1982 Anayasası ve Değişiklikleri Testi - 1
1. 1982 Anayasası'nın ilk halinde, 1961 Anayasası'na kıyasla en belirgin felsefi fark aşağıdakilerden hangisidir?
1982 Anayasası, 12 Eylül 1980 askeri müdahalesi sonrası hazırlanmış olup, 1961 Anayasası'nın getirdiği özgürlükçü ortamın toplumsal kargaşaya yol açtığı teziyle, istikrar ve devlet otoritesini ön plana çıkaran, yürütmeyi güçlendiren ve temel hak ve hürriyetlere daha fazla sınırlama getiren bir felsefeye sahipti.
2. 1982 Anayasası'nın "Değiştirilemeyecek Hükümler" başlıklı 4. maddesi, aşağıdaki maddelerden hangilerini anayasal koruma altına almaz?
Anayasa'nın 4. maddesi, sadece ilk üç maddenin değiştirilemeyeceğini ve değiştirilmesinin teklif dahi edilemeyeceğini açıkça hükme bağlar. Başlangıç metni, Anayasa metnine dahil olmasına rağmen, 4. madde kapsamında doğrudan koruma altına alınmamıştır.
3. 2007 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile getirilen en temel ve köklü yenilik aşağıdakilerden hangisidir?
2007 Anayasa değişikliğinin en önemli sonucu, Cumhurbaşkanının TBMM tarafından değil, doğrudan halk tarafından seçilmesi (5+5 yıl kuralı ile) sistemine geçilmesidir. Bu değişiklik, Türkiye'de parlamenter sistemden uzaklaşmanın ilk ve en önemli adımı olarak kabul edilir.
4. 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği paketi, ağırlıklı olarak hangi alanda reformlar içermekteydi?
2010 referandumu ile kabul edilen değişiklikler, "yargı reformu" paketi olarak bilinir. HSYK ve Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilmesi, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkının getirilmesi, Kamu Denetçiliği Kurumu'nun kurulması ve bazı temel hakların (kişisel verilerin korunması vb.) anayasal güvenceye alınması gibi önemli düzenlemeler içermekteydi.
5. 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmemiştir?
2017 değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmiş, bu kapsamda Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu kaldırılmıştır. Cumhurbaşkanının partili olabilmesinin önü açılmıştır. Ancak Devlet Denetleme Kurulu (DDK) kaldırılmamış, aksine Cumhurbaşkanlığına bağlı bir denetim organı olarak varlığını sürdürmüştür.
6. 1982 Anayasası'nın Başlangıç metninin hukuki niteliği nedir?
Anayasa'nın 176. maddesi, "Başlangıç, Anayasanın dayandığı temel görüş ve ilkeleri belirtir ve Anayasa metnine dahildir." diyerek, Başlangıç metnine anayasa normu gücü vermiştir. Bu metin, kanunların ve anayasa maddelerinin yorumlanmasında dikkate alınır.
7. 2010 Anayasa değişikliği ile anayasal bir kurum haline gelen ve idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri inceleyen organ hangisidir?
TBMM'ye bağlı olarak çalışan Kamu Denetçiliği Kurumu, 2010 değişikliği ile Anayasa'nın 74. maddesine eklenerek anayasal bir statü kazanmıştır.
8. 2017 Anayasa değişikliği ile Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSK) üye seçiminde hangi organların yetkisi artırılmıştır?
Eski sistemde HSK üyeleri ağırlıklı olarak yüksek yargı organları (Yargıtay, Danıştay) tarafından seçilirken, 2017 değişikliği ile bu yapı değiştirilmiş; kurulun 13 üyesinden 7'sini TBMM'nin, 4'ünü ise Cumhurbaşkanı'nın seçmesi esası getirilmiştir.
9. 1982 Anayasası'nda 2007 değişikliği ile Cumhurbaşkanının görev süresi ve seçilme sayısı nasıl düzenlenmiştir?
2007 değişikliği, 1982 Anayasası'nın ilk halindeki "7 yıllığına bir defa" kuralını değiştirmiş; Cumhurbaşkanının görev süresini 5 yıla indirmiş ve bir kimsenin en fazla iki defa seçilebilmesine olanak tanımıştır (5+5 kuralı).
10. Aşağıdakilerden hangisi 2017 değişikliği ile Anayasa'dan çıkarılan kurumlardan biridir?
2017 değişikliği ile askeri yargı, savaş hali dışında kaldırılmıştır. Bu kapsamda, askeri yargının en üst mahkemeleri olan Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) de anayasal kurum olmaktan çıkarılmış ve lağvedilmiştir.
11. 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile, Anayasa Mahkemesi'ne tanınan "bireysel başvuru" hakkının temel amacı nedir?
Bireysel başvuru yolu, kişilerin, Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla, iç hukuk yollarını tükettikten sonra Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesini sağlayan bir hak arama yoludur.
12. 1982 Anayasası'nın 2. maddesinde sayılan Cumhuriyetin nitelikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Anayasa'nın 2. maddesinde sayılan "insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devleti" nitelikleri, Anayasa'nın 4. maddesi tarafından açıkça koruma altına alınmış ve değiştirilmesi teklif dahi edilemez hale getirilmiştir.
