XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ VE DÜNYA
TEST - 4
Soru 1: I. Dünya Savaşı başladığında, Osmanlı Devleti'nin Halife V. Mehmet Reşat aracılığıyla "Cihad-ı Ekber" ilan etmesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) İngiltere ve Fransa'nın sömürgelerindeki Müslümanları ayaklandırarak İtilaf Devletlerini zayıflatmak
Açıklama: Cihad çağrısının temel hedefi, İngiltere'nin (Hindistan, Mısır) ve Fransa'nın (Kuzey Afrika) sömürgelerinde yaşayan milyonlarca Müslüman'ı, Halife'nin emriyle bu devletlere karşı isyan ettirerek İtilaf Devletleri'ni iç sorunlarla uğraşmak zorunda bırakmaktı. Ancak bu çağrı, Arap milliyetçiliği ve İtilaf devletlerinin propagandası nedeniyle beklenen etkiyi yaratmamıştır.
Soru 2: I. Balkan Savaşı'nda Yunanistan'ın, Osmanlı donanmasını Ege Denizi'nde etkisiz hale getirdiği ve adaların kaybına yol açan deniz savaşı hangisidir?
Doğru Cevap: C) İmroz ve Mondros Deniz Muharebeleri
Açıklama: I. Balkan Savaşı sırasında, Rauf Bey komutasındaki Hamidiye Kruvazörü'nün başarılı akınları dışında, Osmanlı donanması Yunan donanması karşısında varlık gösterememiş ve İmroz ile Mondros'ta yapılan deniz savaşlarını kaybederek Çanakkale Boğazı'na çekilmek zorunda kalmıştır. Bu durum Ege Adaları'nın kaybına yol açmıştır.
Soru 3: II. Meşrutiyet Dönemi'nde, İttihat ve Terakki'nin Türkçülük politikasına bir tepki olarak gelişen ve Osmanlı'nın farklı unsurlarına federatif bir yapı öneren fikir akımı hangisidir?
Doğru Cevap: B) Adem-i Merkeziyetçilik
Açıklama: Prens Sabahattin'in öncülüğünü yaptığı Adem-i Merkeziyetçilik (yerinden yönetim), İttihat ve Terakki'nin katı merkeziyetçi yapısına karşı çıkarak, yerel yönetimlere ve farklı etnik gruplara idari özerklik verilmesini savunuyordu. Bu, liberal ve federatif bir devlet modelini öneriyordu.
Soru 4: 31 Mart Vakası'nın bastırılmasından sonra, II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi kararını alan ve bunu padişaha tebliğ eden kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Meclis-i Umumi (Mebusan ve Ayan Meclisleri)
Açıklama: Anayasaya göre padişahı tahttan indirme yetkisi meclise aitti. İttihat ve Terakki'nin kontrolündeki Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan'dan oluşan Meclis-i Umumi, toplanarak II. Abdülhamit'in "hal" edilmesine (tahttan indirilmesine) karar vermiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilktir.
Soru 5: İtalya'nın Trablusgarp'a saldırmadan önce, bölgeyi işgal edebilmek için hangi büyük devletlerle diplomatik olarak anlaşarak onaylarını almıştır?
Doğru Cevap: C) İngiltere, Fransa ve Rusya
Açıklama: İtalya, Trablusgarp'ı işgal etmeden önce, İngiltere'ye Mısır'daki, Fransa'ya Fas'taki, Rusya'ya da Boğazlar'daki emellerini tanıyacağını vaat ederek bu üç büyük devletin Trablusgarp'ı işgaline göz yummalarını sağlamıştır. Bu durum, Osmanlı'nın uluslararası alanda ne kadar yalnız kaldığını gösterir.
Soru 6: II. Balkan Savaşı'nın sonunda imzalanan Atina Antlaşması ile aşağıdaki bölgelerden hangisinin Yunanistan'a ait olduğu Osmanlı Devleti tarafından kabul edilmiştir?
