Osmanlı Yükselme Dönemi
TEST - 6
Soru 1: İstanbul'un Fethi'nin ardından Fatih Sultan Mehmet'in, Cenevizlilere ve Venediklilere ticari imtiyazlar vermesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Akdeniz ticaretini canlı tutmak ve Haçlı birliğini parçalamak
Açıklama: Fatih, bu iki denizci İtalyan devletine ayrıcalıklar tanıyarak hem İstanbul merkezli Akdeniz ticaretinin devamlılığını sağlamayı (ekonomik amaç) hem de bu devletleri olası Haçlı ittifaklarından uzak tutarak Avrupa'daki Hristiyan birliğini bölmeyi (siyasi amaç) hedeflemiştir.
Soru 2: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Haçlı donanmasını mağlup ettiği ve "Akdeniz'in bir Türk gölü" haline gelmesini sağlayan savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Preveze Deniz Zaferi
Açıklama: 1538'de gerçekleşen Preveze Deniz Zaferi, Osmanlı donanmasının Akdeniz'deki en büyük başarısıdır. Bu zaferle birlikte Venedik ve müttefiklerinin Akdeniz'deki üstünlüğüne son verilmiş ve Osmanlı Devleti denizlerdeki hakimiyetini kesin olarak kurmuştur.
Soru 3: Osmanlı Devleti'nin Safeviler ile imzaladığı ilk resmi antlaşma olma özelliğini taşıyan ve Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde imzalanan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Amasya Antlaşması
Açıklama: 1555 yılında imzalanan Amasya Antlaşması, Kanuni'nin İran'a düzenlediği seferler sonucunda yapılmıştır. Bu antlaşma, iki devlet arasındaki ilk resmi barış antlaşması olup, Bağdat, Tebriz ve Doğu Anadolu'nun Osmanlı hakimiyetinde olduğunu Safevilere kabul ettirmiştir.
Soru 4: Fatih Sultan Mehmet'in Kırım Hanlığı'nı Osmanlı Devleti'ne bağlamasıyla ortaya çıkan en önemli jeopolitik sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Karadeniz'in bir Türk gölü haline gelmesi
Açıklama: Kırım, Karadeniz'in kuzey sahilindeki en stratejik noktadır. Kırım'ın alınmasıyla Karadeniz'in tüm sahilleri Osmanlı kontrolüne girmiş, bu da Karadeniz'i adeta bir Osmanlı iç denizi haline getirmiştir.
Soru 5: Kanuni Sultan Süleyman'ın çıktığı son sefer olan ve padişahın vefatıyla sonuçlanan sefer aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Zigetvar Seferi
Açıklama: 1566 yılında Avusturya üzerine düzenlenen Zigetvar Seferi, yaşlı padişah Kanuni Sultan Süleyman'ın 13. ve son seferidir. Kale kuşatması sırasında vefat etmiş, ancak ordunun moralinin bozulmaması için ölümü bir süre gizlenmiştir.
Soru 6: Aşağıdakilerden hangisi, Sokullu Mehmet Paşa'nın Süveyş Kanalı Projesi'nin hedeflerinden biri değildir?
Doğru Cevap: D) Rusya'nın Karadeniz'e inmesini önlemek
Açıklama: Rusya'nın güneye inmesini engellemek, Sokullu'nun bir diğer büyük projesi olan Don-Volga Kanal Projesi'nin hedefidir. Süveyş Kanalı Projesi ise tamamen Akdeniz-Kızıldeniz bağlantısı ve Hint Okyanusu ticaretiyle ilgilidir.
Soru 7: Osmanlı tarihinde "Yükselme Dönemi içinde bir duraklama devri" olarak adlandırılan ve fetihlerin yavaşladığı dönem, hangi padişah zamanında yaşanmıştır?
Doğru Cevap: C) II. Bayezid
Açıklama: II. Bayezid döneminin büyük bir kısmı, kardeşi Cem Sultan'ın taht iddiaları ve Avrupa'ya sığınmasıyla oluşan uluslararası bir sorunla geçmiştir. Bu olay, devletin enerjisini iç meselelere odaklamasına neden olmuş ve Fatih dönemindeki fetih hızının kesilmesine yol açmıştır.
