Ses Bilgisi Testi - 4
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur?
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur?
Doğru Cevap: B
A'da "eleştiri-si" (kaynaştırma), C'de "ufuk-unu" (ünlü düşmesi), D'de "yüksek-l-en" (ünsüz düşmesi), E'de "hissettim" (ünsüz türemesi, benzeşme) ses olayları vardır. B şıkkındaki "sanatı" sözcüğünde ise "sanat" kelimesine belirtme hâl eki "-ı" gelmiştir ve herhangi bir ses olayı yaşanmamıştır.
A'da "eleştiri-si" (kaynaştırma), C'de "ufuk-unu" (ünlü düşmesi), D'de "yüksek-l-en" (ünsüz düşmesi), E'de "hissettim" (ünsüz türemesi, benzeşme) ses olayları vardır. B şıkkındaki "sanatı" sözcüğünde ise "sanat" kelimesine belirtme hâl eki "-ı" gelmiştir ve herhangi bir ses olayı yaşanmamıştır.
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz yumuşaması (değişim) yoktur?
2. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz yumuşaması (değişim) yoktur?
Doğru Cevap: E
A, B, C ve D şıklarındaki "dert-in > derdin", "emek-i > emeği", "kapak-ı > kapağı", "fedakârlık-ı > fedakârlığı" sözcüklerinde yumuşama vardır. E şıkkındaki "sepeti" sözcüğü tek heceli olmadığı halde yabancı kökenli olduğundan yumuşama kuralına uymaz.
A, B, C ve D şıklarındaki "dert-in > derdin", "emek-i > emeği", "kapak-ı > kapağı", "fedakârlık-ı > fedakârlığı" sözcüklerinde yumuşama vardır. E şıkkındaki "sepeti" sözcüğü tek heceli olmadığı halde yabancı kökenli olduğundan yumuşama kuralına uymaz.
I. Bu daracık yolda ilerlerken oldukça zorlandık.
II. Azıcık bir mola versek hepimize iyi gelecek.
III. Biricik evladını gözünden bile sakınıyordu.
IV. Gencecik bir fidan, fırtınaya dayanamadı.
V. Ufacık bir hatanın bedeli çok ağır olabilir.
3. Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerde görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A
"dar-a-cık", "az-ı-cık", "bir-i-cik", "genç-e-cik" sözcüklerinin hepsi "-cik" küçültme ekini alırken bir ünlü harfinin türemesiyle oluşmuştur. V. cümlede ise "ufak-cık" > "ufacık" şeklinde hem ünsüz düşmesi hem de ünlü türemesi vardır.
"dar-a-cık", "az-ı-cık", "bir-i-cik", "genç-e-cik" sözcüklerinin hepsi "-cik" küçültme ekini alırken bir ünlü harfinin türemesiyle oluşmuştur. V. cümlede ise "ufak-cık" > "ufacık" şeklinde hem ünsüz düşmesi hem de ünlü türemesi vardır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den/-dan" eki, eklendiği sözcükte bir ses olayına neden olmuştur?
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den/-dan" eki, eklendiği sözcükte bir ses olayına neden olmuştur?
Doğru Cevap: E
"ağaç" sözcüğü sert ünsüzle ("ç") bittiği için, "-dan" eki sertleşerek "-tan" haline gelir. Bu duruma ünsüz benzeşmesi (sertleşme) denir. Diğer şıklardaki sözcükler yumuşak ünsüz veya ünlüyle bittiği için bu ses olayı görülmez.
"ağaç" sözcüğü sert ünsüzle ("ç") bittiği için, "-dan" eki sertleşerek "-tan" haline gelir. Bu duruma ünsüz benzeşmesi (sertleşme) denir. Diğer şıklardaki sözcükler yumuşak ünsüz veya ünlüyle bittiği için bu ses olayı görülmez.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz türemesi" vardır?
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz türemesi" vardır?
Doğru Cevap: C
"halletti" sözcüğü "hal" ve "etmek" yardımcı fiilinin birleşmesiyle oluşur. Birleşme sırasında "l" ünsüzü türemiştir (ünsüz türemesi). "sessiz" sözcüğündeki "-siz" ektir, "attığı" sözcüğünde ise benzeşme vardır.