Doğru Cevap: A) Girit, Selanik ve Yanya
Açıklama: II. Balkan Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti, savaştığı devletlerle ayrı ayrı barış antlaşmaları imzalamıştır. Yunanistan ile imzalanan 1913 Atina Antlaşması ile Girit adasının ve Güney Makedonya'daki Selanik ile Yanya'nın Yunanistan'a ait olduğu kesin olarak kabul edilmiştir.
Soru 7: 1914 yılında I. Dünya Savaşı başladığında, İttihat ve Terakki hükümetinin ilk yaptığı diplomatik hamle ne olmuştur?
Doğru Cevap: D) Kapitülasyonları tek taraflı olarak kaldırdığını ilan etmek
Açıklama: Savaşın başlamasıyla ortaya çıkan otorite boşluğundan faydalanan İttihat ve Terakki hükümeti, 1 Eylül 1914'te, henüz savaşa girmeden önce, yüzyıllardır devletin ekonomik ve hukuki bağımsızlığını kısıtlayan kapitülasyonları kaldırdığını duyurmuştur. Bu karar, Almanya dahil tüm Avrupa devletlerinin tepkisini çekmiştir.
Soru 8: II. Meşrutiyet Dönemi'nde, İttihat ve Terakki'nin Türkçülük politikaları doğrultusunda kurulan ve gençlere yönelik paramiliter eğitim veren gençlik örgütünün adı nedir?
Doğru Cevap: E) Osmanlı Güç Dernekleri
Açıklama: İttihat ve Terakki, Balkan Savaşları'ndaki yenilgiden sonra gençliği hem bedensel hem de milli şuur açısından güçlendirmek amacıyla, izci örgütlerine benzer şekilde Osmanlı Güç Dernekleri'ni kurmuştur. Bu dernekler, gençlere askeri talimler yaptırarak onları gelecekteki savaşlara hazırlamayı amaçlamıştır.
Soru 9: I. Dünya Savaşı'nın başında, Alman zırhlıları Goeben ve Breslau'nun Osmanlı Devleti'ne sığınması ve Yavuz ile Midilli adını alması hangi ülkenin donanmasından kaçmalarının bir sonucudur?
Doğru Cevap: A) İngiltere
Açıklama: Akdeniz'de bulunan bu iki modern Alman zırhlısı, kendilerinden daha güçlü olan İngiliz donanmasının takibinden kurtulmak için Çanakkale Boğazı'ndan geçerek Osmanlı Devleti'ne sığınmıştır. Bu olay, Osmanlı'nın savaşa girmesine yol açan süreci başlatmıştır.
Soru 10: II. Meşrutiyet Dönemi'nde, İttihat ve Terakki'nin yönetimde olduğu 1913-1918 yılları arasında sadrazamlık ve Dışişleri Bakanlığı gibi önemli görevlerde bulunan devlet adamı kimdir?
Doğru Cevap: D) Said Halim Paşa
Açıklama: Bab-ı Ali Baskını'ndan sonra Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesi üzerine sadrazamlığa Mısır Prensi Said Halim Paşa getirilmiştir. I. Dünya Savaşı'na girildiği dönemde sadrazam olan Said Halim Paşa, İttihat ve Terakki'nin sivil kanadının önemli bir figürüydü. (Not: Talat Paşa daha sonra sadrazam olmuştur).
Soru 11: I. Balkan Savaşı'nda, Osmanlı donanmasının tek önemli başarısı olarak kabul edilen ve Rauf Bey (Orbay) komutasında Yunan donanmasına karşı akınlar düzenleyen geminin adı nedir?
Doğru Cevap: E) Hamidiye Kruvazörü
Açıklama: Savaş sırasında, komutanı Rauf Bey olan Hamidiye Kruvazörü, tek başına Ege ve Akdeniz'e açılarak Yunan ticaret gemilerine ve limanlarına başarılı akınlar düzenlemiş, bu da savaşın en moral verici ve kahramanca hikayelerinden biri olmuştur.