Soru 8: Fatih Sultan Mehmet tarafından Topkapı Sarayı'nda kurulan ve başta sadrazam olmak üzere üst düzey devlet adamlarının yetiştirildiği okul aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Enderun Mektebi
Açıklama: Enderun Mektebi, devşirme sistemiyle seçilen en zeki ve yetenekli gençlerin saray içinde özel bir eğitimden geçirilerek Osmanlı bürokrasisi ve ordusu için yönetici kadrolarını yetiştiren seçkin bir eğitim kurumuydu.
Soru 9: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde, yaklaşık iki saat gibi çok kısa bir sürede Macar ordusunun imha edilmesiyle sonuçlanan ve Macar Krallığı'nı ortadan kaldıran savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Mohaç Meydan Muharebesi
Açıklama: 1526'da gerçekleşen Mohaç Meydan Muharebesi, dünya savaş tarihinin en kısa süren meydan savaşlarından biridir. Bu zaferle Macar Krallığı tarih sahnesinden silinmiş ve Osmanlı Devleti ile Avusturya (Habsburglar) doğrudan komşu haline gelmiştir.
Soru 10: Kıbrıs'ın fethinden sonra Haçlı donanmasının Osmanlı donanmasını yaktığı İnebahtı Deniz Savaşı, hangi padişah döneminde gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: D) II. Selim
Açıklama: Kıbrıs, 1571 yılında II. Selim döneminde fethedilmiştir. Bu fethe tepki olarak aynı yıl toplanan Haçlı donanması, İnebahtı'da Osmanlı donanmasına büyük bir yenilgi yaşatmıştır. Bu olaylar, sadrazam Sokullu Mehmet Paşa'nın etkin olduğu döneme denk gelir.
Soru 11: Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi'nin aşağıdaki sonuçlarından hangisi, Osmanlı Devleti'nin teokratik (dine dayalı) yapısını daha da güçlendirmiştir?
Doğru Cevap: E) Halifeliğin Osmanlı hanedanına geçmesi
Açıklama: Halifelik, tüm Sünni İslam dünyasının dini liderliği anlamına gelir. Mısır Seferi ile bu unvanın Osmanlı padişahlarına geçmesi, padişahın siyasi gücünün yanına dini bir güç de eklemiş ve devletin teokratik karakterini pekiştirmiştir.
Soru 12: Fatih Sultan Mehmet tarafından hazırlatılan Kanunname-i Âli Osman ile kardeş katlinin yasallaştırılmasının temel amacı nedir?
Doğru Cevap: A) Devletin bekası için taht kavgalarını önlemek
Açıklama: Osmanlı tarihinde taht kavgaları, Fetret Devri gibi büyük krizlere yol açmıştır. Fatih, "nizam-ı âlem" (dünya düzeni/devletin bekası) için padişahın, diğer kardeşlerini ortadan kaldırarak tahtta rakip bırakmamasını kanunlaştırmıştır. Amaç, merkezi otoriteyi sarsacak iç savaşları engellemektir.
Soru 13: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Fransa'ya kapitülasyonlar verilmesinin temel siyasi hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Avrupa'daki Habsburg egemenliğine karşı bir denge unsuru oluşturmak
Açıklama: Kanuni döneminde Avrupa'nın en büyük gücü, Avusturya ve İspanya'yı yöneten Habsburg Hanedanı'ydı. Osmanlı Devleti, Fransa'ya ticari ve hukuki ayrıcalıklar vererek onu kendi yanına çekmiş ve Avrupa'nın en büyük gücü olan Habsburglar'a karşı siyasi bir müttefik kazanarak Hristiyan birliğini parçalamayı amaçlamıştır.
Soru 14: Yavuz Sultan Selim'in, sekiz yıllık kısa saltanatına rağmen Osmanlı topraklarını yaklaşık iki buçuk katına çıkarması, politikasını ağırlıklı olarak hangi yönde yürüttüğünü gösterir?
Doğru Cevap: C) Doğu (Safevi ve Memlük)
Açıklama: Yavuz Sultan Selim, saltanatının tamamını Doğu'daki iki büyük Türk-İslam devleti olan Safeviler ve Memlükler ile mücadeleye ayırmıştır. Çaldıran, Mercidabık ve Ridaniye zaferleri sonucunda Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Suriye, Filistin ve Mısır gibi çok geniş topraklar Osmanlı Devleti'ne katılmıştır.
Soru 15: Osmanlı Devleti'nin, Karamanoğulları Beyliği'ne kesin olarak son vererek Anadolu Türk siyasi birliğini büyük ölçüde sağladığı dönem, hangi padişaha aittir?
