Beylikten Devlete Osmanlı Devleti
TEST - 7 (Çıkmış Sorular)
Soru 1: Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’ye geçişinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? (2013)
Doğru Cevap: C) Karamanoğulları Beyliği’nin desteği
Açıklama: Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’ye geçmesinde Bizans İmparatorluğu’ndaki taht mücadeleleri, gaza düşüncesi, Bizans’a yakın bölgede kurulması ve Karesioğulları Beyliği’ni ele geçirerek denizcilik faaliyetlerine başlaması etkili olmuştur. Ancak Karamanoğullarının desteği gibi bir durum söz konusu olmamıştır. Karamanoğulları, Osmanlıları desteklemediği gibi onun en büyük rakiplerinden biri olmuştur.
Soru 2: Gaziyân-ı Rum terimiyle nitelenen kişilerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (2014)
Doğru Cevap: D) Kuruluş Dönemi’nde, gaza yapmak amacıyla Osmanlı akınlarına katılmaları
Açıklama: Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda çeşitli gruplar destek vermişlerdir. Gazıyan-ı Rum adı verilen grup gaza yapmak amacıyla Osmanlı akınlarına katılmıştır. Ahiyan-ı Rum, Abdalan-ı Rum ve Bacıyan-ı Rum da Osmanlı'nın kuruluşunda katkı sağlayan gruplardır.
Soru 3: I. Bayezit’in ve Osmanlı ordusunun Niğbolu Savaşı dolayısıyla Avrupa’da bulunmasını fırsat bilerek, o dönemde Osmanlı Devleti’nin toprağı olan Ankara’yı hâkimiyeti altına alan Anadolu Türk beyliği aşağıdakilerden hangisidir? (2014)
Doğru Cevap: B) Karamanoğulları
Açıklama: Yıldırım Bayezit'in ordusunun Niğbolu (1396) Savaşı nedeniyle Avrupa'da olmasını fırsat bilen Karamanoğulları Beyliği, Ankara'yı hâkimiyeti altına almıştır. Bunun üzerine Yıldırım Bayezit Karamanoğulları üzerine yürüyerek Karamanoğlu beyi Alaaddin Bey'i mağlup etmiştir.
Soru 4: Fatih Sultan Mehmet’in, Ortodoks Kilisesine yönelik izlediği hoşgörü politikasıyla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir? (2016)
Doğru Cevap: A) Müslüman olmayan uyrukların güvenini sağlamayı
Açıklama: Fatih Sultan Mehmet, hoşgörü politikasının bir gereği olarak Ortodoks Kilisesine ve Hristiyan halka karşı güzel bir tutum sergileyerek onların güvenini sağlamıştır. Böylece gayrimüslim halkın devlete olan bağlılığı artırılmaya çalışılmıştır. Osmanlı Devleti’nde uygulamaya konulan millet sisteminin gereği olarak gayrimüslim Osmanlı vatandaşlarının dinî işlerine hiçbir zaman müdahale edilmemiş ve bu sebeple din ve milliyetlerini korumaları mümkün olmuştur.
Soru 5: Aşağıdakilerden hangisinin, Balkanlardaki ahalinin Osmanlı yönetimini kolay kabullenmesinin nedenlerinden biri olduğu söylenemez? (2018)
Doğru Cevap: B) Gayrimüslimlerin avarızdan muaf tutulması
Açıklama: Avarız olağanüstü şartlarda alınan bir vergidir. Bu vergiyi Müslüman ve gayrimüslim halkların hepsi ödemiştir. Gayrimüslimlerin veya Balkan ahalilerinin bu vergiden muaf tutulması durumu yoktur.
Soru 6: Osmanlı Devleti'nin ilk yıllarında, fetihleri özendirmek için fethedilen bölgenin zaman zaman fetheden komutanlara verilmesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir? (2020)
Doğru Cevap: A) Kılıç hakkı
Açıklama: Fethedilen bölgenin fetheden komutana verilmesi kılıç hakkı olup doğru yanıttır. İltizam, kısaca ihale usulüdür. Gedik, dükkân-iş yeri açma icazetidir. Millet sistemi toplumun din ve mezhebe göre yapılandırılmasıdır. Culüs bahşişi, yeniçerilere verilen maaş dışındaki ödemedir.