"halletti" sözcüğü "hal" ve "etmek" yardımcı fiilinin birleşmesiyle oluşur. Birleşme sırasında "l" ünsüzü türemiştir (ünsüz türemesi). "sessiz" sözcüğündeki "-siz" ektir, "attığı" sözcüğünde ise benzeşme vardır.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma ünsüzü kullanılmamıştır?
6. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma ünsüzü kullanılmamıştır?
Doğru Cevap: E
A'da "annesi", B'de "sensin", C'de "yavaşça", D'de "yedişer" kelimelerinde sırasıyla "s, n, y, ş" kaynaştırma harfleri vardır. E'deki "elindeki" kelimesinde ise "-deki" sıfat yapan ektir, kaynaştırma yoktur.
A'da "annesi", B'de "sensin", C'de "yavaşça", D'de "yedişer" kelimelerinde sırasıyla "s, n, y, ş" kaynaştırma harfleri vardır. E'deki "elindeki" kelimesinde ise "-deki" sıfat yapan ektir, kaynaştırma yoktur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesine uğramış bir sözcük yoktur?
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesine uğramış bir sözcük yoktur?
Doğru Cevap: D
A'da "yalnız" (yalın-ız), B'de "uykusuz" (uyu-ku), C'de "akl-ı-ndaki" (akıl), E'de "boynundaki" (boyun-u) sözcüklerinde ünlü düşmesi vardır. D şıkkında ise ünlü düşmesine uğramış bir sözcük bulunmamaktadır.
A'da "yalnız" (yalın-ız), B'de "uykusuz" (uyu-ku), C'de "akl-ı-ndaki" (akıl), E'de "boynundaki" (boyun-u) sözcüklerinde ünlü düşmesi vardır. D şıkkında ise ünlü düşmesine uğramış bir sözcük bulunmamaktadır.
I. Gidiyor, gönlümün efendisi gidiyor.
II. Bu yaptığı hiç de doğru bir davranış değil.
III. Sokaktaki satıcı, avazı çıktığı kadar bağırıyordu.
IV. Kitaptaki bu bölümü tekrar okumanı tavsiye ederim.
V. Uçağın kanadında küçük bir arıza tespit edildi.
8. Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte birden fazla ses olayı vardır?
Doğru Cevap: D
"kitaptaki" sözcüğünde "kitap-daki" > "kitaptaki" şeklinde ünsüz benzeşmesi ve "kitabın" şeklinde yumuşamaması yumuşamaya aykırılık olmak üzere iki olay vardır. Diğer şıklarda sadece birer ses olayı (yumuşama) görülmektedir.
"kitaptaki" sözcüğünde "kitap-daki" > "kitaptaki" şeklinde ünsüz benzeşmesi ve "kitabın" şeklinde yumuşamaması yumuşamaya aykırılık olmak üzere iki olay vardır. Diğer şıklarda sadece birer ses olayı (yumuşama) görülmektedir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük ünlü uyumuna uymayan bir sözcük kullanılmıştır?
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük ünlü uyumuna uymayan bir sözcük kullanılmıştır?
Doğru Cevap: B
Büyük ünlü uyumu kuralına göre bir kelimedeki ünlüler ya hep kalın ya da hep ince olmalıdır. "tiyatro" sözcüğü, hem ince ("i") hem de kalın ("a", "o") ünlüleri bir arada barındırdığı için bu kurala uymaz.
Büyük ünlü uyumu kuralına göre bir kelimedeki ünlüler ya hep kalın ya da hep ince olmalıdır. "tiyatro" sözcüğü, hem ince ("i") hem de kalın ("a", "o") ünlüleri bir arada barındırdığı için bu kurala uymaz.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşaması kuralına aykırı bir kullanım vardır?
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşaması kuralına aykırı bir kullanım vardır?
Doğru Cevap: C
"hukukun" sözcüğü, Arapça kökenli olduğu için sonundaki "k" ünsüzü, ünlüyle başlayan bir ek almasına rağmen yumuşamaz. Bu durum, ünsüz yumuşaması kuralına bir istisnadır. Diğer şıklarda kurala uygun yumuşama örnekleri bulunmaktadır.
