Yargı Testi - 1
1. 1982 Anayasası'na göre, yargı yetkisi kimin adına kullanılır?
Anayasa'nın 9. maddesi, yargı yetkisinin "Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce" kullanılacağını açıkça belirtir. Bu, yargının meşruiyet kaynağını ve bağımsızlığını vurgulayan temel bir ilkedir.
2. Hâkimlerin ve savcıların mesleğe kabulü, atanmaları ve disiplin işlemleri gibi özlük işleri hakkında karar veren anayasal kurum hangisidir?
Bu tanım, yargı bağımsızlığının ve hâkimlik teminatının güvencesi olan HSK'nın temel görevlerini ifade eder. Adalet Bakanı kurulun başkanıdır ancak bu kararları alan kurulun kendisidir.
3. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve TBMM İçtüzüğü'nün Anayasa'ya uygunluğunu denetleyen yüksek mahkeme hangisidir?
Bu görev, anayasanın üstünlüğünü sağlayan ve "normlar hiyerarşisi"nin tepesini koruyan Anayasa Mahkemesi'nin asli görevidir. Bu denetim "Anayasa Yargısı" olarak da bilinir.
4. Adliye mahkemelerince verilen karar ve hükümlerin son inceleme mercii olan yüksek mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Bu tanım, adli yargı alanında (hukuk ve ceza davaları) en üst temyiz mahkemesi olan Yargıtay'ın görevidir. Yargıtay, ülke genelinde hukuk birliğini sağlamakla da görevlidir.
5. İdari mahkemelerce verilen karar ve hükümlerin son inceleme mercii olan ve belli davalara ilk derece mahkemesi olarak bakan yüksek mahkeme hangisidir?
Bu tanım, idari yargı alanında hem en üst temyiz mercii hem de en üst danışma ve kanunda belirtilen durumlarda ilk derece yargı yeri olan Danıştay'ın görevlerini ifade eder.
6. Adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak karara bağlayan yüksek mahkeme hangisidir?
Bu görev, farklı yargı kolları arasında çıkan ve hangi mahkemenin görevli olduğu ya da çelişkili kararların nasıl çözüleceği konusunda karar veren Uyuşmazlık Mahkemesi'ne aittir.
7. TBMM adına kamu idarelerinin mali faaliyetlerini denetleyen ve bir yüksek mahkeme olarak düzenlenen anayasal kurum hangisidir?
Sayıştay, Anayasa'nın Yargı bölümünde düzenlenmesine rağmen klasik bir yargılama faaliyeti yürütmez; TBMM adına mali denetim yapar. Kararları kesindir ve bu nedenle kendine özgü bir yüksek denetim organıdır.
8. Üst düzey devlet görevlilerinin görevleriyle ilgili suçlardan dolayı "Yüce Divan" sıfatıyla yargılama yapan mahkeme hangisidir?
Anayasa, Cumhurbaşkanı, bakanlar, yüksek mahkeme başkan ve üyeleri gibi görevliler için özel bir yargılama usulü öngörmüş ve bu görevi Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi'ne vermiştir.
9. Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSK) doğal başkanı aşağıdakilerden hangisidir?
Anayasa'ya göre, Adalet Bakanı HSK'nın başkanıdır. Adalet Bakanlığı Bakan Yardımcısı da Kurulun doğal üyesidir. Bu durum, yürütmenin Kurul üzerindeki etkisine dair tartışmaları beraberinde getirmektedir.
10. Temel hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkesin, iç hukuk yollarını tükettikten sonra başvurabildiği anayasal hak arama yolu hangisidir?
2010 Anayasa değişikliği ile getirilen bireysel başvuru yolu, bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla doğrudan Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesini sağlar.
11. Mahkemelerin bağımsızlığı ilkesi aşağıdakilerden hangisini kapsamaz?
Mahkeme kararları, bilimsel olarak veya kamuoyunda eleştirilebilir. Bağımsızlık, kararların eleştirilemez olduğu anlamına gelmez, sadece kararlara ve hâkimin vicdani kanaatine müdahale edilemeyeceği anlamına gelir.
12. Yüksek mahkeme başkan ve üyeleri kaç yaşını doldurunca emekliye ayrılırlar?
Anayasa, yüksek mahkeme üyeleri (Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay) için özel ve tek bir yaş haddi belirlemiştir. Bu kişiler 65 yaşını doldurunca zorunlu olarak emekliye ayrılırlar.