Soru 7: Bizans’ta yaşanan taht mücadeleleri sırasında Kantakuzen, Osmanlılardan yardım istemiş ve sağlanan yardımla tahta çıkmıştır. Bizans-Osmanlı ilişkilerindeki bu gelişmenin de etkisiyle Osmanlıların Rumeli’ye geçişi kolaylaşmıştır. Bu gelişmelerin yaşandığı dönemdeki Osmanlı hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir? (2022)
Doğru Cevap: D) Orhan Gazi
Açıklama: Soruda bahsedilen durum bir bilgi olup Orhan Bey Dönemi'ne ait bir gelişmedir.
Soru 8: Edirne ve Filibe’nin Osmanlı Devleti’nin eline geçmesi sonucu Macar Kralı Layoş’un öncülüğünde Edirne’ye kadar yaklaşan Haçlıların, Hacı İlbey’in komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından bozguna uğratıldığı savaş aşağıdakilerden hangisidir? (2022-İptal)
Doğru Cevap: D) Sırpsındığı
Açıklama: Değerli öğrencimiz soruda Edirne'nin Osmanlı hakimiyetine geçmesinden sonraki yapılan savaş sorulduğu için doğru yanıt Sırpsındığı Savaşı'dır. Edirne'nin fethinden sonra Edirne'yi tekrar almak isteyen Haçlılar ile Sırpsındığı Savaşı yapılmıştır.
Soru 9: Aşağıdakilerden hangisinin bir gereği olarak Fatih Kanunnamesi’nde, devletin iç karışıklıklara düşerek parçalanmasına meydan verilmemesi için kardeş katli meşrulaştırılmıştır? (2022)
Doğru Cevap: C) Nizam-ı âlem
Açıklama: Değerli öğrencimiz, Fatih Dönemi'ndeki "Kardeş Katli Kanunu" devletin bekası ve Alem-i Nizama ulaşmanın bir gereği olarak çıkartılmıştır. Kızıl elma → Ulaşılması gereken hedef, ülküyü; Evlâd-ı Fâtihân → Balkanlara göç ettirilen Türk aileleri; Cihad- Ekber → Halifenin cihad çağrısı; Erkân-ı erbaa → Osmanlı Devleti'ndeki ümera, ulema, esnaf ve tüccarlardan oluşan yapıyı ifade etmektedir.
Soru 10: 1396 yılında Haçlı ordusu karşısında elde ettiği zafer dolayısıyla Halife tarafından “Sultan-ı İklim-i Rum” unvanı verilen Osmanlı hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir? (2023)
Doğru Cevap: C) Yıldırım Bayezid
Açıklama: Soru net bir bilgi sorusu olup unvan verilen Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bayezid'dir.
Soru 11: Fransız tarihçi F. Braudel, "Osmanlılar, Rumeli'de büyük bir toplumsal dönüşüm gerçekleştirdiler ve kitleler bu yeni düzeni bir kurtarıcı gibi benimseyerek eski ve rakip Avrupalı-Balkanlı düzenlere tereddüt etmeden tercih ettiler." demiştir. Bu bilgiyle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? (2023)
Doğru Cevap: A) Osmanlıların Avrupa'daki Haçlı İttifakı'nı dağıttığına
Açıklama: Soruda belirtilen "yeni düzeni kurtarıcılık gibi benimsemeleri" ifadesi B seçeneğine, "tercih ettiler" ifadesi ise C, D ve E seçeneklerine ulaşmamızı sağlamaktadır. A seçeneğini belirten bir ifade yer almamaktadır.
Soru 12: Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi’nde görülen aşağıdaki uygulamalardan hangisi, özel mülkiyetin gelişimini sınırlayarak feodal bir yapının oluşmasını engellemeye yöneliktir?
