İçereği Atla
Yapı Bilgisi Testi - 2

Yapı Bilgisi Testi - 2

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün kökü, türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: B
A'da "dizeler" (diz-mek), C'de "yazı" (yaz-mak), D'de "koşu" (koş-mak), E'de "ağrı" (ağrı-mak) sözcüklerinin kökleri fiildir. B şıkkındaki "barış" sözcüğü ise isim köküdür.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-gan / -gen" eki almış sözcük, diğerlerinden farklı bir kökten türemiştir?

Doğru Cevap: D
A, B, C ve E şıklarındaki sözcüklerin kökleri "kır-mak", "sık-mak", "alın-mak", "dur-mak" şeklinde fiildir. D şıkkındaki "çalışkan" sözcüğünün kökü ise "çalış-" fiilidir ve "-kan" ekini almıştır. Diğerlerinden farklıdır.
(I) İnsan beyni, bilginin işlendiği karmaşık bir organdır. (II) Öğrenme süreci, nöronlar arasında yeni bağlantıların kurulmasıyla gerçekleşir. (III) Bu bağlantılar ne kadar sık kullanılırsa o kadar güçlenir. (IV) Ezberlenen bilgi, kısa süreli bellekte kalırken, anlamlandırılan bilgi uzun süreli belleğe geçer. (V) Bu yüzden etkili öğrenme, tekrar ve anlamlandırma üzerine kuruludur.

3. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde türemiş sözcük yoktur?

Doğru Cevap: D
I'de "işlendiği", II'de "öğrenme", "bağlantı", III'te "güçlenir", V'te "etkili" sözcükleri türemiştir. IV. cümlede ise tüm sözcükler basit veya çekim eki almış basit yapıdadır.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiil, oluşumu bakımından diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: D
A, B, C ve E şıklarındaki birleşik fiiller deyimleşmiş (anlamca kaynaşmış) birleşik fiillerdir. D şıkkındaki "taşıyabildi" ise "-ebilmek" yeterlilik fiiliyle kurulmuş kurallı birleşik bir fiildir.

5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: B
"seçim" (seç-mek), "atılım" (at-mak), "bölüm" (böl-mek), "demet" (de-mek) sözcükleri fiil kökünden türemiş isimlerdir ve türemiş yapıdadır. "kilim" sözcüğü ise kök halinde olduğu için basit yapıdadır.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem basit, hem türemiş, hem de birleşik yapılı sözcükler bir arada kullanılmıştır?

Doğru Cevap: B
B şıkkında "bu, eski" (basit), "konak, günler-i" (türemiş) ve "cumartesi" (cuma ertesi) sözcükleri bir arada kullanılmıştır.

7. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü fiil değildir?

Doğru Cevap: C
"süreç" (sür-mek), "anlatım" (anla-mak), "seçim" (seç-mek), "bölüm" (böl-mek) sözcüklerinin kökleri fiildir. "toplum" sözcüğünün kökü ise "top" ismidir.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-daş / -deş" eki, eklendiği sözcüğe "aynı meslekte olan" anlamı katmıştır?

Doğru Cevap: D
"meslektaş" sözcüğü, "aynı meslekte olan kişi" anlamına gelir. Diğer şıklardaki "sırdaş", "arkadaş", "vatandaş", "yoldaş" sözcükleri ise farklı anlamlar taşımaktadır.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den" eki, eklendiği sözcükten yeni bir sözcük türetmiştir?

Doğru Cevap: D
"gözde" sözcüğü, "göz" ismine "-de" bulunma hâl eki getirilerek oluşturulmuş ve "sevilen, beğenilen" anlamında yeni bir sıfat türetilmiştir. Diğer şıklarda "-den" eki çekim eki olarak kullanılmıştır.
(I) Yazarın son romanı, okurları tarafından büyük bir ilgiyle karşılandı. (II) Eser, fantastik ögelerle gerçekliği bir arada harmanlıyordu. (III) Bu özgün anlatım, okuyucuyu ilk sayfadan itibaren metnin içine çekiyordu. (IV) Kitabın kapağındaki gizemli semboller de merak uyandırıyordu. (V) Yayınevi, kitabın ikinci baskısını yapmak için hazırlıklara başladı.

10. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde birleşik yapılı bir sözcük vardır?

Doğru Cevap: E
"yayınevi" sözcüğü, "yayın" ve "ev" kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş birleşik bir isimdir. Diğer cümlelerde birleşik yapılı sözcük yoktur.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-ler / -lar" eki, eklendiği sözcüğe "aile" anlamı katmıştır?

Doğru Cevap: D
"Osmanlılar" sözcüğü, Osmanlı hanedanını, yani bir aileyi ve soyu ifade etmektedir. A şıkkındaki "Ahmetler" ise Ahmet ve ailesi anlamına gelirken, D şıkkı daha genel bir soyu ifade eder.

12. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?

Doğru Cevap: D
A, B, C ve E şıklarındaki "bilgi" (bil-mek), "saygı" (say-mak), "görgü" (gör-mek), "sevgi" (sev-mek) sözcükleri fiil kökünden türemiş isimlerdir ve yapıca türemiştir. D şıkkındaki "kalem" sözcüğü ise herhangi bir yapım eki almamış, kök halinde bir sözcüktür ve yapıca basittir.