İçereği Atla
Test 2: Beylikten Devlete Osmanlı Devleti

Beylikten Devlete Osmanlı Devleti

TEST - 2

Soru 1: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde Balkanlar'da hızlı bir şekilde ilerlemesinde, bölgenin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin etkili olduğu söylenemez?

Doğru Cevap: E) Güçlü ve ortak bir savunma sistemine sahip olması

Açıklama: Osmanlılar Balkanlar'a geçtiğinde, bölge siyasi ve dini olarak parçalanmış bir durumdaydı. Bizans zayıflamış, Sırp ve Bulgar krallıkları kendi aralarında mücadele ediyordu. Bu siyasi dağınıklık, güçlü ve ortak bir savunma sisteminin oluşmasını engellemiş ve Osmanlı'nın ilerleyişini kolaylaştırmıştır.

Soru 2: Osman Bey Dönemi'nde Koyunhisar (Bapheus) Savaşı'nın kazanılmasının en önemli sonucu aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: C) Osmanlı Beyliği'nin Bizans'a karşı kazandığı ilk büyük zafer olması ve beyliğin tanınması

Açıklama: Koyunhisar Savaşı, doğrudan Bizans imparatorluk ordusuna karşı yapılan ve kazanılan ilk savaştır. Bu zafer, Osman Bey'in ve beyliğinin karizmasını ve şöhretini artırmış, Anadolu'daki diğer gazi ve Türkmenler için bir çekim merkezi haline gelmesini sağlamıştır. Bu, beyliğin devletleşme sürecinde önemli bir adımdır.

Soru 3: Orhan Bey Dönemi'nde kurulan ilk divan teşkilatının temel işlevi aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: A) Devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı bir danışma meclisi olmak

Açıklama: Divan, Osmanlı Devleti'nin en yüksek yönetim organı olarak kurulmuştur. Askeri, siyasi, idari, mali ve hukuki tüm önemli konular burada görüşülürdü. Ancak son söz padişaha ait olduğu için bir karar organından çok, bir danışma meclisi niteliğindeydi.

Soru 4: I. Murat Dönemi'nde Rumeli Beylerbeyliği'nin kurulması, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

Doğru Cevap: B) Balkanlardaki toprakların genişlediği ve idari bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunun

Açıklama: Beylerbeyliği, eyalet sisteminin temelini oluşturan en büyük idari birimdir. Rumeli'de fetihlerin artması ve toprakların genişlemesi, bu toprakları daha etkin yönetebilmek için Manastır merkezli Rumeli Beylerbeyliği'nin kurulmasını gerekli kılmıştır. Bu, fetihlerin kalıcı bir idari yapıya dönüştürüldüğünü gösterir.

Soru 5: Sırpsındığı Savaşı (1364), Osmanlı tarihinde aşağıdakilerden hangisinin ilk örneğini teşkil eder?

Doğru Cevap: A) Osmanlı-Haçlı mücadelesi

Açıklama: Edirne'nin fethinden sonra Balkanlarda paniğe kapılan Sırp, Eflak, Macar ve Bulgar kuvvetleri Papa'nın çağrısıyla birleşerek bir Haçlı ordusu oluşturmuşlardır. Sırpsındığı'nda bu orduya karşı kazanılan zafer, Osmanlı'nın Haçlılarla yaptığı ilk savaştır.

Soru 6: I. Bayezid'in Anadolu Türk siyasi birliğini büyük ölçüde sağlamasına rağmen bu birliğin Ankara Savaşı sonrası bozulması, aşağıdakilerden hangisini gösterir?

Doğru Cevap: D) Anadolu'da kurulan birliğin henüz tam olarak kökleşmediğini

Açıklama: I. Bayezid, beylikleri çok hızlı bir şekilde ilhak etmiş ancak bu beyliklerin halkı ve yönetim kadroları Osmanlı egemenliğini tam olarak benimsememiştir. Ankara Savaşı'ndaki yenilgi, bu beyliklerin eski yöneticilerine bağımsızlıklarını yeniden ilan etme fırsatı vermiştir. Bu durum, kurulan birliğin henüz sağlam temellere oturmadığını kanıtlar.

Soru 7: Fetret Devri'nde şehzadeler arasındaki taht mücadelelerine rağmen Balkanlarda önemli bir toprak kaybı yaşanmamasında;
I. Hoşgörülü ve adaletli yönetim (İstimalet)
II. Avrupa'da Yüzyıl Savaşları'nın devam etmesi
III. Güçlü bir Tımar sisteminin kurulmuş olması
faktörlerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

Doğru Cevap: E) I, II ve III

Açıklama: Balkanlarda toprak kaybı yaşanmamasının birden çok nedeni vardır. İstimalet politikası halkın Osmanlı'ya bağlılığını sağlamış, Tımar sistemi bölgedeki düzeni ve güvenliği sürdürmüş, İngiltere ve Fransa arasındaki Yüzyıl Savaşları ise Avrupa'nın Osmanlı'ya karşı birleşerek büyük bir Haçlı seferi düzenlemesini engellemiştir.

