Sayılar - İnteraktif Test 2
Buna göre, bu kitap kaç sayfadır?
Çözüm:
Numaralandırmayı basamak sayısına göre ayıralım:
1-9 arası sayfalar: 9 sayfa × 1 rakam = 9 rakam.
10-99 arası sayfalar: 90 sayfa × 2 rakam = 180 rakam.
İlk 99 sayfa için toplam 9 + 180 = 189 rakam kullanılmıştır.
Kalan rakam sayısı: 207 - 189 = 18 rakam.
Bu kalan rakamlar 3 basamaklı sayılar için kullanılacaktır. Her sayfa 3 rakam gerektirir.
Kaç tane 3 basamaklı sayfa yazıldığı: 18 / 3 = 6 sayfa.
Toplam sayfa sayısı: 99 (ilk iki basamaklılar) + 6 (üç basamaklılar) = 105 sayfa.
A = 5B + 3
B = 4C + 2
olduğuna göre, A sayısının 20 ile bölümünden kalan kaçtır?
Çözüm:
İki denklemi birleştirmek için ikinci denklemdeki B'nin ifadesini, birinci denklemde yerine yazalım.
A = 5 * (4C + 2) + 3
A = 20C + 10 + 3
A = 20C + 13
Bu ifade, A sayısının 20'nin bir katından 13 fazla olduğunu gösterir. Dolayısıyla A'nın 20 ile bölümünden kalan 13'tür.
Bahçıvanın gül sayısı 200'den fazla olduğuna göre, en az kaç gülü vardır?
Çözüm:
Gül sayısına G diyelim.
G = 8k + 5
G = 10m + 7
Her iki eşitliğe de 3 eklersek, ifadeler 8 ve 10'un tam katı olur:
G + 3 = 8k + 8 = 8(k+1)
G + 3 = 10m + 10 = 10(m+1)
Demek ki G+3 sayısı, hem 8'in hem de 10'un ortak katıdır. En küçük ortak katlarını (EKOK) bulalım.
EKOK(8, 10) = 40.
Öyleyse, G + 3 = 40'ın katı olmalıdır: G + 3 = 40n
G = 40n - 3.
Gül sayısı 200'den fazla ise: 40n - 3 > 200 => 40n > 203 => n > 5.075
n bir tam sayı olduğuna göre, en az 6 olabilir.
G = 40(6) - 3 = 240 - 3 = 237.
ABC2 sayısı, 1ABC sayısından 523 fazla olduğuna göre, A+B+C toplamı kaçtır?
Çözüm:
Sayıları çözümleyerek denklemi kuralım:
ABC2 sayısı = 10 * (ABC) + 2
1ABC sayısı = 1000 + ABC
Verilen denkleme göre:
ABC2 = 1ABC + 523
10 * (ABC) + 2 = (1000 + ABC) + 523
10 * (ABC) + 2 = 1523 + ABC
İki taraftan da ABC çıkaralım:
9 * (ABC) + 2 = 1523
9 * (ABC) = 1521
ABC = 1521 / 9 = 169
O halde A=1, B=6, C=9'dur.
Toplamları: A+B+C = 1+6+9 = 16.
Çözüm:
Tek bölen sayısını bulmak için, sayının asal çarpanları arasındaki tek olanları kullanırız. Önce sayıyı asal çarpanlarına ayıralım.
A = (12)² ⋅ (10)³
A = (2² ⋅ 3)² ⋅ (2 ⋅ 5)³
A = (2⁴ ⋅ 3²) ⋅ (2³ ⋅ 5³)
A = 2⁷ ⋅ 3² ⋅ 5³
Pozitif tek bölenleri bulmak için sadece tek asal çarpanların (3 ve 5) üslerini kullanırız. 2⁷ çarpanını yok sayarız.