"hukukun" sözcüğü, Arapça kökenli olduğu için sonundaki "k" ünsüzü, ünlüyle başlayan bir ek almasına rağmen yumuşamaz. Bu durum, ünsüz yumuşaması kuralına bir istisnadır. Diğer şıklarda kurala uygun yumuşama örnekleri bulunmaktadır.
Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinde ses olayı yoktur?
11. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinde ses olayı yoktur?
Doğru Cevap: E
A'da "fikir-i > fikri" (ünlü düşmesi), B'de "yüksek-l > yüksel" (ünsüz düşmesi), C'de "dar-a-cık" (ünlü türemesi), D'de "his-et-dik-im" (ünsüz türemesi, benzeşme, yumuşama) ses olayları vardır. E'deki "milletin" sözcüğü ise tek heceli ve yabancı kökenli olduğundan yumuşamaz, başka bir ses olayı da yoktur.
A'da "fikir-i > fikri" (ünlü düşmesi), B'de "yüksek-l > yüksel" (ünsüz düşmesi), C'de "dar-a-cık" (ünlü türemesi), D'de "his-et-dik-im" (ünsüz türemesi, benzeşme, yumuşama) ses olayları vardır. E'deki "milletin" sözcüğü ise tek heceli ve yabancı kökenli olduğundan yumuşamaz, başka bir ses olayı da yoktur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ses olayına uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ses olayına uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
Doğru Cevap: D
"gönlündeki" sözcüğü "gönül-ün-de-ki" şeklinde oluşur. "gönül" kelimesinde ünlü düşmesi, "-ün" ve "-de" ekleri arasında ise "n" kaynaştırma ünsüzü bulunmaktadır. Diğer şıklardaki sözcüklerde en fazla bir ses olayı vardır.
"gönlündeki" sözcüğü "gönül-ün-de-ki" şeklinde oluşur. "gönül" kelimesinde ünlü düşmesi, "-ün" ve "-de" ekleri arasında ise "n" kaynaştırma ünsüzü bulunmaktadır. Diğer şıklardaki sözcüklerde en fazla bir ses olayı vardır.
Ses Bilgisi Testi - 4
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur?
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte herhangi bir ses olayı yoktur?
Doğru Cevap: B
A'da "eleştiri-si" (kaynaştırma), C'de "ufuk-unu" (ünlü düşmesi), D'de "yüksek-l-en" (ünsüz düşmesi), E'de "hissettim" (ünsüz türemesi, benzeşme) ses olayları vardır. B şıkkındaki "sanatı" sözcüğünde ise "sanat" kelimesine belirtme hâl eki "-ı" gelmiştir ve herhangi bir ses olayı yaşanmamıştır.
A'da "eleştiri-si" (kaynaştırma), C'de "ufuk-unu" (ünlü düşmesi), D'de "yüksek-l-en" (ünsüz düşmesi), E'de "hissettim" (ünsüz türemesi, benzeşme) ses olayları vardır. B şıkkındaki "sanatı" sözcüğünde ise "sanat" kelimesine belirtme hâl eki "-ı" gelmiştir ve herhangi bir ses olayı yaşanmamıştır.
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz yumuşaması (değişim) yoktur?
2. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz yumuşaması (değişim) yoktur?
Doğru Cevap: E
A, B, C ve D şıklarındaki "dert-in > derdin", "emek-i > emeği", "kapak-ı > kapağı", "fedakârlık-ı > fedakârlığı" sözcüklerinde yumuşama vardır. E şıkkındaki "sepeti" sözcüğü tek heceli olmadığı halde yabancı kökenli olduğundan yumuşama kuralına uymaz.
A, B, C ve D şıklarındaki "dert-in > derdin", "emek-i > emeği", "kapak-ı > kapağı", "fedakârlık-ı > fedakârlığı" sözcüklerinde yumuşama vardır. E şıkkındaki "sepeti" sözcüğü tek heceli olmadığı halde yabancı kökenli olduğundan yumuşama kuralına uymaz.