Soru 8: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde görülen aşağıdaki uygulamalardan hangisi, özel mülkiyetin gelişimini sınırlayarak feodal bir yapının oluşmasını engellemeye yöneliktir?

Doğru Cevap: B) Toprakların büyük bölümünün mülkiyetinin devlete ait olması (Miri Arazi)

Açıklama: Tımar sisteminin uygulandığı topraklar (miri arazi), devlete aitti. Bu topraklar sipahiye sadece vergi toplama ve asker besleme hakkı karşılığında verilirdi; satılamaz veya miras bırakılamazdı. Bu durum, Avrupa'daki gibi büyük topraklara sahip, güçlü ve merkezi otoriteye kafa tutabilecek feodal beylerin ortaya çıkmasını engellemiştir.

Soru 9: I. Kosova Savaşı'nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi, savaşın Osmanlı ordusu için zor geçtiğine bir kanıt olarak gösterilebilir?

Doğru Cevap: C) Padişah I. Murat'ın savaş meydanında şehit olması

Açıklama: Bir padişahın savaş sırasında hayatını kaybetmesi, savaşın ne kadar çetin ve yakın bir mücadele şeklinde geçtiğinin önemli bir göstergesidir. I. Murat, savaş meydanını gezerken yaralı bir Sırp askeri tarafından hançerlenerek şehit edilmiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilk ve tektir.

Soru 10: Varna Savaşı (1444) öncesinde II. Murat'ın, tahtı küçük yaştaki oğlu II. Mehmet'e bıraktıktan sonra tekrar ordunun başına geçmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: A) Haçlı ordusunun Edirne-Segedin Antlaşması'nı bozarak saldırıya geçmesi

Açıklama: II. Murat, Haçlılarla 10 yıllık bir barış antlaşması olan Edirne-Segedin'i imzaladıktan sonra tahttan çekilmiştir. Ancak Haçlılar, Osmanlı tahtında 12 yaşında bir çocuğun oturmasını fırsat bilerek antlaşmayı bozmuş ve büyük bir orduyla saldırıya geçmiştir. Bu büyük tehlike karşısında devlet adamları II. Murat'ı tekrar ordunun başına çağırmıştır.

Soru 11: I. Bayezid Dönemi'nde İstanbul kuşatmaları sırasında Bizans'a denizden yardım gelmesini önlemek amacıyla yapılan mimari eser aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: B) Anadolu Hisarı

Açıklama: Anadolu Hisarı (Güzelcehisar), I. Bayezid tarafından İstanbul Boğazı'nın en dar yerine, Karadeniz'den gelebilecek yardımları kontrol etmek ve kesmek amacıyla inşa ettirilmiştir. Rumeli Hisarı ise Fatih Sultan Mehmet tarafından onun tam karşısına yaptırılmıştır.

Soru 12: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde batı yönünde fetih politikası izlemesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: D) Hem Bizans'ın zayıflığı hem de gaza ve cihat anlayışı

Açıklama: Osmanlı Beyliği'nin kuruluş stratejisi iki temel üzerine kuruluydu: Birincisi, zayıf ve iç karışıklıklar içindeki Bizans İmparatorluğu kolay bir hedefti. İkincisi, Hristiyan bir devlete karşı yapılan fetihler, İslam dünyasında kutsal bir görev olarak görülen gaza ve cihat anlayışına uygundu. Bu durum, diğer Türkmen beyliklerinden ve gazilerden destek almayı kolaylaştırıyordu.

Soru 13: Kuruluş Dönemi'nde, Ankara Savaşı hariç, Osmanlı ordularının genellikle başarılı olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi en azdır?

Doğru Cevap: E) Avrupa'daki ateşli silahlara sahip olması

Açıklama: Osmanlılar Kuruluş Dönemi'nde topu ilk kez I. Kosova'da kullanmış olsalar da, bu dönemde Avrupa'daki gibi gelişmiş ateşli silahlara ve tüfekli piyade birliklerine sahip değillerdi. Osmanlı ordusunun gücü daha çok atlı birliklere (Tımarlı Sipahiler), disiplinli piyadelere (Yeniçeriler) ve gaza motivasyonuna dayanıyordu.