Soru 12: II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi ve yerine V. Mehmet Reşat'ın getirilmesi kararı hangi kurum tarafından alınmıştır?
Doğru Cevap: A) Meclis-i Umumi (Mebusan ve Ayan Meclisleri)
Açıklama: Anayasaya göre padişahı tahttan indirme yetkisi meclise aitti. İttihat ve Terakki'nin kontrolündeki Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan'dan oluşan Meclis-i Umumi, toplanarak II. Abdülhamit'in "hal" edilmesine (tahttan indirilmesine) karar vermiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilktir.
Soru 13: 1911-1912 Trablusgarp Savaşı'nın, Osmanlı Devleti açısından en olumsuz sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Donanmanın zayıflığının ve Balkan devletlerinin saldırı cesaretinin artması
Açıklama: Osmanlı'nın, yanı başındaki Trablusgarp'a donanma gönderememesi, deniz gücünün ne kadar zayıf olduğunu tüm dünyaya göstermiştir. Bu durumdan cesaret alan Rusya destekli Balkan devletleri, Osmanlı'nın bu zayıf anını "tarihi bir fırsat" olarak görerek I. Balkan Savaşı'nı başlatmışlardır.
Soru 14: II. Meşrutiyet Dönemi'nin en önemli fikir adamlarından ve Türkçülük akımının sistemleştiricisi olan sosyolog ve yazar kimdir?
Doğru Cevap: D) Ziya Gökalp
Açıklama: Ziya Gökalp, "Türkçülüğün Esasları" adlı eseriyle dağınık haldeki Türkçülük fikirlerini sosyolojik temellere oturtarak bir sistem haline getirmiş ve İttihat ve Terakki'nin resmi ideoloğu olmuştur. Fikirleri, Cumhuriyet'in kurucu kadrolarını da derinden etkilemiştir.
Soru 15: I. Dünya Savaşı'nda, Osmanlı Devleti'nin Almanya ile ittifak kurmasının temelinde yatan ve "kaybedilen toprakları geri alma" politikasını destekleyen jeopolitik düşünceye ne ad verilir?
Doğru Cevap: D) Turancılık (Pantürkizm)
Açıklama: Enver Paşa başta olmak üzere İttihatçı liderler, Almanya'nın Rusya'yı yenmesiyle Kafkaslar ve Orta Asya'daki Türk halklarıyla birleşerek "Turan" adı verilen büyük bir Türk imparatorluğu kurma hayalini taşıyorlardı. Sarıkamış Harekatı'nın temelinde bu ideoloji yatmaktadır.
Soru 16: 1913 yılında II. Balkan Savaşı sonunda, Osmanlı Devleti ile Sırbistan arasında imzalanan ve Sırbistan'da kalan Türklerin haklarını düzenleyen antlaşma hangisidir?
Doğru Cevap: C) İstanbul Antlaşması
Açıklama: Osmanlı Devleti, II. Balkan Savaşı'ndan sonra Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan ile ayrı ayrı İstanbul ve Atina Antlaşmalarını imzalamıştır. Sırbistan ile imzalanan 1913 tarihli İstanbul Antlaşması, sınırları belirlemenin yanı sıra, o topraklarda kalan Türklerin azınlık haklarını da güvence altına almayı amaçlamıştır.
Soru 17: I. Dünya Savaşı başladığında, Osmanlı Devleti'nin tarafsızlığını ilan etmesine rağmen aynı zamanda seferberlik ilan etmesi, nasıl bir durumun göstergesidir?
Doğru Cevap: A) Savaşa girmeye hazırlandığının ve diplomatik bir manevra yaptığının
Açıklama: Bir devletin bir yandan tarafsız olduğunu söylemesi, diğer yandan tüm askeri gücünü savaşa hazır hale getirmesi (seferberlik), gerçek niyetinin savaşa girmek olduğunu ancak uygun zamanı ve koşulları beklediğini gösteren çelişkili bir durumdur.
