Ses Bilgisi Testi - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur?
"yaşadığı" sözcüğünde yumuşama ve benzeşme, "kuştu" sözcüğünde benzeşme, "ayrıntısına" sözcüğünde ünlü düşmesi, "yapmalıyız" sözcüğünde kaynaştırma vardır. "Tarihî" sözcüğü kök halindedir ve nispet i'si almıştır, bir ses olayı yoktur.
2. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
"batışını izlerken" (ulama), "aklına" (ünlü düşmesi), "derinliklerindeki" (ünsüz yumuşaması), "çıkarıyordu" (ünlü daralması) ses olayları vardır. Parçada "küçücük, ufacık" gibi bir sözcükte görülen ünsüz düşmesi yoktur.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, kökünde bir ses değişimi olmadan ünlüyle başlayan bir ek aldığında ünsüz yumuşamasına uğrar?
"koz" sözcüğü tek heceli olmasına rağmen ünlüyle başlayan bir ek aldığında "kozu" şeklinde yumuşar. "hırka" sözcüğündeki k, "millet", "tanık", "sepet" sözcüklerindeki t sesleri ise tek heceli veya yabancı kökenli oldukları için yumuşamaz.
4. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisinin birden fazla örneği vardır?
Parçada "yaptığı", "uzattığında", "yaşıyor" sözcüklerinde ünsüz yumuşaması birden fazla kez görülür. "küçücük" (ünsüz düşmesi), "parlıyordu", "diliyordum" (ünlü daralması), "yaptığı" (ünsüz benzeşmesi) ve "ömrümün" (ünlü düşmesi) ise birer kez bulunmaktadır.
5. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde ünlü türemesi görülmektedir?
"-cik" eki alan bazı sözcüklerde ünlü türemesi olur: "genç-e-cik", "az-ı-cık", "dar-a-cık". IV. ve V. cümlelerdeki "yalnızlık" (yalın-ız) ve "uykusuzluk" (uyu-ku) sözcüklerinde ise ünlü düşmesi vardır.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ünlü düşmesi hem de ünsüz yumuşaması olan bir sözcük kullanılmıştır?
"ayrılığın" sözcüğü "ayır-ıl-ık-ın" şeklinde oluşur. "ayır-" fiilinden türetilirken "-ı-" ünlüsü düşer, ardından "-k" ünsüzü yumuşayarak "-ğ-" olur.
7. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma harfi kullanılmamıştır?
"suyunu", "konuyu", "boyasıyla", "camını" sözcüklerinde sırasıyla "n, y, y, n" kaynaştırma harfleri kullanılmıştır. "senin" sözcüğündeki "-in" eki ise tamlayan (ilgi) ekidir ve "n" sesi ekin kendisine aittir.
8. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
Parçada "bulunmuştu" (benzeşme), "yaşıyormuş" (daralma), "kullanımı" (kaynaştırma), "rengi" (yumuşama) gibi ses olayları vardır. Ancak "aklı, fikri, boynu" gibi bir sözcükte görülen ünlü düşmesi yoktur.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz düşmesi"ne örnek bir kullanım vardır?
"kaldırımda" sözcüğü, "kalk-" fiilinden gelir, "kalk-dır-ım" şeklinde oluşurken "-k" ünsüzü düşer. "yüksek" ve "sıcacık" sözcüklerinde "-k" ünsüzü korunmuştur.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan, yani ünlü daralmasına uğramamış bir sözcük vardır?
"okuyor" (oku-yor), "anlamıyor" (anlama-yor), "bakınıyor" (bakın-a-yor), "bekliyor" (bekle-yor) sözcüklerinde ünlü daralması vardır. "suluyor" sözcüğünün kökü "su"dur, "-la" yapım ekini aldıktan sonra "-yor" eki geldiğinde aradaki "-u-" yardımcı sestir, daralma değildir.
11. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi aldığı ekten dolayı bir ses olayına uğramamıştır?
"oğul-u" (ünlü düşmesi), "hukuk-u" (ünsüz yumuşaması), "güven-i-yor-um" (ünlü daralması), "ufuk-umuz-un" (ünlü düşmesi) sözcüklerinde ses olayları vardır. "kahramanlık" sözcüğü ise kök halindedir ve aldığı ekten dolayı bir ses değişimine uğramamıştır.
12. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
Parçada "ufkumu" (ünlü düşmesi), "aydınlatan bir" (ulama), "bürünmüştü" (ünsüz benzeşmesi), "ağaçların" (ünsüz yumuşaması) ses olayları vardır. Ancak "his, af, ret" gibi sözcüklerde görülen ünsüz türemesi yoktur.
