Osmanlı Dağılma Dönemi (En Uzun Yüzyıl)
TEST - 7 (Tüm Çıkmış Sorular)
Soru 1: Osmanlı toplumunda uzun yıllar Millet-i Sadıka olarak bilinen Ermeni toplumunun isteklerinin zamanla bir soruna dönüşmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz? (2013)
Doğru Cevap: E) Osmanlı Devleti'nin, Osmanlıcılık fikrini uygulamaya koyması
Açıklama: Osmanlıcılık fikri, Ermenilerin bir sorun haline gelmesine yol açmamıştır. Aksine, Osmanlı Devleti bu politika ile Ermeniler de dâhil olmak üzere bütün vatandaşlarını eşitlik prensibi ile bir arada tutmayı amaçlamıştır.
Soru 2: Aşağıdaki padişah - gerçekleştirdiği yenilik eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? (2013)
Doğru Cevap: D) Abdülaziz - Islahat Fermanı
Açıklama: Islahat Fermanı'nı Sultan Abdülaziz değil, Sultan Abdülmecit yayımlamıştır.
Soru 3: II. Mahmut Dönemi'nde eğitim alanında gerçekleştirilen yeniliklerden bazıları şunlardır:
• Medresenin yanında modern askerî ve sivil okullar açıldı.
• İstanbul'da kız ve erkek çocuklara ilköğretim zorunlu hâle getirildi.
• Yurt dışına öğrenci gönderilmeye devam edildi.
Yalnız bu bilgilerle II. Mahmut Dönemi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi savunulamaz? (2013)
Doğru Cevap: C) Karma eğitime geçilmiştir.
Açıklama: Karma eğitime geçilmesi söz konusu olmamıştır. Eğitimin her kademesinde karma düzene geçilmesi yani kız ve erkek öğrencilerin aynı mekânda eğitim görmesi Cumhuriyet Dönemi'ne ait bir gelişme olmuştur.
Soru 4: Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda savunulan İslamcılık fikriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2013)
Doğru Cevap: E) I. Meşrutiyet'in ilanı ile etkisini yitirmiştir.
Açıklama: İslamcılık, I. Meşrutiyet'in ilanı ile değil I. Dünya Savaşı ile etkisini yitirmiştir. Çünkü I. Dünya Savaşı'nda Müslüman Araplar halifenin cihat çağrısına uymamıştır.
Soru 5: Osmanlı Devleti'nde padişaha tanınan, suçluları sürgün etme yetkisi ilk kez aşağıdakilerden hangisiyle kaldırılmıştır? (2014)
Doğru Cevap: A) II. Meşrutiyetin ilanından sonra Kanunuesasi'ye eklenen yeni hükümlerle
Açıklama: 1876'da yürürlüğe giren Kanunuesasi'nin ilk halinde padişaha sürgün etme yetkisi tanınmıştı. Bu yetki 1909 yılında yapılan değişiklikle padişahın elinden alınmıştır.
Soru 6: Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesinin nedenlerinden biri değildir? (2014)
Doğru Cevap: A) Şeriatı yürürlükten kaldırmak
Açıklama: Tanzimat Fermanı'nın şeriatı yürürlükten kaldırmak gibi bir amacı olmamıştır.
Soru 7: Aşağıdakilerden hangisi Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması'nın hükümlerinden biri değildir? (2014)
Doğru Cevap: B) Karadeniz; ticaret gemilerine açık, savaş gemilerine kapalı olacak.
Açıklama: Karadeniz'in ticaret gemilerine açık, savaş gemilerine kapalı olacağı maddesi 1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi'nde yer almıştır.
Soru 8: Aşağıdakilerden hangisi 31 Mart Olayı'nın ortaya çıkmasında etkili olmamıştır? (2014)
Doğru Cevap: A) Halkın, Trablusgarp'ın işgaline tepki göstermesi
Açıklama: 31 Mart Vakası 13 Nisan 1909'da meşrutiyet karşıtlarının başlattığı bir ayaklanma hareketidir. Trablusgarp'ın işgali ise 1911'de olmuştur.
Soru 9: "Askere setre pantolon giydirip imanına halel getiren... Cümlesi başı şapkalı Frenk oldu!..." sözlerine bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? (2015)
Doğru Cevap: A) Islahat faaliyetleri askerî alanla sınırlı kalmıştır.