Soru 18: Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na İttifak Devletleri safında girmesinin kesinleştiği olay hangisidir?
Doğru Cevap: C) Yavuz ve Midilli'nin Rus limanlarını bombalaması
Açıklama: Gizli ittifak antlaşması bir niyet belirtirken, Osmanlı Devleti'ni fiilen ve geri dönülmez bir şekilde savaşa sokan olay, donanmasına kattığı bu iki Alman gemisinin Karadeniz'e açılarak Rus limanlarını topa tutmasıdır. Bu saldırı üzerine Rusya ve müttefikleri Osmanlı'ya savaş ilan etmiştir.
Soru 19: II. Meşrutiyet Dönemi'nde (1908-1918) aşağıdaki padişahlardan hangileri hüküm sürmüştür?
Doğru Cevap: D) II. Abdülhamit, V. Mehmet Reşat ve VI. Mehmet Vahdettin
Açıklama: II. Meşrutiyet 1908'de II. Abdülhamit döneminde ilan edildi. 1909'da 31 Mart Vakası sonrası tahta V. Mehmet Reşat geçti. V. Mehmet Reşat 1918'de vefat edince de yerine VI. Mehmet Vahdettin geçti. Dolayısıyla bu dönemde üç padişah da tahtta bulunmuştur.
Soru 20: Balkan Savaşları'nın Osmanlıcılık fikrine vurduğu en büyük darbe aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Balkanlardaki Hristiyan ulusların birleşerek Osmanlı'ya saldırması
Açıklama: Osmanlıcılık fikri, din ve ırk farkı gözetmeksizin tüm tebaayı eşit vatandaşlık temelinde bir arada tutmayı hedefliyordu. Ancak Balkanlardaki Hristiyan ulusların bu fikri reddederek, sırf Osmanlı'ya karşı birleşip saldırmaları, bu birleştirici politikanın tamamen iflas ettiğini ve milliyetçiliğin galip geldiğini acı bir şekilde göstermiştir.
XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ VE DÜNYA
TEST - 4
Soru 1: I. Dünya Savaşı başladığında, Osmanlı Devleti'nin Halife V. Mehmet Reşat aracılığıyla "Cihad-ı Ekber" ilan etmesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: A) İngiltere ve Fransa'nın sömürgelerindeki Müslümanları ayaklandırarak İtilaf Devletlerini zayıflatmak
Açıklama: Cihad çağrısının temel hedefi, İngiltere'nin (Hindistan, Mısır) ve Fransa'nın (Kuzey Afrika) sömürgelerinde yaşayan milyonlarca Müslüman'ı, Halife'nin emriyle bu devletlere karşı isyan ettirerek İtilaf Devletleri'ni iç sorunlarla uğraşmak zorunda bırakmaktı. Ancak bu çağrı, Arap milliyetçiliği ve İtilaf devletlerinin propagandası nedeniyle beklenen etkiyi yaratmamıştır.
Soru 2: I. Balkan Savaşı'nda Yunanistan'ın, Osmanlı donanmasını Ege Denizi'nde etkisiz hale getirdiği ve adaların kaybına yol açan deniz savaşı hangisidir?
Doğru Cevap: C) İmroz ve Mondros Deniz Muharebeleri
Açıklama: I. Balkan Savaşı sırasında, Rauf Bey komutasındaki Hamidiye Kruvazörü'nün başarılı akınları dışında, Osmanlı donanması Yunan donanması karşısında varlık gösterememiş ve İmroz ile Mondros'ta yapılan deniz savaşlarını kaybederek Çanakkale Boğazı'na çekilmek zorunda kalmıştır. Bu durum Ege Adaları'nın kaybına yol açmıştır.
Soru 3: II. Meşrutiyet Dönemi'nde, İttihat ve Terakki'nin Türkçülük politikasına bir tepki olarak gelişen ve Osmanlı'nın farklı unsurlarına federatif bir yapı öneren fikir akımı hangisidir?