Doğru Cevap: B) II. Bayezid
Açıklama: Karamanoğulları, kendilerini Anadolu Selçukluları'nın mirasçısı olarak gören ve Osmanlı'yı en çok uğraştıran beyliktir. Fatih döneminde bu beyliğe büyük darbe vurulmuş olsa da varlığı devam etmiştir. Kesin olarak ortadan kaldırılması ve topraklarının tamamen Osmanlı'ya katılması II. Bayezid döneminde gerçekleşmiştir.
Soru 16: Topkapı Sarayı'nda Divan-ı Hümayun toplantılarını izlediği "Kasr-ı Adl" (Adalet Kulesi) penceresini yaptıran ve divan başkanlığını sadrazama devrederek padişahın otoritesini yücelten hükümdar kimdir?
Doğru Cevap: A) Fatih Sultan Mehmet
Açıklama: Fatih'e kadar divan toplantılarına padişahlar başkanlık ederdi. Fatih, bu usulü değiştirerek divan başkanlığını Sadrazama bırakmış, kendisi ise toplantıları gizli bir pencereden izlemeye başlamıştır. Bu uygulama, padişahı devlet işlerinin günlük rutininden ayırarak daha üstün ve ulaşılmaz bir konuma getirmiş, böylece merkezi otoriteyi güçlendirmiştir.
Soru 17: Aşağıdakilerden hangisi Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde gerçekleştirilen Hint Deniz Seferleri'nin temel amaçlarından biri değildir?
Doğru Cevap: E) Bölgedeki Şii-Fatımi devletlerini ortadan kaldırmak
Açıklama: Fatımi Devleti, çok daha önce Selahaddin Eyyubi tarafından ortadan kaldırılmıştı ve Hint Deniz Seferleri sırasında böyle bir devlet mevcut değildi. Diğer tüm seçenekler, Portekiz'in bölgedeki etkinliğini kırmak ve eski ticaret yollarını canlandırmak gibi seferlerin ana hedeflerini oluşturmaktadır.
Soru 18: Fatih Sultan Mehmet'in, fetihten sonra İstanbul'u yeniden imar ederken Sahn-ı Seman Medreseleri'ni kurması ve Ali Kuşçu gibi alimleri şehre davet etmesi, öncelikle neyi amaçladığını gösterir?
Doğru Cevap: C) İstanbul'u İslam dünyasının bilim ve kültür merkezi yapmayı
Açıklama: Sahn-ı Seman, dönemin üniversitesi niteliğindeydi ve burada hem dini hem de pozitif bilimler (matematik, astronomi vb.) okutuluyordu. Çağın en büyük alimlerinden Ali Kuşçu'nun İstanbul'a getirilmesi de bu vizyonun bir parçasıdır. Fatih, İstanbul'u sadece bir siyasi başkent değil, aynı zamanda bir ilim merkezi olarak tasarlamıştır.
Soru 19: Osmanlı Devleti'nin, Mora Yarımadası ve Trabzon Rum İmparatorluğu'nu fethetmesi, aşağıdaki hedeflerden hangisine yönelik bir adımdır?
Doğru Cevap: B) Bizans İmparatorluğu'nu yeniden canlandırma umutlarını tamamen sona erdirmeye
Açıklama: İstanbul'un fethinden sonra Bizans hanedanının soyundan gelenler Mora ve Trabzon'da varlıklarını sürdürüyorlardı. Bu iki bölge, Bizans'ın yeniden diriltilebileceği potansiyel merkezler olarak görülüyordu. Fatih Sultan Mehmet, bu iki devleti de ortadan kaldırarak Bizans'ı tarih sahnesinden tamamen silmiştir.
Soru 20: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Osmanlı Devleti, Avrupa'da en büyük rakibi olan Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu ve lideri Şarlken'e karşı aşağıdaki politikalardan hangisini izlememiştir?
Doğru Cevap: D) Papalık ile işbirliği yaparak Şarlken'i yalnız bırakmak
Açıklama: Papalık, Katolik dünyasının dini lideri ve Haçlı seferlerinin düzenleyicisiydi. Şarlken ise Katolikliğin en büyük savunucusuydu. Dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin, en büyük düşmanlarından biri olan Papalık ile yine en büyük düşmanı olan Şarlken'e karşı işbirliği yapması düşünülemez. Aksine Osmanlı, Şarlken'i zayıflatmak için onun düşmanı olan Fransa ve Protestanlar gibi unsurları desteklemiştir.