Açıklama: Soruda verilen metinden, ıslahatlardan rahatsızlık duyan bir kesimin olduğu, Avrupa'nın örnek alındığı, geleneksel askerî kıyafetlerin terk edildiği ve Osmanlı ordusunun yapısının değiştiği bilgilerine ulaşılabilir. Ancak ıslahat faaliyetlerinin askerî alanla sınırlı kaldığına ulaşılamaz.
Soru 10: Aşağıdaki devletlerden hangisinin hükümdarı, 1815'te toplanan Viyana Kongresi'nde Osmanlı Devleti'ni "hasta adam" olarak nitelemiştir? (2015)
Doğru Cevap: D) Rusya
Açıklama: Osmanlı Devleti'ni 1815 Viyana Kongresi'nde "hasta adam" ilan eden devlet adamı Rus Çarı I. Nikolay'dır.
Soru 11: • Osmanlı donanması dünyanın üçüncü büyük filosu hâline getirilmiştir.
• Beylerbeyi ve Çırağan Sarayları yapılmıştır.
• Bosna, Hersek, Bulgaristan ve Sırbistan-Karadağ isyanları çıkmıştır.
Bu gelişmeler aşağıdaki Osmanlı padişahlarından hangisinin dönemine aittir? (2016)
Doğru Cevap: B) Abdülaziz
Açıklama: Donanmanın gelişmesi, Beylerbeyi ve Çırağan Saraylarının yapılması, Bosna, Bulgaristan ve Sırbistan'da isyanların çıkması Abdülaziz Dönemi'nde olmuştur.
Soru 12: İngiltere'nin, Rusya'nın Akdeniz'e inmesine engel olmak ve bazı Osmanlı topraklarına yerleşmek için izlediği politika gereği yerleştiği Osmanlı toprağı hangisidir? (2016)
Doğru Cevap: A) Kıbrıs
Açıklama: 1878 Berlin Antlaşması'ndan sonra İngiltere, Osmanlı Devleti'ni Rusya'ya karşı korumak bahanesiyle Kıbrıs Adası'nın kendisine verilmesini istemiştir. Osmanlı da Rusya'ya karşı İngiltere'nin desteğini almak için bu isteği kabul etmiştir.
Soru 13: II. Mahmut Dönemi'nde nazırlıklar, muhtarlıklar, posta teşkilatı kurulmuş ve Takvim-i Vakayi yayımlanmıştır. Bu bilgilere göre hangisine ulaşılamaz? (2017)
Doğru Cevap: A) Islahat çalışmalarının, halkın istekleri doğrultusunda gerçekleştiğine
Açıklama: Parçada verilen bilgilerden Osmanlı Devleti'nde II. Mahmut zamanında yapılan ıslahatların halkın istekleri doğrultusunda yapıldığı bilgisine ulaşılamaz. Osmanlı'da ıslahatlar genelde günün şartlarına göre Avrupa'ya birçok alanda yakınlaşmak amacıyla yapılmıştır ancak ıslahatlar yapılırken doğrudan halkın fikrine başvurma durumu olmamıştır.
Soru 14: Aşağıdakilerden hangisi, Islahat Fermanı'nın amaçlarından biri değildir? (2017)
Doğru Cevap: D) Devlet düzeninde, laiklik prensiplerini yerleştirmek
Açıklama: Islahat Fermanı ile devlet düzeninde laikliği yerleştirme yoktur. Osmanlı Devleti resmen sona erene kadar İslam dini temelde yönetimde etkili olmuştur. Devlet düzeninde laikliğin yerleşmesi ilk defa Türkiye Cumhuriyeti'nde olmuştur.
Soru 15: İngilizlerin, Araplara "Halifeliğin onların hakkı olduğu ve Osmanlı'dan ayrılarak kendi himayelerinde kurulacak devletlerini destekleyecekleri" telkininde bulunmasının sebebi olamaz? (2017)
Doğru Cevap: D) Arapları tek bir devlet etrafında birleştirmek
Açıklama: İngiltere'nin Arapları tek çatı altında ve bir devlet etrafında birleştirme gibi bir amacı olmamıştır. Tam tersine, I. Dünya Savaşı'ndan sonra İngiltere ve Fransa, Orta Doğu'daki Arapları farklı devletlere parçalayarak kolayca yönetmişlerdir.