Doğru Cevap: B) Toprakların büyük bölümünün mülkiyetinin devlete ait olması (Miri Arazi)
Açıklama: Tımar sisteminin uygulandığı topraklar (miri arazi), devlete aitti. Bu topraklar sipahiye sadece vergi toplama ve asker besleme hakkı karşılığında verilirdi; satılamaz veya miras bırakılamazdı. Bu durum, Avrupa'daki gibi büyük topraklara sahip, güçlü ve merkezi otoriteye kafa tutabilecek feodal beylerin ortaya çıkmasını engellemiştir.
Soru 13: I. Kosova Savaşı'nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi, savaşın Osmanlı ordusu için zor geçtiğine bir kanıt olarak gösterilebilir?
Doğru Cevap: C) Padişah I. Murat'ın savaş meydanında şehit olması
Açıklama: Bir padişahın savaş sırasında hayatını kaybetmesi, savaşın ne kadar çetin ve yakın bir mücadele şeklinde geçtiğinin önemli bir göstergesidir. I. Murat, savaş meydanını gezerken yaralı bir Sırp askeri tarafından hançerlenerek şehit edilmiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilk ve tektir.
Soru 14: Varna Savaşı (1444) öncesinde II. Murat'ın, tahtı küçük yaştaki oğlu II. Mehmet'e bıraktıktan sonra tekrar ordunun başına geçmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Haçlı ordusunun Edirne-Segedin Antlaşması'nı bozarak saldırıya geçmesi
Açıklama: II. Murat, Haçlılarla 10 yıllık bir barış antlaşması olan Edirne-Segedin'i imzaladıktan sonra tahttan çekilmiştir. Ancak Haçlılar, Osmanlı tahtında 12 yaşında bir çocuğun oturmasını fırsat bilerek antlaşmayı bozmuş ve büyük bir orduyla saldırıya geçmiştir. Bu büyük tehlike karşısında devlet adamları II. Murat'ı tekrar ordunun başına çağırmıştır.
Soru 15: I. Bayezid Dönemi'nde İstanbul kuşatmaları sırasında Bizans'a denizden yardım gelmesini önlemek amacıyla yapılan mimari eser aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Anadolu Hisarı
Açıklama: Anadolu Hisarı (Güzelcehisar), I. Bayezid tarafından İstanbul Boğazı'nın en dar yerine, Karadeniz'den gelebilecek yardımları kontrol etmek ve kesmek amacıyla inşa ettirilmiştir. Rumeli Hisarı ise Fatih Sultan Mehmet tarafından onun tam karşısına yaptırılmıştır.
Soru 16: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde batı yönünde fetih politikası izlemesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Hem Bizans'ın zayıflığı hem de gaza ve cihat anlayışı
Açıklama: Osmanlı Beyliği'nin kuruluş stratejisi iki temel üzerine kuruluydu: Birincisi, zayıf ve iç karışıklıklar içindeki Bizans İmparatorluğu kolay bir hedefti. İkincisi, Hristiyan bir devlete karşı yapılan fetihler, İslam dünyasında kutsal bir görev olarak görülen gaza ve cihat anlayışına uygundu. Bu durum, diğer Türkmen beyliklerinden ve gazilerden destek almayı kolaylaştırıyordu.
Soru 17: Kuruluş Dönemi'nde, Ankara Savaşı hariç, Osmanlı ordularının genellikle başarılı olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi en azdır?
Doğru Cevap: E) Avrupa'daki ateşli silahlara sahip olması
Açıklama: Osmanlılar Kuruluş Dönemi'nde topu ilk kez I. Kosova'da kullanmış olsalar da, bu dönemde Avrupa'daki gibi gelişmiş ateşli silahlara ve tüfekli piyade birliklerine sahip değillerdi. Osmanlı ordusunun gücü daha çok atlı birliklere (Tımarlı Sipahiler), disiplinli piyadelere (Yeniçeriler) ve gaza motivasyonuna dayanıyordu.