Osmanlı Yükselme Dönemi
TEST - 6
Soru 1: İstanbul'un Fethi'nin ardından Fatih Sultan Mehmet'in, Cenevizlilere ve Venediklilere ticari imtiyazlar vermesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: D) Akdeniz ticaretini canlı tutmak ve Haçlı birliğini parçalamak
Açıklama: Fatih, bu iki denizci İtalyan devletine ayrıcalıklar tanıyarak hem İstanbul merkezli Akdeniz ticaretinin devamlılığını sağlamayı (ekonomik amaç) hem de bu devletleri olası Haçlı ittifaklarından uzak tutarak Avrupa'daki Hristiyan birliğini bölmeyi (siyasi amaç) hedeflemiştir.
Soru 2: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Haçlı donanmasını mağlup ettiği ve "Akdeniz'in bir Türk gölü" haline gelmesini sağlayan savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Preveze Deniz Zaferi
Açıklama: 1538'de gerçekleşen Preveze Deniz Zaferi, Osmanlı donanmasının Akdeniz'deki en büyük başarısıdır. Bu zaferle birlikte Venedik ve müttefiklerinin Akdeniz'deki üstünlüğüne son verilmiş ve Osmanlı Devleti denizlerdeki hakimiyetini kesin olarak kurmuştur.
Soru 3: Osmanlı Devleti'nin Safeviler ile imzaladığı ilk resmi antlaşma olma özelliğini taşıyan ve Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde imzalanan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: C) Amasya Antlaşması
Açıklama: 1555 yılında imzalanan Amasya Antlaşması, Kanuni'nin İran'a düzenlediği seferler sonucunda yapılmıştır. Bu antlaşma, iki devlet arasındaki ilk resmi barış antlaşması olup, Bağdat, Tebriz ve Doğu Anadolu'nun Osmanlı hakimiyetinde olduğunu Safevilere kabul ettirmiştir.
Soru 4: Fatih Sultan Mehmet'in Kırım Hanlığı'nı Osmanlı Devleti'ne bağlamasıyla ortaya çıkan en önemli jeopolitik sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Karadeniz'in bir Türk gölü haline gelmesi
Açıklama: Kırım, Karadeniz'in kuzey sahilindeki en stratejik noktadır. Kırım'ın alınmasıyla Karadeniz'in tüm sahilleri Osmanlı kontrolüne girmiş, bu da Karadeniz'i adeta bir Osmanlı iç denizi haline getirmiştir.
Soru 5: Kanuni Sultan Süleyman'ın çıktığı son sefer olan ve padişahın vefatıyla sonuçlanan sefer aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Zigetvar Seferi
Açıklama: 1566 yılında Avusturya üzerine düzenlenen Zigetvar Seferi, yaşlı padişah Kanuni Sultan Süleyman'ın 13. ve son seferidir. Kale kuşatması sırasında vefat etmiş, ancak ordunun moralinin bozulmaması için ölümü bir süre gizlenmiştir.
Soru 6: Aşağıdakilerden hangisi, Sokullu Mehmet Paşa'nın Süveyş Kanalı Projesi'nin hedeflerinden biri değildir?
Doğru Cevap: D) Rusya'nın Karadeniz'e inmesini önlemek
Açıklama: Rusya'nın güneye inmesini engellemek, Sokullu'nun bir diğer büyük projesi olan Don-Volga Kanal Projesi'nin hedefidir. Süveyş Kanalı Projesi ise tamamen Akdeniz-Kızıldeniz bağlantısı ve Hint Okyanusu ticaretiyle ilgilidir.
Soru 7: Osmanlı tarihinde "Yükselme Dönemi içinde bir duraklama devri" olarak adlandırılan ve fetihlerin yavaşladığı dönem, hangi padişah zamanında yaşanmıştır?
Doğru Cevap: C) II. Bayezid
Açıklama: II. Bayezid döneminin büyük bir kısmı, kardeşi Cem Sultan'ın taht iddiaları ve Avrupa'ya sığınmasıyla oluşan uluslararası bir sorunla geçmiştir. Bu olay, devletin enerjisini iç meselelere odaklamasına neden olmuş ve Fatih dönemindeki fetih hızının kesilmesine yol açmıştır.