Soru 14: İbn-i Batuta'nın "Türkmen hükümdarlarının en ulusu" olarak tanımladığı Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: B) Orhan Bey

Açıklama: Ünlü Arap seyyah İbn-i Batuta, Anadolu'yu gezdiği sırada Orhan Bey ile de görüşmüştür. Seyahatnamesinde Orhan Bey'i ve beyliğini övgüyle anlatmış, onu "Türkmen hükümdarlarının en ulusu (en büyüğü)" olarak nitelendirmiştir. Bu, Orhan Bey'in dönemindeki gücünü ve itibarını gösteren önemli bir kayıttır.

Soru 15: I. Mehmet Dönemi'nde Venedik ile yapılan ilk deniz savaşı olan Çalı Bey Savaşı'nın kaybedilmesi, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

Doğru Cevap: D) Osmanlı donanmasının henüz Venedik gibi güçlü bir deniz gücüyle başa çıkacak seviyede olmadığının

Açıklama: Osmanlı donanmasının temelleri Orhan Bey zamanında Karesioğulları'nın alınmasıyla atılmış olsa da, Venedik o dönemin en tecrübeli ve güçlü denizci devletlerinden biriydi. Çalı Bey Savaşı'ndaki yenilgi, Osmanlı donanmasının henüz gelişim aşamasında olduğunu ve Akdeniz'in bu büyük gücüyle rekabet edebilecek düzeyde olmadığını göstermiştir.

Soru 16: Osmanlı Kuruluş Dönemi'nde Balkanlar'da fethedilen topraklara Anadolu'dan getirilen Türkmenlerin yerleştirilmesi, öncelikle aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır?

Doğru Cevap: A) Bölgenin demografik yapısını değiştirerek fetihleri kalıcı hale getirmek

Açıklama: İskan politikasının en temel amacı, fethedilen topraklara Türk nüfusunu yerleştirerek bölgeyi Türkleştirmek ve İslamlaştırmaktır. Bu sayede bölgenin demografik yapısı Osmanlı lehine değişir, fetihler sadece askeri bir zafer olmaktan çıkıp kalıcı bir yurt edinme sürecine dönüşürdü.

Soru 17: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde Anadolu beyliklerine karşı genellikle barışçıl politikalar izlemesinin temel sebebi nedir?

Doğru Cevap: B) Anadolu'daki Türkmen kamuoyunun tepkisini çekmemek ve gaza için birliği sağlamak

Açıklama: Osmanlılar, bir Müslüman ve Türk beyliği ile savaşmanın Anadolu'daki diğer Türkmenler arasında olumsuz karşılanacağını biliyorlardı. Bu nedenle öncelikli hedeflerini Bizans olarak belirlemişler ve bu gaza politikasıyla diğer beyliklerin ve gazilerin desteğini kazanmışlardır. Anadolu birliği için ise daha çok evlilik, satın alma gibi barışçıl yolları tercih etmişlerdir.

Soru 18: Orhan Bey Dönemi'nde ilk Osmanlı medresesinin İznik'te açılmasında aşağıdaki komutan ve devlet adamlarından hangisinin rolü olmuştur?

Doğru Cevap: C) Davud-u Kayseri

Açıklama: İznik'in fethinden sonra Orhan Bey, burada bir medrese kurulmasını emretmiştir. Bu medresenin başına (müderris olarak) dönemin en ünlü alimlerinden biri olan Davud-u Kayseri'yi atamıştır. Davud-u Kayseri, Osmanlı'nın ilk müderrisi olarak kabul edilir.

Soru 19: Osmanlıların Rumeli'ye geçişini kolaylaştıran en önemli gelişme aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: A) Karesioğulları Beyliği'nin donanmasının Osmanlı hizmetine girmesi

Açıklama: Karesioğulları, Çanakkale Boğazı'na hakim bir denizci beylikti. Bu beyliğin Orhan Bey zamanında Osmanlı'ya katılmasıyla, Osmanlılar ilk kez bir donanmaya sahip olmuşlardır. Bu donanma, Çanakkale Boğazı'nı geçerek Rumeli'ye asker ve malzeme taşınmasını sağlamış ve Çimpe Kalesi'nin alınmasına zemin hazırlamıştır.

Soru 20: I. Murat'ın savaş meydanında şehit olduğu savaş aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: B) I. Kosova Savaşı

Açıklama: 1389 yılında yapılan I. Kosova Savaşı, Osmanlıların büyük bir zaferiyle sonuçlanmış olsa da, savaş sonrasında I. Murat savaş alanını gezerken yaralı bir Sırp askeri olan Miloş Obiliç tarafından hançerlenerek şehit edilmiştir. Bu, bir Osmanlı padişahının savaş meydanında hayatını kaybettiği tek olaydır.