Kalan ifade: 3² ⋅ 5³
Tek bölen sayısı = (3'ün üssü + 1) * (5'in üssü + 1)
Tek bölen sayısı = (2 + 1) * (3 + 1) = 3 * 4 = 12.
x = EBOB(120, 150)
y = EKOK(20, 25)
olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır?
Çözüm:
x'i bulalım (EBOB):
120 = 10 ⋅ 12 = 2 ⋅ 5 ⋅ 2² ⋅ 3 = 2³ ⋅ 3 ⋅ 5
150 = 10 ⋅ 15 = 2 ⋅ 5 ⋅ 3 ⋅ 5 = 2 ⋅ 3 ⋅ 5²
EBOB için ortak asallardan üssü küçük olanlar alınır: 2¹ ⋅ 3¹ ⋅ 5¹ = 30. Yani x = 30.
y'yi bulalım (EKOK):
20 = 2² ⋅ 5
25 = 5²
EKOK için tüm asallardan üssü büyük olanlar alınır: 2² ⋅ 5² = 4 ⋅ 25 = 100. Yani y = 100.
Toplamları: x + y = 30 + 100 = 130.
Çözüm:
Ardışık çift sayıların arasındaki fark 2'dir. Hangi sayının daha büyük olduğunu bilmediğimiz için iki durumu da incelemeliyiz.
Durum 1: (5n+2) - (4n+8) = 2
5n + 2 - 4n - 8 = 2
n - 6 = 2 => n = 8
Durum 2: (4n+8) - (5n+2) = 2
4n + 8 - 5n - 2 = 2
-n + 6 = 2 => n = 4
n'nin alabileceği değerler {8, 4}'tür.
Toplamları: 8 + 4 = 12.
Bu sayı 9 ile tam bölünebildiğine göre, A kaçtır?
Çözüm:
Bir sayının 10 ile bölümünden kalan, o sayının birler basamağıdır. Dolayısıyla B=4'tür.
Sayı şimdi 7A3A4 oldu.
Bu sayının 9 ile tam bölünebilmesi için rakamları toplamının 9'un katı olması gerekir.
Rakamlar toplamı: 7 + A + 3 + A + 4 = 14 + 2A.
14 + 2A toplamı 9'un katı olmalıdır. A bir rakam olduğu için 9'un katlarından 14'ten büyük olanları düşünelim (18, 27, 36...).
14 + 2A = 18 => 2A = 4 => A = 2.
14 + 2A = 27 => 2A = 13 (A tam sayı değil, olmaz).
14 + 2A = 36 => 2A = 22 (A rakam değil, olmaz).
Tek mümkün değer A = 2'dir.
eşitliğini sağlayan n değeri kaçtır?
Çözüm:
Faktöriyel özelliğini kullanarak ifadeyi sadeleştirelim. (n+1)! ifadesini (n-1)! cinsinden yazabiliriz.
(n+1)! = (n+1) ⋅ n ⋅ (n-1)!
Şimdi yerine koyalım:
( (n+1) ⋅ n ⋅ (n-1)! ) / (n-1)! = 30
Faktöriyeller sadeleşir: (n+1) ⋅ n = 30
Ardışık iki doğal sayının çarpımı 30'dur. Bu sayılar 5 ve 6'dır.
n = 5 ve n+1 = 6 olmalıdır.
Dolayısıyla n = 5'tir.
120 ⋅ a = b³
olduğuna göre, a'nın alabileceği en küçük değer kaçtır?
Çözüm:
Eşitliğin sağ tarafı bir tam sayının küpü olduğuna göre, sol tarafın da asal çarpanlarının üsleri 3'ün katı olmalıdır.
Önce 120'yi asal çarpanlarına ayıralım:
120 = 12 ⋅ 10 = (2² ⋅ 3) ⋅ (2 ⋅ 5) = 2³ ⋅ 3¹ ⋅ 5¹
Eşitliği tekrar yazalım: (2³ ⋅ 3¹ ⋅ 5¹) ⋅ a = b³
Sol taraftaki her asal çarpanın üssünü 3'ün katı yapmalıyız.