Soru 16: 1838 Baltalimanı Ticaret Antlaşması'nın Osmanlı ekonomisi üzerindeki etkileriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2018)
Doğru Cevap: E) Tarımsal üretimde düşüş yaşanmıştır.
Açıklama: Antlaşma ile yabancı tüccarlara tarım ürünlerini serbestçe ihraç etme hakkının verilmesi, Osmanlı'da tarımsal üretimin ve tarım ürünleri ihracatının artmasına neden olmuştur. Sanayinin ham maddesi olan pamuk ve tütün gibi ürünlerin üretimi yoğunluk kazanmıştır.
Soru 17: Osmanlı modernleşme sürecinde ortaya çıkan düşünce akımları ve temsilcileriyle ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? (2018)
Doğru Cevap: A) Batıcılık - Sait Halim Paşa
Açıklama: Sait Halim Paşa Batıcılığı değil İslamcılığı savunmuştur.
Soru 18: Osmanlı Devleti'nde Kanunuesasi'nin kabulüyle aşağıdaki gelişmelerden hangileri yaşanmıştır? (2018)
I. parlamentolu sisteme geçilmesi,
II. tebaanın tüm unsurlarının mecliste temsil edilmesi,
III. padişahın yürütme yetkisinin sona ermesi
Doğru Cevap: B) I ve II
Açıklama: Kanunuesasi ile parlamenter sisteme geçilmiş ve tüm tebaa ilk kez devlet yönetiminde temsil edilme hakkına sahip olmuştur. Ancak padişahın yürütme yetkisi sona ermemiştir; hükümetin kurulması ve görevden alınması yetkisi padişaha aittir.
Soru 19: Osmanlı Devleti ilk daimî elçiliğini aşağıdaki Avrupa başkentlerinin hangisinde açmıştır? (2019)
Doğru Cevap: D) Londra
Açıklama: İlk geçici elçiliğini Lale Devri'nde Paris'te açan Osmanlı Devleti, ilk daimî elçiliğini ise III. Selim Dönemi'nde Londra'da açmıştır. İlk daimî elçi ise Yusuf Agâh Efendi'dir.
Soru 20: II. Mahmut'un, Osmanlı merkez teşkilatında köklü idari değişiklikler yaptığına aşağıdaki örneklerden hangisi verilebilir? (2019)
Doğru Cevap: B) Heyet-i Vükelanın oluşturulması
Açıklama: Divanıhümayun kaldırılarak nazırlıklar (bakanlıklar) kurulmuştur. Nazırlıkların kurulması ile Osmanlı Devleti'nde ilk kez kabine sistemine geçilmiştir. Bu kurula Heyet-i Vükela denir.
Soru 21: Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde İslamcılık düşüncesini savunan yayın organlarından biridir? (2019)
Doğru Cevap: A) Sebilürreşat
Açıklama: Mehmet Akif'in de yazı kadrosunda yer aldığı Sebilürreşat dergisi İslamcılık düşüncesini savunmuştur.
Soru 22: Tekel usulünü kaldıran ve gümrük oranlarını düşüren antlaşma hangisidir? (2020)
Doğru Cevap: D) Baltalimanı
Açıklama: Tekel usulünün kaldırılması, gümrük vergilerinin özellikle Avrupalı devletler açısından indirilmesi 1838 Baltalimanı Antlaşması sonucunda olmuştur.
Soru 23: Ayanlar ve eyalet valilerinin padişaha bağlılıklarını bildirdiği, Padişahın da eyaletlere adil ve eşit vergiler salmayı taahhüt ettiği belge aşağıdakilerden hangisidir? (2021)
Doğru Cevap: D) Sened-i İttifak
Açıklama: Osmanlı Devleti'nde âyanlar ve eyalet valileri ile padişah arasında yapılan sözleşme Sened-i İttifak'tır (1808). Bu sözleşme, padişah yetkisinin kısıtlandığı ilk belge olmuştur.