Soru 18: İbn-i Batuta'nın "Türkmen hükümdarlarının en ulusu" olarak tanımladığı Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Orhan Bey
Açıklama: Ünlü Arap seyyah İbn-i Batuta, Anadolu'yu gezdiği sırada Orhan Bey ile de görüşmüştür. Seyahatnamesinde Orhan Bey'i ve beyliğini övgüyle anlatmış, onu "Türkmen hükümdarlarının en ulusu (en büyüğü)" olarak nitelendirmiştir. Bu, Orhan Bey'in dönemindeki gücünü ve itibarını gösteren önemli bir kayıttır.
Soru 19: I. Mehmet Dönemi'nde Venedik ile yapılan ilk deniz savaşı olan Çalı Bey Savaşı'nın kaybedilmesi, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
Doğru Cevap: D) Osmanlı donanmasının henüz Venedik gibi güçlü bir deniz gücüyle başa çıkacak seviyede olmadığının
Açıklama: Osmanlı donanmasının temelleri Orhan Bey zamanında Karesioğulları'nın alınmasıyla atılmış olsa da, Venedik o dönemin en tecrübeli ve güçlü denizci devletlerinden biriydi. Çalı Bey Savaşı'ndaki yenilgi, Osmanlı donanmasının henüz gelişim aşamasında olduğunu ve Akdeniz'in bu büyük gücüyle rekabet edebilecek düzeyde olmadığını göstermiştir.
Soru 20: Osmanlıların Rumeli'ye geçişini kolaylaştıran en önemli gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Karesioğulları Beyliği'nin donanmasının Osmanlı hizmetine girmesi
Açıklama: Karesioğulları, Çanakkale Boğazı'na hakim bir denizci beylikti. Bu beyliğin Orhan Bey zamanında Osmanlı'ya katılmasıyla, Osmanlılar ilk kez bir donanmaya sahip olmuşlardır. Bu donanma, Çanakkale Boğazı'nı geçerek Rumeli'ye asker ve malzeme taşınmasını sağlamış ve Çimpe Kalesi'nin alınmasına zemin hazırlamıştır.
Beylikten Devlete Osmanlı Devleti
TEST - 7 (Çıkmış Sorular)
Soru 1: Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’ye geçişinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? (2013)
Doğru Cevap: C) Karamanoğulları Beyliği’nin desteği
Açıklama: Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’ye geçmesinde Bizans İmparatorluğu’ndaki taht mücadeleleri, gaza düşüncesi, Bizans’a yakın bölgede kurulması ve Karesioğulları Beyliği’ni ele geçirerek denizcilik faaliyetlerine başlaması etkili olmuştur. Ancak Karamanoğullarının desteği gibi bir durum söz konusu olmamıştır. Karamanoğulları, Osmanlıları desteklemediği gibi onun en büyük rakiplerinden biri olmuştur.
Soru 2: Gaziyân-ı Rum terimiyle nitelenen kişilerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (2014)
Doğru Cevap: D) Kuruluş Dönemi’nde, gaza yapmak amacıyla Osmanlı akınlarına katılmaları
Açıklama: Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda çeşitli gruplar destek vermişlerdir. Gazıyan-ı Rum adı verilen grup gaza yapmak amacıyla Osmanlı akınlarına katılmıştır. Ahiyan-ı Rum, Abdalan-ı Rum ve Bacıyan-ı Rum da Osmanlı'nın kuruluşunda katkı sağlayan gruplardır.
Soru 3: I. Bayezit’in ve Osmanlı ordusunun Niğbolu Savaşı dolayısıyla Avrupa’da bulunmasını fırsat bilerek, o dönemde Osmanlı Devleti’nin toprağı olan Ankara’yı hâkimiyeti altına alan Anadolu Türk beyliği aşağıdakilerden hangisidir? (2014)
Doğru Cevap: B) Karamanoğulları
Açıklama: Yıldırım Bayezit'in ordusunun Niğbolu (1396) Savaşı nedeniyle Avrupa'da olmasını fırsat bilen Karamanoğulları Beyliği, Ankara'yı hâkimiyeti altına almıştır. Bunun üzerine Yıldırım Bayezit Karamanoğulları üzerine yürüyerek Karamanoğlu beyi Alaaddin Bey'i mağlup etmiştir.
