KPSS Coğrafya İleri Düzey Deneme - Ulaşım, Ticaret ve Turizm
Soruları cevaplayın ve bitirdiğinizde "Denemeyi Bitir" butonuna tıklayarak sonuçlarınızı ve çözümleri görün.
Sonuçlarınız
Hesaplanıyor...
Soru 1: Haritada numaralanmış ve Türkiye'nin önemli liman kentlerinden olan yerlerin hangisinde, coğrafi engeller nedeniyle demiryolu bağlantısı bulunmamaktadır?
Doğru Cevap: (E) V
Analiz: Türkiye'nin önemli liman kentlerinden İstanbul (I), İzmir (II), Samsun (III) ve Mersin (IV) demiryolu ağına bağlıdır. Ancak V numara ile gösterilen Antalya, Batı Torosların coğrafi engelleri nedeniyle ulusal demiryolu ağına bağlı değildir. Bu durum, limanın hinterlandını (art bölge) karayoluna bağımlı kılmaktadır.
Soru 2: Türkiye'de demiryolu ağının dağılışını etkileyen faktörler düşünüldüğünde, aşağıdakilerden hangisi Doğu Karadeniz kıyı şeridi ile Menteşe Yöresi'nin bu ağın dışında kalmasının ortak ve öncelikli gerekçesidir?
Doğru Cevap: (C) Yüksek eğim ve dağ sıralarının uzanış yönü.
Analiz: Demiryolları, yapım maliyeti yüksek ve eğime karşı hassas sistemlerdir. Hem Doğu Karadeniz'de hem de Menteşe Yöresi'nde dağların kıyıya paralel uzanması ve yüksek eğim, demiryolu yapım maliyetini aşırı derecede artırmakta ve bu nedenle bu bölgeler ağın dışında kalmaktadır.
Soru 3: Türkiye'nin, 2011 Üniversiteler Kış Oyunları gibi uluslararası bir organizasyona ev sahipliği yapmış ve ülkenin en yüksek rakımlı kayak pistlerine sahip olan merkezi, haritada hangi numara ile gösterilmiştir?
Doğru Cevap: (E) V
Analiz: Haritada V numara ile gösterilen yer Erzurum'daki Palandöken Kayak Merkezi'dir. Palandöken, 2011 Dünya Üniversiteler Kış Oyunları'na ev sahipliği yapmıştır. I Uludağ, II Kartalkaya, III Erciyes, IV Davraz'dır.
Soru 4: Aşağıdaki tabloda Türkiye'nin 2022 yılı dış ticaret verileri yaklaşık olarak verilmiştir. Tablodaki verilere göre, Türkiye'nin ihracatının ithalatını karşılama oranı yaklaşık yüzde kaçtır?
| Veri | Değer (Milyar $) |
|---|---|
| İhracat | ~ 254 |
| İthalat | ~ 364 |
| Dış Ticaret Hacmi | ~ 618 |
| Dış Ticaret Açığı | ~ 110 |
Doğru Cevap: (C) 70
Analiz: İhracatın ithalatı karşılama oranı, (İhracat / İthalat) * 100 formülü ile hesaplanır. (254 / 364) * 100 işlemi yaklaşık olarak %69.7 sonucunu verir. Bu da en yakın %70'e yuvarlanır. Bu oran, Türkiye'nin ithalatının, ihracatından fazla olduğunu ve dış ticaret açığı verdiğini gösterir.
Soru 5: "Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen ve insanlık tarihinin bilinen en eski anıtsal tapınaklarını barındıran Neolitik dönem arkeolojik alanı, haritada hangi numara ile gösterilen ilimizin sınırları içindedir?
Doğru Cevap: (D) V
Analiz: "Tarihin sıfır noktası" olarak bilinen Göbeklitepe, V numara ile gösterilen Şanlıurfa il sınırları içindedir. I Nevşehir (Kapadokya), II Konya (Mevlana), III Denizli (Pamukkale), IV Çanakkale (Truva) diğer önemli turizm merkezleridir.
Soru 6: Türkiye'nin Avrupa ile olan demiryolu bağlantısını sağlayan ve en işlek sınır kapısı olan Kapıkule, hangi komşu ülke sınırında yer almaktadır?