Soru 8: Fatih Sultan Mehmet tarafından Topkapı Sarayı'nda kurulan ve başta sadrazam olmak üzere üst düzey devlet adamlarının yetiştirildiği okul aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Enderun Mektebi
Açıklama: Enderun Mektebi, devşirme sistemiyle seçilen en zeki ve yetenekli gençlerin saray içinde özel bir eğitimden geçirilerek Osmanlı bürokrasisi ve ordusu için yönetici kadrolarını yetiştiren seçkin bir eğitim kurumuydu.
Soru 9: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde, yaklaşık iki saat gibi çok kısa bir sürede Macar ordusunun imha edilmesiyle sonuçlanan ve Macar Krallığı'nı ortadan kaldıran savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) Mohaç Meydan Muharebesi
Açıklama: 1526'da gerçekleşen Mohaç Meydan Muharebesi, dünya savaş tarihinin en kısa süren meydan savaşlarından biridir. Bu zaferle Macar Krallığı tarih sahnesinden silinmiş ve Osmanlı Devleti ile Avusturya (Habsburglar) doğrudan komşu haline gelmiştir.
Soru 10: Kıbrıs'ın fethinden sonra Haçlı donanmasının Osmanlı donanmasını yaktığı İnebahtı Deniz Savaşı, hangi padişah döneminde gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: D) II. Selim
Açıklama: Kıbrıs, 1571 yılında II. Selim döneminde fethedilmiştir. Bu fethe tepki olarak aynı yıl toplanan Haçlı donanması, İnebahtı'da Osmanlı donanmasına büyük bir yenilgi yaşatmıştır. Bu olaylar, sadrazam Sokullu Mehmet Paşa'nın etkin olduğu döneme denk gelir.
Soru 11: Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi'nin aşağıdaki sonuçlarından hangisi, Osmanlı Devleti'nin teokratik (dine dayalı) yapısını daha da güçlendirmiştir?
Doğru Cevap: E) Halifeliğin Osmanlı hanedanına geçmesi
Açıklama: Halifelik, tüm Sünni İslam dünyasının dini liderliği anlamına gelir. Mısır Seferi ile bu unvanın Osmanlı padişahlarına geçmesi, padişahın siyasi gücünün yanına dini bir güç de eklemiş ve devletin teokratik karakterini pekiştirmiştir.
Soru 12: Fatih Sultan Mehmet tarafından hazırlatılan Kanunname-i Âli Osman ile kardeş katlinin yasallaştırılmasının temel amacı nedir?
Doğru Cevap: A) Devletin bekası için taht kavgalarını önlemek
Açıklama: Osmanlı tarihinde taht kavgaları, Fetret Devri gibi büyük krizlere yol açmıştır. Fatih, "nizam-ı âlem" (dünya düzeni/devletin bekası) için padişahın, diğer kardeşlerini ortadan kaldırarak tahtta rakip bırakmamasını kanunlaştırmıştır. Amaç, merkezi otoriteyi sarsacak iç savaşları engellemektir.
Soru 13: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Fransa'ya kapitülasyonlar verilmesinin temel siyasi hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Avrupa'daki Habsburg egemenliğine karşı bir denge unsuru oluşturmak
Açıklama: Kanuni döneminde Avrupa'nın en büyük gücü, Avusturya ve İspanya'yı yöneten Habsburg Hanedanı'ydı. Osmanlı Devleti, Fransa'ya ticari ve hukuki ayrıcalıklar vererek onu kendi yanına çekmiş ve Avrupa'nın en büyük gücü olan Habsburglar'a karşı siyasi bir müttefik kazanarak Hristiyan birliğini parçalamayı amaçlamıştır.
Soru 14: Yavuz Sultan Selim'in, sekiz yıllık kısa saltanatına rağmen Osmanlı topraklarını yaklaşık iki buçuk katına çıkarması, politikasını ağırlıklı olarak hangi yönde yürüttüğünü gösterir?
Doğru Cevap: C) Doğu (Safevi ve Memlük)
Açıklama: Yavuz Sultan Selim, saltanatının tamamını Doğu'daki iki büyük Türk-İslam devleti olan Safeviler ve Memlükler ile mücadeleye ayırmıştır. Çaldıran, Mercidabık ve Ridaniye zaferleri sonucunda Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Suriye, Filistin ve Mısır gibi çok geniş topraklar Osmanlı Devleti'ne katılmıştır.
Soru 15: Osmanlı Devleti'nin, Karamanoğulları Beyliği'ne kesin olarak son vererek Anadolu Türk siyasi birliğini büyük ölçüde sağladığı dönem, hangi padişaha aittir?