I. Bu daracık yolda ilerlerken oldukça zorlandık.
II. Azıcık bir mola versek hepimize iyi gelecek.
III. Biricik evladını gözünden bile sakınıyordu.
IV. Gencecik bir fidan, fırtınaya dayanamadı.
V. Ufacık bir hatanın bedeli çok ağır olabilir.
3. Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerde görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A
"dar-a-cık", "az-ı-cık", "bir-i-cik", "genç-e-cik" sözcüklerinin hepsi "-cik" küçültme ekini alırken bir ünlü harfinin türemesiyle oluşmuştur. V. cümlede ise "ufak-cık" > "ufacık" şeklinde hem ünsüz düşmesi hem de ünlü türemesi vardır.
"dar-a-cık", "az-ı-cık", "bir-i-cik", "genç-e-cik" sözcüklerinin hepsi "-cik" küçültme ekini alırken bir ünlü harfinin türemesiyle oluşmuştur. V. cümlede ise "ufak-cık" > "ufacık" şeklinde hem ünsüz düşmesi hem de ünlü türemesi vardır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den/-dan" eki, eklendiği sözcükte bir ses olayına neden olmuştur?
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den/-dan" eki, eklendiği sözcükte bir ses olayına neden olmuştur?
Doğru Cevap: E
"ağaç" sözcüğü sert ünsüzle ("ç") bittiği için, "-dan" eki sertleşerek "-tan" haline gelir. Bu duruma ünsüz benzeşmesi (sertleşme) denir. Diğer şıklardaki sözcükler yumuşak ünsüz veya ünlüyle bittiği için bu ses olayı görülmez.
"ağaç" sözcüğü sert ünsüzle ("ç") bittiği için, "-dan" eki sertleşerek "-tan" haline gelir. Bu duruma ünsüz benzeşmesi (sertleşme) denir. Diğer şıklardaki sözcükler yumuşak ünsüz veya ünlüyle bittiği için bu ses olayı görülmez.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz türemesi" vardır?
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz türemesi" vardır?
Doğru Cevap: C
"halletti" sözcüğü "hal" ve "etmek" yardımcı fiilinin birleşmesiyle oluşur. Birleşme sırasında "l" ünsüzü türemiştir (ünsüz türemesi). "sessiz" sözcüğündeki "-siz" ektir, "attığı" sözcüğünde ise benzeşme vardır.
"halletti" sözcüğü "hal" ve "etmek" yardımcı fiilinin birleşmesiyle oluşur. Birleşme sırasında "l" ünsüzü türemiştir (ünsüz türemesi). "sessiz" sözcüğündeki "-siz" ektir, "attığı" sözcüğünde ise benzeşme vardır.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma ünsüzü kullanılmamıştır?
6. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma ünsüzü kullanılmamıştır?
Doğru Cevap: E
A'da "annesi", B'de "sensin", C'de "yavaşça", D'de "yedişer" kelimelerinde sırasıyla "s, n, y, ş" kaynaştırma harfleri vardır. E'deki "elindeki" kelimesinde ise "-deki" sıfat yapan ektir, kaynaştırma yoktur.
A'da "annesi", B'de "sensin", C'de "yavaşça", D'de "yedişer" kelimelerinde sırasıyla "s, n, y, ş" kaynaştırma harfleri vardır. E'deki "elindeki" kelimesinde ise "-deki" sıfat yapan ektir, kaynaştırma yoktur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesine uğramış bir sözcük yoktur?
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesine uğramış bir sözcük yoktur?
Doğru Cevap: D
A'da "yalnız" (yalın-ız), B'de "uykusuz" (uyu-ku), C'de "akl-ı-ndaki" (akıl), E'de "boynundaki" (boyun-u) sözcüklerinde ünlü düşmesi vardır. D şıkkında ise ünlü düşmesine uğramış bir sözcük bulunmamaktadır.
A'da "yalnız" (yalın-ız), B'de "uykusuz" (uyu-ku), C'de "akl-ı-ndaki" (akıl), E'de "boynundaki" (boyun-u) sözcüklerinde ünlü düşmesi vardır. D şıkkında ise ünlü düşmesine uğramış bir sözcük bulunmamaktadır.
I. Gidiyor, gönlümün efendisi gidiyor.
II. Bu yaptığı hiç de doğru bir davranış değil.
III. Sokaktaki satıcı, avazı çıktığı kadar bağırıyordu.
IV. Kitaptaki bu bölümü tekrar okumanı tavsiye ederim.
V. Uçağın kanadında küçük bir arıza tespit edildi.
8. Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte birden fazla ses olayı vardır?