Soru 4: Fatih Sultan Mehmet’in, Ortodoks Kilisesine yönelik izlediği hoşgörü politikasıyla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir? (2016)
Doğru Cevap: A) Müslüman olmayan uyrukların güvenini sağlamayı
Açıklama: Fatih Sultan Mehmet, hoşgörü politikasının bir gereği olarak Ortodoks Kilisesine ve Hristiyan halka karşı güzel bir tutum sergileyerek onların güvenini sağlamıştır. Böylece gayrimüslim halkın devlete olan bağlılığı artırılmaya çalışılmıştır. Osmanlı Devleti’nde uygulamaya konulan millet sisteminin gereği olarak gayrimüslim Osmanlı vatandaşlarının dinî işlerine hiçbir zaman müdahale edilmemiş ve bu sebeple din ve milliyetlerini korumaları mümkün olmuştur.
Soru 5: Aşağıdakilerden hangisinin, Balkanlardaki ahalinin Osmanlı yönetimini kolay kabullenmesinin nedenlerinden biri olduğu söylenemez? (2018)
Doğru Cevap: B) Gayrimüslimlerin avarızdan muaf tutulması
Açıklama: Avarız olağanüstü şartlarda alınan bir vergidir. Bu vergiyi Müslüman ve gayrimüslim halkların hepsi ödemiştir. Gayrimüslimlerin veya Balkan ahalilerinin bu vergiden muaf tutulması durumu yoktur.
Soru 6: Osmanlı Devleti'nin ilk yıllarında, fetihleri özendirmek için fethedilen bölgenin zaman zaman fetheden komutanlara verilmesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir? (2020)
Doğru Cevap: A) Kılıç hakkı
Açıklama: Fethedilen bölgenin fetheden komutana verilmesi kılıç hakkı olup doğru yanıttır. İltizam, kısaca ihale usulüdür. Gedik, dükkân-iş yeri açma icazetidir. Millet sistemi toplumun din ve mezhebe göre yapılandırılmasıdır. Culüs bahşişi, yeniçerilere verilen maaş dışındaki ödemedir.
Soru 7: Bizans’ta yaşanan taht mücadeleleri sırasında Kantakuzen, Osmanlılardan yardım istemiş ve sağlanan yardımla tahta çıkmıştır. Bizans-Osmanlı ilişkilerindeki bu gelişmenin de etkisiyle Osmanlıların Rumeli’ye geçişi kolaylaşmıştır. Bu gelişmelerin yaşandığı dönemdeki Osmanlı hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir? (2022)
Doğru Cevap: D) Orhan Gazi
Açıklama: Soruda bahsedilen durum bir bilgi olup Orhan Bey Dönemi'ne ait bir gelişmedir.
Soru 8: Edirne ve Filibe’nin Osmanlı Devleti’nin eline geçmesi sonucu Macar Kralı Layoş’un öncülüğünde Edirne’ye kadar yaklaşan Haçlıların, Hacı İlbey’in komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından bozguna uğratıldığı savaş aşağıdakilerden hangisidir? (2022-İptal)
Doğru Cevap: D) Sırpsındığı
Açıklama: Değerli öğrencimiz soruda Edirne'nin Osmanlı hakimiyetine geçmesinden sonraki yapılan savaş sorulduğu için doğru yanıt Sırpsındığı Savaşı'dır. Edirne'nin fethinden sonra Edirne'yi tekrar almak isteyen Haçlılar ile Sırpsındığı Savaşı yapılmıştır.