Doğru Cevap: (E) Bulgaristan
Analiz: Kapıkule Sınır Kapısı, Edirne'de yer alır ve Türkiye'nin Bulgaristan'a açılan sınır kapısıdır. Hem karayolu hem de demiryolu bağlantısına sahip olmasıyla Avrupa'ya açılan en işlek ve stratejik kapısıdır.
Soru 7: Haritada numaralanmış limanlardan hangisi, hinterlandı (art bölgesi) demir-çelik sanayisi ve maden yatakları bakımından zengin olan bir alana hizmet vermekte olup, aynı zamanda Ortadoğu'ya yönelik ticaret için de stratejik bir konuma sahiptir?
Doğru Cevap: (C) IV
Analiz: IV numaralı İskenderun Limanı, İSDEMİR gibi büyük demir-çelik tesislerine ev sahipliği yapar. Ayrıca Doğu Anadolu'nun maden yataklarına (Hekimhan, Divriği) demiryolu ile bağlıdır ve konumu (Hatay) itibarıyla Ortadoğu'ya açılan bir kapıdır. V (Mersin) de önemli bir limandır ancak demir-çelik sanayisi ve Ortadoğu'ya yakınlık vurgusu İskenderun'u öne çıkarır.
Soru 8: Türkiye ekonomisi için "bacasız sanayi" olarak da adlandırılan turizmin, aşağıdakilerden hangisi üzerinde doğrudan bir dengeleyici veya iyileştirici etki yapması beklenir?
Doğru Cevap: (A) Cari işlemler açığı
Analiz: Turizm, ülkeye net döviz girdisi sağlayan bir hizmet ihracatı kalemidir. Bu döviz girdisi, mal ticaretinden kaynaklanan açığı (dış ticaret açığı) ve dolayısıyla genel ödemeler dengesi içindeki cari işlemler açığını kapatmada doğrudan dengeleyici bir rol oynar.
Soru 9: Volkanik tüflerin sel suları ve rüzgar tarafından aşındırılmasıyla oluşan ve "peri bacaları" olarak adlandırılan kendine has jeomorfolojik yapılarıyla ünlü turizm merkezi, haritada hangi numara ile gösterilmiştir?
Doğru Cevap: (D) IV
Analiz: Soru, Kapadokya bölgesinin jeolojik oluşumunu tarif etmektedir. Volkanik arazideki tüflerin aşınmasıyla oluşan peri bacaları, IV numara ile gösterilen Nevşehir ve çevresindeki Kapadokya bölgesinin temel turistik çekiciliğidir.
Soru 10: Türkiye'nin dış ticaretinde Avrupa Birliği ülkelerinin en büyük paya sahip olmasının ardındaki temel hukuki ve ekonomik çerçeve aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (C) Gümrük Birliği Anlaşması
Analiz: Türkiye'nin 1996 yılında Avrupa Birliği ile imzaladığı Gümrük Birliği Anlaşması, sanayi ürünlerinin iki taraf arasında gümrük vergisiz dolaşımını sağlamıştır. Bu anlaşma, AB'nin Türkiye'nin hem ihracatında hem de ithalatında en büyük ticaret ortağı olmasının temelini oluşturur.
Soru 11: "Yüzyılın projesi" olarak da adlandırılan ve Hazar Havzası'ndaki petrolü Gürcistan üzerinden geçirerek Ceyhan'daki deniz terminaline ulaştıran boru hattı, haritada gösterilen güzergaha aittir. Bu proje aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (A) Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı
Analiz: Haritadaki güzergah Azerbaycan (Bakü) - Gürcistan (Tiflis) - Türkiye (Ceyhan) hattını göstermektedir. Bu, Hazar petrolünü Akdeniz'e taşıyan BTC boru hattıdır. Diğer seçenekler ya doğal gaz hatlarıdır (B, D, E) ya da farklı bir güzergahtan (Irak) petrol taşır (C).
Soru 12: Aşağıdaki tabloda Türkiye'ye 2022 yılında en çok turist gönderen ilk 5 ülke verilmiştir. Tablodaki verilere bakılarak, Türkiye'ye turist gönderen ülkeler hakkında hangi coğrafi çıkarım yapılabilir?
| Sıra | Ülke | Turist Sayısı (Milyon) |
|---|---|---|
| 1 | Almanya | ~ 5.7 |
| 2 | Rusya | ~ 5.2 |
| 3 | İngiltere | ~ 3.3 |
| 4 | Bulgaristan | ~ 2.9 |
| 5 | İran | ~ 2.3 |
(Not: Değerler yaklaşık ve yıllara göre değişebilir.)
