ilk savaş aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (D) Koyunhisar (Bapheus) Savaşı (1302)

Analiz: Osman Bey döneminde, 1302'de Bizans'a karşı kazanılan Koyunhisar Savaşı, beyliğin bağımsız bir güç olarak ortaya çıktığını gösteren ilk önemli askeri başarıdır ve bu nedenle devletin gerçek kuruluşu olarak kabul edilir.

Soru 3: Orhan Bey döneminde alınan ve Osmanlı Devleti'ne ilk donanma gücünü kazandıran beylik aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (A) Karesioğulları

Analiz: Karesioğulları Beyliği'nin 1345'te alınması, Anadolu Türk Siyasi Birliği (ATSB) yolunda atılan ilk adımdır. Denizci bir beylik olan Karesioğulları'nın donanması, Osmanlı donanmasının temelini oluşturmuştur.

Soru 4: Osmanlı Devleti'nin Bizans'taki taht kavgalarından yararlanarak Rumeli'ye geçişte elde ettiği ilk toprak parçası aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (C) Çimpe Kalesi

Analiz: Orhan Bey döneminde, Bizans İmparatoru Kantakuzen'e yardım edilmesi karşılığında 1353 yılında Çimpe Kalesi alınmıştır. Bu, Osmanlı'nın Rumeli'deki ilk toprağıdır ve Balkan fetihleri için bir üs görevi görmüştür.

Soru 5: I. Murad döneminde kazanılan ve Osmanlı Devleti'ne karşı kurulan ilk Haçlı İttifakı'nın yenilgiye uğratıldığı savaş hangisidir?

Doğru Cevap: (E) Sırpsındığı Savaşı (1364)

Analiz: Edirne'nin fethine (1363) tepki olarak kurulan ilk Haçlı ordusu, 1364'te Sırpsındığı Savaşı'nda Hacı İlbey komutasındaki Osmanlı kuvvetleri tarafından bozguna uğratılmıştır.

Soru 6: Savaş meydanında şehit olan tek Osmanlı padişahı ve bu olayın yaşandığı savaş aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Doğru Cevap: (A) I. Murad - I. Kosova Savaşı

Analiz: 1389'daki I. Kosova Savaşı, Haçlılara karşı büyük bir zaferle sonuçlanmış ancak I. Murad, savaş meydanını gezerken bir Sırp askeri (Miloş Obiliç) tarafından hançerlenerek şehit edilmiştir.

Soru 7: Merkezi otoriteyi güçlendirmek amacıyla "Ülke hanedanın ortak malıdır" anlayışını "Ülke padişah ve oğullarınındır" şeklinde değiştiren padişah kimdir?

Doğru Cevap: (C) I. Murad

Analiz: I. Murad, taht kavgalarını azaltmak ve merkezi otoriteyi artırmak için veraset sisteminde bu değişikliği yapmıştır. Daha sonra Fatih Sultan Mehmed, kardeş katlini yasallaştırarak merkeziyetçiliği daha da ileri götürmüştür.

Soru 8: İstanbul'u kuşatan ilk Osmanlı padişahıdır ve bu kuşatma için Anadolu Hisarı'nı (Güzelcehisar) yaptırmıştır. Bu padişah kimdir?

Doğru Cevap: (B) I. Bayezid (Yıldırım)

Analiz: Yıldırım Bayezid, İstanbul'u 4 kez kuşatmıştır. Bu kuşatmaları kolaylaştırmak için Boğaz'ın Anadolu yakasına Güzelcehisar'ı (Anadolu Hisarı) inşa ettirmiştir. Fatih ise karşısına Rumeli Hisarı'nı (Boğazkesen) yaptırmıştır.