Doğru Cevap: B) Adem-i Merkeziyetçilik
Açıklama: Prens Sabahattin'in öncülüğünü yaptığı Adem-i Merkeziyetçilik (yerinden yönetim), İttihat ve Terakki'nin katı merkeziyetçi yapısına karşı çıkarak, yerel yönetimlere ve farklı etnik gruplara idari özerklik verilmesini savunuyordu. Bu, liberal ve federatif bir devlet modelini öneriyordu.
Soru 4: 31 Mart Vakası'nın bastırılmasından sonra, II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi kararını alan ve bunu padişaha tebliğ eden kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Meclis-i Umumi (Mebusan ve Ayan Meclisleri)
Açıklama: Anayasaya göre padişahı tahttan indirme yetkisi meclise aitti. İttihat ve Terakki'nin kontrolündeki Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan'dan oluşan Meclis-i Umumi, toplanarak II. Abdülhamit'in "hal" edilmesine (tahttan indirilmesine) karar vermiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilktir.
Soru 5: İtalya'nın Trablusgarp'a saldırmadan önce, bölgeyi işgal edebilmek için hangi büyük devletlerle diplomatik olarak anlaşarak onaylarını almıştır?
Doğru Cevap: C) İngiltere, Fransa ve Rusya
Açıklama: İtalya, Trablusgarp'ı işgal etmeden önce, İngiltere'ye Mısır'daki, Fransa'ya Fas'taki, Rusya'ya da Boğazlar'daki emellerini tanıyacağını vaat ederek bu üç büyük devletin Trablusgarp'ı işgaline göz yummalarını sağlamıştır. Bu durum, Osmanlı'nın uluslararası alanda ne kadar yalnız kaldığını gösterir.
Soru 6: II. Balkan Savaşı'nın sonunda imzalanan Atina Antlaşması ile aşağıdaki bölgelerden hangisinin Yunanistan'a ait olduğu Osmanlı Devleti tarafından kabul edilmiştir?
Doğru Cevap: A) Girit, Selanik ve Yanya
Açıklama: II. Balkan Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti, savaştığı devletlerle ayrı ayrı barış antlaşmaları imzalamıştır. Yunanistan ile imzalanan 1913 Atina Antlaşması ile Girit adasının ve Güney Makedonya'daki Selanik ile Yanya'nın Yunanistan'a ait olduğu kesin olarak kabul edilmiştir.
Soru 7: 1914 yılında I. Dünya Savaşı başladığında, İttihat ve Terakki hükümetinin ilk yaptığı diplomatik hamle ne olmuştur?
Doğru Cevap: D) Kapitülasyonları tek taraflı olarak kaldırdığını ilan etmek
Açıklama: Savaşın başlamasıyla ortaya çıkan otorite boşluğundan faydalanan İttihat ve Terakki hükümeti, 1 Eylül 1914'te, henüz savaşa girmeden önce, yüzyıllardır devletin ekonomik ve hukuki bağımsızlığını kısıtlayan kapitülasyonları kaldırdığını duyurmuştur. Bu karar, Almanya dahil tüm Avrupa devletlerinin tepkisini çekmiştir.
Soru 8: II. Meşrutiyet Dönemi'nde, İttihat ve Terakki'nin Türkçülük politikaları doğrultusunda kurulan ve gençlere yönelik paramiliter eğitim veren gençlik örgütünün adı nedir?
Doğru Cevap: E) Osmanlı Güç Dernekleri
Açıklama: İttihat ve Terakki, Balkan Savaşları'ndaki yenilgiden sonra gençliği hem bedensel hem de milli şuur açısından güçlendirmek amacıyla, izci örgütlerine benzer şekilde Osmanlı Güç Dernekleri'ni kurmuştur. Bu dernekler, gençlere askeri talimler yaptırarak onları gelecekteki savaşlara hazırlamayı amaçlamıştır.
