İçereği Atla
Noktalama İşaretleri Testi - 3

Noktalama İşaretleri Testi - 3(İleri Seviye)

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) kullanılmamalıdır?

Doğru Cevap: D
Metin içinde tekrarlı bağlaçlardan (hem... hem..., ya... ya..., ne... ne...) önce de sonra da virgül konulmaz. Bu cümlede "hem" bağlaçlarının arasına virgül konulması bir yazım yanlışıdır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde konuşma çizgisi (—) yanlış kullanılmıştır?

Doğru Cevap: B
Konuşma çizgisi, adından da anlaşılacağı gibi yazıda konuşmaları göstermek için kullanılır. B seçeneğinde ise bir ara söz belirtilmiştir. Ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için konuşma çizgisi değil, kısa çizgi (-) veya virgül (,) kullanılır. Bu ikisi sıkça karıştırılan işaretlerdir.

3. "Ahmet Mithat Efendi’nin (1844-1912) en bilinen eseri Felatun Bey’le Rakım Efendi’dir." cümlesindeki yay ayracın kullanım amacı hangisidir?

Doğru Cevap: D
Yay ayraç, özel veya cins isme ait ek bir bilgiyi, bu örnekte olduğu gibi bir yazarın doğum ve ölüm tarihlerini göstermek amacıyla kullanılır. Bu, yay ayracın biyografik metinlerdeki yaygın kullanımlarından biridir.

4. "Şair diyor ki [...] vatan toprağının her zerresi kutsaldır." cümlesindeki köşeli ayracın [ ] kullanım amacı nedir?

Doğru Cevap: B
Alıntılarda atlanan, yani alınmayan bölümler olduğunu göstermek için yay ayraç içinde üç nokta (...) veya sadece köşeli ayraç içinde üç nokta [...] kullanılır. Bu kullanım, alıntının orijinal metinden eksiltme yapılarak alındığını belirtir.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin (') kullanımı doğrudur?

Doğru Cevap: D
Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır. "2'nci" kullanımı doğrudur. A ve E seçeneklerinde yapım eki (-ce, -lı) almış özel isimler ve ondan sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmamalıdır (Türkçenin, Hollandalılar). B seçeneğinde "-lı" yapım eki yine kesmeyle ayrılmamalıdır (Konyalı). C seçeneğinde kurum, kurul, birleşim adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz (Yönetim Kurulu).

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti (?) getirilemez?

Doğru Cevap: C
"mı / mi" eki, cümleye her zaman soru anlamı katmaz. C seçeneğinde "zaman" anlamı katarak zarf-fiil göreviyle kullanılmıştır ("Havalar soğuduğu zaman..."). Bu nedenle cümlenin sonuna soru işareti değil, nokta konulmalıdır. Diğer seçenekler, cevap bekleme amacı taşımasa bile (sözde soru cümlesi) soru anlamı içerdiği için sonlarına soru işareti konulur.

7. "Gök ekini biçer gibi... Başaklar daha dolmadan." (A. Nihat Asya)
Dizeleri yan yana yazıldığında aralarına hangi noktalama işareti konmalıdır?

Doğru Cevap: C
Şiirde dizeler normalde alt alta yazılır. Ancak bir metin içinde yan yana yazılmaları gerektiğinde, bir dizeden diğerine geçildiğini belirtmek için aralarına eğik çizgi (/) konulur. Örnek: "Gök ekini biçer gibi... / Başaklar daha dolmadan."

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül (;) bu cümledeki göreviyle kullanılmıştır?
"At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır."

Doğru Cevap: B
Örnek cümlede noktalı virgül, kendi içlerinde virgül bulunmayan ancak birbirine bağlı sıralı cümleleri ayırmak için kullanılmıştır. B seçeneğindeki kullanım da aynı amaca hizmet etmektedir. Diğer seçeneklerde ise noktalı virgül, virgüllerle ayrılmış tür veya takımları (A, D, E) ya da özneyi kendisinden sonra gelen ve virgülle ayrılmış ögelerden ayırmak (C) için kullanılmıştır.

9. Denden işareti (") hangi durumda kullanılır?

Doğru Cevap: E
Denden işareti ("), bir listede veya çizelgede alt alta yazılan maddelerde, bir üstteki maddenin aynısı olan kelime veya kelime gruplarının yerine kullanılır. Amacı tekrar yazmaktan kaçınmaktır.
Örnek:
- İsim tamlaması
- Sıfat "
- Zamir "

10. Aşağıdaki adres yazımlarından hangisi doğrudur?

Doğru Cevap: D
Adres yazımında TDK kurallarına göre apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir arasına eğik çizgi (/) konur. "Numara" kelimesinin kısaltmasından sonra nokta kullanılır. Bu kurallara tam olarak uyan tek seçenek D'dir.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem işareti (!) farklı bir görevde kullanılmıştır?

Doğru Cevap: D
A, B, C ve E seçeneklerinde ünlem işareti; korku, sevinç, coşku, seslenme ve hitap gibi duyguları veya durumları anlatan cümlelerin sonuna konmuştur. D seçeneğinde ise yay ayraç içinde kullanılarak cümlenin tam tersinin kastedildiği, söylenen söze inanılmadığı ve alay edildiği belirtilmiştir.

12. Tırnak içine alınmış bir cümlenin sonundaki noktalama işareti (., ?, !) ile ilgili kural hangisinde doğru verilmiştir?

Doğru Cevap: C
Kural olarak, tırnak içine alınan cümlenin kendi noktalama işareti ne ise (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb.) bu işaret, tırnak kapatılmadan önce konulur. Örnek: Arkadaşım, "Yarın sinemaya gidelim mi?" diye sordu. Görüldüğü gibi soru işareti, tırnak işaretinin içinde kalmıştır.