Soru 9: I. Bayezid'in 1396'da Haçlılara karşı kazandığı Niğbolu Zaferi sonrası Abbasi Halifesi tarafından kendisine verilen unvan aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (D) Sultan-ı İklim-i Rum

Analiz: "Anadolu Diyarının Sultanı" anlamına gelen bu unvan, Yıldırım Bayezid'in Hristiyan dünyasına karşı kazandığı bu büyük zafer sonrası İslam dünyasındaki prestijini artırmıştır.

Soru 10: 1402 Ankara Savaşı'nın, Anadolu'daki Türkmen beyliklerinin yeniden kurulmasına ve İstanbul'un fethinin gecikmesine yol açan en önemli siyasi sonucu aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (D) Fetret Devri'nin başlaması

Analiz: Yıldırım Bayezid'in Timur'a esir düşmesiyle, oğulları arasında 11 yıl (1402-1413) süren taht kavgaları dönemi başlamıştır. Bu döneme Fetret Devri denir. Bu otorite boşluğunda beylikler yeniden bağımsız olmuş ve devlet yıkılma tehlikesi geçirmiştir.

Soru 11: Fetret Devri'ne son vererek Osmanlı Devleti'ni dağılmaktan kurtardığı için "Devletin İkinci Kurucusu" olarak anılan padişah kimdir?

Doğru Cevap: (C) I. Mehmed (Çelebi)

Analiz: I. Mehmed, kardeşleriyle girdiği taht mücadelesini kazanarak 1413'te devleti yeniden tek bir yönetim altında toplamış ve Anadolu'daki siyasi birliği büyük ölçüde yeniden tesis etmiştir.

Soru 12: Osmanlı tarihindeki ilk dini ve sosyal nitelikli isyan olarak bilinen ve I. Mehmed döneminde bastırılan isyan hangisidir?

Doğru Cevap: (B) Şeyh Bedreddin İsyanı

Analiz: Fetret Devri'nin yarattığı sosyal ve ekonomik çalkantılardan beslenen Şeyh Bedreddin İsyanı, hem dini (ortak mülkiyetçi) hem de sosyal (toplumsal eşitlikçi) bir karakter taşır. I. Mehmed döneminde güçlükle bastırılmıştır.

Soru 13: II. Murad döneminde Haçlılara karşı kazanılan ve Balkanların kesin olarak Türk yurdu olduğunu kanıtlayan savaş aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (E) II. Kosova Savaşı (1448)

Analiz: Bu savaş, Haçlıların Balkanlardan Türkleri atma umudunu tamamen sona erdirmiştir. Avrupalıların savunmaya, Osmanlı'nın ise taarruza geçtiği bir dönemi başlatmıştır. Bu yönüyle Anadolu'daki Miryokefalon Savaşı'na benzetilir.

Soru 14: İstanbul'un Fethi'nin, büyük topların surları yıkabileceğinin anlaşılmasıyla Avrupa'daki feodalitenin (derebeylik) zayıflamasına yol açması, hangi alandaki sonucuna bir örnektir?

Doğru Cevap: (B) Siyasi ve Askeri (Dünya Tarihi)

Analiz: Fethin dünya tarihi açısından en önemli sonuçlarından biri, Orta Çağ'ı kapatıp Yeni Çağ'ı açmasıdır. Bunun temel nedeni, Fatih'in Şahi toplarının en güçlü surları bile yıkabileceğinin anlaşılmasıdır. Bu durum, Avrupa'da kralların, feodal beylerin (derebeylerin) şatolarını yıkarak merkezi krallıkları güçlendirmesine yol açmıştır.

Soru 15: Fatih Sultan Mehmed döneminde aşağıdaki yerlerden hangisinin alınmasıyla Karadeniz bir "Türk Gölü" haline gelmiştir?

Doğru Cevap: (B) Kırım Hanlığı

Analiz: Fatih, Karadeniz'in kuzey kıyısındaki Ceneviz kolonilerini (Amasra, Sinop) ve Trabzon'u alarak Karadeniz'in Anadolu kıyılarını güvence altına almıştır. Ancak Karadeniz'i tam anlamıyla bir "Türk Gölü" haline getiren gelişme, Gedik Ahmed Paşa komutasındaki donanmanın Kırım'ı Osmanlı'ya bağlamasıdır (1475).