Doğru Cevap: D
"kitaptaki" sözcüğünde "kitap-daki" > "kitaptaki" şeklinde ünsüz benzeşmesi ve "kitabın" şeklinde yumuşamaması yumuşamaya aykırılık olmak üzere iki olay vardır. Diğer şıklarda sadece birer ses olayı (yumuşama) görülmektedir.
"kitaptaki" sözcüğünde "kitap-daki" > "kitaptaki" şeklinde ünsüz benzeşmesi ve "kitabın" şeklinde yumuşamaması yumuşamaya aykırılık olmak üzere iki olay vardır. Diğer şıklarda sadece birer ses olayı (yumuşama) görülmektedir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük ünlü uyumuna uymayan bir sözcük kullanılmıştır?
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük ünlü uyumuna uymayan bir sözcük kullanılmıştır?
Doğru Cevap: B
Büyük ünlü uyumu kuralına göre bir kelimedeki ünlüler ya hep kalın ya da hep ince olmalıdır. "tiyatro" sözcüğü, hem ince ("i") hem de kalın ("a", "o") ünlüleri bir arada barındırdığı için bu kurala uymaz.
Büyük ünlü uyumu kuralına göre bir kelimedeki ünlüler ya hep kalın ya da hep ince olmalıdır. "tiyatro" sözcüğü, hem ince ("i") hem de kalın ("a", "o") ünlüleri bir arada barındırdığı için bu kurala uymaz.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşaması kuralına aykırı bir kullanım vardır?
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşaması kuralına aykırı bir kullanım vardır?
Doğru Cevap: C
"hukukun" sözcüğü, Arapça kökenli olduğu için sonundaki "k" ünsüzü, ünlüyle başlayan bir ek almasına rağmen yumuşamaz. Bu durum, ünsüz yumuşaması kuralına bir istisnadır. Diğer şıklarda kurala uygun yumuşama örnekleri bulunmaktadır.
"hukukun" sözcüğü, Arapça kökenli olduğu için sonundaki "k" ünsüzü, ünlüyle başlayan bir ek almasına rağmen yumuşamaz. Bu durum, ünsüz yumuşaması kuralına bir istisnadır. Diğer şıklarda kurala uygun yumuşama örnekleri bulunmaktadır.
Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinde ses olayı yoktur?
11. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinde ses olayı yoktur?
Doğru Cevap: E
A'da "fikir-i > fikri" (ünlü düşmesi), B'de "yüksek-l > yüksel" (ünsüz düşmesi), C'de "dar-a-cık" (ünlü türemesi), D'de "his-et-dik-im" (ünsüz türemesi, benzeşme, yumuşama) ses olayları vardır. E'deki "milletin" sözcüğü ise tek heceli ve yabancı kökenli olduğundan yumuşamaz, başka bir ses olayı da yoktur.
A'da "fikir-i > fikri" (ünlü düşmesi), B'de "yüksek-l > yüksel" (ünsüz düşmesi), C'de "dar-a-cık" (ünlü türemesi), D'de "his-et-dik-im" (ünsüz türemesi, benzeşme, yumuşama) ses olayları vardır. E'deki "milletin" sözcüğü ise tek heceli ve yabancı kökenli olduğundan yumuşamaz, başka bir ses olayı da yoktur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ses olayına uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ses olayına uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
Doğru Cevap: D
"gönlündeki" sözcüğü "gönül-ün-de-ki" şeklinde oluşur. "gönül" kelimesinde ünlü düşmesi, "-ün" ve "-de" ekleri arasında ise "n" kaynaştırma ünsüzü bulunmaktadır. Diğer şıklardaki sözcüklerde en fazla bir ses olayı vardır.
"gönlündeki" sözcüğü "gönül-ün-de-ki" şeklinde oluşur. "gönül" kelimesinde ünlü düşmesi, "-ün" ve "-de" ekleri arasında ise "n" kaynaştırma ünsüzü bulunmaktadır. Diğer şıklardaki sözcüklerde en fazla bir ses olayı vardır.