Soru 9: I. Dünya Savaşı'nın başında, Alman zırhlıları Goeben ve Breslau'nun Osmanlı Devleti'ne sığınması ve Yavuz ile Midilli adını alması hangi ülkenin donanmasından kaçmalarının bir sonucudur?
Doğru Cevap: A) İngiltere
Açıklama: Akdeniz'de bulunan bu iki modern Alman zırhlısı, kendilerinden daha güçlü olan İngiliz donanmasının takibinden kurtulmak için Çanakkale Boğazı'ndan geçerek Osmanlı Devleti'ne sığınmıştır. Bu olay, Osmanlı'nın savaşa girmesine yol açan süreci başlatmıştır.
Soru 10: II. Meşrutiyet Dönemi'nde, İttihat ve Terakki'nin yönetimde olduğu 1913-1918 yılları arasında sadrazamlık ve Dışişleri Bakanlığı gibi önemli görevlerde bulunan devlet adamı kimdir?
Doğru Cevap: D) Said Halim Paşa
Açıklama: Bab-ı Ali Baskını'ndan sonra Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesi üzerine sadrazamlığa Mısır Prensi Said Halim Paşa getirilmiştir. I. Dünya Savaşı'na girildiği dönemde sadrazam olan Said Halim Paşa, İttihat ve Terakki'nin sivil kanadının önemli bir figürüydü. (Not: Talat Paşa daha sonra sadrazam olmuştur).
Soru 11: I. Balkan Savaşı'nda, Osmanlı donanmasının tek önemli başarısı olarak kabul edilen ve Rauf Bey (Orbay) komutasında Yunan donanmasına karşı akınlar düzenleyen geminin adı nedir?
Doğru Cevap: E) Hamidiye Kruvazörü
Açıklama: Savaş sırasında, komutanı Rauf Bey olan Hamidiye Kruvazörü, tek başına Ege ve Akdeniz'e açılarak Yunan ticaret gemilerine ve limanlarına başarılı akınlar düzenlemiş, bu da savaşın en moral verici ve kahramanca hikayelerinden biri olmuştur.
Soru 12: II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi ve yerine V. Mehmet Reşat'ın getirilmesi kararı hangi kurum tarafından alınmıştır?
Doğru Cevap: A) Meclis-i Umumi (Mebusan ve Ayan Meclisleri)
Açıklama: Anayasaya göre padişahı tahttan indirme yetkisi meclise aitti. İttihat ve Terakki'nin kontrolündeki Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan'dan oluşan Meclis-i Umumi, toplanarak II. Abdülhamit'in "hal" edilmesine (tahttan indirilmesine) karar vermiştir. Bu, Osmanlı tarihinde bir ilktir.
Soru 13: 1911-1912 Trablusgarp Savaşı'nın, Osmanlı Devleti açısından en olumsuz sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: B) Donanmanın zayıflığının ve Balkan devletlerinin saldırı cesaretinin artması
Açıklama: Osmanlı'nın, yanı başındaki Trablusgarp'a donanma gönderememesi, deniz gücünün ne kadar zayıf olduğunu tüm dünyaya göstermiştir. Bu durumdan cesaret alan Rusya destekli Balkan devletleri, Osmanlı'nın bu zayıf anını "tarihi bir fırsat" olarak görerek I. Balkan Savaşı'nı başlatmışlardır.
Soru 14: II. Meşrutiyet Dönemi'nin en önemli fikir adamlarından ve Türkçülük akımının sistemleştiricisi olan sosyolog ve yazar kimdir?
Doğru Cevap: D) Ziya Gökalp
Açıklama: Ziya Gökalp, "Türkçülüğün Esasları" adlı eseriyle dağınık haldeki Türkçülük fikirlerini sosyolojik temellere oturtarak bir sistem haline getirmiş ve İttihat ve Terakki'nin resmi ideoloğu olmuştur. Fikirleri, Cumhuriyet'in kurucu kadrolarını da derinden etkilemiştir.