Soru 24: Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki düzenlemelerden hangisiyle devlet yöneticilerinin mal güvenliğinin sağlanması amaçlanmıştır? (2022 İPTAL)
Doğru Cevap: C) Müsadere usulüne son verilmesi
Açıklama: Osmanlı Devleti'nde yöneticilerin mallarına el koyma uygulamasına müsadere adı verilmektedir. 19. yüzyılda müsadere usulüne son verilerek yöneticilerin özel mülkiyet güvencesi sağlanmıştır.
Soru 25: Tanzimat Fermanı'nda hangi konularla ilgili düzenlemeler yapılması öngörülmüştür? (2022 İPTAL)
I. askerlik
II. vergi
III. cemiyetler
Doğru Cevap: C) I ve II
Açıklama: Tanzimat Fermanı'nda; mahkeme, askerlik, vergi, vatandaşlık, miras, insan hakları gibi konulara yer verilmiştir. Cemiyet ile ilgili en önemli düzenlemeler İstibdat ve İkinci Meşrutiyet dönemlerindedir.
Soru 26: İkinci Meşrutiyet'in ilan edilmesine giden süreçte İngiltere ile Rusya, Osmanlı ülkesini paylaşmak konusunda aşağıdakilerin hangisinde uzlaşmaya varmışlardır? (2022 İPTAL)
Doğru Cevap: E) Reval Görüşmesi
Açıklama: Soruda bahsedilen gelişme İngiltere ve Rusya'nın 1908'de bir araya geldiği Reval Görüşmesi'dir.
Soru 27: II. Mahmut'un kıyafet kanunu ile ilmiye sınıfı dışında fes, pantolon ve ceket giyilecek olmasıyla ilgili hangilerine ulaşılabilir? (2022)
I. ıslahat çalışmalarını askerî alanla sınırlamadığı,
II. ulemanın kıyafetlerinde değişiklik yapmadığı,
III. yenilikleri hukuka dayandırdığı
Doğru Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Soruda verilen tüm öncüller anlatılan durum ile ilgili olup doğru cevap E seçeneğidir.
Soru 28: Osmanlı Devleti'nde toplumun din farkı gözetmeksizin eşit görülmesine dair hükümler aşağıdaki siyasi belgelerin hangilerinde yoktur? (2022)
I. Tanzimat Fermanı
II. Sened-i İttifak
III. Kanunuesasi
Doğru Cevap: B) Yalnız II
Açıklama: Tanzimat ve Islahat Fermanlarında azınlıklar ve Müslümanların eşit olduğu konular vurgulanmıştır. Sened-i İttifakta ise sadece ayanlar ile ilgili hükümler olup doğru cevap B seçeneğidir.
Soru 29: "Bunca zamandan beri beklenilen mukaddes günün yüce ve unutulmaz sabahı!.. Memleketimize hürriyet, adalet, kardeşlik getiren mübarek gün..." haberi hangi gelişme üzerine yayımlanmıştır? (2022)
Doğru Cevap: E) İkinci Meşrutiyet'in ilan edilmesi
Açıklama: Sorudaki 25 Temmuz 1908 yılındaki gazetede yayımlanan haber vurgusu iki gün önce 23 Temmuz 1908'de ilan edilen İkinci Meşrutiyet'in ilanı ile ilgilidir.
Soru 30: Tanzimat Fermanı'nda yer alan fakat sonrasında uygulamadan kaldırılan karar aşağıdakilerden hangisidir? (2023)
Doğru Cevap: D) Askerlik hizmetinin tüm teba için zorunlu hâle getirilmesi
Açıklama: Tanzimat Fermanı'nda zorunlu askerlik maddesine tepki gösterilince bu madde değişime uğramış ve Islahat Fermanı'nda bedelli askerlik getirilmiştir.
Soru 31: II. Mahmut Dönemi'nde yapılan; yerli malı kullanımının teşvik edilmesi, gümrük vergisi kolaylığı, müsadere uygulamasının kaldırılması gibi uygulamalarla ilgili hangisi söylenemez? (2023)
Doğru Cevap: D) Merkezî teşkilatın yeniden düzenlendiği
Açıklama: Soruda verilen ıslahat hareketleri merkezî yönetimle ilgili değildir. Merkez teşkilatı denilince Divan ve bakanlıklarla ilgili ıslahatlar düşünülmelidir.