Soru 9: Aşağıdakilerden hangisinin bir gereği olarak Fatih Kanunnamesi’nde, devletin iç karışıklıklara düşerek parçalanmasına meydan verilmemesi için kardeş katli meşrulaştırılmıştır? (2022)
Doğru Cevap: C) Nizam-ı âlem
Açıklama: Değerli öğrencimiz, Fatih Dönemi'ndeki "Kardeş Katli Kanunu" devletin bekası ve Alem-i Nizama ulaşmanın bir gereği olarak çıkartılmıştır. Kızıl elma → Ulaşılması gereken hedef, ülküyü; Evlâd-ı Fâtihân → Balkanlara göç ettirilen Türk aileleri; Cihad- Ekber → Halifenin cihad çağrısı; Erkân-ı erbaa → Osmanlı Devleti'ndeki ümera, ulema, esnaf ve tüccarlardan oluşan yapıyı ifade etmektedir.
Soru 10: 1396 yılında Haçlı ordusu karşısında elde ettiği zafer dolayısıyla Halife tarafından “Sultan-ı İklim-i Rum” unvanı verilen Osmanlı hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir? (2023)
Doğru Cevap: C) Yıldırım Bayezid
Açıklama: Soru net bir bilgi sorusu olup unvan verilen Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bayezid'dir.
Soru 11: Fransız tarihçi F. Braudel, "Osmanlılar, Rumeli'de büyük bir toplumsal dönüşüm gerçekleştirdiler ve kitleler bu yeni düzeni bir kurtarıcı gibi benimseyerek eski ve rakip Avrupalı-Balkanlı düzenlere tereddüt etmeden tercih ettiler." demiştir. Bu bilgiyle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? (2023)
Doğru Cevap: A) Osmanlıların Avrupa'daki Haçlı İttifakı'nı dağıttığına
Açıklama: Soruda belirtilen "yeni düzeni kurtarıcılık gibi benimsemeleri" ifadesi B seçeneğine, "tercih ettiler" ifadesi ise C, D ve E seçeneklerine ulaşmamızı sağlamaktadır. A seçeneğini belirten bir ifade yer almamaktadır.
Soru 12: Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi’nde görülen aşağıdaki uygulamalardan hangisi, özel mülkiyetin gelişimini sınırlayarak feodal bir yapının oluşmasını engellemeye yöneliktir?
Doğru Cevap: B) Toprakların büyük bölümünün mülkiyetinin devlete ait olması (Miri Arazi)
Açıklama: Tımar sisteminin uygulandığı topraklar (miri arazi), devlete aitti. Bu topraklar sipahiye sadece vergi toplama ve asker besleme hakkı karşılığında verilirdi; satılamaz veya miras bırakılamazdı. Bu durum, Avrupa'daki gibi büyük topraklara sahip, güçlü ve merkezi otoriteye kafa tutabilecek feodal beylerin ortaya çıkmasını engellemiştir.
Soru 13: I. Kosova Savaşı'nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi, savaşın Osmanlı ordusu için zor geçtiğine bir kanıt olarak gösterilebilir?
Doğru Cevap: C) Padişah I. Murat'ın savaş meydanında şehit olması
Açıklama: Bir padişahın savaş sırasında hayatını kaybetmesi, savaşın ne kadar çetin ve yakın bir mücadele şeklinde geçtiğinin önemli bir göstergesidir. I. Murat, savaş meydanını gezerken yaralı bir Sırp askeri tarafından hançerlenerek şehit edilmiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilk ve tektir.
Soru 14: Varna Savaşı (1444) öncesinde II. Murat'ın, tahtı küçük yaştaki oğlu II. Mehmet'e bıraktıktan sonra tekrar ordunun başına geçmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Haçlı ordusunun Edirne-Segedin Antlaşması'nı bozarak saldırıya geçmesi
Açıklama: II. Murat, Haçlılarla 10 yıllık bir barış antlaşması olan Edirne-Segedin'i imzaladıktan sonra tahttan çekilmiştir. Ancak Haçlılar, Osmanlı tahtında 12 yaşında bir çocuğun oturmasını fırsat bilerek antlaşmayı bozmuş ve büyük bir orduyla saldırıya geçmiştir. Bu büyük tehlike karşısında devlet adamları II. Murat'ı tekrar ordunun başına çağırmıştır.
