İçereği Atla
Yapı Bilgisi Testi - 1

Yapı Bilgisi Testi - 1

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün kökü, türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: B
A'da "bağlantı" (bağ-isim), C'de "eseri" (es-mek fiil), D'de "akın" (ak-mak fiil), E'de "adım" (at-mak fiil) sözcüklerinin kökleri fiildir. B'deki "solgun" sözcüğünün kökü ise "sol-" fiilidir. Diğerlerinden farklıdır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem yapım eki hem de çekim eki almış bir sözcük vardır?

Doğru Cevap: A
"gözlükçü" sözcüğü "göz" (isim kökü) + "-lük" (isimden isim yapım eki) + "-çü" (isimden isim yapım eki) şeklinde türemiştir. Cümlede hem yapım hem çekim eki almış başka bir sözcük yoktur.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcük, sıfat tamlaması yoluyla oluşmuştur?

Doğru Cevap: D
"Kasımpaşa", bir isim ve unvanın birleşmesiyle oluşmuştur. Diğer şıklardaki "karnıyarık", "saklambaç", "bülbülyuvası" gibi birleşik sözcükler ise farklı yollarla (belirtisiz isim tamlaması, fiil+fiil) oluşmuştur.

4. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: C
A, B, D ve E şıklarındaki "sargı", "sezgi", "vergi", "saygı" sözcükleri fiil kökünden türemiş isimlerdir ve türemiş yapıdadır. C şıkkındaki "halı" sözcüğü ise kök halinde olduğu için basit yapıdadır.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-i" eki, iyelik (sahiplik) eki olarak kullanılmıştır?

Doğru Cevap: C
C şıkkındaki "tavrı" sözcüğü, "onun tavrı" anlamında kullanıldığı için iyelik ekidir. Diğer şıklardaki "-i" ekleri ise belirtme hâl ekidir.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, gövdeden türemiş bir sözcüktür?

Doğru Cevap: C
"gözlemci" sözcüğü, "göz" (kök) + "-lem" (yapım eki) + "-ci" (yapım eki) şeklinde türemiştir. Bir yapım eki almış haline "gövde" denir. Bu sözcük, "gözlem" gövdesinden tekrar "-ci" yapım eki alarak türediği için gövdeden türemiştir.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik yapılı bir sözcük kullanılmamıştır?

Doğru Cevap: D
A, B, C ve E şıklarında "imambayıldı", "birdirbir", "aslanağzı", "vurdumduymaz" gibi birleşik yapılı sözcükler bulunmaktadır. D şıkkında ise birleşik yapılı bir sözcük yoktur.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-lik" ekiyle türetilmiş sözcük, bir yer adı bildirmektedir?

Doğru Cevap: D
D şıkkındaki "tarlanın" sözcüğü, "tarla" köküne "-nın" tamlayan eki almıştır ve bir yer adı bildirmektedir. Diğer şıklardaki "-lik" eki ise soyut kavramlar (iyilik, çocukluk, güzellik, vurdumduymazlık) türetmiştir.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-ce" eki, eklendiği sözcüğe "gibilik, benzerlik" anlamı katmıştır?

Doğru Cevap: C
C şıkkındaki "çocukça" sözcüğü, "çocuğa benzer, çocuk gibi" anlamında kullanılmıştır. Diğer şıklarda "-ce" eki farklı anlamlar katmıştır.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, hem yapım hem de çekim eki almıştır?

Doğru Cevap: C
"zorlu" sözcüğü, "zor" (isim kökü) + "-lu" (isimden isim yapım eki) + "-dur" (ek fiil) şeklinde hem yapım hem de çekim eki almıştır. Diğer şıklardaki sözcükler ya sadece yapım ya da sadece çekim eki almıştır.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş yapılı bir sözcük yoktur?

Doğru Cevap: B
A'da "okurları", C'de "öğrenciler", "sonuçlarını", D'de "gökyüzü", E'de "fedakârlık" sözcükleri türemiş veya birleşik yapıdadır. B şıkkında ise tüm sözcükler basit veya sadece çekim eki almış basit yapıdadır.

12. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: D
A, B, C ve E şıklarındaki "bilgi" (bil-mek), "saygı" (say-mak), "görgü" (gör-mek), "sevgi" (sev-mek) sözcükleri fiil kökünden türemiş isimlerdir ve yapıca türemiştir. D şıkkındaki "kalem" sözcüğü ise herhangi bir yapım eki almamış, kök halinde bir sözcüktür ve yapıca basittir.