Osmanlı Dağılma Dönemi (En Uzun Yüzyıl)
TEST - 7 (Tüm Çıkmış Sorular)
Soru 1: Osmanlı toplumunda uzun yıllar Millet-i Sadıka olarak bilinen Ermeni toplumunun isteklerinin zamanla bir soruna dönüşmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz? (2013)
Doğru Cevap: E) Osmanlı Devleti'nin, Osmanlıcılık fikrini uygulamaya koyması
Açıklama: Osmanlıcılık fikri, Ermenilerin bir sorun haline gelmesine yol açmamıştır. Aksine, Osmanlı Devleti bu politika ile Ermeniler de dâhil olmak üzere bütün vatandaşlarını eşitlik prensibi ile bir arada tutmayı amaçlamıştır.
Soru 2: Aşağıdaki padişah - gerçekleştirdiği yenilik eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? (2013)
Doğru Cevap: D) Abdülaziz - Islahat Fermanı
Açıklama: Islahat Fermanı'nı Sultan Abdülaziz değil, Sultan Abdülmecit yayımlamıştır.
Soru 3: II. Mahmut Dönemi'nde eğitim alanında gerçekleştirilen yeniliklerden bazıları şunlardır:
• Medresenin yanında modern askerî ve sivil okullar açıldı.
• İstanbul'da kız ve erkek çocuklara ilköğretim zorunlu hâle getirildi.
• Yurt dışına öğrenci gönderilmeye devam edildi.
Yalnız bu bilgilerle II. Mahmut Dönemi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi savunulamaz? (2013)
Doğru Cevap: C) Karma eğitime geçilmiştir.
Açıklama: Karma eğitime geçilmesi söz konusu olmamıştır. Eğitimin her kademesinde karma düzene geçilmesi yani kız ve erkek öğrencilerin aynı mekânda eğitim görmesi Cumhuriyet Dönemi'ne ait bir gelişme olmuştur.
Soru 4: Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda savunulan İslamcılık fikriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2013)
Doğru Cevap: E) I. Meşrutiyet'in ilanı ile etkisini yitirmiştir.
Açıklama: İslamcılık, I. Meşrutiyet'in ilanı ile değil I. Dünya Savaşı ile etkisini yitirmiştir. Çünkü I. Dünya Savaşı'nda Müslüman Araplar halifenin cihat çağrısına uymamıştır.
Soru 5: Osmanlı Devleti'nde padişaha tanınan, suçluları sürgün etme yetkisi ilk kez aşağıdakilerden hangisiyle kaldırılmıştır? (2014)
Doğru Cevap: A) II. Meşrutiyetin ilanından sonra Kanunuesasi'ye eklenen yeni hükümlerle
Açıklama: 1876'da yürürlüğe giren Kanunuesasi'nin ilk halinde padişaha sürgün etme yetkisi tanınmıştı. Bu yetki 1909 yılında yapılan değişiklikle padişahın elinden alınmıştır.
Soru 6: Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesinin nedenlerinden biri değildir? (2014)
Doğru Cevap: A) Şeriatı yürürlükten kaldırmak
Açıklama: Tanzimat Fermanı'nın şeriatı yürürlükten kaldırmak gibi bir amacı olmamıştır.
Soru 7: Aşağıdakilerden hangisi Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması'nın hükümlerinden biri değildir? (2014)
Doğru Cevap: B) Karadeniz; ticaret gemilerine açık, savaş gemilerine kapalı olacak.
Açıklama: Karadeniz'in ticaret gemilerine açık, savaş gemilerine kapalı olacağı maddesi 1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi'nde yer almıştır.
Soru 8: Aşağıdakilerden hangisi 31 Mart Olayı'nın ortaya çıkmasında etkili olmamıştır? (2014)
Doğru Cevap: A) Halkın, Trablusgarp'ın işgaline tepki göstermesi
Açıklama: 31 Mart Vakası 13 Nisan 1909'da meşrutiyet karşıtlarının başlattığı bir ayaklanma hareketidir. Trablusgarp'ın işgali ise 1911'de olmuştur.
Soru 9: "Askere setre pantolon giydirip imanına halel getiren... Cümlesi başı şapkalı Frenk oldu!..." sözlerine bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? (2015)
Doğru Cevap: A) Islahat faaliyetleri askerî alanla sınırlı kalmıştır.