Doğru Cevap: (C) Listenin başında hem komşu ülkeler hem de coğrafi olarak yakın Avrupa ülkeleri yer almaktadır.
Analiz: Tablo incelendiğinde, Bulgaristan ve İran'ın komşu ülkeler; Almanya, Rusya ve İngiltere'nin ise Türkiye'ye coğrafi olarak yakın, nüfusu yüksek Avrupa ülkeleri olduğu görülür. Dolayısıyla (C) şıkkı, tabloyu coğrafi açıdan en doğru özetleyen çıkarımdır.
Soru 13: Haritada numaralanmış alanlardan hangisi, hem tektonik hareketlere bağlı jeotermal kaynakların oluşturduğu eşsiz bir doğal yapıya hem de bu yapının üzerine kurulmuş bir antik kent kalıntısına ev sahipliği yapması nedeniyle UNESCO Karma Miras Listesi'nde yer almaktadır?
Doğru Cevap: (C) III
Analiz: Bu soru, UNESCO Karma (Doğal ve Kültürel) Miras Listesi'ndeki iki önemli yeri ayırt etmenizi ister. I (Göreme/Kapadokya) volkanik tüfler (doğal) ve kaya kiliseleri (kültürel) ile listededir. III (Pamukkale) ise jeotermal suların oluşturduğu travertenler (doğal) ve Hierapolis Antik Kenti (kültürel) ile listededir. Sorudaki "jeotermal kaynakların oluşturduğu" ipucu, cevabın III (Pamukkale) olmasını gerektirir.
Soru 14: Türkiye'nin toplam ihracatı içinde en büyük paya sahip olan ve ülkenin GSYİH'sinde önemli bir yer tutan ana ürün sektörü aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Otomotiv sanayii
Analiz: Türkiye ihracatında sanayi ürünleri en büyük paya sahiptir. Bu sanayi ürünleri içinde de otomotiv sektörü (motorlu kara taşıtları ve parçaları), uzun yıllardır tekstil sektörünün önünde, ihracatta ilk sırada yer almaktadır.
Soru 15: Karaman'dan yola çıkıp Mut ve Silifke üzerinden Akdeniz kıyısına en kısa yoldan ulaşmak isteyen bir sürücü, haritada numaralanmış geçitlerden hangisini kullanmak zorundadır?
Doğru Cevap: (D) IV
Analiz: Soruda tarif edilen güzergah, İç Anadolu'yu (Karaman) Akdeniz'e (Silifke) bağlayan yoldur. Bu yol üzerinde Orta Torosları aşan geçit IV numaralı Sertavul Geçidi'dir. I (Zigana) ve II (Kop) Doğu Karadeniz'dedir. III (Bolu) Batı Karadeniz'dedir. V (Belen) Hatay'dadır.
Soru 16: Türkiye'nin jeolojik yapısı ve tektonik hareketliliği, kaplıca turizmi dışında, aşağıdaki turizm türlerinden hangisinin altyapısını oluşturan yer şekillerinin (örneğin peri bacaları, travertenler) oluşumunda da temel bir rol oynamıştır?
Doğru Cevap: (B) Doğa ve Jeoturizm
Analiz: Jeolojik yapı sadece fay hatları ve kaplıcaları değil, aynı zamanda volkanik faaliyetleri (Kapadokya'daki tüfler) ve fay kaynaklı traverten oluşumlarını (Pamukkale) da beraberinde getirir. Bu eşsiz jeolojik oluşumlar, Doğa ve Jeoturizm potansiyelinin temelini oluşturur.
Soru 17: Haritada numaralanmış havalimanlarından hangisi, coğrafi konumu itibarıyla küresel bir "hub" (aktarma merkezi) olarak tasarlanmış ve yolcu trafiği bakımından Avrupa'da ve dünyada üst sıralarda yer almaktadır?
Doğru Cevap: (E) I
Analiz: I numara ile gösterilen İstanbul Havalimanı, Türkiye'nin en büyük havalimanıdır. Stratejik konumu sayesinde Asya, Avrupa ve Afrika arasında önemli bir küresel aktarma merkezi (hub) olarak planlanmış ve faaliyete geçmiştir. Yolcu sayısı bakımından Avrupa'da genellikle ilk sıradadır.