1982 Anayasası ve Değişiklikleri Testi - 1
1. 1982 Anayasası'nın ilk halinde, 1961 Anayasası'na kıyasla en belirgin felsefi fark aşağıdakilerden hangisidir?
1982 Anayasası, 12 Eylül 1980 askeri müdahalesi sonrası hazırlanmış olup, 1961 Anayasası'nın getirdiği özgürlükçü ortamın toplumsal kargaşaya yol açtığı teziyle, istikrar ve devlet otoritesini ön plana çıkaran, yürütmeyi güçlendiren ve temel hak ve hürriyetlere daha fazla sınırlama getiren bir felsefeye sahipti.
2. 1982 Anayasası'nın "Değiştirilemeyecek Hükümler" başlıklı 4. maddesi, aşağıdaki maddelerden hangilerini anayasal koruma altına almaz?
Anayasa'nın 4. maddesi, sadece ilk üç maddenin değiştirilemeyeceğini ve değiştirilmesinin teklif dahi edilemeyeceğini açıkça hükme bağlar. Başlangıç metni, Anayasa metnine dahil olmasına rağmen, 4. madde kapsamında doğrudan koruma altına alınmamıştır.
3. 2007 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile getirilen en temel ve köklü yenilik aşağıdakilerden hangisidir?
2007 Anayasa değişikliğinin en önemli sonucu, Cumhurbaşkanının TBMM tarafından değil, doğrudan halk tarafından seçilmesi (5+5 yıl kuralı ile) sistemine geçilmesidir. Bu değişiklik, Türkiye'de parlamenter sistemden uzaklaşmanın ilk ve en önemli adımı olarak kabul edilir.
4. 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği paketi, ağırlıklı olarak hangi alanda reformlar içermekteydi?
2010 referandumu ile kabul edilen değişiklikler, "yargı reformu" paketi olarak bilinir. HSYK ve Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilmesi, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkının getirilmesi, Kamu Denetçiliği Kurumu'nun kurulması ve bazı temel hakların (kişisel verilerin korunması vb.) anayasal güvenceye alınması gibi önemli düzenlemeler içermekteydi.
5. 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmemiştir?
2017 değişikliği ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmiş, bu kapsamda Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu kaldırılmıştır. Cumhurbaşkanının partili olabilmesinin önü açılmıştır. Ancak Devlet Denetleme Kurulu (DDK) kaldırılmamış, aksine Cumhurbaşkanlığına bağlı bir denetim organı olarak varlığını sürdürmüştür.
6. 1982 Anayasası'nın Başlangıç metninin hukuki niteliği nedir?
Anayasa'nın 176. maddesi, "Başlangıç, Anayasanın dayandığı temel görüş ve ilkeleri belirtir ve Anayasa metnine dahildir." diyerek, Başlangıç metnine anayasa normu gücü vermiştir. Bu metin, kanunların ve anayasa maddelerinin yorumlanmasında dikkate alınır.
7. 2010 Anayasa değişikliği ile anayasal bir kurum haline gelen ve idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri inceleyen organ hangisidir?
TBMM'ye bağlı olarak çalışan Kamu Denetçiliği Kurumu, 2010 değişikliği ile Anayasa'nın 74. maddesine eklenerek anayasal bir statü kazanmıştır.
8. 2017 Anayasa değişikliği ile Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSK) üye seçiminde hangi organların yetkisi artırılmıştır?
Eski sistemde HSK üyeleri ağırlıklı olarak yüksek yargı organları (Yargıtay, Danıştay) tarafından seçilirken, 2017 değişikliği ile bu yapı değiştirilmiş; kurulun 13 üyesinden 7'sini TBMM'nin, 4'ünü ise Cumhurbaşkanı'nın seçmesi esası getirilmiştir.
9. 1982 Anayasası'nda 2007 değişikliği ile Cumhurbaşkanının görev süresi ve seçilme sayısı nasıl düzenlenmiştir?
2007 değişikliği, 1982 Anayasası'nın ilk halindeki "7 yıllığına bir defa" kuralını değiştirmiş; Cumhurbaşkanının görev süresini 5 yıla indirmiş ve bir kimsenin en fazla iki defa seçilebilmesine olanak tanımıştır (5+5 kuralı).
10. Aşağıdakilerden hangisi 2017 değişikliği ile Anayasa'dan çıkarılan kurumlardan biridir?
2017 değişikliği ile askeri yargı, savaş hali dışında kaldırılmıştır. Bu kapsamda, askeri yargının en üst mahkemeleri olan Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) de anayasal kurum olmaktan çıkarılmış ve lağvedilmiştir.
11. 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile, Anayasa Mahkemesi'ne tanınan "bireysel başvuru" hakkının temel amacı nedir?
Bireysel başvuru yolu, kişilerin, Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla, iç hukuk yollarını tükettikten sonra Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesini sağlayan bir hak arama yoludur.
12. 1982 Anayasası'nın 2. maddesinde sayılan Cumhuriyetin nitelikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Anayasa'nın 2. maddesinde sayılan "insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devleti" nitelikleri, Anayasa'nın 4. maddesi tarafından açıkça koruma altına alınmış ve değiştirilmesi teklif dahi edilemez hale getirilmiştir.