Soru 15: I. Bayezid Dönemi'nde İstanbul kuşatmaları sırasında Bizans'a denizden yardım gelmesini önlemek amacıyla yapılan mimari eser aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Anadolu Hisarı
Açıklama: Anadolu Hisarı (Güzelcehisar), I. Bayezid tarafından İstanbul Boğazı'nın en dar yerine, Karadeniz'den gelebilecek yardımları kontrol etmek ve kesmek amacıyla inşa ettirilmiştir. Rumeli Hisarı ise Fatih Sultan Mehmet tarafından onun tam karşısına yaptırılmıştır.
Soru 16: Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde batı yönünde fetih politikası izlemesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Hem Bizans'ın zayıflığı hem de gaza ve cihat anlayışı
Açıklama: Osmanlı Beyliği'nin kuruluş stratejisi iki temel üzerine kuruluydu: Birincisi, zayıf ve iç karışıklıklar içindeki Bizans İmparatorluğu kolay bir hedefti. İkincisi, Hristiyan bir devlete karşı yapılan fetihler, İslam dünyasında kutsal bir görev olarak görülen gaza ve cihat anlayışına uygundu. Bu durum, diğer Türkmen beyliklerinden ve gazilerden destek almayı kolaylaştırıyordu.
Soru 17: Kuruluş Dönemi'nde, Ankara Savaşı hariç, Osmanlı ordularının genellikle başarılı olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi en azdır?
Doğru Cevap: E) Avrupa'daki ateşli silahlara sahip olması
Açıklama: Osmanlılar Kuruluş Dönemi'nde topu ilk kez I. Kosova'da kullanmış olsalar da, bu dönemde Avrupa'daki gibi gelişmiş ateşli silahlara ve tüfekli piyade birliklerine sahip değillerdi. Osmanlı ordusunun gücü daha çok atlı birliklere (Tımarlı Sipahiler), disiplinli piyadelere (Yeniçeriler) ve gaza motivasyonuna dayanıyordu.
Soru 18: İbn-i Batuta'nın "Türkmen hükümdarlarının en ulusu" olarak tanımladığı Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Orhan Bey
Açıklama: Ünlü Arap seyyah İbn-i Batuta, Anadolu'yu gezdiği sırada Orhan Bey ile de görüşmüştür. Seyahatnamesinde Orhan Bey'i ve beyliğini övgüyle anlatmış, onu "Türkmen hükümdarlarının en ulusu (en büyüğü)" olarak nitelendirmiştir. Bu, Orhan Bey'in dönemindeki gücünü ve itibarını gösteren önemli bir kayıttır.
Soru 19: I. Mehmet Dönemi'nde Venedik ile yapılan ilk deniz savaşı olan Çalı Bey Savaşı'nın kaybedilmesi, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
Doğru Cevap: D) Osmanlı donanmasının henüz Venedik gibi güçlü bir deniz gücüyle başa çıkacak seviyede olmadığının
Açıklama: Osmanlı donanmasının temelleri Orhan Bey zamanında Karesioğulları'nın alınmasıyla atılmış olsa da, Venedik o dönemin en tecrübeli ve güçlü denizci devletlerinden biriydi. Çalı Bey Savaşı'ndaki yenilgi, Osmanlı donanmasının henüz gelişim aşamasında olduğunu ve Akdeniz'in bu büyük gücüyle rekabet edebilecek düzeyde olmadığını göstermiştir.
Soru 20: Osmanlıların Rumeli'ye geçişini kolaylaştıran en önemli gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Karesioğulları Beyliği'nin donanmasının Osmanlı hizmetine girmesi
Açıklama: Karesioğulları, Çanakkale Boğazı'na hakim bir denizci beylikti. Bu beyliğin Orhan Bey zamanında Osmanlı'ya katılmasıyla, Osmanlılar ilk kez bir donanmaya sahip olmuşlardır. Bu donanma, Çanakkale Boğazı'nı geçerek Rumeli'ye asker ve malzeme taşınmasını sağlamış ve Çimpe Kalesi'nin alınmasına zemin hazırlamıştır.