Soru 18: Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin dış ticaretinde önemli bir ithalat kalemidir ve ülkenin cari açığında belirleyici bir rol oynar?
Doğru Cevap: (C) Fosil yakıtlar
Analiz: Türkiye, enerji kaynakları (petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtlar) bakımından dışa bağımlı bir ülkedir. Bu nedenle enerji ithalatı, toplam ithalat içinde en büyük paya sahiptir ve dış ticaret açığının (ve cari açığın) temel nedenidir. Diğer seçenekler (A, B, D, E) Türkiye'nin önemli *ihraç* ürünleridir.
Soru 19: Türkiye'deki serbest bölgeler, dış ticareti ve yabancı yatırımı teşvik etmek için tasarlanmıştır. Haritadaki yerlere bakıldığında, hangisi hem ülkenin en büyük sanayi ve finans merkezine yakınlığı hem de Avrupa pazarına olan lojistik avantajları sayesinde en yüksek işlem hacmine ulaşmıştır?
Doğru Cevap: (A) I
Analiz: I numara, İstanbul ve çevresindeki serbest bölgeleri temsil eder. İstanbul'un Türkiye'nin en büyük sanayi, ticaret ve finans merkezi olması, ayrıca Avrupa pazarına olan yakınlığı ve gelişmiş liman/havalimanı bağlantıları, buradaki serbest bölgelerin en yüksek ticaret hacmine sahip olmasını sağlamıştır.
Soru 20: Türkiye'nin Turizm Stratejisi 2023 kapsamında geliştirilen ve Erzincan, Erzurum, Kars gibi merkezleri kapsayarak Doğu Anadolu'daki kış sporları potansiyelini uluslararası düzeyde markalaştırmayı amaçlayan tematik koridorun adı nedir?
Doğru Cevap: (C) Kış Turizmi Koridoru
Analiz: Türkiye Turizm Stratejisi, belirli temalara göre turizm koridorları belirlemiştir. Erzincan, Erzurum, Ağrı, Kars ve Ardahan illerini kapsayan proje, bölgenin kış turizmi potansiyelini geliştirmeyi amaçlayan "Kış Turizmi Koridoru" olarak adlandırılmıştır.
KPSS Coğrafya İleri Düzey Deneme - Ulaşım, Ticaret ve Turizm
Soruları cevaplayın ve bitirdiğinizde "Denemeyi Bitir" butonuna tıklayarak sonuçlarınızı ve çözümleri görün.
Sonuçlarınız
Hesaplanıyor...
Soru 1: Haritada numaralanmış ve Türkiye'nin önemli liman kentlerinden olan yerlerin hangisinde, coğrafi engeller nedeniyle demiryolu bağlantısı bulunmamaktadır?
Doğru Cevap: (E) V
Analiz: Türkiye'nin önemli liman kentlerinden İstanbul (I), İzmir (II), Samsun (III) ve Mersin (IV) demiryolu ağına bağlıdır. Ancak V numara ile gösterilen Antalya, Batı Torosların coğrafi engelleri nedeniyle ulusal demiryolu ağına bağlı değildir. Bu durum, limanın hinterlandını (art bölge) karayoluna bağımlı kılmaktadır.
Soru 2: Türkiye'de demiryolu ağının dağılışını etkileyen faktörler düşünüldüğünde, aşağıdakilerden hangisi Doğu Karadeniz kıyı şeridi ile Menteşe Yöresi'nin bu ağın dışında kalmasının ortak ve öncelikli gerekçesidir?
Doğru Cevap: (C) Yüksek eğim ve dağ sıralarının uzanış yönü.
Analiz: Demiryolları, yapım maliyeti yüksek ve eğime karşı hassas sistemlerdir. Hem Doğu Karadeniz'de hem de Menteşe Yöresi'nde dağların kıyıya paralel uzanması ve yüksek eğim, demiryolu yapım maliyetini aşırı derecede artırmakta ve bu nedenle bu bölgeler ağın dışında kalmaktadır.
Soru 3: Türkiye'nin, 2011 Üniversiteler Kış Oyunları gibi uluslararası bir organizasyona ev sahipliği yapmış ve ülkenin en yüksek rakımlı kayak pistlerine sahip olan merkezi, haritada hangi numara ile gösterilmiştir?
