İçereği Atla
KPSS Tarih - Osmanlı Kuruluş Dönemi (Bölüm 1)

Bu sayfayı PDF olarak indirmek için butona tıklayın.

⚔️ Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi (Bölüm 1) ⚔️

Dönem Aralığı: 1299 (Tartışmalı) - 1453 (İstanbul'un Fethi'ne kadar)

Bu bölümde, beyliğin kuruluşundan devlet yapısına geçişi sağlayan Osman Bey ve Orhan Bey dönemleri incelenecektir.

Osmanlıların mensup olduğu boy Kayı Boyu'dur. Simgeleri iki ok ve bir yay (IYI) şeklindedir. Anadolu'ya ilk olarak Ahlat (Van) bölgesine gelmişler, ardından Anadolu Selçuklu Devleti tarafından Söğüt ve Domaniç bölgesine (Bilecik-Kütahya arası) uç beyliği olarak yerleştirilmişlerdir.

👑 Osman Bey Dönemi (1299 - 1326)

Devletin kurucusu ve ilk padişahıdır. "Fahrüddin" lakabıyla da bilinir.

Siyasi Gelişmeler ve Fetihler

  • Karacahisar'ın Fethi (1288): İlk önemli fetihtir. Burayı merkez yapmıştır.
  • İlk Hutbe (1299): Dursun Fakih tarafından Karacahisar'da Osman Bey adına okunan ilk hutbe, genellikle beyliğin bağımsızlık ilanı (İstiklal) olarak kabul edilir.
  • Bilecik, İnegöl, Yarhisar ve Yenişehir fethedildi. Merkez, Yenişehir'e taşındı.
  • Koyunhisar (Bafeus) Savaşı (1302): Osmanlı ile Bizans (Tekfurlar değil, doğrudan İmparatorluk ordusu) arasındaki İLK SAVAŞTIR.
  • Bursa Kuşatması: Uzun kuşatmadan sonra fetih (1326) Orhan Bey'e nasip olmuştur.

Osman Bey Dönemi Püf Noktaları

  • İlk Vergi: Bac (pazar vergisi).
  • İlk Para: “Mangır”ın Osman Bey’de; ancak ÖSYM’nin sıklıkla “ilk gümüş para = Orhan Bey (Akçe)”yı kabul ettiğine dikkat.
  • Ahi Desteği: Şeyh Edebali bağlantısı, sosyal-ekonomik güç.
Koyunhisar (1302) bir tekfur çatışması değil, Bizans imparatorluk ordusuna karşı meydan savaşıdır.

👑 Orhan Bey Dönemi (1326 - 1362)

Beylikten devlete geçişin tamamlandığı dönemdir.

Osman Bey → Beylik, Orhan Bey → Devlete geçiş / kurumsallaşma.

Siyasi Gelişmeler ve Fetihler

  • Bursa (1326): Başkent yapıldı.
  • Maltepe / Pelekanon (1329): Bizans’a karşı zafer; Anadolu’da geri alma ümidi biter.
  • İznik (1331) & İzmit (1337): Kocaeli Yarımadası tamamlandı.
  • Karesioğulları (1345): ATSB’de ilk adım, donanma ve komutanlar Osmanlı’ya geçti.
  • Çimpe Kalesi (1353): Rumeli’deki ilk toprak parçası.
İskan Siyaseti Rumeli’de ilk kez bu dönemde sistemli uygulanmıştır.

🚨 ÖSYM’nin Gözdesi: Kurumsallaşma – İlk’ler

  • İlk Divan, İlk Vezir
  • İlk Düzenli Ordu (Yaya-Müsellem)
  • İlk Medrese (İznik Orhaniyesi; Davud-i Kayseri)
  • İlk Tersane (Karamürsel)
  • İlk Gümüş Para (Akçe)
  • İlk “Sultan” unvanı atfı (İbn Battuta)
  • İlk cami (Hacı Özbek, İznik)
D-İ-M Şifresi: Divan, İznik Medresesi, Müsellem-Yaya (düzenli ordu).
Sıra ilişkisi:
  1. Karesioğulları (1345) → donanma/insan kaynağıyla zemin
  2. Çimpe (1353) → Rumeli’ye fiilî geçiş