Açıklama: Soruda verilen metinden, ıslahatlardan rahatsızlık duyan bir kesimin olduğu, Avrupa'nın örnek alındığı, geleneksel askerî kıyafetlerin terk edildiği ve Osmanlı ordusunun yapısının değiştiği bilgilerine ulaşılabilir. Ancak ıslahat faaliyetlerinin askerî alanla sınırlı kaldığına ulaşılamaz.
Soru 10: Aşağıdaki devletlerden hangisinin hükümdarı, 1815'te toplanan Viyana Kongresi'nde Osmanlı Devleti'ni "hasta adam" olarak nitelemiştir? (2015)
Doğru Cevap: D) Rusya
Açıklama: Osmanlı Devleti'ni 1815 Viyana Kongresi'nde "hasta adam" ilan eden devlet adamı Rus Çarı I. Nikolay'dır.
Soru 11: • Osmanlı donanması dünyanın üçüncü büyük filosu hâline getirilmiştir.
• Beylerbeyi ve Çırağan Sarayları yapılmıştır.
• Bosna, Hersek, Bulgaristan ve Sırbistan-Karadağ isyanları çıkmıştır.
Bu gelişmeler aşağıdaki Osmanlı padişahlarından hangisinin dönemine aittir? (2016)
Doğru Cevap: B) Abdülaziz
Açıklama: Donanmanın gelişmesi, Beylerbeyi ve Çırağan Saraylarının yapılması, Bosna, Bulgaristan ve Sırbistan'da isyanların çıkması Abdülaziz Dönemi'nde olmuştur.
Soru 12: İngiltere'nin, Rusya'nın Akdeniz'e inmesine engel olmak ve bazı Osmanlı topraklarına yerleşmek için izlediği politika gereği yerleştiği Osmanlı toprağı hangisidir? (2016)
Doğru Cevap: A) Kıbrıs
Açıklama: 1878 Berlin Antlaşması'ndan sonra İngiltere, Osmanlı Devleti'ni Rusya'ya karşı korumak bahanesiyle Kıbrıs Adası'nın kendisine verilmesini istemiştir. Osmanlı da Rusya'ya karşı İngiltere'nin desteğini almak için bu isteği kabul etmiştir.
Soru 13: II. Mahmut Dönemi'nde nazırlıklar, muhtarlıklar, posta teşkilatı kurulmuş ve Takvim-i Vakayi yayımlanmıştır. Bu bilgilere göre hangisine ulaşılamaz? (2017)
Doğru Cevap: A) Islahat çalışmalarının, halkın istekleri doğrultusunda gerçekleştiğine
Açıklama: Parçada verilen bilgilerden Osmanlı Devleti'nde II. Mahmut zamanında yapılan ıslahatların halkın istekleri doğrultusunda yapıldığı bilgisine ulaşılamaz. Osmanlı'da ıslahatlar genelde günün şartlarına göre Avrupa'ya birçok alanda yakınlaşmak amacıyla yapılmıştır ancak ıslahatlar yapılırken doğrudan halkın fikrine başvurma durumu olmamıştır.
Soru 14: Aşağıdakilerden hangisi, Islahat Fermanı'nın amaçlarından biri değildir? (2017)
Doğru Cevap: D) Devlet düzeninde, laiklik prensiplerini yerleştirmek
Açıklama: Islahat Fermanı ile devlet düzeninde laikliği yerleştirme yoktur. Osmanlı Devleti resmen sona erene kadar İslam dini temelde yönetimde etkili olmuştur. Devlet düzeninde laikliğin yerleşmesi ilk defa Türkiye Cumhuriyeti'nde olmuştur.
Soru 15: İngilizlerin, Araplara "Halifeliğin onların hakkı olduğu ve Osmanlı'dan ayrılarak kendi himayelerinde kurulacak devletlerini destekleyecekleri" telkininde bulunmasının sebebi olamaz? (2017)
Doğru Cevap: D) Arapları tek bir devlet etrafında birleştirmek
Açıklama: İngiltere'nin Arapları tek çatı altında ve bir devlet etrafında birleştirme gibi bir amacı olmamıştır. Tam tersine, I. Dünya Savaşı'ndan sonra İngiltere ve Fransa, Orta Doğu'daki Arapları farklı devletlere parçalayarak kolayca yönetmişlerdir.
