Anayasa Hukuku ve Türk Anayasa Tarihi Testi - 1
1. Devletin temel yapısını, yönetim biçimini, organlarını, bu organların birbirleriyle olan ilişkilerini ve bireylerin temel hak ve özgürlüklerini düzenleyen en üstün hukuk kuralları bütününe ne ad verilir?
Bu tanım, devletin temelini oluşturan ve diğer tüm yasalardan üstün olan anayasanın tanımıdır. Anayasa, normlar hiyerarşisinin en tepesinde yer alan temel kanundur.
2. Değiştirilmesi, normal kanunların değiştirilmesinden daha zor usullere ve özel çoğunluklara bağlanmış olan anayasa türü aşağıdakilerden hangisidir?
Bu tanım, anayasanın istikrarını ve üstünlüğünü korumak amacıyla değiştirilmesini zorlaştıran katı anayasa kavramını ifade eder. Yumuşak anayasalar ise normal kanunlarla aynı kolaylıkta değiştirilebilir.
3. Osmanlı İmparatorluğu'nda padişahın yetkilerini ilk kez sınırlandıran ve bir anayasal belge niteliği taşıyan ilk gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
1808 tarihli Sened-i İttifak, padişah (II. Mahmut) ile ayanlar arasında imzalanmış ve padişahın otoritesini sınırlandıran ilk misak (sözleşme) niteliğindeki belgedir. Bu belge, Türk anayasal gelişmelerinin başlangıcı olarak kabul edilir.
4. Türk tarihinin ilk yazılı anayasası olan 1876 Kanun-i Esasi'nin temel özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Kanun-i Esasi, bir halk hareketi veya kurucu meclis tarafından değil, padişahın atadığı bir komisyonca hazırlanıp padişah tarafından tek taraflı olarak ilan edilmiştir. Bu nedenle "ferman anayasa" niteliğindedir.
5. 1909 yılında Kanun-i Esasi'de yapılan değişikliklerle (II. Meşrutiyet) getirilen en önemli yeniliklerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Bu değişiklik, yürütme organının denetimini padişahtan alıp halkın temsilcilerinden oluşan meclise vererek parlamenter sisteme geçiş yolunda atılmış en önemli adımdır.
6. Milli Mücadele döneminde hazırlanan 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun temel felsefesi ve en belirgin özelliği nedir?
1. maddesi "Hâkimiyet bilâkayd u şart Milletindir" olan bu anayasa, Türk anayasa tarihinde milli egemenlik ilkesini ilk kez açıkça benimseyen belgedir. Aynı zamanda savaş koşulları gereği kuvvetler birliğini benimsemiştir.
7. 1924 Anayasası'nın hükümet sistemi, yasama ve yürütme arasındaki ilişkiler açısından nasıl tanımlanabilir?
Yürütmenin meclis tarafından seçilmesi ve denetlenmesi meclis hükümetine; bakanların bireysel sorumluluğu gibi unsurlar ise parlamenter sisteme benzediği için karma bir yapıdadır. Bu yapıya "kuvvetler birliği ve görevler ayrılığı" da denir.
8. Aşağıdakilerden hangisi, 1961 Anayasası'nın getirdiği temel yeniliklerden biri değildir?
Laiklik ilkesi anayasaya ilk kez 1924 Anayasası'nda 1937 yılında yapılan değişiklikle girmiştir. 1961 Anayasası ise bu ilkeyi korumuş ve güçlendirmiştir, ancak ilk kez getirmemiştir. Diğer seçenekler 1961 Anayasası'nın getirdiği önemli yeniliklerdir.
9. 1971-1973 yıllarında 1961 Anayasası'nda yapılan değişikliklerin temel amacı ve yönelimi neydi?
12 Mart Muhtırası sonrası yapılan bu değişikliklerle, 1961 Anayasası'nın getirdiği özgürlükçü yapı "fazla" bulunmuş ve 'güçlü devlet' ve 'otorite' anlayışı çerçevesinde yürütme organının yetkileri artırılmış, temel haklara ilişkin sınırlamalar getirilmiştir.
10. 1982 Anayasası, kendinden önceki 1961 Anayasası ile karşılaştırıldığında nasıl bir nitelik taşır?
12 Eylül askeri müdahalesi sonrası hazırlanan 1982 Anayasası, yürütmeyi güçlendiren, hak ve özgürlükleri sınırlayan ve pek çok konuyu ayrıntılı şekilde düzenleyen (kazuistik) bir anayasadır. 1961 Anayasası ise daha özgürlükçü ve çoğulcu bir anlayışa sahipti.
11. Aşağıdaki anayasalardan hangileri bir halk oylaması (referandum) ile kabul edilmiştir?
Türkiye anayasa tarihinde kurucu anayasalardan 1961 ve 1982 Anayasaları, hazırlandıktan sonra halk oylamasına sunularak yürürlüğe girmiştir. Bu, Türkiye tarihindeki anayasa referandumlarıdır.
12. 2017 Anayasa değişikliği ile Türk hükümet sisteminde yapılan en köklü değişiklik aşağıdakilerden hangisidir?
Bu değişiklik, başbakanlık makamını kaldırarak ve yürütme yetkisini tamamen halk tarafından seçilen cumhurbaşkanında toplayarak Türkiye'nin uzun yıllardır uyguladığı parlamenter hükümet sistemini temelden değiştirmiş ve yerine "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi" olarak adlandırılan yeni bir modeli getirmiştir.