Ses Bilgisi Testi - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur?
"yaşadığı" sözcüğünde yumuşama ve benzeşme, "kuştu" sözcüğünde benzeşme, "ayrıntısına" sözcüğünde ünlü düşmesi, "yapmalıyız" sözcüğünde kaynaştırma vardır. "Tarihî" sözcüğü kök halindedir ve nispet i'si almıştır, bir ses olayı yoktur.
2. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
"batışını izlerken" (ulama), "aklına" (ünlü düşmesi), "derinliklerindeki" (ünsüz yumuşaması), "çıkarıyordu" (ünlü daralması) ses olayları vardır. Parçada "küçücük, ufacık" gibi bir sözcükte görülen ünsüz düşmesi yoktur.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, kökünde bir ses değişimi olmadan ünlüyle başlayan bir ek aldığında ünsüz yumuşamasına uğrar?
"koz" sözcüğü tek heceli olmasına rağmen ünlüyle başlayan bir ek aldığında "kozu" şeklinde yumuşar. "hırka" sözcüğündeki k, "millet", "tanık", "sepet" sözcüklerindeki t sesleri ise tek heceli veya yabancı kökenli oldukları için yumuşamaz.
4. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisinin birden fazla örneği vardır?
Parçada "yaptığı", "uzattığında", "yaşıyor" sözcüklerinde ünsüz yumuşaması birden fazla kez görülür. "küçücük" (ünsüz düşmesi), "parlıyordu", "diliyordum" (ünlü daralması), "yaptığı" (ünsüz benzeşmesi) ve "ömrümün" (ünlü düşmesi) ise birer kez bulunmaktadır.
5. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde ünlü türemesi görülmektedir?
"-cik" eki alan bazı sözcüklerde ünlü türemesi olur: "genç-e-cik", "az-ı-cık", "dar-a-cık". IV. ve V. cümlelerdeki "yalnızlık" (yalın-ız) ve "uykusuzluk" (uyu-ku) sözcüklerinde ise ünlü düşmesi vardır.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ünlü düşmesi hem de ünsüz yumuşaması olan bir sözcük kullanılmıştır?
"ayrılığın" sözcüğü "ayır-ıl-ık-ın" şeklinde oluşur. "ayır-" fiilinden türetilirken "-ı-" ünlüsü düşer, ardından "-k" ünsüzü yumuşayarak "-ğ-" olur.
7. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma harfi kullanılmamıştır?
"suyunu", "konuyu", "boyasıyla", "camını" sözcüklerinde sırasıyla "n, y, y, n" kaynaştırma harfleri kullanılmıştır. "senin" sözcüğündeki "-in" eki ise tamlayan (ilgi) ekidir ve "n" sesi ekin kendisine aittir.
8. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
Parçada "bulunmuştu" (benzeşme), "yaşıyormuş" (daralma), "kullanımı" (kaynaştırma), "rengi" (yumuşama) gibi ses olayları vardır. Ancak "aklı, fikri, boynu" gibi bir sözcükte görülen ünlü düşmesi yoktur.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz düşmesi"ne örnek bir kullanım vardır?
"kaldırımda" sözcüğü, "kalk-" fiilinden gelir, "kalk-dır-ım" şeklinde oluşurken "-k" ünsüzü düşer. "yüksek" ve "sıcacık" sözcüklerinde "-k" ünsüzü korunmuştur.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan, yani ünlü daralmasına uğramamış bir sözcük vardır?
"okuyor" (oku-yor), "anlamıyor" (anlama-yor), "bakınıyor" (bakın-a-yor), "bekliyor" (bekle-yor) sözcüklerinde ünlü daralması vardır. "suluyor" sözcüğünün kökü "su"dur, "-la" yapım ekini aldıktan sonra "-yor" eki geldiğinde aradaki "-u-" yardımcı sestir, daralma değildir.
11. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi aldığı ekten dolayı bir ses olayına uğramamıştır?
"oğul-u" (ünlü düşmesi), "hukuk-u" (ünsüz yumuşaması), "güven-i-yor-um" (ünlü daralması), "ufuk-umuz-un" (ünlü düşmesi) sözcüklerinde ses olayları vardır. "kahramanlık" sözcüğü ise kök halindedir ve aldığı ekten dolayı bir ses değişimine uğramamıştır.
12. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
Parçada "ufkumu" (ünlü düşmesi), "aydınlatan bir" (ulama), "bürünmüştü" (ünsüz benzeşmesi), "ağaçların" (ünsüz yumuşaması) ses olayları vardır. Ancak "his, af, ret" gibi sözcüklerde görülen ünsüz türemesi yoktur.