Yargı Testi - 1
1. 1982 Anayasası'na göre, yargı yetkisi kimin adına kullanılır?
Anayasa'nın 9. maddesi, yargı yetkisinin "Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce" kullanılacağını açıkça belirtir. Bu, yargının meşruiyet kaynağını ve bağımsızlığını vurgulayan temel bir ilkedir.
2. Hâkimlerin ve savcıların mesleğe kabulü, atanmaları ve disiplin işlemleri gibi özlük işleri hakkında karar veren anayasal kurum hangisidir?
Bu tanım, yargı bağımsızlığının ve hâkimlik teminatının güvencesi olan HSK'nın temel görevlerini ifade eder. Adalet Bakanı kurulun başkanıdır ancak bu kararları alan kurulun kendisidir.
3. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve TBMM İçtüzüğü'nün Anayasa'ya uygunluğunu denetleyen yüksek mahkeme hangisidir?
Bu görev, anayasanın üstünlüğünü sağlayan ve "normlar hiyerarşisi"nin tepesini koruyan Anayasa Mahkemesi'nin asli görevidir. Bu denetim "Anayasa Yargısı" olarak da bilinir.
4. Adliye mahkemelerince verilen karar ve hükümlerin son inceleme mercii olan yüksek mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Bu tanım, adli yargı alanında (hukuk ve ceza davaları) en üst temyiz mahkemesi olan Yargıtay'ın görevidir. Yargıtay, ülke genelinde hukuk birliğini sağlamakla da görevlidir.
5. İdari mahkemelerce verilen karar ve hükümlerin son inceleme mercii olan ve belli davalara ilk derece mahkemesi olarak bakan yüksek mahkeme hangisidir?
Bu tanım, idari yargı alanında hem en üst temyiz mercii hem de en üst danışma ve kanunda belirtilen durumlarda ilk derece yargı yeri olan Danıştay'ın görevlerini ifade eder.
6. Adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak karara bağlayan yüksek mahkeme hangisidir?
Bu görev, farklı yargı kolları arasında çıkan ve hangi mahkemenin görevli olduğu ya da çelişkili kararların nasıl çözüleceği konusunda karar veren Uyuşmazlık Mahkemesi'ne aittir.
7. TBMM adına kamu idarelerinin mali faaliyetlerini denetleyen ve bir yüksek mahkeme olarak düzenlenen anayasal kurum hangisidir?
Sayıştay, Anayasa'nın Yargı bölümünde düzenlenmesine rağmen klasik bir yargılama faaliyeti yürütmez; TBMM adına mali denetim yapar. Kararları kesindir ve bu nedenle kendine özgü bir yüksek denetim organıdır.
8. Üst düzey devlet görevlilerinin görevleriyle ilgili suçlardan dolayı "Yüce Divan" sıfatıyla yargılama yapan mahkeme hangisidir?
Anayasa, Cumhurbaşkanı, bakanlar, yüksek mahkeme başkan ve üyeleri gibi görevliler için özel bir yargılama usulü öngörmüş ve bu görevi Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi'ne vermiştir.
9. Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSK) doğal başkanı aşağıdakilerden hangisidir?
Anayasa'ya göre, Adalet Bakanı HSK'nın başkanıdır. Adalet Bakanlığı Bakan Yardımcısı da Kurulun doğal üyesidir. Bu durum, yürütmenin Kurul üzerindeki etkisine dair tartışmaları beraberinde getirmektedir.
10. Temel hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkesin, iç hukuk yollarını tükettikten sonra başvurabildiği anayasal hak arama yolu hangisidir?
2010 Anayasa değişikliği ile getirilen bireysel başvuru yolu, bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla doğrudan Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesini sağlar.
11. Mahkemelerin bağımsızlığı ilkesi aşağıdakilerden hangisini kapsamaz?
Mahkeme kararları, bilimsel olarak veya kamuoyunda eleştirilebilir. Bağımsızlık, kararların eleştirilemez olduğu anlamına gelmez, sadece kararlara ve hâkimin vicdani kanaatine müdahale edilemeyeceği anlamına gelir.
12. Yüksek mahkeme başkan ve üyeleri kaç yaşını doldurunca emekliye ayrılırlar?
Anayasa, yüksek mahkeme üyeleri (Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay) için özel ve tek bir yaş haddi belirlemiştir. Bu kişiler 65 yaşını doldurunca zorunlu olarak emekliye ayrılırlar.