Anayasa Hukuku ve Türk Anayasa Tarihi Testi - 1
1. Devletin temel yapısını, yönetim biçimini, organlarını, bu organların birbirleriyle olan ilişkilerini ve bireylerin temel hak ve özgürlüklerini düzenleyen en üstün hukuk kuralları bütününe ne ad verilir?
Bu tanım, devletin temelini oluşturan ve diğer tüm yasalardan üstün olan anayasanın tanımıdır. Anayasa, normlar hiyerarşisinin en tepesinde yer alan temel kanundur.
2. Değiştirilmesi, normal kanunların değiştirilmesinden daha zor usullere ve özel çoğunluklara bağlanmış olan anayasa türü aşağıdakilerden hangisidir?
Bu tanım, anayasanın istikrarını ve üstünlüğünü korumak amacıyla değiştirilmesini zorlaştıran katı anayasa kavramını ifade eder. Yumuşak anayasalar ise normal kanunlarla aynı kolaylıkta değiştirilebilir.
3. Osmanlı İmparatorluğu'nda padişahın yetkilerini ilk kez sınırlandıran ve bir anayasal belge niteliği taşıyan ilk gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
1808 tarihli Sened-i İttifak, padişah (II. Mahmut) ile ayanlar arasında imzalanmış ve padişahın otoritesini sınırlandıran ilk misak (sözleşme) niteliğindeki belgedir. Bu belge, Türk anayasal gelişmelerinin başlangıcı olarak kabul edilir.
4. Türk tarihinin ilk yazılı anayasası olan 1876 Kanun-i Esasi'nin temel özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Kanun-i Esasi, bir halk hareketi veya kurucu meclis tarafından değil, padişahın atadığı bir komisyonca hazırlanıp padişah tarafından tek taraflı olarak ilan edilmiştir. Bu nedenle "ferman anayasa" niteliğindedir.
5. 1909 yılında Kanun-i Esasi'de yapılan değişikliklerle (II. Meşrutiyet) getirilen en önemli yeniliklerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Bu değişiklik, yürütme organının denetimini padişahtan alıp halkın temsilcilerinden oluşan meclise vererek parlamenter sisteme geçiş yolunda atılmış en önemli adımdır.
6. Milli Mücadele döneminde hazırlanan 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun temel felsefesi ve en belirgin özelliği nedir?
1. maddesi "Hâkimiyet bilâkayd u şart Milletindir" olan bu anayasa, Türk anayasa tarihinde milli egemenlik ilkesini ilk kez açıkça benimseyen belgedir. Aynı zamanda savaş koşulları gereği kuvvetler birliğini benimsemiştir.
7. 1924 Anayasası'nın hükümet sistemi, yasama ve yürütme arasındaki ilişkiler açısından nasıl tanımlanabilir?
Yürütmenin meclis tarafından seçilmesi ve denetlenmesi meclis hükümetine; bakanların bireysel sorumluluğu gibi unsurlar ise parlamenter sisteme benzediği için karma bir yapıdadır. Bu yapıya "kuvvetler birliği ve görevler ayrılığı" da denir.
8. Aşağıdakilerden hangisi, 1961 Anayasası'nın getirdiği temel yeniliklerden biri değildir?
Laiklik ilkesi anayasaya ilk kez 1924 Anayasası'nda 1937 yılında yapılan değişiklikle girmiştir. 1961 Anayasası ise bu ilkeyi korumuş ve güçlendirmiştir, ancak ilk kez getirmemiştir. Diğer seçenekler 1961 Anayasası'nın getirdiği önemli yeniliklerdir.
9. 1971-1973 yıllarında 1961 Anayasası'nda yapılan değişikliklerin temel amacı ve yönelimi neydi?
12 Mart Muhtırası sonrası yapılan bu değişikliklerle, 1961 Anayasası'nın getirdiği özgürlükçü yapı "fazla" bulunmuş ve 'güçlü devlet' ve 'otorite' anlayışı çerçevesinde yürütme organının yetkileri artırılmış, temel haklara ilişkin sınırlamalar getirilmiştir.
10. 1982 Anayasası, kendinden önceki 1961 Anayasası ile karşılaştırıldığında nasıl bir nitelik taşır?
12 Eylül askeri müdahalesi sonrası hazırlanan 1982 Anayasası, yürütmeyi güçlendiren, hak ve özgürlükleri sınırlayan ve pek çok konuyu ayrıntılı şekilde düzenleyen (kazuistik) bir anayasadır. 1961 Anayasası ise daha özgürlükçü ve çoğulcu bir anlayışa sahipti.
11. Aşağıdaki anayasalardan hangileri bir halk oylaması (referandum) ile kabul edilmiştir?
Türkiye anayasa tarihinde kurucu anayasalardan 1961 ve 1982 Anayasaları, hazırlandıktan sonra halk oylamasına sunularak yürürlüğe girmiştir. Bu, Türkiye tarihindeki anayasa referandumlarıdır.
12. 2017 Anayasa değişikliği ile Türk hükümet sisteminde yapılan en köklü değişiklik aşağıdakilerden hangisidir?
Bu değişiklik, başbakanlık makamını kaldırarak ve yürütme yetkisini tamamen halk tarafından seçilen cumhurbaşkanında toplayarak Türkiye'nin uzun yıllardır uyguladığı parlamenter hükümet sistemini temelden değiştirmiş ve yerine "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi" olarak adlandırılan yeni bir modeli getirmiştir.