2'nin üssü zaten 3'tür.
3'ün üssü 1'dir. 3³ yapmak için 3² ile çarpmalıyız.
5'in üssü 1'dir. 5³ yapmak için 5² ile çarpmalıyız.
Bu durumda 'a' sayısı bu eksik çarpanları içermelidir.
a (en küçük) = 3² ⋅ 5² = 9 ⋅ 25 = 225.
B = 4 + 8 + 12 + ... + 80
olduğuna göre, B - A farkı kaçtır?
Çözüm:
İki toplamdaki terim sayılarını bulalım.
A için Terim Sayısı = ((Son Terim - İlk Terim) / Artış Miktarı) + 1 = ((60-3)/3)+1 = 20.
B için Terim Sayısı = ((80-4)/4)+1 = 20.
İki dizideki terim sayıları eşit olduğundan, farkı terim terim çıkararak bulabiliriz.
B - A = (4 - 3) + (8 - 6) + (12 - 9) + ... + (80 - 60)
B - A = 1 + 2 + 3 + ... + 20
Bu toplam, 1'den 20'ye kadar olan ardışık sayıların toplamıdır.
Toplam = n(n+1)/2 = 20(20+1)/2 = 20 * 21 / 2 = 10 * 21 = 210.
Buna göre, paylaştırılan toplam para kaç TL'dir?
Çözüm:
Toplam paraya P diyelim.
İlk durumda kişi başına düşen para: P / 8
İkinci durumda kişi başına düşen para: P / 10
Aralarındaki fark 12 TL olarak verilmiş:
(P / 8) - (P / 10) = 12
Paydaları eşitleyelim (40'ta):
(5P / 40) - (4P / 40) = 12
P / 40 = 12
P = 12 ⋅ 40 = 480.
Toplam para 480 TL'dir.
Tebrikler!
Sayılar konusunun ikinci testini başarıyla tamamladınız.
Hazır olduğunda bir sonraki konuya geçebiliriz.
Sayılar - İnteraktif Test 2
Buna göre, bu kitap kaç sayfadır?
Çözüm:
Numaralandırmayı basamak sayısına göre ayıralım:
1-9 arası sayfalar: 9 sayfa × 1 rakam = 9 rakam.
10-99 arası sayfalar: 90 sayfa × 2 rakam = 180 rakam.
İlk 99 sayfa için toplam 9 + 180 = 189 rakam kullanılmıştır.
Kalan rakam sayısı: 207 - 189 = 18 rakam.
Bu kalan rakamlar 3 basamaklı sayılar için kullanılacaktır. Her sayfa 3 rakam gerektirir.
Kaç tane 3 basamaklı sayfa yazıldığı: 18 / 3 = 6 sayfa.
Toplam sayfa sayısı: 99 (ilk iki basamaklılar) + 6 (üç basamaklılar) = 105 sayfa.
A = 5B + 3
B = 4C + 2
olduğuna göre, A sayısının 20 ile bölümünden kalan kaçtır?
Çözüm:
İki denklemi birleştirmek için ikinci denklemdeki B'nin ifadesini, birinci denklemde yerine yazalım.
A = 5 * (4C + 2) + 3
A = 20C + 10 + 3
A = 20C + 13
Bu ifade, A sayısının 20'nin bir katından 13 fazla olduğunu gösterir. Dolayısıyla A'nın 20 ile bölümünden kalan 13'tür.
Bahçıvanın gül sayısı 200'den fazla olduğuna göre, en az kaç gülü vardır?
Çözüm:
Gül sayısına G diyelim.
G = 8k + 5
G = 10m + 7
Her iki eşitliğe de 3 eklersek, ifadeler 8 ve 10'un tam katı olur:
G + 3 = 8k + 8 = 8(k+1)
G + 3 = 10m + 10 = 10(m+1)
Demek ki G+3 sayısı, hem 8'in hem de 10'un ortak katıdır. En küçük ortak katlarını (EKOK) bulalım.