Doğru Cevap: (E) V
Analiz: Haritada V numara ile gösterilen yer Erzurum'daki Palandöken Kayak Merkezi'dir. Palandöken, 2011 Dünya Üniversiteler Kış Oyunları'na ev sahipliği yapmıştır. I Uludağ, II Kartalkaya, III Erciyes, IV Davraz'dır.
Soru 4: Aşağıdaki tabloda Türkiye'nin 2022 yılı dış ticaret verileri yaklaşık olarak verilmiştir. Tablodaki verilere göre, Türkiye'nin ihracatının ithalatını karşılama oranı yaklaşık yüzde kaçtır?
| Veri | Değer (Milyar $) |
|---|---|
| İhracat | ~ 254 |
| İthalat | ~ 364 |
| Dış Ticaret Hacmi | ~ 618 |
| Dış Ticaret Açığı | ~ 110 |
Doğru Cevap: (C) 70
Analiz: İhracatın ithalatı karşılama oranı, (İhracat / İthalat) * 100 formülü ile hesaplanır. (254 / 364) * 100 işlemi yaklaşık olarak %69.7 sonucunu verir. Bu da en yakın %70'e yuvarlanır. Bu oran, Türkiye'nin ithalatının, ihracatından fazla olduğunu ve dış ticaret açığı verdiğini gösterir.
Soru 5: "Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen ve insanlık tarihinin bilinen en eski anıtsal tapınaklarını barındıran Neolitik dönem arkeolojik alanı, haritada hangi numara ile gösterilen ilimizin sınırları içindedir?
Doğru Cevap: (D) V
Analiz: "Tarihin sıfır noktası" olarak bilinen Göbeklitepe, V numara ile gösterilen Şanlıurfa il sınırları içindedir. I Nevşehir (Kapadokya), II Konya (Mevlana), III Denizli (Pamukkale), IV Çanakkale (Truva) diğer önemli turizm merkezleridir.
Soru 6: Türkiye'nin Avrupa ile olan demiryolu bağlantısını sağlayan ve en işlek sınır kapısı olan Kapıkule, hangi komşu ülke sınırında yer almaktadır?
Doğru Cevap: (E) Bulgaristan
Analiz: Kapıkule Sınır Kapısı, Edirne'de yer alır ve Türkiye'nin Bulgaristan'a açılan sınır kapısıdır. Hem karayolu hem de demiryolu bağlantısına sahip olmasıyla Avrupa'ya açılan en işlek ve stratejik kapısıdır.
Soru 7: Haritada numaralanmış limanlardan hangisi, hinterlandı (art bölgesi) demir-çelik sanayisi ve maden yatakları bakımından zengin olan bir alana hizmet vermekte olup, aynı zamanda Ortadoğu'ya yönelik ticaret için de stratejik bir konuma sahiptir?
Doğru Cevap: (C) IV
Analiz: IV numaralı İskenderun Limanı, İSDEMİR gibi büyük demir-çelik tesislerine ev sahipliği yapar. Ayrıca Doğu Anadolu'nun maden yataklarına (Hekimhan, Divriği) demiryolu ile bağlıdır ve konumu (Hatay) itibarıyla Ortadoğu'ya açılan bir kapıdır. V (Mersin) de önemli bir limandır ancak demir-çelik sanayisi ve Ortadoğu'ya yakınlık vurgusu İskenderun'u öne çıkarır.
Soru 8: Türkiye ekonomisi için "bacasız sanayi" olarak da adlandırılan turizmin, aşağıdakilerden hangisi üzerinde doğrudan bir dengeleyici veya iyileştirici etki yapması beklenir?
Doğru Cevap: (A) Cari işlemler açığı
Analiz: Turizm, ülkeye net döviz girdisi sağlayan bir hizmet ihracatı kalemidir. Bu döviz girdisi, mal ticaretinden kaynaklanan açığı (dış ticaret açığı) ve dolayısıyla genel ödemeler dengesi içindeki cari işlemler açığını kapatmada doğrudan dengeleyici bir rol oynar.
Soru 9: Volkanik tüflerin sel suları ve rüzgar tarafından aşındırılmasıyla oluşan ve "peri bacaları" olarak adlandırılan kendine has jeomorfolojik yapılarıyla ünlü turizm merkezi, haritada hangi numara ile gösterilmiştir?