Soru 16: II. Bayezid döneminde yaşanan, bir iç sorunken Memlükler ve Papalık gibi dış güçlerin müdahalesiyle bir dış sorun haline gelen ve "Yükselme İçinde Duraklama" dönemi olarak anılmasının temel nedeni olan olay hangisidir?

Doğru Cevap: (C) Cem Sultan Olayı

Analiz: II. Bayezid ile kardeşi Cem Sultan arasındaki taht kavgası, Cem Sultan'ın önce Memlüklere, sonra Rodos Şövalyelerine ve son olarak Papalığa sığınmasıyla uluslararası bir sorun haline gelmiştir. Papalık, Cem Sultan'ı Osmanlı'ya karşı bir koz olarak kullanmış ve bu durum II. Bayezid döneminde fetihlerin yavaşlamasına neden olmuştur.

Soru 17: I. Selim (Yavuz) döneminde Dulkadiroğulları Beyliği'ne son verilen ve Anadolu Türk Siyasi Birliği'nin (ATSB) kesin olarak sağlandığı savaş aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (D) Turnadağ Savaşı (1515)

Analiz: Yavuz Sultan Selim, Çaldıran Zaferi'nden sonra 1515'te Turnadağ Savaşı ile Dulkadiroğulları Beyliği'ne son vermiştir. Bu beylik, Osmanlı'ya katılan son beylik olduğundan, bu savaş ile Anadolu Türk Siyasi Birliği kesin olarak sağlanmıştır.

Soru 18: 1517 Ridaniye Savaşı ile Memlük Devleti'ne son verilmesinin en önemli siyasi ve dini sonucu aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (C) Halifeliğin Osmanlı hanedanına geçmesi

Analiz: Mısır Seferi'nin (Mercidabık ve Ridaniye) pek çok ekonomik (Baharat Yolu, hazine) ve siyasi sonucu olsa da, en önemlisi Memlük korumasındaki Abbasi Halifesinin İstanbul'a getirilmesi ve Halifeliğin Osmanlı padişahlarına geçmesidir. Bu, Osmanlı'nın teokratik (dine dayalı) yapısını zirveye taşımıştır.

Soru 19: Kanuni Sultan Süleyman döneminde imzalanan ve Avusturya Arşidükünün protokol bakımından Osmanlı Sadrazamına denk sayıldığı antlaşma hangisidir?

Doğru Cevap: (B) İstanbul Antlaşması (İbrahim Paşa) (1533)

Analiz: Avusturya'nın, Macaristan üzerindeki hak iddialarından vazgeçmesiyle imzalanan 1533 İstanbul Antlaşması'nda, Avusturya'nın 1 numaralı adamı (Arşidük) Osmanlı'nın 2 numaralı adamına (Sadrazam) denk sayılmıştır. Bu, Osmanlı'nın Avusturya üzerinde net bir siyasi üstünlük kurduğunu gösterir.

Soru 20: 1571 yılında Kıbrıs'ın fethine tepki olarak Haçlı donanmasının Osmanlı donanmasını yaktığı ve Osmanlı'nın ilk büyük deniz yenilgisini aldığı savaş aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: (D) İnebahtı (Lepanto) Deniz Savaşı (1571)

Analiz: Sokollu Mehmed Paşa döneminde Kıbrıs'ın fethi, Avrupa'da büyük yankı uyandırmış ve Papa'nın çağrısıyla bir Haçlı donanması kurulmuştur. Bu donanma, İnebahtı'da (Lepanto) Osmanlı donanmasını yakmıştır. Bu, Osmanlı'nın denizlerdeki ilk büyük ve moral bozucu yenilgisidir.