İdare Hukuku Testi - 1
1. İdare Hukukunu diğer hukuk dallarından (Medeni Hukuk, Borçlar Hukuku vb.) ayıran en temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?
İdare Hukuku, tarafların eşit olduğu özel hukuk ilişkilerinden farklı olarak, idarenin kamu yararını gerçekleştirmek amacıyla üstün ve ayrıcalıklı yetkiler (kamu gücü) kullandığı, önceden belirlenmiş kurallara (statü) dayalı bir hukuk dalıdır.
2. Türk idari teşkilatının iki temel esası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Anayasa'nın 123. maddesine göre "İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır." Türkiye'deki tüm idari yapı bu iki temel ilkenin birleşimi ve dengesi üzerine kurulmuştur.
3. Aşağıdakilerden hangisi "merkezden yönetim" kuruluşları arasında yer almaz?
Belediyeler, ayrı bir kamu tüzel kişiliğine, kendi bütçesine ve halk tarafından seçilen organlara sahip oldukları için "yerinden yönetim" kuruluşlarıdır. Diğer şıklar ise devlet tüzel kişiliği içinde yer alan ve merkezin hiyerarşisine tabi olan merkezden yönetim kuruluşlarıdır.
4. Merkezin, yerinden yönetim kuruluşları üzerinde sahip olduğu, hukuka uygunluk ve idarenin bütünlüğü açısından sınırlı denetim yetkisine ne ad verilir?
İdari Vesayet, merkezden yönetim kuruluşlarının (örn: İçişleri Bakanlığı), yerinden yönetim kuruluşlarının (örn: Belediye) eylem ve işlemleri üzerinde yaptığı sınırlı bir denetimdir. Hiyerarşi denetimi ise aynı tüzel kişilik içindeki ast-üst ilişkisidir ve daha geniştir.
5. Aşağıdakilerden hangisi "yerel yönetim (mahalli idare)" birimlerinden biri değildir?
Anayasa'ya göre mahalli idareler; il özel idaresi, belediye ve köydür. Bucaklar, merkezden yönetimin taşra teşkilatı içinde yer alan bir birim olmasına rağmen, 2014 yılında ilgili kanunun yürürlükten kaldırılmasıyla hukuken sona ermiştir.
6. İl özel idaresinin karar organı aşağıdakilerden hangisidir?
İl özel idaresinin üç temel organı vardır: Karar organı olan ve halk tarafından seçilen "İl Genel Meclisi", yürütme organı olan "Vali" ve hem karar hem danışma organı olan "İl Encümeni".
7. İlde, Cumhurbaşkanını ve devlet tüzel kişiliğini temsil eden, merkezin taşradaki en üst hiyerarşik amiri kimdir?
Vali, ildeki merkezi idare teşkilatının başıdır. Hem devleti hem de Cumhurbaşkanını temsil eder ve ildeki bakanlıkların taşra kuruluşları üzerinde hiyerarşik denetim yetkisine sahiptir.
8. Belirli bir teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren kamu hizmetlerini yürütmek üzere, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan kamu tüzel kişilerine ne ad verilir?
TRT, YÖK, üniversiteler, SGK gibi kurumlar, belirli bir hizmeti daha etkin yürütebilmek için devletten ayrı bir kamu tüzel kişiliği şeklinde örgütlenmişlerdir. Bunlara "hizmet yerinden yönetim" veya "kamu kurumları" denir.
9. Hiyerarşi denetimi ile vesayet denetimi arasındaki temel fark nedir?
Bu, iki denetim türü arasındaki en temel ayrımdır. Hiyerarşi, bir bakanın kendi bakanlığındaki bir genel müdür üzerinde (aynı devlet tüzel kişiliği) kullandığı denetimdir. Vesayet ise, İçişleri Bakanlığı'nın bir belediye (farklı kamu tüzel kişiliği) üzerinde kullandığı denetimdir.
10. Belediyenin karar organı olan Belediye Meclisi'nin başkanı kimdir?
Belediye kanununa göre, belediyenin yürütme organı olan Belediye Başkanı, aynı zamanda belediyenin karar organı olan Belediye Meclisi'nin de başkanıdır. Ancak meclis toplantılarında oy kullanamaz.
11. Ankara'da bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, idari teşkilatın hangi bölümünde yer alır?
Merkezden yönetim teşkilatı ikiye ayrılır: Başkentteki Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve yardımcı kuruluşlardan oluşan "Başkent Teşkilatı" ve iller ve ilçelerdeki valilik ve kaymakamlıklardan oluşan "Taşra Teşkilatı".
12. Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları (Barolar, Odalar, Birlikler) ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Anayasa'ya göre, bu kuruluşların organları, yargı gözetimi altında kendi üyeleri tarafından yapılan serbest seçimlerle oluşturulur. Bu, onların demokratik ve özerk yapılarının bir gereğidir. Diğer şıklar doğrudur.