EKOK(8, 10) = 40.
Öyleyse, G + 3 = 40'ın katı olmalıdır: G + 3 = 40n
G = 40n - 3.
Gül sayısı 200'den fazla ise: 40n - 3 > 200 => 40n > 203 => n > 5.075
n bir tam sayı olduğuna göre, en az 6 olabilir.
G = 40(6) - 3 = 240 - 3 = 237.
ABC2 sayısı, 1ABC sayısından 523 fazla olduğuna göre, A+B+C toplamı kaçtır?
Çözüm:
Sayıları çözümleyerek denklemi kuralım:
ABC2 sayısı = 10 * (ABC) + 2
1ABC sayısı = 1000 + ABC
Verilen denkleme göre:
ABC2 = 1ABC + 523
10 * (ABC) + 2 = (1000 + ABC) + 523
10 * (ABC) + 2 = 1523 + ABC
İki taraftan da ABC çıkaralım:
9 * (ABC) + 2 = 1523
9 * (ABC) = 1521
ABC = 1521 / 9 = 169
O halde A=1, B=6, C=9'dur.
Toplamları: A+B+C = 1+6+9 = 16.
Çözüm:
Tek bölen sayısını bulmak için, sayının asal çarpanları arasındaki tek olanları kullanırız. Önce sayıyı asal çarpanlarına ayıralım.
A = (12)² ⋅ (10)³
A = (2² ⋅ 3)² ⋅ (2 ⋅ 5)³
A = (2⁴ ⋅ 3²) ⋅ (2³ ⋅ 5³)
A = 2⁷ ⋅ 3² ⋅ 5³
Pozitif tek bölenleri bulmak için sadece tek asal çarpanların (3 ve 5) üslerini kullanırız. 2⁷ çarpanını yok sayarız.
Kalan ifade: 3² ⋅ 5³
Tek bölen sayısı = (3'ün üssü + 1) * (5'in üssü + 1)
Tek bölen sayısı = (2 + 1) * (3 + 1) = 3 * 4 = 12.
x = EBOB(120, 150)
y = EKOK(20, 25)
olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır?
Çözüm:
x'i bulalım (EBOB):
120 = 10 ⋅ 12 = 2 ⋅ 5 ⋅ 2² ⋅ 3 = 2³ ⋅ 3 ⋅ 5
150 = 10 ⋅ 15 = 2 ⋅ 5 ⋅ 3 ⋅ 5 = 2 ⋅ 3 ⋅ 5²
EBOB için ortak asallardan üssü küçük olanlar alınır: 2¹ ⋅ 3¹ ⋅ 5¹ = 30. Yani x = 30.
y'yi bulalım (EKOK):
20 = 2² ⋅ 5
25 = 5²
EKOK için tüm asallardan üssü büyük olanlar alınır: 2² ⋅ 5² = 4 ⋅ 25 = 100. Yani y = 100.
Toplamları: x + y = 30 + 100 = 130.
Çözüm:
Ardışık çift sayıların arasındaki fark 2'dir. Hangi sayının daha büyük olduğunu bilmediğimiz için iki durumu da incelemeliyiz.
Durum 1: (5n+2) - (4n+8) = 2
5n + 2 - 4n - 8 = 2
n - 6 = 2 => n = 8
Durum 2: (4n+8) - (5n+2) = 2
4n + 8 - 5n - 2 = 2
-n + 6 = 2 => n = 4
n'nin alabileceği değerler {8, 4}'tür.
Toplamları: 8 + 4 = 12.
Bu sayı 9 ile tam bölünebildiğine göre, A kaçtır?
Çözüm:
Bir sayının 10 ile bölümünden kalan, o sayının birler basamağıdır. Dolayısıyla B=4'tür.
Sayı şimdi 7A3A4 oldu.
Bu sayının 9 ile tam bölünebilmesi için rakamları toplamının 9'un katı olması gerekir.