Doğru Cevap: (D) IV
Analiz: Soru, Kapadokya bölgesinin jeolojik oluşumunu tarif etmektedir. Volkanik arazideki tüflerin aşınmasıyla oluşan peri bacaları, IV numara ile gösterilen Nevşehir ve çevresindeki Kapadokya bölgesinin temel turistik çekiciliğidir.
Soru 10: Türkiye'nin dış ticaretinde Avrupa Birliği ülkelerinin en büyük paya sahip olmasının ardındaki temel hukuki ve ekonomik çerçeve aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (C) Gümrük Birliği Anlaşması
Analiz: Türkiye'nin 1996 yılında Avrupa Birliği ile imzaladığı Gümrük Birliği Anlaşması, sanayi ürünlerinin iki taraf arasında gümrük vergisiz dolaşımını sağlamıştır. Bu anlaşma, AB'nin Türkiye'nin hem ihracatında hem de ithalatında en büyük ticaret ortağı olmasının temelini oluşturur.
Soru 11: "Yüzyılın projesi" olarak da adlandırılan ve Hazar Havzası'ndaki petrolü Gürcistan üzerinden geçirerek Ceyhan'daki deniz terminaline ulaştıran boru hattı, haritada gösterilen güzergaha aittir. Bu proje aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (A) Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı
Analiz: Haritadaki güzergah Azerbaycan (Bakü) - Gürcistan (Tiflis) - Türkiye (Ceyhan) hattını göstermektedir. Bu, Hazar petrolünü Akdeniz'e taşıyan BTC boru hattıdır. Diğer seçenekler ya doğal gaz hatlarıdır (B, D, E) ya da farklı bir güzergahtan (Irak) petrol taşır (C).
Soru 12: Aşağıdaki tabloda Türkiye'ye 2022 yılında en çok turist gönderen ilk 5 ülke verilmiştir. Tablodaki verilere bakılarak, Türkiye'ye turist gönderen ülkeler hakkında hangi coğrafi çıkarım yapılabilir?
| Sıra | Ülke | Turist Sayısı (Milyon) |
|---|---|---|
| 1 | Almanya | ~ 5.7 |
| 2 | Rusya | ~ 5.2 |
| 3 | İngiltere | ~ 3.3 |
| 4 | Bulgaristan | ~ 2.9 |
| 5 | İran | ~ 2.3 |
(Not: Değerler yaklaşık ve yıllara göre değişebilir.)
Doğru Cevap: (C) Listenin başında hem komşu ülkeler hem de coğrafi olarak yakın Avrupa ülkeleri yer almaktadır.
Analiz: Tablo incelendiğinde, Bulgaristan ve İran'ın komşu ülkeler; Almanya, Rusya ve İngiltere'nin ise Türkiye'ye coğrafi olarak yakın, nüfusu yüksek Avrupa ülkeleri olduğu görülür. Dolayısıyla (C) şıkkı, tabloyu coğrafi açıdan en doğru özetleyen çıkarımdır.
Soru 13: Haritada numaralanmış alanlardan hangisi, hem tektonik hareketlere bağlı jeotermal kaynakların oluşturduğu eşsiz bir doğal yapıya hem de bu yapının üzerine kurulmuş bir antik kent kalıntısına ev sahipliği yapması nedeniyle UNESCO Karma Miras Listesi'nde yer almaktadır?
Doğru Cevap: (C) III
Analiz: Bu soru, UNESCO Karma (Doğal ve Kültürel) Miras Listesi'ndeki iki önemli yeri ayırt etmenizi ister. I (Göreme/Kapadokya) volkanik tüfler (doğal) ve kaya kiliseleri (kültürel) ile listededir. III (Pamukkale) ise jeotermal suların oluşturduğu travertenler (doğal) ve Hierapolis Antik Kenti (kültürel) ile listededir. Sorudaki "jeotermal kaynakların oluşturduğu" ipucu, cevabın III (Pamukkale) olmasını gerektirir.
Soru 14: Türkiye'nin toplam ihracatı içinde en büyük paya sahip olan ve ülkenin GSYİH'sinde önemli bir yer tutan ana ürün sektörü aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: (B) Otomotiv sanayii
Analiz: Türkiye ihracatında sanayi ürünleri en büyük paya sahiptir. Bu sanayi ürünleri içinde de otomotiv sektörü (motorlu kara taşıtları ve parçaları), uzun yıllardır tekstil sektörünün önünde, ihracatta ilk sırada yer almaktadır.