Soru 16: 1838 Baltalimanı Ticaret Antlaşması'nın Osmanlı ekonomisi üzerindeki etkileriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2018)
Doğru Cevap: E) Tarımsal üretimde düşüş yaşanmıştır.
Açıklama: Antlaşma ile yabancı tüccarlara tarım ürünlerini serbestçe ihraç etme hakkının verilmesi, Osmanlı'da tarımsal üretimin ve tarım ürünleri ihracatının artmasına neden olmuştur. Sanayinin ham maddesi olan pamuk ve tütün gibi ürünlerin üretimi yoğunluk kazanmıştır.
Soru 17: Osmanlı modernleşme sürecinde ortaya çıkan düşünce akımları ve temsilcileriyle ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? (2018)
Doğru Cevap: A) Batıcılık - Sait Halim Paşa
Açıklama: Sait Halim Paşa Batıcılığı değil İslamcılığı savunmuştur.
Soru 18: Osmanlı Devleti'nde Kanunuesasi'nin kabulüyle aşağıdaki gelişmelerden hangileri yaşanmıştır? (2018)
I. parlamentolu sisteme geçilmesi,
II. tebaanın tüm unsurlarının mecliste temsil edilmesi,
III. padişahın yürütme yetkisinin sona ermesi
Doğru Cevap: B) I ve II
Açıklama: Kanunuesasi ile parlamenter sisteme geçilmiş ve tüm tebaa ilk kez devlet yönetiminde temsil edilme hakkına sahip olmuştur. Ancak padişahın yürütme yetkisi sona ermemiştir; hükümetin kurulması ve görevden alınması yetkisi padişaha aittir.
Soru 19: Osmanlı Devleti ilk daimî elçiliğini aşağıdaki Avrupa başkentlerinin hangisinde açmıştır? (2019)
Doğru Cevap: D) Londra
Açıklama: İlk geçici elçiliğini Lale Devri'nde Paris'te açan Osmanlı Devleti, ilk daimî elçiliğini ise III. Selim Dönemi'nde Londra'da açmıştır. İlk daimî elçi ise Yusuf Agâh Efendi'dir.
Soru 20: II. Mahmut'un, Osmanlı merkez teşkilatında köklü idari değişiklikler yaptığına aşağıdaki örneklerden hangisi verilebilir? (2019)
Doğru Cevap: B) Heyet-i Vükelanın oluşturulması
Açıklama: Divanıhümayun kaldırılarak nazırlıklar (bakanlıklar) kurulmuştur. Nazırlıkların kurulması ile Osmanlı Devleti'nde ilk kez kabine sistemine geçilmiştir. Bu kurula Heyet-i Vükela denir.
Soru 21: Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nde İslamcılık düşüncesini savunan yayın organlarından biridir? (2019)
Doğru Cevap: A) Sebilürreşat
Açıklama: Mehmet Akif'in de yazı kadrosunda yer aldığı Sebilürreşat dergisi İslamcılık düşüncesini savunmuştur.
Soru 22: Tekel usulünü kaldıran ve gümrük oranlarını düşüren antlaşma hangisidir? (2020)
Doğru Cevap: D) Baltalimanı
Açıklama: Tekel usulünün kaldırılması, gümrük vergilerinin özellikle Avrupalı devletler açısından indirilmesi 1838 Baltalimanı Antlaşması sonucunda olmuştur.
Soru 23: Ayanlar ve eyalet valilerinin padişaha bağlılıklarını bildirdiği, Padişahın da eyaletlere adil ve eşit vergiler salmayı taahhüt ettiği belge aşağıdakilerden hangisidir? (2021)
Doğru Cevap: D) Sened-i İttifak
Açıklama: Osmanlı Devleti'nde âyanlar ve eyalet valileri ile padişah arasında yapılan sözleşme Sened-i İttifak'tır (1808). Bu sözleşme, padişah yetkisinin kısıtlandığı ilk belge olmuştur.