Doğru Cevap: B) II. Bayezid
Açıklama: Karamanoğulları, kendilerini Anadolu Selçukluları'nın mirasçısı olarak gören ve Osmanlı'yı en çok uğraştıran beyliktir. Fatih döneminde bu beyliğe büyük darbe vurulmuş olsa da varlığı devam etmiştir. Kesin olarak ortadan kaldırılması ve topraklarının tamamen Osmanlı'ya katılması II. Bayezid döneminde gerçekleşmiştir.
Soru 16: Topkapı Sarayı'nda Divan-ı Hümayun toplantılarını izlediği "Kasr-ı Adl" (Adalet Kulesi) penceresini yaptıran ve divan başkanlığını sadrazama devrederek padişahın otoritesini yücelten hükümdar kimdir?
Doğru Cevap: A) Fatih Sultan Mehmet
Açıklama: Fatih'e kadar divan toplantılarına padişahlar başkanlık ederdi. Fatih, bu usulü değiştirerek divan başkanlığını Sadrazama bırakmış, kendisi ise toplantıları gizli bir pencereden izlemeye başlamıştır. Bu uygulama, padişahı devlet işlerinin günlük rutininden ayırarak daha üstün ve ulaşılmaz bir konuma getirmiş, böylece merkezi otoriteyi güçlendirmiştir.
Soru 17: Aşağıdakilerden hangisi Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde gerçekleştirilen Hint Deniz Seferleri'nin temel amaçlarından biri değildir?
Doğru Cevap: E) Bölgedeki Şii-Fatımi devletlerini ortadan kaldırmak
Açıklama: Fatımi Devleti, çok daha önce Selahaddin Eyyubi tarafından ortadan kaldırılmıştı ve Hint Deniz Seferleri sırasında böyle bir devlet mevcut değildi. Diğer tüm seçenekler, Portekiz'in bölgedeki etkinliğini kırmak ve eski ticaret yollarını canlandırmak gibi seferlerin ana hedeflerini oluşturmaktadır.
Soru 18: Fatih Sultan Mehmet'in, fetihten sonra İstanbul'u yeniden imar ederken Sahn-ı Seman Medreseleri'ni kurması ve Ali Kuşçu gibi alimleri şehre davet etmesi, öncelikle neyi amaçladığını gösterir?
Doğru Cevap: C) İstanbul'u İslam dünyasının bilim ve kültür merkezi yapmayı
Açıklama: Sahn-ı Seman, dönemin üniversitesi niteliğindeydi ve burada hem dini hem de pozitif bilimler (matematik, astronomi vb.) okutuluyordu. Çağın en büyük alimlerinden Ali Kuşçu'nun İstanbul'a getirilmesi de bu vizyonun bir parçasıdır. Fatih, İstanbul'u sadece bir siyasi başkent değil, aynı zamanda bir ilim merkezi olarak tasarlamıştır.
Soru 19: Osmanlı Devleti'nin, Mora Yarımadası ve Trabzon Rum İmparatorluğu'nu fethetmesi, aşağıdaki hedeflerden hangisine yönelik bir adımdır?
Doğru Cevap: B) Bizans İmparatorluğu'nu yeniden canlandırma umutlarını tamamen sona erdirmeye
Açıklama: İstanbul'un fethinden sonra Bizans hanedanının soyundan gelenler Mora ve Trabzon'da varlıklarını sürdürüyorlardı. Bu iki bölge, Bizans'ın yeniden diriltilebileceği potansiyel merkezler olarak görülüyordu. Fatih Sultan Mehmet, bu iki devleti de ortadan kaldırarak Bizans'ı tarih sahnesinden tamamen silmiştir.
Soru 20: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Osmanlı Devleti, Avrupa'da en büyük rakibi olan Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu ve lideri Şarlken'e karşı aşağıdaki politikalardan hangisini izlememiştir?
Doğru Cevap: D) Papalık ile işbirliği yaparak Şarlken'i yalnız bırakmak
Açıklama: Papalık, Katolik dünyasının dini lideri ve Haçlı seferlerinin düzenleyicisiydi. Şarlken ise Katolikliğin en büyük savunucusuydu. Dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin, en büyük düşmanlarından biri olan Papalık ile yine en büyük düşmanı olan Şarlken'e karşı işbirliği yapması düşünülemez. Aksine Osmanlı, Şarlken'i zayıflatmak için onun düşmanı olan Fransa ve Protestanlar gibi unsurları desteklemiştir.