Soru 15: I. Dünya Savaşı'nda, Osmanlı Devleti'nin Almanya ile ittifak kurmasının temelinde yatan ve "kaybedilen toprakları geri alma" politikasını destekleyen jeopolitik düşünceye ne ad verilir?
Doğru Cevap: D) Turancılık (Pantürkizm)
Açıklama: Enver Paşa başta olmak üzere İttihatçı liderler, Almanya'nın Rusya'yı yenmesiyle Kafkaslar ve Orta Asya'daki Türk halklarıyla birleşerek "Turan" adı verilen büyük bir Türk imparatorluğu kurma hayalini taşıyorlardı. Sarıkamış Harekatı'nın temelinde bu ideoloji yatmaktadır.
Soru 16: 1913 yılında II. Balkan Savaşı sonunda, Osmanlı Devleti ile Sırbistan arasında imzalanan ve Sırbistan'da kalan Türklerin haklarını düzenleyen antlaşma hangisidir?
Doğru Cevap: C) İstanbul Antlaşması
Açıklama: Osmanlı Devleti, II. Balkan Savaşı'ndan sonra Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan ile ayrı ayrı İstanbul ve Atina Antlaşmalarını imzalamıştır. Sırbistan ile imzalanan 1913 tarihli İstanbul Antlaşması, sınırları belirlemenin yanı sıra, o topraklarda kalan Türklerin azınlık haklarını da güvence altına almayı amaçlamıştır.
Soru 17: I. Dünya Savaşı başladığında, Osmanlı Devleti'nin tarafsızlığını ilan etmesine rağmen aynı zamanda seferberlik ilan etmesi, nasıl bir durumun göstergesidir?
Doğru Cevap: A) Savaşa girmeye hazırlandığının ve diplomatik bir manevra yaptığının
Açıklama: Bir devletin bir yandan tarafsız olduğunu söylemesi, diğer yandan tüm askeri gücünü savaşa hazır hale getirmesi (seferberlik), gerçek niyetinin savaşa girmek olduğunu ancak uygun zamanı ve koşulları beklediğini gösteren çelişkili bir durumdur.
Soru 18: Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na İttifak Devletleri safında girmesinin kesinleştiği olay hangisidir?
Doğru Cevap: C) Yavuz ve Midilli'nin Rus limanlarını bombalaması
Açıklama: Gizli ittifak antlaşması bir niyet belirtirken, Osmanlı Devleti'ni fiilen ve geri dönülmez bir şekilde savaşa sokan olay, donanmasına kattığı bu iki Alman gemisinin Karadeniz'e açılarak Rus limanlarını topa tutmasıdır. Bu saldırı üzerine Rusya ve müttefikleri Osmanlı'ya savaş ilan etmiştir.
Soru 19: II. Meşrutiyet Dönemi'nde (1908-1918) aşağıdaki padişahlardan hangileri hüküm sürmüştür?
Doğru Cevap: D) II. Abdülhamit, V. Mehmet Reşat ve VI. Mehmet Vahdettin
Açıklama: II. Meşrutiyet 1908'de II. Abdülhamit döneminde ilan edildi. 1909'da 31 Mart Vakası sonrası tahta V. Mehmet Reşat geçti. V. Mehmet Reşat 1918'de vefat edince de yerine VI. Mehmet Vahdettin geçti. Dolayısıyla bu dönemde üç padişah da tahtta bulunmuştur.
Soru 20: Balkan Savaşları'nın Osmanlıcılık fikrine vurduğu en büyük darbe aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: E) Balkanlardaki Hristiyan ulusların birleşerek Osmanlı'ya saldırması
Açıklama: Osmanlıcılık fikri, din ve ırk farkı gözetmeksizin tüm tebaayı eşit vatandaşlık temelinde bir arada tutmayı hedefliyordu. Ancak Balkanlardaki Hristiyan ulusların bu fikri reddederek, sırf Osmanlı'ya karşı birleşip saldırmaları, bu birleştirici politikanın tamamen iflas ettiğini ve milliyetçiliğin galip geldiğini acı bir şekilde göstermiştir.