Soru 24: Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki düzenlemelerden hangisiyle devlet yöneticilerinin mal güvenliğinin sağlanması amaçlanmıştır? (2022 İPTAL)
Doğru Cevap: C) Müsadere usulüne son verilmesi
Açıklama: Osmanlı Devleti'nde yöneticilerin mallarına el koyma uygulamasına müsadere adı verilmektedir. 19. yüzyılda müsadere usulüne son verilerek yöneticilerin özel mülkiyet güvencesi sağlanmıştır.
Soru 25: Tanzimat Fermanı'nda hangi konularla ilgili düzenlemeler yapılması öngörülmüştür? (2022 İPTAL)
I. askerlik
II. vergi
III. cemiyetler
Doğru Cevap: C) I ve II
Açıklama: Tanzimat Fermanı'nda; mahkeme, askerlik, vergi, vatandaşlık, miras, insan hakları gibi konulara yer verilmiştir. Cemiyet ile ilgili en önemli düzenlemeler İstibdat ve İkinci Meşrutiyet dönemlerindedir.
Soru 26: İkinci Meşrutiyet'in ilan edilmesine giden süreçte İngiltere ile Rusya, Osmanlı ülkesini paylaşmak konusunda aşağıdakilerin hangisinde uzlaşmaya varmışlardır? (2022 İPTAL)
Doğru Cevap: E) Reval Görüşmesi
Açıklama: Soruda bahsedilen gelişme İngiltere ve Rusya'nın 1908'de bir araya geldiği Reval Görüşmesi'dir.
Soru 27: II. Mahmut'un kıyafet kanunu ile ilmiye sınıfı dışında fes, pantolon ve ceket giyilecek olmasıyla ilgili hangilerine ulaşılabilir? (2022)
I. ıslahat çalışmalarını askerî alanla sınırlamadığı,
II. ulemanın kıyafetlerinde değişiklik yapmadığı,
III. yenilikleri hukuka dayandırdığı
Doğru Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Soruda verilen tüm öncüller anlatılan durum ile ilgili olup doğru cevap E seçeneğidir.
Soru 28: Osmanlı Devleti'nde toplumun din farkı gözetmeksizin eşit görülmesine dair hükümler aşağıdaki siyasi belgelerin hangilerinde yoktur? (2022)
I. Tanzimat Fermanı
II. Sened-i İttifak
III. Kanunuesasi
Doğru Cevap: B) Yalnız II
Açıklama: Tanzimat ve Islahat Fermanlarında azınlıklar ve Müslümanların eşit olduğu konular vurgulanmıştır. Sened-i İttifakta ise sadece ayanlar ile ilgili hükümler olup doğru cevap B seçeneğidir.
Soru 29: "Bunca zamandan beri beklenilen mukaddes günün yüce ve unutulmaz sabahı!.. Memleketimize hürriyet, adalet, kardeşlik getiren mübarek gün..." haberi hangi gelişme üzerine yayımlanmıştır? (2022)
Doğru Cevap: E) İkinci Meşrutiyet'in ilan edilmesi
Açıklama: Sorudaki 25 Temmuz 1908 yılındaki gazetede yayımlanan haber vurgusu iki gün önce 23 Temmuz 1908'de ilan edilen İkinci Meşrutiyet'in ilanı ile ilgilidir.
Soru 30: Tanzimat Fermanı'nda yer alan fakat sonrasında uygulamadan kaldırılan karar aşağıdakilerden hangisidir? (2023)
Doğru Cevap: D) Askerlik hizmetinin tüm teba için zorunlu hâle getirilmesi
Açıklama: Tanzimat Fermanı'nda zorunlu askerlik maddesine tepki gösterilince bu madde değişime uğramış ve Islahat Fermanı'nda bedelli askerlik getirilmiştir.
Soru 31: II. Mahmut Dönemi'nde yapılan; yerli malı kullanımının teşvik edilmesi, gümrük vergisi kolaylığı, müsadere uygulamasının kaldırılması gibi uygulamalarla ilgili hangisi söylenemez? (2023)
Doğru Cevap: D) Merkezî teşkilatın yeniden düzenlendiği
Açıklama: Soruda verilen ıslahat hareketleri merkezî yönetimle ilgili değildir. Merkez teşkilatı denilince Divan ve bakanlıklarla ilgili ıslahatlar düşünülmelidir.