Soru 15: Karaman'dan yola çıkıp Mut ve Silifke üzerinden Akdeniz kıyısına en kısa yoldan ulaşmak isteyen bir sürücü, haritada numaralanmış geçitlerden hangisini kullanmak zorundadır?
Doğru Cevap: (D) IV
Analiz: Soruda tarif edilen güzergah, İç Anadolu'yu (Karaman) Akdeniz'e (Silifke) bağlayan yoldur. Bu yol üzerinde Orta Torosları aşan geçit IV numaralı Sertavul Geçidi'dir. I (Zigana) ve II (Kop) Doğu Karadeniz'dedir. III (Bolu) Batı Karadeniz'dedir. V (Belen) Hatay'dadır.
Soru 16: Türkiye'nin jeolojik yapısı ve tektonik hareketliliği, kaplıca turizmi dışında, aşağıdaki turizm türlerinden hangisinin altyapısını oluşturan yer şekillerinin (örneğin peri bacaları, travertenler) oluşumunda da temel bir rol oynamıştır?
Doğru Cevap: (B) Doğa ve Jeoturizm
Analiz: Jeolojik yapı sadece fay hatları ve kaplıcaları değil, aynı zamanda volkanik faaliyetleri (Kapadokya'daki tüfler) ve fay kaynaklı traverten oluşumlarını (Pamukkale) da beraberinde getirir. Bu eşsiz jeolojik oluşumlar, Doğa ve Jeoturizm potansiyelinin temelini oluşturur.
Soru 17: Haritada numaralanmış havalimanlarından hangisi, coğrafi konumu itibarıyla küresel bir "hub" (aktarma merkezi) olarak tasarlanmış ve yolcu trafiği bakımından Avrupa'da ve dünyada üst sıralarda yer almaktadır?
Doğru Cevap: (E) I
Analiz: I numara ile gösterilen İstanbul Havalimanı, Türkiye'nin en büyük havalimanıdır. Stratejik konumu sayesinde Asya, Avrupa ve Afrika arasında önemli bir küresel aktarma merkezi (hub) olarak planlanmış ve faaliyete geçmiştir. Yolcu sayısı bakımından Avrupa'da genellikle ilk sıradadır.
Soru 18: Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin dış ticaretinde önemli bir ithalat kalemidir ve ülkenin cari açığında belirleyici bir rol oynar?
Doğru Cevap: (C) Fosil yakıtlar
Analiz: Türkiye, enerji kaynakları (petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtlar) bakımından dışa bağımlı bir ülkedir. Bu nedenle enerji ithalatı, toplam ithalat içinde en büyük paya sahiptir ve dış ticaret açığının (ve cari açığın) temel nedenidir. Diğer seçenekler (A, B, D, E) Türkiye'nin önemli *ihraç* ürünleridir.
Soru 19: Türkiye'deki serbest bölgeler, dış ticareti ve yabancı yatırımı teşvik etmek için tasarlanmıştır. Haritadaki yerlere bakıldığında, hangisi hem ülkenin en büyük sanayi ve finans merkezine yakınlığı hem de Avrupa pazarına olan lojistik avantajları sayesinde en yüksek işlem hacmine ulaşmıştır?
Doğru Cevap: (A) I
Analiz: I numara, İstanbul ve çevresindeki serbest bölgeleri temsil eder. İstanbul'un Türkiye'nin en büyük sanayi, ticaret ve finans merkezi olması, ayrıca Avrupa pazarına olan yakınlığı ve gelişmiş liman/havalimanı bağlantıları, buradaki serbest bölgelerin en yüksek ticaret hacmine sahip olmasını sağlamıştır.
Soru 20: Türkiye'nin Turizm Stratejisi 2023 kapsamında geliştirilen ve Erzincan, Erzurum, Kars gibi merkezleri kapsayarak Doğu Anadolu'daki kış sporları potansiyelini uluslararası düzeyde markalaştırmayı amaçlayan tematik koridorun adı nedir?
Doğru Cevap: (C) Kış Turizmi Koridoru
Analiz: Türkiye Turizm Stratejisi, belirli temalara göre turizm koridorları belirlemiştir. Erzincan, Erzurum, Ağrı, Kars ve Ardahan illerini kapsayan proje, bölgenin kış turizmi potansiyelini geliştirmeyi amaçlayan "Kış Turizmi Koridoru" olarak adlandırılmıştır.