Rakamlar toplamı: 7 + A + 3 + A + 4 = 14 + 2A.
14 + 2A toplamı 9'un katı olmalıdır. A bir rakam olduğu için 9'un katlarından 14'ten büyük olanları düşünelim (18, 27, 36...).
14 + 2A = 18 => 2A = 4 => A = 2.
14 + 2A = 27 => 2A = 13 (A tam sayı değil, olmaz).
14 + 2A = 36 => 2A = 22 (A rakam değil, olmaz).
Tek mümkün değer A = 2'dir.
eşitliğini sağlayan n değeri kaçtır?
Çözüm:
Faktöriyel özelliğini kullanarak ifadeyi sadeleştirelim. (n+1)! ifadesini (n-1)! cinsinden yazabiliriz.
(n+1)! = (n+1) ⋅ n ⋅ (n-1)!
Şimdi yerine koyalım:
( (n+1) ⋅ n ⋅ (n-1)! ) / (n-1)! = 30
Faktöriyeller sadeleşir: (n+1) ⋅ n = 30
Ardışık iki doğal sayının çarpımı 30'dur. Bu sayılar 5 ve 6'dır.
n = 5 ve n+1 = 6 olmalıdır.
Dolayısıyla n = 5'tir.
120 ⋅ a = b³
olduğuna göre, a'nın alabileceği en küçük değer kaçtır?
Çözüm:
Eşitliğin sağ tarafı bir tam sayının küpü olduğuna göre, sol tarafın da asal çarpanlarının üsleri 3'ün katı olmalıdır.
Önce 120'yi asal çarpanlarına ayıralım:
120 = 12 ⋅ 10 = (2² ⋅ 3) ⋅ (2 ⋅ 5) = 2³ ⋅ 3¹ ⋅ 5¹
Eşitliği tekrar yazalım: (2³ ⋅ 3¹ ⋅ 5¹) ⋅ a = b³
Sol taraftaki her asal çarpanın üssünü 3'ün katı yapmalıyız.
2'nin üssü zaten 3'tür.
3'ün üssü 1'dir. 3³ yapmak için 3² ile çarpmalıyız.
5'in üssü 1'dir. 5³ yapmak için 5² ile çarpmalıyız.
Bu durumda 'a' sayısı bu eksik çarpanları içermelidir.
a (en küçük) = 3² ⋅ 5² = 9 ⋅ 25 = 225.
B = 4 + 8 + 12 + ... + 80
olduğuna göre, B - A farkı kaçtır?
Çözüm:
İki toplamdaki terim sayılarını bulalım.
A için Terim Sayısı = ((Son Terim - İlk Terim) / Artış Miktarı) + 1 = ((60-3)/3)+1 = 20.
B için Terim Sayısı = ((80-4)/4)+1 = 20.
İki dizideki terim sayıları eşit olduğundan, farkı terim terim çıkararak bulabiliriz.
B - A = (4 - 3) + (8 - 6) + (12 - 9) + ... + (80 - 60)
B - A = 1 + 2 + 3 + ... + 20
Bu toplam, 1'den 20'ye kadar olan ardışık sayıların toplamıdır.
Toplam = n(n+1)/2 = 20(20+1)/2 = 20 * 21 / 2 = 10 * 21 = 210.
Buna göre, paylaştırılan toplam para kaç TL'dir?
Çözüm:
Toplam paraya P diyelim.
İlk durumda kişi başına düşen para: P / 8
İkinci durumda kişi başına düşen para: P / 10
Aralarındaki fark 12 TL olarak verilmiş:
(P / 8) - (P / 10) = 12
Paydaları eşitleyelim (40'ta):
(5P / 40) - (4P / 40) = 12
P / 40 = 12
P = 12 ⋅ 40 = 480.
Toplam para 480 TL'dir.
Tebrikler!
Sayılar konusunun ikinci testini başarıyla tamamladınız.
Hazır olduğunda bir sonraki konuya geçebiliriz.