İdare Hukuku Testi - 1
1. İdare Hukukunu diğer hukuk dallarından (Medeni Hukuk, Borçlar Hukuku vb.) ayıran en temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?
İdare Hukuku, tarafların eşit olduğu özel hukuk ilişkilerinden farklı olarak, idarenin kamu yararını gerçekleştirmek amacıyla üstün ve ayrıcalıklı yetkiler (kamu gücü) kullandığı, önceden belirlenmiş kurallara (statü) dayalı bir hukuk dalıdır.
2. Türk idari teşkilatının iki temel esası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Anayasa'nın 123. maddesine göre "İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır." Türkiye'deki tüm idari yapı bu iki temel ilkenin birleşimi ve dengesi üzerine kurulmuştur.
3. Aşağıdakilerden hangisi "merkezden yönetim" kuruluşları arasında yer almaz?
Belediyeler, ayrı bir kamu tüzel kişiliğine, kendi bütçesine ve halk tarafından seçilen organlara sahip oldukları için "yerinden yönetim" kuruluşlarıdır. Diğer şıklar ise devlet tüzel kişiliği içinde yer alan ve merkezin hiyerarşisine tabi olan merkezden yönetim kuruluşlarıdır.
4. Merkezin, yerinden yönetim kuruluşları üzerinde sahip olduğu, hukuka uygunluk ve idarenin bütünlüğü açısından sınırlı denetim yetkisine ne ad verilir?
İdari Vesayet, merkezden yönetim kuruluşlarının (örn: İçişleri Bakanlığı), yerinden yönetim kuruluşlarının (örn: Belediye) eylem ve işlemleri üzerinde yaptığı sınırlı bir denetimdir. Hiyerarşi denetimi ise aynı tüzel kişilik içindeki ast-üst ilişkisidir ve daha geniştir.
5. Aşağıdakilerden hangisi "yerel yönetim (mahalli idare)" birimlerinden biri değildir?
Anayasa'ya göre mahalli idareler; il özel idaresi, belediye ve köydür. Bucaklar, merkezden yönetimin taşra teşkilatı içinde yer alan bir birim olmasına rağmen, 2014 yılında ilgili kanunun yürürlükten kaldırılmasıyla hukuken sona ermiştir.
6. İl özel idaresinin karar organı aşağıdakilerden hangisidir?
İl özel idaresinin üç temel organı vardır: Karar organı olan ve halk tarafından seçilen "İl Genel Meclisi", yürütme organı olan "Vali" ve hem karar hem danışma organı olan "İl Encümeni".
7. İlde, Cumhurbaşkanını ve devlet tüzel kişiliğini temsil eden, merkezin taşradaki en üst hiyerarşik amiri kimdir?
Vali, ildeki merkezi idare teşkilatının başıdır. Hem devleti hem de Cumhurbaşkanını temsil eder ve ildeki bakanlıkların taşra kuruluşları üzerinde hiyerarşik denetim yetkisine sahiptir.
8. Belirli bir teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren kamu hizmetlerini yürütmek üzere, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan kamu tüzel kişilerine ne ad verilir?
TRT, YÖK, üniversiteler, SGK gibi kurumlar, belirli bir hizmeti daha etkin yürütebilmek için devletten ayrı bir kamu tüzel kişiliği şeklinde örgütlenmişlerdir. Bunlara "hizmet yerinden yönetim" veya "kamu kurumları" denir.
9. Hiyerarşi denetimi ile vesayet denetimi arasındaki temel fark nedir?
Bu, iki denetim türü arasındaki en temel ayrımdır. Hiyerarşi, bir bakanın kendi bakanlığındaki bir genel müdür üzerinde (aynı devlet tüzel kişiliği) kullandığı denetimdir. Vesayet ise, İçişleri Bakanlığı'nın bir belediye (farklı kamu tüzel kişiliği) üzerinde kullandığı denetimdir.
10. Belediyenin karar organı olan Belediye Meclisi'nin başkanı kimdir?
Belediye kanununa göre, belediyenin yürütme organı olan Belediye Başkanı, aynı zamanda belediyenin karar organı olan Belediye Meclisi'nin de başkanıdır. Ancak meclis toplantılarında oy kullanamaz.
11. Ankara'da bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, idari teşkilatın hangi bölümünde yer alır?
Merkezden yönetim teşkilatı ikiye ayrılır: Başkentteki Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve yardımcı kuruluşlardan oluşan "Başkent Teşkilatı" ve iller ve ilçelerdeki valilik ve kaymakamlıklardan oluşan "Taşra Teşkilatı".
12. Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları (Barolar, Odalar, Birlikler) ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Anayasa'ya göre, bu kuruluşların organları, yargı gözetimi altında kendi üyeleri tarafından yapılan serbest seçimlerle oluşturulur. Bu, onların demokratik ve özerk yapılarının bir gereğidir. Diğer şıklar doğrudur.