İçereği Atla
Çarpanlara Ayırma - İnteraktif Test 6

Çarpanlara Ayırma - İnteraktif Test 6

1. x⁶ + 1 ifadesinin çarpanlarına ayrılmış hali aşağıdakilerden hangisidir?
A) (x²+1)(x⁴+x²+1)
B) (x²+1)(x⁴-x²+1)
C) (x³+1)(x³-1)
D) (x+1)(x-1)(x⁴+x²+1)
E) (x²+1)³

Çözüm:

Bu ifadeyi iki küp toplamı olarak düşünebiliriz: (x²)³ + 1³.
Küp toplamı özdeşliği: a³+b³ = (a+b)(a²-ab+b²).
Burada a = x² ve b = 1'dir.
(x² + 1)((x²)² - (x²)(1) + 1²)
= (x² + 1)(x⁴ - x² + 1).
Bu sonuç B seçeneğinde verilmiştir. C seçeneği ise x⁶-1'in açılımıdır.

6. (x² - x - 3)(x² - x + 5) = 9
denkleminin gerçel köklerinin toplamı kaçtır?
A) 1
B) 2
C) -1
D) -2
E) 4

Çözüm:

Değişken değiştirme yöntemini kullanalım. a = x² - x diyelim.
Denklem (a-3)(a+5) = 9 haline gelir.
a² + 2a - 15 = 9
a² + 2a - 24 = 0
Bu denklemi çarpanlarına ayıralım: (a+6)(a-4) = 0.
Buradan a=-6 veya a=4 bulunur.
Şimdi 'a' yerine x²-x yazarak iki ayrı denklem çözelim.
1. Durum: x² - x = -6 => x² - x + 6 = 0.
Bu denklemin diskriminantı (Δ = b²-4ac) = (-1)² - 4(1)(6) = 1 - 24 = -23.
Δ < 0 olduğu için bu denklemden gerçel kök gelmez.
2. Durum: x² - x = 4 => x² - x - 4 = 0.
Bu denklemin diskriminantı (Δ = b²-4ac) = (-1)² - 4(1)(-4) = 1 + 16 = 17.
Δ > 0 olduğu için bu denklemin iki farklı gerçel kökü vardır.
Denklemin kökler toplamı -b/a formülü ile bulunur.
Kökler toplamı = -(-1)/1 = 1.